vid«bimuS grandiora fuperefte 3 quemadmodum mira-
biliori modo cauiam caufsrum , quam in amore fun-
davimus, trabfcat, inchoans fuam ab eo traditionem,
ubi & in quo Philofophia ftetit , lion habens ultra,
quo fuum dedu ceret fcrutinium. Ecce quod progref-
ius Philofophia:, fecundum Apoftolum Sc Sapientem,
fit ab eis qua: vifibiiia funt, ad invifibilia Dei, quail
per fcalam aliquam 3 qua: ubi deficit, Philofophiam
ftare necefle eft, vel in tenebris temerariam, concu-
tiendo palpate Sc errare. Nam qua: funt divine vo
tando venire ,non qualicunq uqeu 3 ofreudm c hqauroitdaltiibs eStc faumnidcaittiuar: Dine i.faomrmories 3,
fecundum oppofitas tarnen Sc diverfas rationes:. una elt
divinalis adoptió, Sc defponfatio: altera reprobatio Sc
tbeepautiduisa.t io.N ihNili hfeilc purnidmoo dCeatenrtiiucso , m ienlfiuusa v, iujos c,u nidnfieulsi-,
cius reperitur.PrimumcecinitSalomonin Canticis, Sc
David pluribu* Pfalmis. Alterumjeremias inThrenis.
Et Ifaias ibi: Cdntabo diletlo meo f Ifai. V. I . ubi dere-
püdip canitui* Synagogae.
)untatisprorsilsliberrimse conftituta,qui£Leges,qua: NuncarcendatTheologiafupraPhilofophiam, .non
temporumprseftitutionesfoius illefcit, &cuivolue-A inchoans procefluab infimis toftarPhilofpphiiEs fed'
ritrevelare, qui voluit * Sc dixit 5 & ftitia funt.' Pfal.
XX XII. p .
Deo primo omnium1 principio, ad quod attingit uti-
que proceflüs prior Philofophiæ. Et dicamus ultra
Omittamus interim verbtim de Myfterio Beatiflimae Philofophiam, quod Deus ipfe tanta pietatis dignatio-
Trinitatis , quod enarravit Filius Unigenitus in finu
ne, tanta charitatis bonitatifque dilatatione huma-
Patris, qui foius novit quæ funt ejus. . Sileamuspræ-
nam dilexit naturam, ut cam formaret ad imaginem Sc tereà de ipfo Verbo Dei, per quod fàâa funt omnia,
lîmilitudinem fuam, quatenùs fui particepseflcpofîêt j
m&u dtueo a mcoomrem puenrifcoant aSlci, fpqiurai te ffut mSpmiari tluibs efraanliâtuatse qPuaetemr
Sc ita particeps, quod eidem jungeretur felicifiîmo foe-
dere nuptiali, ficut fponfa fponfo fiio 3 qua diledione
Sc Filius. Creaturarum quippe produbtio quid eft, nifi
Sc charitate, nullam diligibiliorem, nullam chariorem
quædam pundualis, & vix alicujus momenti commu-
æftimare poteft cor humanum. Pofuerunt, nec ne-
nicatio, relpedu communicationis illius infinitæ, quæ
gamus, aliqui philofophantium magis elevati Sc divi-
fit in Spiritu Sando ? Definamus infuper quærere, fi
nitùs illuftrati, ficut Ariftoteles, quod ultima félicitaarsb
.convenienter poftùmus de ilia Trinitate gloriofiftima
, ut ponere Canticum fùmmæ ftiavitatis Sc lætitiæ 3 ficut
ihtoromr,ifneisq uceofntrfaifftlictt i nam Doerie mcoenjtuesm3 pnlaihtiiolonme i3n nùcsc cum
illic ponimus Verbum numerofifîimum, plénum ratio-
cognoviftent Deum jnon Jicut Deum glorifieaverunt neque
jocundiflimum nibus 1 ilDUo Sc tx. KICKS ideis au abfque Spiritum iq u c termino.LUUJUiVS.fandum JL Ponimus ,UUUUUJ quo Verbum,Sc w iu amorem
gratins egerunt, Rom. 1. 21. Sc quid indè fecutuna u u ten-j v u ip ô merit .......... ,cî> pudet D --------- recordari,-- -------- quid ” Apoftolus 1 aperiat:
. " dit inPatrem, Sc Pater in V erbum tenore gravifiimo.
Ponunt alii Hierarchiam illic , ubi Pater , inquiunt,
non graduali perfedione major , fed in perfonarum
OriDgiimnei ttparminucsip ,a tuinr.quam , talia v divinis Theologian
perferutatoribus cum otio magno, cumingenio clarif-
fimo, cum exercitio duriflimo. Nobis fit hie Sc nunc
fatis, dcCanticis in creaturapofitis loqui, plus ad de-
Votionis excitationem , quam intelledus admiratio-
„AmabantDei viitutemilluftrantemintelledum, fed
„ipfam quan fanaret, qu^ corrigcret, quan reprehen-
„ deret aftedum , dicit Auguftinus , non amabant..,,
Ampliiis ipfi Philofophi , quamvis aliquem hominis
amorem ad Deum ponerent Sc debitum feirent 3 nullo
pado tarnen valuerunt attingere vel fufpicari quod
mutua diet amicitia , pradertim fponfalis, Dei ad
hominem, Sc è contra, qualem nobis revelavit Theo-
VUUUUiJ I.AL.IUIUU11V.U1 , LjuKiu loCgDi a -f-u--n-d--a--ta- in charitate , tldt e q1 ua• eftillu...d. : Charitt, nem, Sc elevationem in alta Majeftatis, feientes quod perpétua dilexi te.Jer.xxxi.3 .Non enim quilibet amor diperferutator
meretur amicitia, fecundum Philofophum 3 fed ille,
quo fibi mutuo communicant, Sc convivunt, Sc congra-
tulantur , Sc conuniuntur amantes, quale aliud neque
Plato, dicens Dfeum non mifereri hominibus 3 nec A-
riftoteles,redemptionisignorans myfterium5 nec aliud
omnino fas habuii fine Fide.
Tentemus nunc de Canticis exultationis Sc latnen-
tationis aliquid dicere quod fit fupra, non contra
Philofophiam, quas duo Cantica notans qui dixit: Mi-
Jericordiam & judicium cantabo tibi Domine. Pfal. c. 1.
Hxc autem eile jam tetigimus, unum nuptiale^ quod
epithalamium nominatur 3 aliud repudiations reproba:,
quod infernale dici poterat. Oportet igitur, ut a nuptiis
carnalibus figuram accipiamus, non dillbnanter ad A-
poftolum, qui loquensde corporali Matrimonio. Stier
amentum , inquit, hoc magnum eft in Chriflo dico &
EccSleußnat .v eErpoh leitfe.vra.l i3t1e.r tres modidefponfationis3 unus
vDiorim cuinma. l iUbletriam, uamliu hs uvnirci cmuomd uamnc tielnlau,i ftleer tviuids evtuirri fcouiums
Jofoph,vir juftus cum uxore fua Maria. Primum legimus
in Abraham cum Sara, quod quotidianumeft. Alterum
ipfius ejufdem cum Agar ancilla 3 ficut in Jacob duplileoms
majeftatis opprimetur a gloria , Prov. XXV. 2,7. Sc quo ampliiis accefierit homo ad cor altum , eo
amplius exaltabitur Deus. Pfal. lxiH. 8. Veniamusad
rem noftram, coliocantes pedem inveftigationis, ubi
ftetit Philofophican pes inquifitionis, hicautem fi bene
tenemus, pes erit in amore, ficut Canticum in fua ge-
neralitate fumptüm deferibi poterit, quod eft numero- C
fa voxamoris, vel amor numerofus, vel numerus amo-
rqoufohnsi. amA udnduitsu emft enfta dtuer afpliesc i,e bcuosn avmerotribisi lpiso fctu dmiv iennamte,,
alter animalis , alte* rationalis , alter intelledualß,
quorum conditio naturaque deferipta eft. Porro de
chraebateot , amore fupematurali, de charitate quam qui manet in Deo & Deus in eo. 1. Joan. iv. 16. De amore quoque nuptiali Dei cumhominibusverbum
nullum *in quo tarnen, Sc fuper quem fundantur Can-
tica Canticorum, qua: epithalamium nominamus, Sc
Canticum divinale. Erat autem ab initio principalis
intentio facere verbum, confonanter ad Chrifti para-
bolam , de Cantico duplici: uno fecundum faltatio-
nem vel exultationem 3 altero fecundum lamentatio-
nem Sc plandum 3 Sc hoc non feculari feu profana va-
nitate, fed Chriftiana pietate. Convate fideles ocuci
palda rCi hprieifttautmis i,p fvuimde dbuips,l eaxf fhiromc oC ,a nttainciq gueanmu si nr eefxo-- Dlcibeemra hruumnc ,m qoudiubmus raepdedriitéusm , erfetf paenócbiull aLruiæm Suct Rriuafcqhueel
naffe 3 nam Sc exultavit Spiritu fan&o raptus ad vo- connubium.
cem Patris intùs fonantem , cùm clamavit : Confiteor
tibi, Pater coeli & terra , quia abfcondiftihaca fapienti-
bus & prudentibus 9 & revelafti ea.paryulis. Ideo Pater
fic pldcitum eft ante t?._ Matt. xi. Z f . Rursiis ità lamen-
tatus eft Sc planxit ut conquereretur palam : O !
vos omnes qui tranßtis per viam , attendue & videte,
jft-eft dolorßcut dolor meus. Thren. 1.. 12. Talia col-
ligimus hîc duo Cantica 3 unum exultationis, aliud
lamentationis, ad qualia non habuit Philofophia feru-
Veniamus ad myfterium: figuravit namque matri-
monium Ada: cum Eva confortc Sc libera, cum ad-
huc non peccaflent, conjunSHoncm Dei cum anima
fcäunta£.t aF, igetuiraamv ift i ninofnu pfeuri flfeetc Iunncdaurnma tAiop Foifltioi lDumei ,f ucbofne--
junStionem Chrifti Incamati.cum Ecclefia, cujus caput
eft , Sc confors in natura. Figuravit conjundlionem
humanas natune cum Deo, in unitate fuppofiti. Figu-
ravit, fecundum Auguftinum Sc fequaces, conjunctionem
portionis fuperioris, quafi viri, cum inferiori, tanquammulieris.
Figuravit, juxta metaphoram Solomo-
tnuiss dffei pfoierntit ims, ucliuemre ,L ecgonej Dunedif,c ivoenle Sma hpoiemntiinai:s. , vSeiWc epniirmi-
loquitur alibi: Qwfivi fiponßim mihi afumere earn. Sap,
vin. 2'. Subindè Matrimonium Abrahæ Sc Jacob cum
ancillis , notât Apoftolus figuraflè conjunótionem
C h r if ti «urn Synagóga, quæ generavit filios in fervitutypiae
laudabilis Sc fidelis, qua zelantfe mutuo fponfus
& fponfa. Eft zelus, amor vehemens Sc compatiens,
qualecunque contrarium, vel adverfum fieri contra
rem dile&am. Et hoc, prteftat Fides. Eft igitur epithalamium
noftrum deforibere Canticum fponfi Sc fponfe,
Fide, Spe Sc Charitate jundtorum.
Epithalamium Salomonis, quod Cantica Canticorum
dicimus, compofuifle crediturSc traditur abEc-
Denique Matrimonium Jofoph cum Maria certè ^clefiaRex Salomon, infpiratusà Spiritu Sandto ,tcm
cum Domina , qum non abeo peperit, nec earn humi-
lditaiovniti, Pfrotde laejtui sc cuumft oEsc cfuleift ia: faupata, tuqru acmon gorpuirèi tcuosn Sjuann--
6tus imprtegnat 3 non ipfc qui cuftos eft, quamvis
fpoHnfaubse.mus ecce feptem genera fpiritualium nuptiarum
de quibus non ent dicendum per fingula 5 grata nihilo-
rninus eflet fpeculatio circa unumquodquegenus, in-
trueenntutir uqnuioc upiaqdufoe ,C taanntiqcuaa Cmaenptiitchoarluamm iSofaaloltmatoionnisi sa,p vtae-l
exultationis. Et quidem de conjundtione Chrifti cum
Synagoga veteri, rursus cum Ecclefia nova, Sc libera
necnon Sc Naturali, Dodlores copiofiflimè difterue-
nint it) expofitionibus Canticorum literaliter Sc allego-
ricè 3 de conjundtione pitetereä Dei cum anima 3 focun-
dum tropologiam non filuerunt 3 fod nec ufquequaque
de conjundtione Pridati cum Ecclefia , vice Chrifti,
tacuerunt.
Ceterum de altero duplici conjugiomyfticó, quod
fupereft, fi quis aperuerit os in Canticis, ut per ana-
gogiam diflereret, ignoramus. S.cimus Venerabilem
Richardum non unum non alterum , fed omnia pene.
volumina fua de hoc Matrimonio fpiritus Sc anima: per
myfterium compleviffo , prascipue Libro de xii. Patarliiia
r: chs fubtilitate mirabili, cui confonant Tradtatus De uirca myftica. De Vißonibus Daniels. De
Exterminatione mali. Denique totus in ifta verfatus eft
metaphora, qua: portionem fuperiorem virum, Sc inferiorem,
appellaret mulierem 3 nec filuit fenfualitatis
concubinas, verum non traduxit ad Cantica quod vi-
derimus. Vifum eft tarnen mihi nonnunquam meditanti
in focreto cordis mei cubiculo, per noctes heu! pra:-
fontis ubique calamitatis, pofte fieri, ut epithalamium
divinale confonare monftraretur huic conjugio fpiritus
Sc anima:, praefertim in Chrifto. Rursus altey con-,
nubio fpirituali, fapientia: divime create, cumfpiritu
creato Deiformi, ficut in exultanti fpiritu Maria: po-
tiflime competebat.
Si paufomus intereä paululum, de hinc alio velut fub
exordio naturam epithalamii primödefignantes3 poftpore
quo erat? amabilis Domino 3 quamvis verba vi-
deantur carnalia3 quamvis infuper Autor poftmodum
miferabiliter Sc lamentabiliter cornierit 3 ut non glorie-
tur ftulta præfomptio cordis humani, fi myfteria omnqiuai
cognoverit, qualia funt in Canticis maxima 3 fod gloriatnr, in domino glorietur , 1. Cor. 1. 31. vide
at que ne cadat. 1 ; Cor. x. 12. Fiat ita circa nos, 0
gmlourrio, feifxfttomllei mSupso ncfuem J deiflued, tad fupmon ftea ctuoag,i tnaemquuasn, dloo cquumi-
ilia Vafti-fuperba repudiemur à regali copula tua.
Epithalamium datur per fy mbola, ut fecundum Au -
guftinum, defideretur ardentiùs, nudetur jocundius,
fpeciofius videatur 3 nihilominùs optimum, fi frudtuo-
sè, fifocurè, fifalubritercantari debeat, quodelevet
fo mens ad remotionem phantafiæ, ubi non fit mafeu-
lOups,o rnteetq uitee rfuemm idneap ,u rfaitciount enme cfi ecrhi avriirttaust ifse axpupme thitaibveæt.,
g quam nulla titillât carnalis fub carneis verbis compla-
centia, vel libido noxia. Oportet amplius humiliari
vmirytfuteterimis .firuapfecirbbiilae m3 f, odu t nulla ftirrepat pro cognitis quanto major eft humiliet fe in
omnibus. Eccli.m . 20.
Epithdlamium tentatur inCautè cantari ab anima,
quantuncunque foculariter erudita 3 fi non fuerit ex-
purgata priùs à fordibus peccatorum , quod docetur
fieri in Proverbiis Salomonis 5 fi non fuerit prætereà
fùrfùm elevata, Sc illtiminata per contemptum terre-
norum ad quod monet Ecclefiaftcs 3 fi non fuerit po-
ftremo cordialiter affedta Sc perfedta defideriorium fli-
pernorum, quod quæritur in Canticorum Canticis ex-
erceri. Ac perindè deforibitur epithalamium triplici-
ter , focundum très a£tus hierarchicos : purgai'e,
illuminare Sc perficere 3 quæ tria præftat Sol Jufti-
tiæ, tripliciter exurens montes naturæ fublimis hu-
manæ.
Epithalamium Salomonis poteft infipiens Sc animalis
homo fideliter admirari, Sc fimpliciter credere 3 fed
non arroganter perferutari, quia nihil periculofius. Poteft
homo rationalis Sc proficiens illud piè meditari ru-
LAUiuiu UdlUXdlll JpnUlUUCU^J.JjUilCo 3 y u i l— lmlJUiniadltliUolnllios tIyJ ppou3 j Kfe.Ud UnoUUn LeAx daUbrluuppitUo LcUolnlLcJiUnLeir Le ,, lq|uulo modum tentabimus illud exponere, quod nobis Mèdi- ^nihil difficilius. Poteft homo fpiritualis jam carni detatiO
locuta eft de Chrifto Sc Maria 3 quod certatim lau-
dant Angelici fpiritus , immb quilibet creatum , a
quibus utinam non difeordet vox noftra, ifius noftra,
ftudiofitas noftra, carmen quoque noftrum, quod Sc
ftaibltuasr.e docet, Sc plangere cum pueris in foro luden-
Epithalamium non hie accipimus, fenfuale Canticum
pro nuptiis carnalibus, quibus Hymena:um pr£e-
eflè Gentilitas fabulatur 3 non infuper intelligimus Canticum
ccelcfte beatitüdinis a:terna:, ubi perfeóta, focu-
raque fruitione nuptiali, felicesanima: cum Deo totaliter
uniuntur, transformantur, fopiuntur, \ joeundan-
tur 3 fed epithalamium dicimus hie Canticum via:,
pro defponfatione divinali, qua: per gratiam hie incifipiens
Sc fanguini, epithalamium fapienter [cum fapo-
redepromere, quo nihil fuavius Sc in terris beatius erit.
Vide opera Dei, quod fit idem Caijticum eleftis in xdi- ficationem, confolationem Sc bonum odorem; aliis in
fcandalum , ruinam , contradiStionem , Sc odoris in
moErtpeimth.alamium fit non amantibus omnino barba-
mm , nec intelligibile , fit malum Sc carnaliter amantibus
in offenfionem Sc feandalum ', quibus augetur
inde furor igneus, fietor carneus, infatiabilifque pruritus.
Quod. a:tate noftra vel in fidtis quibufdam de-
votis compertum , punitumque per ignem fuit. At
verb fi fuerit, Deo propitio, exercitatus homo fpiritualis
pati divina, ficut de Jerotheo fuo loquitur Diopnniet,
m. S cc hianr itgaltoisr ia, coannfiumma mpeartupre t3u oa urte pfiu dpioer dcirtuucri ain- Dnfyebfiluuss 33 ffii fuerit in eo Deiformis, Sc bene ignitusaf- fentiat divifionem anima: Sc fpiritus & verbo
Dei fieri; fi per multa probatus, multum Dei fenfum
cognoverit j pergat quihujufinodieft, Epithalamium
frequentare : non in delibiis Sc verbo.fuperbo, fod in
hoc benedicatDeum qui fecit ilium, Sc inebriantem
eumE ptaitlhibaulas mboiunims fueifst. , quod Grammatici nominant
drama vel dramaticum, quod fit inter duos more
Dialogi, non qualifcunque. Eft enimDialogus iMntae-r
maElepmith, alraamtioiunmalpemræ, fùdpilpeobntiiotnaemmo rqeumo qnuaetu lriableermam, abnei-
nevolentiæ , Sc honeftæ quoque concupifoentiæ, de-
mum focialis amicitiæ. Sed addit in propofito noftro,
donum charitatis gratiæ vivificans, divinités afiimilans
oc perficiens3- donum infuper Spei, tendentis in con-
lummationem gloriæ, donum quoque cujufdam zelo