Mil
Mill
I I
| H
HIM
1
iifll
A N I M A D V E R S I O N E/ S S A M A R I T I C Æ
objeBum VerS tfi,vel Falfii, tori demerfi eriris in apprehenfione rerit Senfibili-
um,inq-, bonis & malss'qua ad ca fpeElant .V.6.*Ÿ*fltl2 bonus,defiderabihs,
<e Perfartim^fcxJ cuietiamftpisi refpondet. v. perepexegefin
hie forte accipiatut,ad explicandU ittlMtV h. e.n ty ? ^ Infedatores,ve/,
infequentes: & intelligit opsnor, Confcientias, qua peecati reattt lancinata,
anima perfécutores Juut omnium infenfiffimi atque maxime feroces : Et
vocabulum quo utitur Arab. Sam. hoc ipfo in loco, idem etiam fignificat,
nempe • vide Sap. 17 .11. v. 8. HOiXnt'H^/cZ* Arab.Samar.
p ü l e L . i\ cX-LcIn extenfione dici v. 14. propriiffime&\
fere femper refpondet Heb. Ojöi: nifs hoc tantum in loco, & Genef. 9.25
Itemque nomen inde derivatum Num. 5. 21. 23.27. & Deut. 29. 29. His
omnibus loeis refpondet Heb.vel vel 3 ?P Quym fenfum in AiSS. Sam.
libris, ne femel quidem reperi. In hoc autem fignificat u varie admodum
fcribitur: aliqsiando V ^Z,ut in loess alle gat is: aliquando ^ v 2 . Gen. 12. 3.
cap. 27. 29. Num. 22. 6. cap. 23. 2.7. cap. 24. 9. Aliquando, ^%Z Num.
22. 11. 1.7. cap. 23. 7. Semel tantum, fed rcEHJfime ^ * Z Deut. 23., 4.
v. 22. Verbtiift 3 p £ in M S S . Samaritanis
r & ^SLJf] l nee non aliquando per {_«.0 * ^ at
patet ex hoc tetrafiicho, ex quibus eonftat magna pars uniusreorum Liturgia
<mZ%$'2?iMyv^A^.anra*«»
<&Z>vZ''etSAwnt'*!llM<ibZ ZlS'2?£A'$ntllle$'$nt‘\ * tM Quit regi-
cm refpondet ißhae Arabien vcrfio, CaJU»JI«^*AXj * t ) l^> ]y 4 *
Ca I -T 1 U l * l ^ U C U w l t fcl’
| t \ j | Coelum &.terrain Verbo fuo Cxtulit: Sabbatum creavit ob fummas
exceljentias.-wiarmillas gemmeas pofuit hac noftri ergo.-nomen ejus in fecula
laudandum. Alio in loco hac habentur verba '2 * ’S^'°S°h'7A A ' ^ ‘*P
Z A ^ n t Z Arabics fic. Kx Aj v^j.Aa. Mirifipe elevata
eft bonitas tua erga Ifraelem.H# it a poßtü, hoc modo vertatur ifle locus,
Homo fadus eft ficut e!atus,vcl tanquam in coelum evedus a fe ipfo (id
enim ßgnificat’ coelum, ut Arabibus *LcUi d IxUd^ vel aliter, eft
veluti afeipfo conftitutus, eredus etc.: E t Hebi WOO in hoc fenfu fc. ex
fe, potius qstam, ex nobis, accipiunt Hebraorum plurimi, Onkelos. Targ.
Per fic. fonatb. Hierof. Ar.Sa.idia. farhi,R.S. l*"13 Adenahem etc. ni©J7 *3
TTIDJ TTV i y mV \JQO inquit pofterior ifte.Ib. N* forte,ne obeat,A.e.peraianeat(
fruatur)pÄ^//a: Ar. Obirit:wf/,ne doleat, illud *jn Chaldais:
q.d.ne,inf(slicem illam arborem,ex cujus fruÜu come der at, in fuiipfius poftero-
rumque omnium femper deplorandum pracipitisim, perpetuo ante oculos ha-
bens, himia trifiitia abforbeatur.
C A P. I V .
v.12.n t ^ * 'n tZ ü Heb. Vi EftfoJlSArabibus latitavic,locum latibuli
accepit. Gig. quod fugirivorum proprium. Vel forte, Interdidus eris,
•l A s Sg/xft. & ty£thiop. Iriterdixit. Adult urn confonat cum C h .^ i quo u-
trntur hoc loco Targ. Onk. & fon. Atque ejufmodi permufationes, 3 & j |
/**ƒ % M ^ k W frequentiftma. moiV autem affine videtur Heh. fßO
unde fjQVlOccvhatus abfeonditus fuit.i’/c D.Kinhi in lob. 18.3. H0 Ö3
f 0 m 8 P H nQ'nD V2V: ?§¥■ ut volunt Rabbiner
urn alts Vel qliter hane voeem ita interpretemur Reje&us^bominandus.
Illud Samaritanis in Lit. trtlUV (Sr Sjr. fro- 29. 27. Atque in htuic
fetifam expemou H. '"0 0 : Sjnti,atq-, A r Art,cum mmtttUU trim, Hebreerum-
qmhHt idem fere fignißcure videtm, quod m 3 Atque At bis perparttm
nut potius nihil dijfentit Arab. Snmsr. qtti locum hftnc itavertit
CJjK j l<Xj,Jvy propolfo! ac rejeftus eris. vtrf. 15.
3 ?ttt 1 Arab. Samarit. CasLu J U ^ J ! ( ^ S complete punieturym
etiam ver. 24. V. 20. im i f i Arab. Sam. J U I J u Ü I , & pecunim.
in hac dialeblo loco \,nonnunqua venit.v.22.2<7t3 V
ne convenirt videtur cum A r.^ ja ^ conflavit,concinnavit-,Raftt c
confiât, concinnatjRadic.-eiM»» Chaldais idem, unde 3 Ÿ3 V Novaculn.rj
rium inftrumentUm Num. 6.5. cap.2.7.1b. v n t^Z Pro hac voce omnino »,
habet Hebraus textus ;ei v.apud 70. refpondet pfiKtubi, apud Arab. $1
ac mftrum jJÂllj22 <» C. JlfU-hO Erf. J la * , : in Val, Ut. f,
ber : eumque porr;o indigit at Ÿ(tt£Z,vel quiconglutinat, coanedic,
coaptat(idAr. vel Ji ». q. J j U qui expolit ac latvigac 5
denique qui fabricat, ecu molitur aliquid. vide An. ad Gen. X I. 6. Ib. 3^,
Arabibus t Sciens, intelligens. Çig. Arque inde opinor ^ p jJ
entia, arcifkium. Arab. Sam. ©nn—<?3 vertit, ^ [
N 2X perperam pohitur, pro AZX' D.Ad.
C A P. V.
^•i-^/ïr±iyV-2Üa#* See etiam Arab. Samar, v. 24. X/etttZZ'' Arab. jÆJ
niam, vel mammonapoffidentium*®er/. 21.
Quatuor ha diSHones procul omni dubio refpondent aUquo fal
tern modo,quatuor aliis apudOnkelofum.Primo ^ I t tS iZ ^ idem omnino eft,
qmdSjrit Syftrum, Gin. 31. 27. V t tain in verbe,
Ar. permatatitar : 0 ^ 3 q. ^ J U ) I t , Samaritans a
£*lVTa*t,midsmtft.qmd aÆAffrP qaa voce hic atitar Arab Samto^t.
pmsaliqaaat^umcocoafinat-diBicCeptica, rj».!ic(qaam etiam aliter appel-
tant pain, CgJtiC caja, fipifieati. cmvem cttmAr. a. ^ . . .
mmediati feqaitar in Arab. Sam. h. ,. Teibdos Terti. « t*W» CÿSbilum.
efifrorfeee i.q.Terfirii t A i A l q^ppeOn tS- a facillime alternant. ï a a y
dcniqut mihi vidttar idtm dénaturé qmd TOI ^.«TDI apadOnk, & ?etXsts.
Ib. ^ma^Zur.nec aliter Arab. Sam.
C A P . V I .
. v.,5. v 2 P 2 w 'jem Z HtbJor\iX2in n
0 / 0 7 * ubi^vocem 1HV*l R. Niffim, apud Abravanelem intelligendam ffl
fet DJO 11© vO ex Ulo loco Prov. 16. 32. Qui dominatur fpiritui fJ
h. e. irae fuae : ßmiliter hoc in loco, Spiritus meus, h. e. irameano
licigabif, neque exardefcet in hominem femper, perque omnes 'generatie,
nes, eo quod caro eft, fedftatuamei praefinitum refipifeendi tempus, ƒ,
120. annos, neque ipfum amplius (nifi tranfadis illis,) ob quæcuiJ
que tandem fint fàcinora, deinceps puniam. Huic expofujl
ni mihi, videtur f avéré hic nofter interpret. Opus meum, h. e. ira» me]
(Ifa. 28.21.) rion'projiciet fe, vél projicietur (3 PÜ enim Samaritanis <jü
ift quod Arab. L ü : çCH.H.l*,.et quidni tria lM?Z?fiquidem ij prothetiM
verbis mnunquàm affigitur, abfque alla fignificationis mutations -,ßc I
in hac lingua idem eft quod i. q.
i. q. ±}2 i». £)}■£■ *• at1ue M S,ettlts alia non P*uca) OpJ
inquam iræmcae in homines, durante illo præfcripço tempore, diutius noil
e'frandetur. Arque in hune fenfum intelligatar etiam Arab. Erpenii z J I
fio tg h S ÿ j Nonevacuabitur (effundeturj amplius fpiriJI
b. e. ira me«, v. 7. Z t t a m Appendam, quam Auferam :
cat : Deus »on prias aufert homines eojque punit, donee appenderit fm \I
Dan. 5. 27. V. II. ArV[^2 Z vitiofe in Exemplars fro J c ^ jk ^A A , J I
ver. 12. Ver. 14. H}£.nt£ Heb. ^SW & quod fecundum S.
refragante quamvis Drufio, fro eodem habetur , : de qua re ' pulM
chram hatte allußenem, adducit R. Aienahem H’n *13131 *i2lj|l
Dn>*7y ta ' nnsai ©k ik? dsi o«;s37 *i3i3 îtît dwd îq-i nyrm
a. dill to videtur Copt a , vel tÆgyptiaca , arbor is fcilica II
Uomenv quam q Luwàwj appellat A vtcenm > Copti vero CfC&JuWl
qua in Alexandria & Syria nafeitur. Tateor tarnen, me nihil d I
hue omnino reperiffe, vel apud Avicennam, Diofcoridem, Plinium Jldtw
thiol um, P. Alpinum,Vefiingium, aliofvequofcunque botonographos de huitif-
ce arboris quoad navigia conficienda ufu. Quid ft put emus igitur (cum Syro)A
l-S'r*» Arab- vel Papyro ( quam Cams, vel Sami, voce c J
hac noftra Çh. Samar, aliqatt f altem ex parte confona, appellant hm
ttenfes) intelligendum potius. VideAnim. in Exod. 2. 3. j)e alterutrl
interpretemur, hoc in loco ( qUod alibi etiam non raroacciditjab omnibui\
aliis quibufeunque verfionibus diverfus abit nofter interpret. Nam quaJr
vis 4. Cedrorum fpecies enumerant Hebrat, ©1131 ]ÜV jHpj D in p |1K
(ieffie Abenmelec & D. Kimhi in lib. Radicum) fub. quarum una, omnis M
»; JÎ.TiU f,rtiacladitarmtrfretatK,{alâÀr. C t^ tja x ta ali quoi) J
plane fub nulla cadit.
C A P. V U .
8 P v t 3 Ï ? ’ ä ü i w » »>»*■ Caf V in . Vçrf. q. S O I N,c aliter Arab. Samar. IfJÜ Am-
ms tfte mens plurtbus nominibus appellatur, jupiMJll« ju Araratli,
lTiUu(fU Mafis3 i fw u i j in p m l fu ïu vafpuracan, lu nm uM U \
Arafad , quod pofterius, tranfpofitioue Ut er ar um mediarum, & prothtf I t# ». & d. noftrum hoe vocabulum plene efficit : neque apud ipfos quin
q am eft quod et adhuc magts affine reperio. ver. 9. ^ p “f locus quietis, I
^ -Ar- jA : conctuit Arab. Sam. qui vertit Jj&rf Ib. ntVM «<>1
fß frtrfatidtm qu,dArabibat ^ au. H i . H W sihZ- adfecrct»»
'tom . h. apudfeipfum. Ar. Saadi, jk jji f „ ,m T, r!isa. JI
cmaibat m m hie difcA Arab. Samar. K m U c Z litigatoriejus, b.
S u ^ contcndenti1eoquod univerfb lerrarum e>rbi tana®
farm, totals, cmfftcatm tfi maadam ftailm dt/olatam, aad, atmim
1 K 1* ; r ’ 0~jL{ÿ££ï -'O .Ï, £ : r ; r. m t f !
I N - P E N T A T E U C H U M .
rXolfiitqUt admodumdtcms , Porjatt adducet Deus ahud diluvium,
\ ut deftruerctur ' etiam ipfe femenque 'ejus.: idcircfi locHtug eft Dorqi-
\cordi N d (qui hoc mo‘do timide-difeeptando, arguendoque , qsiafi
i.r*'*. ftllus itjm: v,erba ■ confolatoriapque bene dixit. Hac tile. V. 22,
f \T '
Cut plene refpondet Ar, Sa. { J j l
C A P. /X . -
r f 7. Et excetidite, dilatat;ionem veftri pey terran? ft-
: Peninde ut A r . nofter & Erpenifi^
L^ui^p Refp. Hebrais '"11”iy idem opinor thema utrifque:tantum poftert-
jprafigiturP (quod vocibus nonnunquam fit) & MZ p*o 2-^: ponttur
E l autem radix vel quod Arabibus,Q. utem denotat virilium, Gig,
mmemyfnice ipfa vmlia • vel forte- a <^thioplbus Denudavit
® my Hebrais t mutdtis- '3 & %qu* 'alternant quam fopiflime. -
• C A P .i'X .
rf.2. affine videtur Arab. ^yaadEminuk, fublimis fuit:
re affecic: quo fublimior,eo populum^gravabat magis ,■ & dolere fe-
j. 10. : ■ Caput»: Latino item.vacahulo cqnfohdt
\aritattutn: ut & Gretenfe Mvq\ ftaypnicum, .Cop,he. v. 19. Ppririo
If verfus defunt {tefie Merino) in exerqplqri hac verf>q*%%§Vt(t%titji
V. 30. %e12£ “ Arab. Sarq, vide Cap. 12.6.
c a p :
J k r f . 2. Ar. Sam. V A ^V Z A . v . 3. Arab.
S m . j . lamZyjJSj t ■ Ver bum autem SA& plane itjety Jignifieat quod
L j j ^ Ar. Sam. vide Ntfm.lftJ i . %6. U.ude conftqb n om e n ^S ^^
Ircutiendo ita diet.: quia eamentum t,auditur rnulium atque percuti-
I antequam conficiantur lateres. Ib. ^s.'xZtTl'S'^lj^-fttZ'Z* ‘ Affinis eft. hie
Coptica NISAIA, qua fere idem fignificat, fc. res combuftas: for-
tajfis forma Lingua, prout lateres fplent’: ea autem Coptic NlAact ipfum
n vocabulum. lb. Z-.Km^ ]A rabibus, vifeus | Cxmentum ; re-
* * ^ t to g
Bigs fcribitur K ji \ a verbo illinivit 1’ Regum. 20. v. 38. A f
quMhinc proculdubio noftrum v. 4. H ^ tZ ' IRejerid tantum. ad
fiujju dtriionis liter a, 2 , plane eadem eft cum Ibericq nVI*
;^)/tf.-Turris Ib. 3f Mirras»” vide Lexicon. V. 5 - Ar. Sam. eD L .
v. 6.-^.^2 ' vide Lexicon. Ar. Sa. M.!&%$Ji>2 Cttt,S'25l '
^■ne quod fe facere adftrinxerunt,? verbo,voto vel pado idem
eftmod (\xstJ Se. adftrinxit, intentus rei fuit Alibi, fc. Geu. 4 - 2®*
rimndet hoc vtrbum rq apud Erifen. JIAmi Uteris tranfpo-
« 1 ipfum noftrum vocabulum : apud 70 : }* V. Lat, Faber ; faaodidi.
ac m lm ti-.M f* s huie, loco fatis apte. quadrat. Cum noftro
lOmcntit etiam Ar. Sam. Afferuerunt fc, A*, nofter dr
^mdU propofuere fibi: eumque his. 70. Et quod notandum maxi-
me\i»idem feTme recidit Heb. Sam. quomodo occurrit tarn
Wfodd. Vjfer. quam in Parif. quod U olhmtur, interpretatus eft D.
Mtnms. Eft a. proprie, Tvfutuo con venire, convoqare, mvitare &c. ut
m -m t | | 3 . hujus Cap. Dixit .unufquifque ad proximupi fnurn -
Bnite, faciamus.. Certe multo major em habet emphafin ac pracedenribus
mgrs.'cntiorem ifthac expo fit io, quam Heb. >3 5 *, V . 7. Conventt
4 1 vEthiop. L q. A r a b i b u s . & Syr. V —
B bavit conturbavit: prout ctid u ^ ) ^ od reEle obfervavit Cl. Mor
I ai. tt.,8. : videtur mihi compofita vox ex (quaurinc
Ar. Sam.)& pZmZ.h.e. Turris Babelis.i/»d:>.9. vel quod magic ar- Jt » 'M ¥el > Armenis, Turcifqut Babel ; & 5 5 L2 W colai>
i utrtfque Turris Ib. -v. p.pZmZ, Rabd, vela v Z ^ feducatur, v.id.
7. vel forte, ut VZ'XZ idem eft quod nWlinS Gen. 9. v . 23. fic
M 2 Samaritanis idem fit quod Hebrais “IH« Mutayit, quiq jbi primftm
wSpitta eft .primava hominum lingua. AJqtti hic nihil certi pom v. 13.
irtriA* omifo Jc pro ‘xn J cZ le ' D. M . v . 14. Z***pro
DMM. v. '31. X}trtc?i,*3 '‘\Z A 'lSii}' Ar.
C A P ., X I I .
, 6. aa*“ Ar. Sa.
--- -------- ^---CA1>. Xlll.
ir.1. Ar. Sam.
w a S'Jib. Ar. Sa. Ig jJ I ^y-n v. 8.'/ctttJsZ
■V. Ar. Sam. 1 ? atiSWVSf Ar. Sa. j-tftK JI
Sufperium de mendo ■: vel enim legenfiùni
ope tua j y tl forte, Httt'SBtjfcÇi> «Mi gWtia* v. 19. Ss-2
ttxt'ui in exemplari additum. D. M.
v . j . p2 *£* Ar. Sam. v. 10. Àr. Sat
C A P . XIV.
‘ v. 1 Ar. Sam. Ib. ^ Z A , Ar. Sam. v J jjJ I Ib.
mZfftV' Arv. Sam. p b A J I ver. ‘2. <T£kÆam Ar. Sam. cXj U-w!
W . 3. •• f.oete Ut ©SJ Chaldais atq/se Syris, Monuçientura.falis vide
i. Mac. ï i . ver. 28. Ar. Smp- ver,. J. Jcftt'MON. Ar. Sans.
(s|#jU#JU â J) Ik.H'PntZ- Ari. S.qry. Arab. Sam.
«J! Ib.%****$' À. Sa.\^.XaM & V. 6. -1*2 2 2 '*
Ar. Sam.j !verf. 7 Arab. Samar. ^
J . S 3J I ( j o L o . a .1 V. «W. « À a a v n * v- ï l -pn TMT«< w H. Sa.
S . «ÏWS* n u m f . i s - Un* mtt» vUttar
i s ï i ï v s aa,d Ônkshfo ÇÎ1™ hue ipfo U ’Uct : g » 1*U àfad t-
'ffmt reffindn o!f H . D13 ' ‘p“d »“f r im mont TV 0“ T' . : frtindc
S m r f i vocihus tandem M u î V * W î “ « “OU f i t iep-
'ffrceidim!mdo'fofilriai mbam iat&frttatar Ar. Sam.
A i j l f J I 7<rf. i7 .'3 Ï3 iS ''» ‘“mS'2 Ar. Sam. ^ * J | ^ y , mr. ig.
HZtmWSZmH : Hic .■& -o,crfila, faumibas rçfpiadh kZ ïm ts r f
Heb. Il’W «bi atnem feorfim cccarrit, refpmdit fP V J tl r , 7 8 g,„.
| ,6. 18 ca. 17 K c S 3 * «< TV 78n Ge». 30.
' ca. i l . I2 .f .4 6 .3 .p e ir f ,^ « Exod- If- 15- »/>4»We,r f D1SU Gen.
18. 18 Exod. i. 9. N u m fü . I. f im l Prapofitmi ^ 8 ESui. 15. 13.
Neaat prameandam hic, qaaTdam geates alK/aa Del Anribrn pra <1-
liii filitas fibi reddere magïs fropria atepUel picaltana. V t Samantam
hec cogacmaitp % Z X t l * Arabie; g l x j V tm fafifftm apptllaae
tim ia 'Scripmris tm & iet iffora» Litargiii i fadai
commmitar a » me art : y u f S a a m ta tm à u ^ ^U f tU r a a p t t . A-
rabes Mifericor'dia faa Dm* maxime «idigièæitigalIt'eÆiertiieate :
dum illis dicï fere femper folet • & bis L Eiernel.
Quod idem de cateris etiam nqtionibus dicendum eft. Q ù n & nonnunquam
ob novos eventus nova et tribuuntur nominn. vide Anim. noftràs in Exo. 3 -1 3 -
•P.23-. n ty ^N i 8 m tefte Schhdlero idem eft quod mitO filum; traufpofiris
autem i <&'\noftrum hoc habemus vocabulum: 1- enim & 3 . ejuf de m organise
ferefem literq funf.vel quod forte magis Haceqt mNMcptr hypallagen deduci
pot eft ab Htbr. T3F1 fuit,confuit. "1X3 7 3 1*73113 1JQÜ© 01HÜ inquitA.
Ètra, Cui favere videtur Symmachi verfio, «*» vifi*lot : ac fi dixiffit, A
futricis vel farcoris filo, ad futoris vcl caleeamenu corng/am prorfus nihil
accipiam. . c A P. X V . ..
Verf, ï . in tempore iftorum, v.z. ^H1* ^ ' Ar.Sam.
juxta cum Ônkel. uterque. y. 8. 3 ÎSN^ntltt hæredjtabit eam, feil. femen
meum, vel fucceflbrcs, de quibus v.*,. V. 10. le g.. Ibid.
^ 1 3 * Hac tpfa diriio ab Onk: ver.fequenttptr t«4W7 S diviüones tranf-
fertUr, atque ita cônvenit cum cateris ifthac verfio. Obfervaudk autem
ilia fignificarie. Locus ift» qb Ar,. Sam. fie vertitur.
LaAj /\x x jæ .*J Ï/.14.
leg e xd am te* C A ^ x r i .
’ Verfi-z. A f. Sam. ( j^ y \ Ante hanc vqçem in Chald. Sam.
ontittitur mZ*A, forte v. 5. poft A-Z* deeft S A D. M .
C A P: XVII.
Verf. 17. im ^ A A vide Cap. 18. 12. v. iS .A tttZ ' A*> Eccenon,
yel annon ? vel fi AtttX ut Arabica voxfumatur, quales certe yen paucas
habet ifta dialerius, tum Verteuda erit, Ecce Utinam. Ibid. SJWaTP Ar.
Sam. A jæ LL &
C A P. XVIII. . / - , .
Ver.i. A l legeadatti potins A Z A t interrogative famptam in idem recidit.
Ar. exproprie f o n t m m i l i . q .
t m , qaa diBioCbaUaie, Spig,Rabb. Arab. ■ Anglis, aliifqne nati-
onibas idem fignificar. v.12. A t tV Ÿ tribusdiEhombai muar Inttrprts
'mfiertncximéndo-H. p n ï. A - JW * »• »»• *!• t " V * mendofetaex-
tmplnri M itn rV a 'H A AG m .>7- permttathtjinloco %-l&AA-. prtm
ftc ’cjffitefapiiee„& Caf .-ci. 9- occarrit. W U t .antesn tp Liturgia ha-
marina Arabice reddim per quod ex hoc confiât tetrajhcho
< :* a A,,sii-A,'î’a v £y c n A m ^ s 'A ^ s Z * ?
I X i f a verba tn alta
columna e rygione Arabice ita fe habent Q Lw a i CaiamaJI
K j J j t È t i l x J C o i Q a r indaifti
* * * surâs
i l i
I