w . E LAM. 1ST 0W1L. f^C VERS. QRÆ'L
(a) A Nimx ejus ] lta S.Auguft. & Rom. In cateris fere librisgratis eft,
£\*ef bias cum, & in vulg• defiderium cordis ejus tribuifti ei. {b) Peci-
tione labiorum.] N»my -rfi* Chaldaus, & prolationem labiorum
ejus non prohibuifti in xternum. In aliis libris. eft, 3iixnotv, dr S. Aug. &
Vulgata, voluntate labiorum ejus. (c) In feculum feculi.] S.Auguftin.
& vulgata, in feculum, & in feculum feculi. Aquila, & Theodotio, dr
quinta edit to^'lu, & ultra. Sjmmach. xj d7ngjvTov3 & in infinitum, (d)
Lxdficabis eum ] Eufebius, Symmachus ait, %t&voin<r4t dt/]iy &> lup&mvip
mt& ttJ ®ey«dvp as, quod S. Hier. Exhilarabis eum in laeticia apud vultum
tuum, qua poftrema verba refer untur etiam a Theodore to. (e) Inveniatur
manus tua] Theodoretus, Hoc rurfus manifeftius Symmachus dixit, xj]*-
K&-\.ncu « %ii as nuvrui rst iySpots’ as , n as iufiion ris yiolvTos at,
comprehendet (aut ut S.Hieron. inveniet) manus tua omnes inimicos tuos:
dextera tua inveniet odientes te. (f ) Dedinaverunt.] Eufebius. Symmachus
dixit, oti wvtf&Z*v ff« «f tstiwV, quoniam obftruxerunt contra te in
malum, (g ) Confilium quod.] Sie S. Auguftinus, Jitxojioeuno ߻xlu) lw
« f.ih Juvarreu dnaou. In aliis codicibus partim eß, ßnxis, as, confilia, quae, ut
vulgata: partim, ßsKcis Sits, dr habent, fnyas, qua varietas videtur etianu
agnofeiaTheodoreto: & fortaffe hiefenfuspoffet elici, cogitaverunt confilia,
quibus non poteruntftare. Idem Theodor etui ref eft Sjmm. hoc loco lta
dixijje, iKoyauvIo erroldjilbyihrois, cogitaverunt cogitatienes infirmas, quae
ad exitum perduci non poflunt. (h ) Pones eos dorfum ] Theodoretus,
Symmachus autem ita, on dilates durst ünspdpou, quoniam pones eos aver-
fos. Schol. pro, dilates, habet, routes. (0 Reliquis tuis ] Aut, ut S. Aug. dr
vulg. reliquiis : gr.ee efi, «Stexoi-aois. Aquila, Is ms x&*.ois as iSfaaees tin
<of'oauaroy iuffi, in funibus tuis firmabis in faciem eorum, nec multo aliter S.
Hier oh. Sjm. autem, rols 'desXei'iroyiyois astdpiates •spow&ov duPfl, fuper-
ftidbus tuis firmabis ad faciem eorum. Schol. Oportebat pro illo quidem,
as, ponere, duffi, pro illo autem, duffi, ponere illud, as, ut effiet, is rols
t&i\o'rzroi{ duffi irotfidates ri wjommoy as, in reliquis eorum parabis faciesi
tuam: <nro $ 'ini' <f \uyA7f<t mvQtotus marovOtycu J6km. Kctdoy om&. rols t%6> aroin-
reus cuvty&tfoy o0v rd romuTo. svftlv x) yixssa. cv rols Mieswls. Hoc autem vi-
detur accidiffe ex compofitione metnea: ficut etiam apud poetas exteros
frequenti us talia licet in venire , & prefer tim in lyricis. Hoc hyper baton
agnofeit etiam T(icephorut. SedTheodoretus minime necefarium put at ißt
modo expenere.
-PSAL. XXL
(a) T~> Efpice in me.] Eufebius. Illud, <df>i%ts (at, as ph xbpfatv is tJ e-
jLV.£f«u*<!* ^ o ato7* f TKt&hthomv, tanquam quod in hebraico non fit,
fed apud lolos LXX Salvator etiam omifit. (Jf) Deli&orum meorum.]
r nu&'flvfid'mv ft«. Sjmm.r. querimoniarum mearum-, quinta
editiof-ns ßohnds fXK, clamoris mci, fexta, vis dtnatds ps, deprecat ionismeae.
Aquila, r ßgu-ßtMTos ps, rugitUs,.mei, & fic habet S Hieronymus. Eufebius
eiiam Mud (clamoris mei) tribuit quinta editioni: Theodoretus, Theodo-
tioni. (c) Et non ad.infipientiam mihi.] JQuinta editio, 01(07», fext a editio
my» (iot. Theodoretus, aut fecundum caetcros, iy yvxris, >y s myfi. .Si: Hier on.
& node,nec eft filentium mihi. (<rf) In fanfto.] Sjmm. dyois, in fan-
dis, aut ut S. Hieran, fände, (e.) Laus.] Theodoretus, Caeteri.interpretes,
pro, itreuv©-, pofuerunt, vp©1, hymnus. (/")Tauri pingues«] mores.
Aquila, Ktmest, opimi. Sjmmacb. airisoi, alciles. Alius, Juydstu, ß<tmy J)i-
J'etyiAa.-ntmvr'opt, potentesBafantraduxerunt me, ( g ) Effufus fum.] *|*-
%!Qlw. lta in pfalterio Arabico, & apud T>idjmum: Ita vulgata, & apud
S. lAugußinum. Pfalterium autem Roman urn, effula funt: quod convenit
cum muliis gracis codd. qui habent’i%iyi§n.Scbol. Illud autem, 6Uu, cum
», (fortafte legendum cum v) ponitur in Hexaplo apud omnes. Ita autem,
& Apollinarius, & Eufebius feribit. (h ) Pedes.] Itaftre fufiinus, ugw
%dv fes vbJ'dt, Kj jglfos, foderunt meos pedes, & manus. Eodcnt autem pror-
fus modo videtur legijfeTertuilianus, foderunt manus meas, & pedes, &
rurfus, exterminaverunt manus meas, & pedes. Jnplerifque tarnen libris
gracis efi, jfijds (ts, £ vidas yu, & S. Aug. & vulgata, manus meas, & pedes
meos. Aquila, n%vrav, confuderunt.' (i ) Auxilium meum.] rluf ß«»0«-
y*9 & ita feribit ad Suniam S.Hier, legendum ejfcapud S. Augufiinum, &
vulgata legitur, auxilium tuum a me, ( k,) Unicam njeam.] uovoytvii
ys. Aquila, yovayßu, folitariam dr S. Hier, addit, meam. Sjmm. yovbvrm., fojitudinem. \ l ) Magnificate eum.] Ita S.Augufi quod grace efi, Jbi-d-
avji, & hanc verfionem probat S . Hier, ad Suniam: vulgata tarnen habet
glorifieate. (m ) A telausmea.] myt as. Ita omnes codices coUati,fed S Aug. & vulgata habent, apud te, ut videantur legijfe, mgy aoi. (») In
ccclefia magna.] In cateris libris fequitur, t^oyo\oynaoytu o»t, & S. Aug. confitebor tibi, quod non efi apud Ttrtullianum, neque in metaphrafi ApoUi-
aris,neque in vulgata. (e) Familias ] Sic vulgata, quod grace efi, mujes- 1. S.Augufi■ & S.Cjpr. lib. 2, advetfus fudaos, patria:. Aquila, dr Sjm-
machus, at avyj/Jtau, cognationes, dr ita S. Hier. • (p) Pingues.] onovts. esA-
quila & Sjmm .Ktmyi, opimi. i,q) Procident.] lta S. Aug. qtiodgrace
efi, <a&7na*vroj, vulgata, cadent. Theodotio, >(dy4-sojv, fle&ent. Eufebius ex
Sjmm. 'lyoi&Ssiv assn ox^aanoiv amyjts «1 ig?]ctCccivoV7is us vJv/v, s » £hohi
arisya 3 Kargivau ’<wt$, ante faciem ejus curvabunt genu univerfi qui defeen-
dunt in pulverem: cujus anima vivet, fernen autem ferviet ei: qua fere
funt S. Hier on. nifi quod habet, & anima ejus non vivet. ( r) Terram.]
Theodotio, ylv, pulverem (/)Et anima meaipfivivit-] S.t/fug. & vulgata,
vivet. Theodotio, iy it cum Sc anima ejus vivit. eAquila, 'am?
ipfi vivit. Quinta, & S ext a editio, ut LXX.« ys, anima mea. (t)
Annunciabitur.] Sjmmachur, iva^aqno^eu b ßiCxiu tJ nufia in libro per-
feribetur Domino, (u) Annunciabunt,] ApudS. Augufiinum, & in vulgata
fequitur, Cceli, quod in gracis. codicibus non eft invent um. (x) Quem
fecit.] Aquila &Theodotio, v tTiotnnv, quia fecit.
PSAL. XXII.
S^lN loco pafeuae.] Aquila dr Sjmmach.b (O&uoviv ■mas Kgf]tn.fivudt ye,
Ain venuitace herba: collocavit me. . (b) Animam meam convertit.J
Sjmm. dviKnocnvye, refecit me. S. Hièr. animam meam refecit. (f)Supe
femicas ] S.Augufi. in fetiiitis. Sjmm.,J'i i7g<t-7nîv, per calles. (d) Calix ti
us.] 70 mfj»fetbv as. Ita habent multi libri graci, dr pfalterium Anabicum,%
Aug. dr pfalterium Romanum, & poculum tuum inebrians, quam precla
rum eft. S.Cjpr, lib. 2. ep. 3. calix tuus inebrians perquam optimus. ^
in vUlgata, calix meus, cumquafacit pfalterium lÆthiopicurn. T)idji
utramque leElionem agnofeit. S. Hieran, affeverat illud, as, efe in mvn, ftp.
tuagintavero, dr hebraos, & omnes interprètes habere, calix meus. Schot
Theodotio, vrovieAv ys. Symm. wolfeiov yshvoxov tàtw djâàov, poculum inebrians
maxime bonum. Item quinta editio, nifi quod habet, orofnesby y» fex-
ta autem, -n voinetby y* ytdumov às xpdvsov, calix meus inebrians perquaiti
optimum. S. Hieronjmus habet.tantum, calix meus inebrians. (e) Et ut in-
babitem ] >y n i&vuxaIvye, quod-poffet etiam verti, habitatio mea, dr ita
Sjmmachus, « ryminnois ys.
PSAL XXIII.
U)T TNa fahbati.] <? yids oaSedrs, quod apud S. Augufiinum, dr in vul
^Jtgata redditur, prima fabbati. Theodoretus iuquit hoc Je invenijfe ii
nennulhs exemplaribus,fedin Hexaplo minime effe appofitum. (b) Ipfe fupei
maria.] Sic etiam apud S. Augufiinum. Apud Theodoretum eft, du-nsytf
& vulgata, quia ipfe. S jm m a c h u s ,& n baxdajat ibtyixuoinv duituf, où.
oro'lctyols fUpctatv dujlsu, hic fuper maria fundavit eum, & cum fluminibus
ftabilivit eum. Theodotio, ut LX X . ( c ) Sanfto.] isfquila, dr Theodo-
tio,d}(doyct}@-, fandificationis. ( d ) Salvatore.] majîîj©-, apud S. Aügufti.
num, & in vulgata efi, falutari, ut videantur legijfe, oul»fls. (e) Quarren-
tium eum.] S ic in vulgata, & apud S. fjprianUm. In aliis libris gracis eft
r Yjjeiov. dr S. Auguftinus, Dominum, ( f ) Dei Jacob.] Sc hoi. Aquila,
Symm. LXX, quinta editio, Sc fexta, <o/>'oauTnv as iayjß, faciem tuam Jacob
quod etiam habet S. Hieronjmus : fed in nullt e x collatfs codicibus aut editio■!
ni bus repertum eft. ( g ) Tollite.] S.Cjpr. lib. 2. adverfus Judaos ita red-
dit huac locum : A'uferte portas principes veftras, & extollimini port* ;
ternales *. & incroibit rex claritatis. Aquila, *gpn irixeu jwpaxds ù/Jftî,
£3i*f^t(7t dvolyy&vt didvia., quo modo fereS. Hier on. levate portae capita ve-
ftra, Sc elevamini janux fempiternx : dr feribens ad fDamafum , inquit
■ A q nil am effe interpretatum, accollite portx capita veftra. Theodotio çr
quinta editio, ut LXX . Sjm'. yt-m^ns 7tu\<ttii ugjgy'lts v/A$, u-^ubsTonnty •}
a\ ttjkos àidyiot, transferee portas principes veftras : & exaltentur portx
fempiternx. (h) Ifte rex.] duiis %hv stvs , ita fere Juft inus, àvris suis Khi
i Ca.nx.ivs Jbtjîis, ipfe ifte eft rex glorix : ab aliis libris, abefi illud, »tot, &
S.tAug. dr vulgata, ipfe eft rex glorix- In hebrao autem poft h<ec verba fequi•
tur, Selah, dr apud S .Hier. Temper.
PSAL. XXIV.
Wp^almus ipfi David] Teftatur Eufebius nihilfuiffe inferiptum, fed\
L tantum a cateris interfrttibus diftum effe, r Jkv'iJl, ipfius David, if-
pud Theodoretumv ns ri -Ax©- J/tX/u»s am Ja.v'iA. & S. Auguft. in finem pfal-
mus David- In vulgata, in finem pfalmus. (b) Inique agentes fuperva-
cue.] 5/ dvoysvjis Damns- S Auguft. inique facientes vana. Schol. exteri,
& quinta editio, Si bsm Aflsrns, qui rebellant. ’S. Hieron. ad Suniam, .inique
agentes. Notat autem quod in quibufdam codicibus legebatur, omnes, &
nunc eft in vulgata, addit um effe in LXXfub veru. (c)Deduc mein verita»
temtuam.] bJiynaiv ya'fhi 7iw dx»Qnclyffs S. Hieron. deduc me invericate
tua- S. Auguft. dr vulgata, dirige me in veritate tua (d ) Et quia miferi-
cordix.] ita S. Auguft. quod grace efi, >y -ja txi» <r», 077 a/no ? àtay© dny.
Vulgata, Sc mifericordiarum tuarum, qux a feculo funt. (e) Et ignoran-
tias meàs. J S. Auguß. & ignorantix mex, quod facile ferunt verba graca,
x) dyvoias ys. tAquila. istoiZv ys, Sc prx-varicationum mearum. Sjmm.
^m^ydHayATwv ys, Sc prolapfionum mearum. ( ƒ )Memor eftomei ]S.
Auguft. addit, ï)&is. ln vulgata eft, memento mei tu, & ita efi in aliquot
codicibus gracis, & apud Theodoretum, yinànii ys m. (g) Dabit delinquen-
tibus.] voyodt'lntrei dyafmvovTtts. S. Auguft. legém ftatuit. Aquila, tpa>fi<sn
äyofvuxss, illuminabit peccatores. Sjmm. dyafmvsmy iJèv, demonftrabit
peccantibus viam. (*)Vias fuas.] Eufebius ex Aquila dr Symma-
cho, bjiv iassm, viam (uipfius* CA] Ec propitiaberis.] ^ 1x0.0». In aliquot
codicibus dr apud Theodoretum efi, >y îxdânvj Sc propi’tiare. Apud S.Aa-
guftinum & in vulgata, propter nomen tuum domine propitiaberis. (i)
Legem ftatuet ei in via.] Rurfus S. Auguftinus dr vulgata, ftatuit. Sjmm.
£vzBpJ'ß^« Uoy Lu ibxv^las, cui demonftrabit viam, quam elcgit. Aquila,
tjavoet dvrby iy iS'u, % ioxt^eu, illuminabit èum in via, quam eliget. ( k.)
Firmamentum eft Dominus timentium eum] Hoc videtur potius effe fexta
editionis, ut ex fcholio deprehendetur. Theodoretus quidem tanquamleSlio-
nem feptuaginta agnofeit, mis ^oCsy^vots dwilv, dr fie apud Sanftum Augu-
ftinum, & in vulgata, timentibus eum. Scholion ita habet, Aqu. ovopfnnv
Kv fis mis tpoCxfjMoi) dvrbv, Secretum Domini timentibus eum. Sjmmac. ••
yixict KVfis mis tpoCxf/fyHois duTov, colloquium Domini timentibus eum. Sexta
editio, xfOTolayo wes©- r qoCsyMay dvrby, firmamentum dominus timentir
um eum. Thtod. yvAetov uvpls, myfterium Dominj. lta Scholtaftes, &
jer e eodem modo Euftbius. Theodoretus tarnen tot um hoc & Theodotioni&
Sjmmachoj ribuit, yvçùetov xugiu mis çoCsyiytis dvrby, >y rhu owShkIuj asm A-
xàati durais, myfterium (five, fee return, ut S fiieron.) Domini timenti-
bus eum: & padum fupm oftenclet eis. (/)Et teftamentum ipfius ad
manifeftandum eis. >y » JïaànK» asm T th>xf<nu dur ois, vidétur ad ver bum effe
exprejfum ex hebrao : vulg. tarnen, dr S. Auguft. habent, ut manifeftetur
illis. In aliis hbris gracis eft, >y n DaStlx.» asm. Jvxâoa durais, & teftamen-
turn ipfius manifeftabit eis. fjfucmcdo fint interpret,ati Sjmm. & Theodotio,^
proxime ex Theodoreto retul.mus. In Schol. autem hoc ex Aquila refertur, ^
rku <n/y$»Klu/ asm yvofurn durais, & padum fuiim notum faciet-eis. («0 U'
nicus-] yovo-pns. De hoc vocahulo difßutat ‘Didjmus. »Aquila, y»‘
yo^ss, folitarius. Sjmmachus, yiv©-, folus : dr ita S. Hier. Theodoretus
autem hoc tribuit cateris interpretibusprater LXX. (n) Sum ego. j nyi t'f'
Schol. Aquila, & Theodotio dicuni;, «y», pro, ùyî. Sjm. ut LXX. (0) Mul-
tiplicatx funt.] inXnSvySixrcw. Schol. Aquila, & quinta editio, ut LXX. At v;,
& Theod. tvXnSvvSmocCr. S ym. s l a c z.Ita cum Schol. illud,
tribuat
LXX IHT E R T%E T . TSALM7
tribuat Theodotioni, dubium effe poteft, id ne habuerint LXX, an a liquid
I .find dr fort affe, i7^a.iur^»<ta,y. 2fam-> in graduait Miff a Dominica fecunda
j qua/ragefimt legitur, tribulationes cordis mei dilatatx funt. {p) De ne»
I ceflicacîbus meisedueme.] Vulgata, erue mz.tAquila, lu, cvV(jgy y»,
j de anguftiis meis, ut S. Hieronjmtis.
P S A L XXV.
i fATPfius David.] »Apud S. Augufiinum-*, ipfi David : in vulgata,
j 1 gjn finem pfalmus David : In aliquot codicibus Gracia, & apud Theo-
! doretums, 4txÿis JbviA, aut,r$ JkvîA ^nxyôs. (b) Judica me.] xplvov yt,
! dr fie vulg. & S Aug. In aliquot codicibus Gracis eft, ufivby yen, judica mihi.
Schol. In Hexaplo apud LXX & cæteros omnes interprètes eft xplvov y». Ht- I fuhius tarnen videtur habuifft yj»i,-dr cunu docuiffet verbum iftud, cum->
! ßg„ifc4t çonàtmuarc, cafum accufandi poftulare, cum verojus dicere, dr
difeeptare, cafum dandi j bac adjungit, \y-mv$tt%y, xfîybv yoi xéest, d v rir
! JÎXJ.OOV eyol K) Ais ßaCuxuyiois. in iy* /M ndisf dxÿ.xits. yijgnyeu As auT»f,
j avril ÿ ds tfd rdc» mv»fi<L. Hoc igiturloco, xplvovyoi west, judica mihi do-
; mine didum eft, pro, judica inter me & Babylonios :. quoniam ego equi-
! demomni innocentia ufus fum erga illos, ipfi vero in meomni malignitate*
] (c) In innocentia mea ambulavi J lta S. Auguftinus, quod grace eft, ly
I dt&Ktd. y't imgtvSlus. Vulgata, dr hie, & inferius in hoc eodem pfalmo, ingref- 1 fus fum. Aquila, tv d-rixbvtv, in fimplicitate. Sjmmachus, tv dyayi-niv, in
I puricate a maculis. ( d )Non movebor.] « yh ouxebsd, in alijs libris gracis
! efi.i yh dô-ivnca, & vulgata, & S.Aug. in prima enarratione, non infirma-
\\)or.Schol.hK ddtvvae»,Aquila Ik dmvhmt, nondeficiam, & ita S.Hier.Sjm
I i ^nfcLuimysu, non circumvertar. Sexta, » yh emxsL&i, non movebor, non
Ivacillabo. (e) Inter innocentes.] tv dsdoa. Aquila, lv dswmlt, ininno-
I cencia,#* S.Hier. (ƒ ) Laudis.] In multis libris glacis efi,divtnûs as.Eu-
Jthins tarnen in PJal. 26. récit ans hunc locum, non habet, s». S. Auguft. in
i prima enarratione habet, laudis tux, in fecunda, laudis. In vulgata etianu
J codices variant, (g ) Decorem.] ou^ptmiety. Theodoretus. Pro, iMssptTttias,
Symmachus pofuit, dvivngov, aditum : & pro dvdpay diydm>v, viris fangui-
inum, pofuit, dvdpZy ynwpbvav, viris homicidis. (h) In reditudine.] lta S-
i Aug. tH.lvdiS7ifJe, vulgata,indiredo. Sjmmachus, ly byax$, in piano.
PSAL. xxvr.
(.JfPfius David, priufquam liniretur.] /» multis codicibus eft, t£ JkvïA,
; A ut S trluguft. ipfi David. Didjmus autem, & T heodoretus, haue in*
j feriptienem teftantur f t in aliquot exemplaribus invenijfe, fed non in Hexa- 1
{plo. ( b ) David.] Scholion. Nomen David exponitui;, 'JZ*stvniM, ab- j
. jedio. Hefjchius inquit multa Jigniftcare, forttm manu, dileftum, folum, !
! fed etiam abjeHionem^ atque hanc pracipue notionem huic pfalmo convenir e j
J ut ad eos pertinent, qui ante baptifmum abjeCli, id eft, catechumeni erant.
i (c) In hac ego fpero.] iv mûtji tyi Ix-mifa. vulgata, in hoc ego fperabo :
j in aliquibus S. Auguft. codicibus eft, in hacj eft enim Hebraifmus,femininum
pro neutro,ut paulo poft, unam petii. C d ) Ut contempler deledationem.] Sic
! S.Aug. quod refpondet Graco, r Stagtlv yt iùjj 7tgirv'ovf]a,. In vulgata eft ,
I Ut videam voluntatem quamvis in aliquot ejus exemplaribus légatur, vo ,
\ Iuptatem. (e) Et vifitem templum ejus.] t- ydbv iwî. In noni
nullis codicibus legitur, r vabv rayov um, templum fandum ejus. S.esfu-
j guftinus videtur habuiffe, èhmAmâax, ita enim apud eum legitur, & protegat
atemploejus. Symmachus pro tüu ■ ngirvovfla, ■ nv&xx©-, pulchricudinem,
decorem. ( ƒ ) Et nunc ecce exalcavit.] x) yüv i ƒ» S fuoî, ita in plerifque ct-
djcibus. S.Hier.ad Suniam notât, illud,zeee, effe fuperfluum : dr abtïl a vulg.
Theod. Aquila pro v-\unv x*pa,xLû y»,â'mç,û fà5»cîmi » xsipxx» y», exaltabitur
j capuc meum. ( g ) Circuivi.] Schol. Cxteri, t»t yjtxep y», eos qui circa me
! funt.(Â) .Vociferationis.] Ita vulg. quod grace eft,dx<txayyS, dr aTheodo-
1 reto explicatur vox bellica édita ab.audacioribus in cos qui ciment. S. Augu-
j fiinus habet, jubilatiohis. In plerifque libris gracis eft, Sus'iav divinat, % à-
f xa.xa.yyZ. Theodoretus habet iiytneoc, fed notât, in nonnullis exemplaribus
\ addi e:iam ^ àxaxnyyl. ldemque obfervavit Hefjchius. In pfalterio Ara-
j bico dr tÆthiopico (ft ut in noftra. ( i) Tibi dixic.] Sjmmachus, ni <a&s- 1 te alloquebatur cor meum.. ( kj) Quoe’fîvi vultum.] ItaapudS.
Auguftinum, dr in pfalterio Romano, quod grace eft, n <ap'a<s(»nx.v
c», Cr ita in pfalterio Arabico,& tÆthiopico, & in metaphrafi Apollinaris. In
j aliis libris eft, xû&ov (»visai, n n tup'usaiiov y», Dominum qux ram, Il
j exquifivit. te facies mea. A Theodoreto abeft prins membrumut etiam a
j vulgata. S Hieronjmus putat legendum, exquifivit faciès mea. Sjmm. ai
«Çhtûi 70 ’ofoseù'uovyt, te quxrebât facies mea. £fuinta, fexta editio, Theodotio,
ut LXX. (I) Nederelinquas.] Sic apud S.tÆuguftinunu, & in edi-
tionibus latinis, quod grace eft,yh \y*&]d.xi'u»i yt, xJ yh ■ ù^il‘»( yth âtiç 0 ira-'
tip y». In cateris libris eft, yh ènrt7KopciKis»f yt, xj yh tyxJla\i,a»t yt 0 0
y* ne cum odio ejicias me, neque derelinquas me Deus, falvator rae-
us. Eufebius. Pro. qü©-, ùmoxogaK'tsgf, Symmachus quidem dixit, èunoppi^vf
j*ê,ab)icias me : Aquila autem, yh iâny yt, nefinasme. Theodoretus. Il- |
Jud, amsxfigttK'usi/f, alii interprètes dixerunt,yh èwroppl^-i1* yi> ne projicias S
jne i LXX autem nomen iftud fecerunt ex gentili eruditione. Nam illud, |
tWictKiras {aut. ut refertur in Scholio) i, MgetKtti, erat contumelia quxdam |
?pud veteres, orta ex quadam fabula. Tficephoms autem tum hanc Etjmo- f
ogiam affert, turn iftam alteram, asm >f Qxopidi, afeeria, qua quidem tan- il
quam inutile excrement um ferri, rejicitur. (m) Legem pone.] S. Augufti- j
j nus, legem conftitue , vouo'Siivusiy yt. Aquila, dr Theodotio, tpclrioiv yt, ilju-
I ^ nifne,fymmachus,yZiroJ'Hl'tv yoi, & Santtus Hieronymus, oftende mihi
j Domine viam tuara, fie etiam f er e pfalmo 24. (n) Teftes iniqui, &men- 1 «ltaej ] Theodoretus : Aquila hoc manifeftius dixit, drAs»<mv yot yig-
ivp*t ^ c^ipdvB.» äcOkIä, fteterunt contra me teftes falfi, & appar2/
lt 'T ?™ - l-ji Credo videre.] Eufebius refert Aquilam dixiffe, &n -
<rct r. ‘Aiv ii> à.ya.fâ Kug'us, credidi videre in bono Domini : Sjmmachum
] ^ ro > ffcdoy i h t f u f djaSwfûrhjj Kupiv^, credebam videre bonitacem
.PSAL. XXVHi
(<î)TPfius David.] S.Augufi pfalmus David. In multis codicibuigracis,
At£ JkviJl, dr vulgata, huic David. Tfotdt autem Eufebius ex traditio
n Hebraica hujufmoai pfalmis, qui abfque ulla additione, vel, David/s,
vel, David, inferipti funt, convenir e infer iptionem illius pfalmi, qui proxime
iftos pracejfit, ut injeriptionem vigefimi fecundi pfalmi iis qui ptft eum f t -
quutifunt. (b) Clamavi.] isAxpa^a., fie eft in veteri pfalterio tÆthiopico, &
Arabico, & apud S. Auguftinum. In aliis eft, uxf aboyas, & vulgata, cia-
rmibo. (c) Super me.] t i f iyoi. In aliis libris Çr acts eft, à.sr iy s ,& San-
ctus tÆuguftinus, dr vulgata, a me. Aquila, y» m^tûs»f, dr S. Hierony-
mus, ne oblürdefcas mihi. Eufebius ex S jmmac ho, yh <nyh<r»f 1% \yv, yh-ndli
»ov^ctra.i^of tssamîsiv ysiyotaSm mlf KaJaCetiyisotv tif\d.KK0v, ne taceas a me,
ne forte' filente te procul a me, affimiler defeendentibus in lacum. (d ) Ne
quando fileas fuper me-] Hac repetitie in multis gracis codicibus non eft ;
habetur tarnen in editione vulgata latina, dr iu veteri pfalterio item in *Æ- i
thiopico, & Arabico, dr apud S.Auguftinum, & Theodoretum. (e)Exaudil
vocem] ln aliis libris, & gracis, dr latinis eft, exaudj Domine : fed te-\
ftatur S an H us Hieronjmus ad Suniam, dr iftud additumf effe. ( f ) Ad
templum fànéhim tuum.] Aquila, dr Sjmmachus, pgnydjiçvieuv, oracu- I
lum. Theodotio, Dabir. (g ) Animam meam.] r b ü y», ita S.%Æu- J
guftinus, dr vêtus pfalterium. In aliis eft, y» ovn\y.û<r»{ yt. - S. Auguftinus,
dr vulgata, nefimul tradas me. Sedin codicibus emendatioribus eft, ne fi» t
mul trahas me. C ^ ) Refloruit caro mea.] Aquila, >y tyoutsisaTo n Kop- j
lia. y», & exulcavit cor meum. Sjmmachus, !\apvv5» »KtfSiay», & gavi- j
fum eft,cor meum, ut S. Hieron. Eufebius eodem modo de Aquila : ut de I
Sjmm. àvSmsi {al. ivdS/seu) « xapJiayw, florebit cor meum, exTheodotione,
lyàn^aKtv « Kapfla you, & floruit cor meum, ex quinta editione, oupanvö» n j
KapS-ia you, corroboratum eft cor meum. ( i ).Ex volunratc mea.]..ê» J
&t\>ï(xd]o( you. Aquila, ^ W aiyafof you "J^oyoKOyhnyas 'axrrä, & de cancicö I
meo confitebor ei.. Sjmmachus, -fj ly efJaip you ûyvitsa àuriv, 81 in canticis i
fneiscollaudabo eum,
CAP. XXVIII.
(a )V j'Xodü tabernaculi.] tfÇoJ'i* Qx-buni, de qua diflione alibi eft notatum.
M_jin aliis libris. eft, îl^ôj'e, quod etiam hoc loco videtur ftgnificare pompant,
& celebritatem. Sanctus tarnen BafiUus interpretatur,exitum, itemque
Nicephorus. S. Auguft.habet, confummationis tabernaculi, vulgata, in con-
fùmmatione tabernaculi. Theodoretus qui habet, ƒ», teftatur hanc injeriptionem
non fe inveniffe in Hexaplo, fed in quibufdam exemplaribus. In
fcholio etiam ita legitur, hynJiljanfra iupnjcu, tJ%o<fhs QA/xihi il (Sfayçaçh. in j
Hexaplo non eft inventa infcripcio ifta, i)\oJfvQilum. Earn tarnen u t fignb- j
ficavimus, habet Sanftus B aft lins, fed legit ƒ». Vide de hujufmodi inferi- j
ptionibus apud Hefjchium in Pfal. 30. ( b ) Afferte Domino filii Dei.]!
Eufebius xj1 ndw'' eCfcuav àvâyviwv »* iyfipt'jax to, \ytyyj\t tcS xuftu qotj
Slo Xj aCtxiçtu my/. toIs '0. àf yH xstßflov y^Tt is T(j> éCfaïxp yfm n l i j
xocrpolf ipyVjjd/}al;. Juxta hebrxorum craditionem non affertur illud. iviy>&-1
'jt t4 Kufia {foi St», Quare & apud LXX obelo notatum eft, tanquam quod I
neque in hebraico habeatur, neque apud exteros interprètes. S . BafiUus j
inquit, hoc fe in multis exemplaribus additum reperijfe. Sanftus tarnen Hie- j
ronjmus habet hunc vtrficulum -, Afferte Domino filii Dei, dr non habet f t - !
quentem, afferte Domino filius arietum : nam diftionum hebraarum, qua- I
rum una ftgnificat artet es, altera D eum, magna inter fe fimilitudo tft.Eufe- j
bius autem in hebrao putat legi, filii arietum, & exponit ex aliis interpret!- j
bus, patrix gentium, aut, cognationes populorum. (c) Gloriam:] A qui- 1
la ,x f it©-, imperium .Sjmmachus, sivayiy, potentiam, virtu tern. Sanftus j
Hieronjmus habet, gloriam & imperium. ( * ) In aula fanfta ejus.] T ro t
hoc refert Eufebius Aquilam effe interpretatum. It JiaagpimU hyctsy^n, ini
decore fanftificato, Sjmmachum vero, lv Jtcuo/>ivelq. dfitc, in decore fanfto, ]
dr ita Sanftus Hieronjmus. { d) Glöriam nomini ejus.] Schol. Cxteri,:
hoaptoreitty ovoyd]©-, decus noitiinis. ( f ) Et comminuet eas.] »Aquila,
Çjupiàeet, & exultabit, id eft, exultare faciec. Sjmmachus, ^ IpyfiSstu ttroi»-.
my (tUKH, & faltarc fecit a s . Quinta editio, ^ QxipTovoihirtt duidf dan ystyoyf
& exultare, facieteas ficut vitulum. * { f ) Tanquam vitulum, Libanum.]
■ f xiCavoy. lta eft in aliquot codicibus, dr apud Sanfittm Bafilium, qui interprétât
ur fore ut totus Libanus comminuatur, ficut vitulus ilie aureus, ln
multis autem codicibus eft, dh XiCdvn, dr apud Chrjfoftomum, dr Theodore-
thm, & ApoMnarium, dr in editionibus latinis, vitulum Libani. Sanftus
Hieronjmus, quafi vitulum Libani. ( g ) Intercidentis.] Dafilrfov]©-.
San fins 'Auguftinus, procidentis. Sjmmachus, xtfctlicuflp]©--, dividends.
S. Hieronjmus, habet, dividens, &~fic deine eps. { h ) Concutientis defer-
tum.] Sic vulgata S. Auguft. comraovends folitudinem. Sjmmachus,
IktoxI^ovt©- , parcurire facientis. Aquila, oVivovt©-, ac videtrtr idemfigni-
fic are voluifje. (*) Gommovebic Dominus.] Aquila, dhv»sn, Sjm. hflo-
y.lsij, partunrefaciet. ( Perficientis.] Ita S. Auguftinus -, vulgata, prx-
parantis. Aquila, dj'lyovt©- ïxchpxf, parcurire facientis cervas. Sjmmachus,
nXnSrivoyr©- mSin, multiplicands campos. Quinta editio, yaayfy5>s txdpvf,
obftetricantis cervis : ut S. Hieronjmus : Theodotio, ut L X X . ( I ) Unuf-
quifque.] Ita S. »Auguftinus, m s v t S. Hieronjmus ad Suniam putat rtfle
verti, omnes dicent {d rp c habet vulgata) aut, omnis dicit. (m) Inha-
bitare faciet.] >^\oixih, dr ita vident ur legijfe Athanafius, dr Nicephorus,
. I» aliis libris eft,yJ\oiKn, quod etiam agnofeit S. Hieronjmus, fed'putat due-
bus modis reddipofe, inhabitat, dr inhabitare facit: atque hancfecundam
interpretationem huic loco magis convenue putat. »Atque ita eft in vulg,
Aquila, ,xde*©~ eîs <txxuoyiy hta^uny, Dominus in diluvio fedit. S jn
chus, xMt©- t yJ]<ixxuoy.v hUsuny, Dominus fuper diluvium fedic.
PSAL • XXIX.
(a) IN finem.] Ita S. »Auguft, nifi quod habet+içû David, qutmadmodum
A etiam plerique libri Graci, t$ JkuiJ\, dr Theodoretus hoc loco habet i l lud,
in finem, «t r i tîx©- t» Ju.u)J\, vulgata neutro loco, {b) Sufcepifti ]
N 2 \OnxxCss.