F L A M . H ^ ß ' 118 B i U I N I V E % S . q \ Æ C .
PS AL, CXV1I.
( 4 ) f \ Uoniam bonus 3 /« Gneis codicibus dr hie-, drinduobus ftquenti•
• verftculis hac repet untur : in vet eri pfalt. dr apud S. Auguftijtum
hie, & in fequenti: in vulgata hie taut um. Quoniam in fecülum mile-
ricordia.] Chryfo(lom*ts, t*ti&v, Jilwtm. $ JittMiflb/A/Jor. Hoc eft, perpetua,
&non interrupta. (b ) Nomine Domini.] Efthebraifmus, atfubintelli-
gatur prapofitio. Quart S. Auguftinus, & vitas & in nomine Domini ulcus
fum,eos. Vulgata, & in nomine Domini, quia ultus fum in eos : item-
que S. Hieronjmat ad Saniam, qui etiam inquit rtquiri illud, quia. Symma-
chus, fregi. ( c ) Circundantes.] Theodoretus Symmachus,
Ikvx*uokv ni, x) mkif 'Btttmxx&ouv pu, circundederunt me, & rurfus undique
circundederunc me: id eft» ut nocat Schollt-mt^nkon tj&nmvvt ist>o<rßok<Rt x)
■mtoofxituf WjoJWcu;, fibi inviceth perpetuo fuccedentibus incurfionibus uli
fu„t,atqueomni genereoppugnationum. ( d ) Favum.] uneloy, ej-itaS.
Auguftinus, & veins. A vulgata, quemadmodum dr ab hebrao, abeft. .( e )
Esarferunt.] 'J^iKAvSnctw, Aquila dr Symmachus, £ ttm<rßt&tura.v. uc tvj
dygySuv, & extinftz funt, quail ignis fpinarum, & ita etiam S. Hieronymus,
fed fine conjunBione, ( f f Impulfus.] S- »Auguftinus, dr fortaffe etiam
vet us habuit, tanquam cumulus arenz impulfus fum, ut caderem. (g ) Ca-
fligans.] S. Auguftinas-, & wf»«,emendan$ emendavit, ijAtfdlm loraiftdb-
<rt ■'( h ) Hzc porta.] Ita graci collati codices. S. Auguftinas, drvetus,
hz portz Domini :jufti intrabunt in eas. ( i ) In caput anguli.] Theodoretus
ex Sjmmacho, axpoyivid/oiyin fummo angulo pofitus. Xk.) Fafta eft
haec] Ita graci • dr eft hebraifmus, ponere. foemininum pro ntutro : vulgata
autem pofuit neutrum, ut fiepe fiolet. S. Hieronjmus, SanBus Auguftinus,
dr vet us, a Domino fadura eft e i: & eft mirabilis.in oculis noftris: Aquila,
mtefi weis iytven, rim dvii ’eofim nylv, a Domino fadum eft hoc :
id incredibile vifum eft nobis. Sjmmachus, aim 0 SavfM&i is b$S-Akyo'i{
hate eft mirabilis in oculis noftris. ( / ) Nunc.] Ita & alibi, & initio hu
jus pfalmi redditar particula <Ai, cujus loco nihil hie apud latinos ponitur. Ha
bet autem fiepe vim quandam deprecandi, ut apud latinos, hem, amabo, obfe
cro : quod dr hoc loco in diBione hebraa agnoficit S. Hieronymus in epiftola at
‘Damafum-i de Ofianna: ubi etiam illud JÜ, videtur pot ins ex aliis interpreti
bus agnofeere, quam ex Ixx, quamvis ita conjungqt, a JH. ( m ) Bene pro-
fperare.] IvbJhmv, d'poffet etiam verti, bene profpera, ( itaenimS.Au
guftintu, in explanations') profpere deduc. (» ) Conftituite.] S. Au-
guftinus, & vetus, conftituite diem feftum in confreqhentationibus, qua ft
pro, nvyj^wny, quod habent coll at a exempt aria, legerint, 7myJ.9yjt.Ainy. m m
ftomns: Alius, <fhoa7i iepr!w or mfukttn, ligate folennitatem in pinguibus
■ alius, QuuJii<m7t is orAvnyopu 7m>j9y*A7A, colligate in celebri conventu denli
tates s atque hunc locum juxta utrumque Interpretern diligintor exp', ana
Scholiaftes primam interpretationem tribuit Aquila, fiecundam Sjmmacho
dr ad verbum, 7wyfi£*etv, hat adnotat, t&kv^jvmv, yoafiStsty, obum
brantibus,tegentibus, ornantibus. 77 Si £?»k, Cvcim-n iofAw is ioic imJQ
a? (W % ivA iffAwdjilwyViTATi Svoias kinagjt.xp ’•$ r tm&v,&QApeliMTA xktiSvf,
Avi^ATt -nS kaip. (0 ) Conficebor tibi.] Sc hol. ww oi ß'. S1%1 hx. ixairn is
nd TVTfAtnkiStp jwf’ #7* wagje 7B/S o'. * 7 1 70 1vnCtv. Hi duo verficuli
non ponuntur in Tetrafclidö apudullum, neque. apud Ixs, meque in libro
Eufcbii. Aliud Scho lion, ek@- 0 six©' '!raf »Avi svpirta/, totus ipfe verficulus
apud neminem eft inventus. 2^am ultimus quidem, confitemini, &c. eft
etiam in hebrao, & magnam vim habet, ut Patres oftendunt. i [jd-rtw In Sdjji-
Wp *? & 9TA&VTA -\etkpby ■¥■ sr^or 0 ^Ak{xaJ&{ ist-m^iy. Non fruftra in hoc Pfal-
mo rerfum hunc PJalmifta repetit.
PSAL. CXVIII.
(a) l>Eati immaculati in via.] Scholli 7m six°f j<5 77# w) ipytk-
D %ss *f) 7»} TAf iC^tUOlO,i^A(M7gOlS /AjJ TtSV is 7» 7» Sdj7i^V0(AtS uSij. T*(
3 tet^iTgtSi (j) £ rmgAldi7g0lj;.'iciV Oiw 0 V X © ~ M y - V XJU~
ein. Nondum verfus eft. Dicebat enim quidam verfus effe metricos apud
Hebraeos, hexametros quidem, qui in cantico Deuteronomii,pfalmos autem
effe trimetrps, & tetrametros; Eft igitur primus verfus ufque ad illud, in
iegdDöjmBu Dum infpicio.] Ita S. Augufiinus, & vetus, quod
(arice^is 'mjjA ZfaSkioreiv. S anil us Hilarius, cum refpicio. S> Ambrofius,
cum perfpiciam, vulgata, cum perfpexero in omnibus mandatis tuis. (c )
Ufque valde.] Sic rurfus S. Auguftinus, & vetus quod Grace, e»s a^'ojpa.
S . Hilarius, ufque nimis: cujus etiam leilionit facit mentionem S. Augufti-
utu. S. vero Ambrofius, & vulgata; ufquequaque? & hujufimodi varietas in
dift tone ifta fiape ufiu venit in hoc Pfalmo. (d) Corriget. ] ubi fere
Latins, corrigit. Symmachus, tv mt kAy/opwii re®7?p©- tüd bJiy Iwn, in quo
illuftrabit junior viam fuam ? {ej Exercebor.] Ita S. Hilarius, & S. Ambrofius,
dr vulgata : Vstsis, garriam: cujus utriufque leftienis mentionem
facit S. Auguftinas'.Grace enim efi,AJbkt%n<m, quod ApolUnaritu reddidit,
juxocftwai, dr videtur accedete ad illud, garriam. (/)Vivam.] finaofMi,
& fie etiam esipollinarius, dr SS. Hilarius, isfuguftinus, dr vetus, dr Ro-
manum, & S. Hieronymus in fiua tralatione ex Ifebr. S. Ambr. ut viväm.
In aliis Ubrü Gracis eft, fyoby (m, & vulgata, vivifica me. ( g ) Mirabilia.]
Sjmmachus, Ti&tiA, prodigiofa. (,A) Incola.] Wgp/»©-. 2%otat S. Auguftinus
aliquos ex noftris, iniquilinus, aliquos, incola, nonnuUos etiam, ad-
vesa ejfeinterpretatos. S . Hilarius, accola. ( s) Concupivit.]
Theodotio, quinta, dr fexta editio, \7Km\$nny, confidit. Sjmmachus, 7ikeia
Uu , perfeda fuit, Aquila, ut IX X . (IQ Confilia mea.] ItaS.Ht-
larius, dr S. Ambrofius : cateri Latins, confilium raeum. ( / ) Fac me in-
telhgere.] Sic put at S. esfuguftinus exprejfius de Graco diet, quam, infinua
mini, <i«r, inftrue me. ( 7» ) Dormitavit.] Sic Latin* jditiones, dr *AE-
: **6ca%iv,.qraci librt,dr ApoIlinarius,»pvffe,inclinpb?it\ir'8c ca’debat.
Thetàoretusi Illud,vofMSinooy,Symmachus dixit, do-SA^or,oftende : Aquila
& Theodotio-,(p»77i»®r,illumina. ( 0) Quia ipfam volui ] 077 «wtä» »SiknsA./ia,
«77 i» Avrq iCovknMjs, quia in ipfa voiai.Theodotio, & fexta editio, fa aJtùù «•
siknsA,quinta editio fa ly avt#, Sjmmachus ut Ixx. E x quo fcholio videtur
colligi aliquid diferiminis interfuijfe inter leHionem Ixx, & Theodotionis\
dr eonfideranda funt qua hoc loco dicuntur a S. Hilario. (p) In timoreni
tuum] «s niy ip'oßov mv,dr pc vertit S. Hieronymus ex Hebrao. Latins
men libre habent, in timore.tuo. (q) Quod fufpicatus fum.] Theodoretus-
Aquila autem pro -CxtutUvisa , dixit, vo-ssa\»r. timui. Ec fie etiam Theodotio.
o. Ambrofius, licet teftetur quofdam codices habere, dormitavit ^ ipfe tarnen
habnit, ftilfavit, dr inquit Origenem banc interpretationemeffe fequutunu,
«safer. Sanil us Hilarius hoc aliis interpretibus tribuit, crusafer vero Ixx.
c P?ne mihi.]r«#«3*wd-or, quodpoffet etiam verts, doce, oftende.
A anti us Hilarius, legem Itatue : dr inquit Latinum non potuijfe fat is expli-
eare vtrtutem verbi Cjraci dr Hebraici. S. Ambrofius, legem mihi couftitue.
Symmachus autem, Sr dlkAßoSfMt, quod-revereor. S. Hieronymus.
quod reveritus fum. (r) Secundum verbum cuum.] xp rkb^y aw. Sjmmachus
ut Ixx. Aquila dr Theodotio, xjt 70 kby'oy mu, dr fie Latini, fecunduin
eloquium tuum. ( / ) Nimis.] Ita Romanum, & S. Ambrofius. s \
Hilarius, vehementer, & valde. A vetere abeft : Grace fere omnes
hoc loco habent , afoJpA , panes autem in fequenti verficulo.
S. Auguftinus, qua; dilexi : Eve, quod nonnulli codices habenc in utroque
verfu, dilexi valde, aut nimis, aut vehementér, fient incerpretari placuit
quod grace, QpbfyA dicitur. S. Hieronymus ad Suniam inquit ejfe Juperflu-
urn. ( t ) Tua,] Mir urn eft, quomodo dr hoc S. Hieronymus dicat effe fu-
perfluum ; cum non modo cateri codices habeant grace, dr latinised ipfe etiam
infuaverfione. ( « ) Et exercebor.] S. Auguftinus, quod plures interprètes
dicere maluerunt, quam læcabar/aut garriebam, quod aliqui inter-
pretatifunt exeo quod graecus, iiJbkt%w>. ( x ) ’Verborum.] Sicgraif,
kbynv. Sed latini, verbi tui in quo. f y ) Confolatus fum.] S.Augufti-
nus, vel ficut alii codices habenc, & exliortatus fum, id eft, exhorcationem
accepi: Utrumque enim potuit interprecari de verbo graco, srapexjinaiw l
Id habet S. Hilarités. Sed S Ambrofius, & me confolatus fum.,. ( x ) -Tardi-r
um.] Sic S. Auguftinus, dr vetus, quod grace, aSu/aIa. Romanum, defectioj
animi. S. Hilarius, dr vulgata, defediq. S+ Ambrofius, pufillanimitas.
( a ) Incolatus mei.] S. Auguftinus, vel ficut alii codices habenc, in loco
peregrinationis mea. Theodoretus, Ita etiam interpretati funt, & eaten in-|
terpretes, ASfj AT A lw (Ml tavta To «ssçscÀy\/.at a (fis er 7itrtf Tnt TAgfiKias «s.
cantica erant mihi omnia pracepta tua in loco peregrinationis mea. (an)
Hac fafta eft mihi;]. Labor at s . Auguftinus, in ifta eloquutione explicanda :
fed eft hebraifmus : quare S. Hieronymus ita vertit, hoc fadüm eft mihi,
id eft, hoc mihi boni contigir. ( b ) Vias tuas.] Ita graci codices dr rnetai
phrafis Apollinarii, dtAmbrofiana editio LMcdiolanenfis Écclefia, dr Ro-
mana, dr lÆthiopica, dr &Arabica, cat era vero editiones latina, dr SS. Hilarius,
Ambrofius, Hieronymus, Auguftinus, habent, vias mèas. Theoao
tus : I sCpAt©- tos oJ'it fan. ?%«. àaàvrat % t£ oi «Mo/ flfpinytufAy ifpiivivrcti, ^
oi o', èr Tti b^ATku. hebraus autem habet, mt SMt pus, vias meas. Ita autem
& cateri interprètes funt interpretati , ' & ipfi Ixx. in Hexaplo:!
tsdddit auterru Schol. pro eo quod fequitur, converti, id eft, Syntmachum
dixiffe, ioiiçpsçov, convertebam. Nonnulli ex noftris habent, averti,
quod non plaçait S .Hieronymo. ( c ) Ad, cuftodiendum.] S. Auguftinus,
ut cateri fere latini, habet, ut cuftodiam, /*</ hac addit, quod aliqui interpre-
caci funt ad cuftodiendum mandaca tua, aliqui, ut cuftodirem, aliqui, cu-
ftodire : quod gracus pofuit, m$vka%A£x,. ( d) Peccatorura.] Relie ad-
monet S. Auguftinus hoc non effe déclinât um ab eo, quod funt peccata, fed ab
eo quod funt peçcatores : eft enim, À(iApmkZv. ( e ) Particeps.] Theodore-
tus, Symmachus autem, pro, /Jmx©. dixit, QuMtupiv©-, conjundus. Sy-
rus autem, <ptk©-, amicus. Addit Schol. Aquilam dr Theodottonem dixiffe,
ut Ixx. (ƒ) Bonitäten!.] S. Auguftinus ; Quod ait gracus, pgnsivrm,
aliquando fuavitatem, aliquando bonitatem noftri interprètes tranftule-
runt. S. Ambnfius, jocunditatem, eamque diHionem perpendit. Sjmmachus,
cunpytTJKTAt r <ÏÏskby Qn, quod S. Hieronymus, benefecifti fervo tuo. (g )
Coagulatum. ] Schol. èoxknpiwàn, Àmki^âSn, induracum eft, in lapidem de-j
generavic. h ) Bonum mihi.] Theodotio, ut Ixx, Symmachus, QmhvtyA
put, fa boAKtl^dw yj&tç <fh (aaSuv to ©essdyputm Q«, contulit mihi, quod affli-
, dus fum, ut difeerem prâccpta tua.' ( i ) Plafmaverunt.] Aut, finxerunt,
ut Sanllus ^Auguftinus, dr alii. Sariftus tsfmbrofius, paraverunt. Sjm-
machus, Àniçvoiv pot, perfecerunt me. ( k.) Veritace. ] Ita graci,
quod noftra editiones, in veritate. Sanllus Hilarius tarnen habet, vere, quem-
admodunu etianu vertit Sanllus Hieronymut.’ .( ( ) Nunc.] Sic Roma-
nttruj, dr Sanllus tAmbrofius, quod' grace, ƒ», dr diximus {ape habere
vim quandam obfecrationis. (m ) Convertantur ad me.] S. Auguftinus
t In nonnullis codicibus inrenimus, & gracis, & latinis, convertantur
mihi : quod tantuçdem valere exiftimo, quantum fi dicatur, ad me.
Ingraeü collâtû codicibus eft, &htpi-\J.7uttdv pu,quod Theodoretus inquit Sym-
machumclarius dixiffe, ÀvAçpi-\Jm>ffâ.v pu oi ipoßvpuvoi <rt, revocent me ( aut, j
revertantur ad me ) quitimentte. (» j Fabulationes.] ÀJ^kiyfat-'S. Auguftinus,
quod ufque adeo uno verbo nequaquam dici latine poteft, ut aliqui
deledationes, aliqui fabulationes, eas dicerent, ut non immerito accipiatut
effe quidem illas exercitationes, fed in fermone cum quadam deledatione.
SS. Hilarius, dr Ambrofius habent,exercitationes : AquilafinaVtiv putt last*"
fAvot ßefyov, farriebant mihi fuperbi laqueos. SjmmachttsV vsrapv&y P1
<tSpiiipAvoi xzmyttA, fuffoderunt mihi fuperbi fubterranea. Quinta editio,
ofuf-dy pi01 -CaSpntpAvoi ßoSulotf, fpderunt mihi fuperbi foveas, & ita S. Hieron.
( 0 ) Injufte.] Sic S. Ambrofius ( quod indicat explanatio ) dr fortaffeS.
Auguftinus, inique. S. Hilarius, dr pfalterium tÆthiopicum : editioneslath
na, iniqui, aut, injufti. In Arabico utrumque conjungitur, iniqui inique.
( p ) Omniaferviünt tibi.]*^iclatini,grace eft, ta.ovpitavta JbvkA <m, olu-l
nia ( fi latine dief P°ffet ) funt ferva tua. An autem ita prorfus dlxerUnt
Ixx. dubitari poteft ex ifto Scholia : Theodotio,. & Symmachus, ut Ixx. A-
quila, JVkAtm. (q ) Tuncutique.] Sic foletfape verti illud, av. S.An»•
brofiusin explanatione, alioqüi periiffem. Plerique tarnen hic habent, fop»!
aut, forfitan. ( r ) Suftinuerunt ] Theodoretus : Illud, -^riputyAy, Sym-
machus, & Theodotio dixerunt, tsfoaliuntsAv, expedaverunt, & ita latiut-
( f ) Omnisconfummationis ] Romanum, omni confummationi, quodvr
detur ref pondéré interpretations Aquila, qua refertur in Scholio,. 7-? W? ^
kiffH. Theodoretus tee Sym. mont ttg.may.dlnt ttJbv mytt : d5$vjg>p©~ n ituM
Ç*, omnis apparationis.viditefminum ; fpaçiofum eft mandatüm tuun^
LXX I S f T E R f P % E T - T S A L M .
-fffifta voce,ak^ftt flifputdnl SS. Hilarius,& Ambrofius,nee putant vocàbuto
latino fat is exprimi ejus vim. ( t ) Quomodo.] &, & poffet verti, Quam,
erfic S. Hieronymus ex hebrao. ( u ) Sapere me fecifti. ] ItaS. tAugufti-
nHS & vetus,quod grace, toiytait pii, Romanum, & vulgata, & S. Hilar i-
us prudentem me fecifti. ( x ) Meum eft.] e;/Ä Shy. Latins, mihi eft. A-
attila 077 fît r mZva mm ^0/, quiàin fempiternum hoc eft mihi (& ita S.
Hieronymus : ) T heodotso, 077 «s & cùovd put, Symmachus, Jii tit day a umth
uoi qua idem fibi volunt. (j)Prohibui pedes meos.] Uàkvm -nri m Jkt ^.A q .
%£a m<tu.t fw.coercui pedes meos. Theodotio,quinta, & fexta editio, indkvm,
Symmathns, ut Ixx. ( * ) Lex tua.] Ita S . Hieronymus, in cap. 1. oAg-
aai & pfalterium es£thiopicum, & ita codices graci, dr Theodor. 5 v'tpi©-
f* met «phrafis Apollinarii, <no Stapt'ot : Editiones vero latina,SS. Hilar.
Ambrofius, Auguftinus, verbum tuum. ( « ) Tuis femper. Sic Romanum
■pfalterium & lAthiopicum, & Arabicum, & iidemfanlli Patres, & codices
graci, & Theodoretus, ytptri Qc, & metaphrafis tApollinarii , m k iw
fioiStVi ■ . V ' I r f j '
H7ïf ipuSv ■nAkAf/.nffi Jilwixtat mât y 1%».
Catera vero editiones latina habent, in manibus meis, quam SS. tAugufti-
nut, dr Ambrofius, fatentur nonnullos codices habere, licet plures illam.
Hieronymus ad Sunianu teftatur, & Ixx. & omnes alios interprètes ha
buiffcf in manibus meis,e£* Schol. Aquila, it put èy mptsa pits, anima mea ir
vola meà.Symmachùs, h y.* & put, anima mea ad manum meam
Theodotio, ut Ixx. Quinta editio, h> yues (/«, in manu mea, & ita S. Hie
ronymus. ( aaa) Eloquium. ] kfaov. Sthol. Ixx, Theodotio, & Symma
chus, -f C«, fermonem tuum : Aquila, -to pnpuiv verbo tuo. Theodo-
retus habet, yp to tki'ot Qt, fecundum mifericordiam tuam. (b ) Vivifica
me.] ^ (fur'ey pu. Latini,dr pfalterium Arabicum dr tÆthiopicum,ôc vivam
neutrum, videtur tApollinarius habùiffe, qui fie vertit,
Apifi Ttotf imtosiy AfnytVA yftçgt ureuivotf,
MhcTÈ xg.TM%\u>yi pm Tsftu tHAunp^Joy Aky.hu.
( c ) Adnihilum deduxifti. ] Aut, fprevifti, ut Romanum, & vulgata, &
SS. Hilarius, dr Ambro fus : Aquila, ÀmoyokfaoAf ikvtas 7 essnqmpopmvotc
Ian dyptCaiptoS, fa Qu»tinsi<reis auffi, confixifti omnes avertentes fe
a lege, quoniam. mendaces funtdolofae coitiones eorum. Symmachus. dmkty^
AtnMTA f 7KVj pipGopmyotc asm mposAyfMTUv Qou, putTMA ■ß totoii Jikifai
reprobafti omnes vagantes à p/aeceptis tuis : vana enim omnis dolo-
fitas eorum. Theodotio, dr quinta editio, ’J^wJivamc TOrraj ris ifoAvopöfioif
imo t à.x.&ëAopcÂ'jw (fis, 077 ÀJixoy to êfoSvpuipui djj-izöy, ad nihilum deduxifti
omnes errantes à praeceptis tuis, quoniam injufta cupiditas eorum. ( d)
Praevaricantes.] tAut, prævaricatores, ut S. Ambrofius : Aquila, cipfv-
kAshikofiow TmvTAt A<nGSs-mi ym, vinaceä deputafti omnes impios terrz.
Sjmmachus, Qy/oesay ( al. QuAtaeuty, fed Theedoretus habet, (fyaeusv ) ikoyiim
imy]a{ 7mey.y0y.0if, Scoriam, ( al. dolum ) 1 putafti omnes, tranfgrefforcs
legis : Theodotio dr quinta editio, «y iAy Mxo^Af 7»v inëeif f yhf, ad nihilum
concidifti impios terrz. ( e) Confige clavis.] Ita put at S. Auguftinus
relie verti illud, ygSnkatrov, eodem modo S. Ambrofius Theodotio, ut Ixx.
Symmachus, oySontyfii xzm poC* Qov »/ you, quod Sanllus Hieronymus
videtur vertiffe , horripilavit à timoré tuo caro mea. ] eAquila,
tikdàti im iftonouSf nv n <sdpf fiov , clavis fixa eft , a pavore tui
caromea. ( f ) Feci judicium.] Iotimok xplput. Aquila, quinta & fexta
editio, tTtolnoK xfiety, quodidem valet. Sjmmachus, imtnoa 7« xpiputv* Qov,
feci judiciatua. ( g ) Iis qui mihi injuriam faciunt.] 701; àJïkkojpm. SS.
Hilarius, Ambrofius & Auguftinus, & vetus pfalterium, nocentibus me,
vulgata, calumniantibus me. Romanum, perfequentibus me : quarum leftio-
tium mentionem facit etiam S. Auguftinus, ac miratur in nullofe codice legif-
fe, adverfantibus, cum infuo graco haberet, toij avtiJ'imis, quod tarnen in
nullo ex collatis exemp Uribus eft invent um. ( h ) Excipe.] Ita SS. Hilarius,
& Auguftinus, dr vetus, quod grace eft, ïjcAfa/. Romanum, elige,
vulgata, d “ S. tAmbrofius, fufeipe. Symmachus, Àyih^At, recipe, Aquila,
dr Theodotio, tyfuiurat, fponde, quod etiam eft S. Hieronymi. ( i ) Domino.]
Ita S. Hilarius, d" vetus. S. Auguftinus, licet teftetur in quibufdam
etiam haberi . codicibus, quod oft in vulgata, & Romano, dr apud S. Ambr.
Domine. Symmachus, yg/pèf xpafjAt tsJ wêup, otav <hAmiJkvvvovtrt r v'oyov Qov,
tempus. damandi Domino, quando diflipant legem tuam. ( Q Dillipa-
verunt.] JinnAjitcAv. Schol. Aquila, »Wp®<r«r, irritam fecçrunt, cztera autem,
ut lxx. Quinta, & fexta, ( l ) Illuminabit.] Latini habent
inprafentitempore, illuminât, intelligere facit, aut, intelie&umdat,
fed graci codices, <pa>vH, x} (fiwvnu. (m ) Defcenderunr.] Ita vetus, &S.
Ambrofius : dr S. Auguftinus, quod grace »ft, yg-iißturay, & fignificatflcfccn-
üere fecerunt. In nonnullu autem codicibus, ygakSucAy, quod hoc loco idem videtur
valere. S. Auguftinus mentionem etiam facit leltionis, quam habent
S. Hilarius, & Romanum, tranfierunt, S. Ambrofius teftatur fuiffe aliquos
Codices, qui haberent, yg-nCiCAOAv unde vulgata, deduxernnt. Idem S. Ambrofius,
Hb. 2. depeenit. cap. io. & alibi habet, per exitus aquarumde-
lcenderunt oculimei, ut videatur aut putaffe legendum, Si aut prafofittonem
addidiffe ad locum expticandum : nam dr hoc loto dicit in explana-
uone, oculi tanquam in decurfus defeendunt aquarum : qua de re difputat
ttiam S.Àuguftinus hic. ( n) Cuftodivi.] ha S. Ambrofius, & Arabicum
&iÆtbiopicum : cujus le II ion is mentionem1» etiam facit S.Auguftinus,
icet ipfe habeat illam, quam cateri latini, & quam probai S. Hieronymus,
cuftodierunt. tApollinarius,
AaxpiihtvjA ykkd/àA tplkK iBpo^imov 07mmf,
f . w Ovvtyg. àtcarioiay -hSpiSfAputv »Ssä Steycoy.
\ ° J Zelus tuus.] Sic S. Hilarius, Romanum, dr S. Ambrofius, zelus do-
mus tuz : quarum leBionum mentionem facit S. Aug. licet ipfe habeat, ut
™Ut\ ^ zelus meus : Aquila, ’c^dktciv y* S ^»aoj 0 >v, confumpfit
( a \ t fuus‘ imnaonfiv pu n Çiîkaoîf you, tacere me fecit zelus meus,
v /J I^mtum.] S. Hilarius. Non explicat proprietatem verbi hujus,la-
fcr*{?t,S tran^al‘°- Qiîod enim nobifcüm ignitum-, idgrzee, mTwçoyivov,
1 lC : mftujpay.iyoy, autem id fignificat quod tanquam conflatum, igné
P » tUtn ^C‘ C ? )-Et viam.] In multisgracis codicibus eft, ^ .Çîioav pu, &
mcame.S.Hilar, intelleftumda mihicorumöcvivificet. ( r ) Tibi.]
Romanum, & vulg. ad te, a veteré utruthque abeft, itemque a S. Âuguftino
qui tamen bac addit, vel ficut nonnulli codices habent & grâeci, & latini-,
clamavite, &falvum me fac. Quid eft, clamavite, riifi clamando inVoca- vi te? ( f) In immaturitate.] is Àaeiep, quamdiftioncm explicat relie S;
Ambrofius : S. Hilaritts, & Romanum, dr vulgata, in maturitatè. Vêtus t
intempefta node. S.. Auguftinus : plures codices non habent intern-
pefta node, fed immaturitate.' Vix autem unus inventus eft, qui haberet
geminatam przpofitionem, id eft, in immaturitate. Scc. ( t ) Vivificâ
me.,] Çiï&lv yï. Schol. Theodotio, Çnaïv y*. Aquila, (ftaaiy pu, quod idem valet.
Sjmmachus, ÀvA^âac'oy yt, revivifica me. ( « ) Iniquitate.] Ita vêtus,
dr S. Aug. quod grace eft, Àyoyia., dr poffet etiam verti, iniquitati, qupd
habetS. Hilarius,dr vulgata. Romanum, iniqui. S. Ang. teftatur quofdarrt
codices habere, inique, dr tta S. Ambr. Sym. ïcartusAv oi hawTH y.t, feftina-
verunt perfequentes me. ( x ) Propter verbum tuum.] Ita S. Ambr. quod
grace, J)cc koy>v (fit. Theodoretus, «ft* k&jav Qoy, per verba tua i latini, propter
eloquium tuum, quomodo folent vertere, koyov. (y ) Secundum judicium
tuum vivifica me. ] tAquilaxp nfi<rn{ triv Çâatr'ov y.e, fecundum
judicia tua vivifica me, quod habet S. Ambrofius. ( x ) Infenfatos.] Sic vêtus
dr S. Aug. quod grace, asmitvvtao , Romanum, SS. Hilarius, dr Ambr.
non fervantes padum, vulgata, prævaricantes, qua videntur ex aliis effe in-
terpretationibus. Nam ita Scholiaftes : Aquila, Theodotio, Sexta, ÀsiwSi-
ToxfûvTOf, Symmachus, & Quinta, ÀtsvnwjTas. ( a ) Septies.] Theodoretus :
Quidam illud, , interpretati funt, fæpenumero. ( aaaa ) Laudavi- ] Sic vetus, dr S. Auguftinus : Alii, laudem dixi tibi : Aquila dr
Symmachus, v^»<r (fit, hymnis célébra vi te. ( b ) Erudent.] ‘d^dj^Aivro,
& fie in fequentibus, Latini tamen erudabunt, pronunciabunt. ( c ) Ele-
gi.] hçiTi™.y.hjj. Theodoretus : Symmachus, quidem, àkipdw, Aquila autem-,
& Theodotio, ’J%tkt%iy.hu, dixerunt, qua idem fere valent, ( d ) Goncupi-
vi.] ioriTo^mTA. Theodotio, quinta, & fexta editio, i7nmi$vfA,quod valet, fpe-
ravi, & çonfidi : Aquila, ’J%tx%ylw, avide pendebam, Sjmmachus, fttéjpim.*
si/MicA, fuperconcupivij fi fatts latini dici poteft.
PSAL. CXIX.
( a) /^Anticum graduum.] ùE> AVAëA^pdff. Notât S. Auguftinus hic
V—/ gradus afeendentes fignificâri. T heodoretus : Theodotio, A9y.ec
àvaGâowv, canticum afeenfionum : Symmachus autem, & Aquila, «s
toîÀvA$À<rets, adafeenfiones. ( b ) A labiis injuftis.] Sic S. Auguftinus,
& vetus, iwn yeikioiy ÀJimv, alii autem Latini. iniquis. Chrjfoftomus :
âlius, iwn yitkotS'f.ivJ'Kf, a labio mendaci.- ( c ) Quid detur tibi. Chrjfoftomus
î alius, '77 TtAptijet ovi, n 77 tsç)âturcs trot ykcoosA JbktA -, quid przbe-
bit tibi, aut quid apponet tibi lingua dolofa ? AÎius autem, 77
«y&âm (finykaosA ygiiTn^icnas-, quid dederit tibi, & quid adjecerit tibi lingua
infidiofz invâfionis ? quodnam, inquit, inventum fueric hacimpro-
bitatedignumfupplicium? { d ) Defolatoriis.] S. Auguftinus, vel va-
ftatoribus : -ms ïçnpuKoit. Chrjfoftomus : alius, (&kn <re fuvÀçov whvmcu yÇ iy-
spAwv Ifot&AcyÂvav, fagittz potentis acutz cum carbonibusconftipatis : &
alius, (fiw ÀyàçAKitui Àçyjtvsiyatf cum carbonibus juniperinis. Hoc Scholiaftes
tribuit »Aquila. ( e ) Prolongatus eft.] »Aut, longinquus fadus eft:,
ut S. Auguftinus,d- vetus. Chrjfoftomus : Alias, â pcot, fa 7m&ixZv nugeSkyjt-
<m, hei mihi, quia protraxi incolatum : alius, fa -afonkù-msA lv pcAxpttry.^,
quia profelytus fui in longitudinem. ( ƒ ) Cam tabernaculis.] Ita etiam S.
Auguftinus, & vetus ; cateri fere latini, cum habitantibus. ( g ) Cum
loquebar illis ] Aquila, otoc tklkom oùtoIc, «j Ttiktpuv, cum loquebar illis,
ad bellum : Theodotio fifre, ut Ixx. %tav tkikowi où-ms, i7nktyx<Jv y*. Sjmmachus,
ikÀkoiw obioif, 7rokty.ixjiï{, loquebar illis, bellantium & oppugnanti-
um more.
PSAL. CXX.
( a ) y Evavi.] Vetus, & S. Auguftinus, lèvent oculos fuos in montes,
codictbus
dr Theo- 1 unde veniet auxilium illis *. quod in nullo ex collatis gi
eft inventum. ( b ) Non des.] Ita codices graci, dr Chrjfifto
doretus & Apollinarius :
AWuo tpik<©F p/M olio itoft/, xkoviiStC, {Aornf.
at pfalterium vetus, & S. Auguftinus, ne des ad movendum pedem meum
Catera editiones latina, dr S. Hilarius, non det in commotionem pedem
tuum. Pfalterium <cAthiopicum, non det pedem meum. Chryfoftemus autem,
dr Theodoretus quod fequitur, pm 5' j, ipfi videntur legiffe, yn 0 vufd^et,
non dormitabit, »Aquila, pw JV?s «s Q?dky.by 7tiJy.( Qt, ne des in prolapii-
onem pedes tuos. Theodotio, m J'®«« eU aikov (quoditemjfi in noftris gracis.)
Symmachus, yH fefnt <iämrgATrlwat, ne des circumverti. ( c ) Manum dex-
tram tuam.] S. Auguftinus, & vetus, protegat te Dominus, fuper ma-
rium dexterz tuz. Chrjfoftomus : alius, 9m& 7lw yfie? t!w Al-tay (fit, juxta
manum dexteram tuam. ( d ) Cuftodiat.] multi codices graci habent,
ipukA^H, cuftodiet, latini cuftodit,w«//<f^«e alitfimiles varietates dr it.
hoc, dr in aliis pfalmis funt. ( e ) Introitum.] Chrjfoftomus : alius, jlw
,.<Bponkdi<nv (fit, acceffum tuum.P
SAL. CXXI.
( ‘OWN iis qui dixerunt mihi.] Ita videtur. legiffe SanBus Auguftinus, li-
M cet habeat, ut vetus, in hisquz. Nam ftc inquit in explanatione ■
Jocundatus fum in prophetis, jocundatus fum in Apoftolis. Omnes enim
ifti dixerunt nobis, in domum Domini ibimus. Cateri Latini, in his quz
difta lunt mihi. Chrjfoftomus : alius, dJtpefiy&M httoviay put, «f r oTwr yjjetx
nkSopfyj, Iztatus fum, cum dicerent mihi, in domum Domini venimus. ( b )
Quz zdificatur.] Symmachus, Ugymkby -Hw .uyolbynyiviw df Ttokiv, (fiwMpetay
’ijflvoAv oyoS, Hierufalem zdificatam, ut civitatem, habentem connexionem
fimul: quam etiam interpretationem expendit Chrjfoftomus. ( c ) Tribus.]
Chrjfoftomus: alius, feeptra. ( d ) Interrogate.] Ita S. Auguftinus,
quod grace, ifuvpwn. Not at Chrjfoftomus idem valere, ac petite, dr ro-
gate: quam diBionem cateri fere latini habent. Idem teftatur alium inter•
preterru dixiffe, thnrAmdt tüu hpvmkny , falutate, ample<ftimini\ Hierum
falem. ( e ) Et abundantia. ] diMwi*. Chryjeflomut : alius, h?iynnci,
O 2 quiefeent:
i l l
HI