Prinei pium to*
Ecclo. XXXI, 3*-
35.
Cum Deo consilium
cape, et
ab officio mini-
mè aberrabis.
A li As CXXI.
Scripta eodem
tempore.
Psal. XLiT, 5.
Adeaquæ fiunt
poliùs animum
adjicere oportet,
quam ad ea quas
ilicuntur.
Artificio care-
re , summi arti-
fidi est.
Alids CXXXll.
583.CnPta ann?
ciljs «starnici lia.
giori oratione demulcendus es? Ne, quseso,
mirifice vir, ne id expectes. Turpe enim
est, eum qui ampliorem habeat partem,
totum non adipisci.' Nam si principium
totius rei dimidium est, quod dimidium
excedit, quid aliud, quàm totum esse
queat? Ac si quidem consilio nostro con-
tentus es, praclarè res liabet, nec quic-
quam pratereà requiratur. Sin autem tibi
prastantiore monitore opus est, illuci qui-
dem monet Salomon, ut cum consilio vi-
num bibas, ne mundi hujus temulentià
et vertigine agaris. Ego autem consilio isto
non n ih il immutato, hoc dico : Cum Deo
consilium cape, et ab officio minimè aberrabis.
CLXXX. EIDEM.
A. xspa; [xtjâafiâç, .&> ?¡av¡J.ácis, p.r¡ toùt’ áva-
fjLeivyç. Mcypbv yàp xò izkftov ïyovxa, xò
èllelneiv. a Et y'àp nj àpyfi xò rjfxicv xov tcco- a
TÔç ■yiVEtat, xov yfxtcreag xò relèov xi àXXo -y£)
vi xò Ttäv; Ei /xsv ovv àpxovvxeg vj/xsìg £/,
irapaivectv, tyst xavxa xa lä g , xaI 'fxvjdèv rùh'j
ini&xsioOa. Et dk dei coi xai xpètércóvog crvu.-
èovlov, ‘ [xexà ßovlvjg /xèv oivoitoxeïv 2oXottày
c o i 'h itapaxslsvsxoa, iva fxy xrj xov ßiov ¡Mfy ^
xai divii rcepixpa.itiig.'- Èyà dè xi qnj/xt jxtxpòv
xfiç cvp&ovlrjg ixapaxpéÿag • Metà Qeov ßou-
Xsùov, xat où dia¡iapxricstg xov■ déovxog.
p n . T û AYTÛ.
Respondisse vidctur Eudoxìus, sibi nondùm omninò pcrsuasum, ut se totum ad philosophiam sanctiorcm conferrei,
animo tamen jam philosophari. Etcnirn rescribens Gregorius, ani inique propositum istud laudans, adjicit : eliamsi nqn-
dùrn philosophiam profitearisj eùmquc ad majora miro artificio promovere conatur.
Egregio quidem, fili, satus.es patre, ut C ? Uaxp'og /xsv eig àyaQoìo, wilov xéxog, oìa.'
de te audio. Tantùm attolle te, p ro sp e re
incede^ e t re g n a : nósque laudes tuas præ-
dicabimus, etiamsi nondùm philosophiam
profitearis. Neque enim ad ea quæ dicis,
magis animum adjicimus, quàm ad ea quæ
fàcis : quandoquidem hoc quoque ipsum,
philosophiam non profiteri, valdè philoso-
phicum est. Quod de oratore Lysià censor
Dionysius ait, nempè hoc ipsum quòd
artificio careat, summi artifìcii esse.
CLXXXI. SATURNINO.
7rvv0ávofxac rtepi cov. Móvov èncùpov, xat y//-
Qsvodov, xat ßaoiXsys* -xai rç/xstç d sùfpvmvfco- d
/lev,. xav jxá ita xyv fìlocofiav _..ó/xoXo-/^,
Où 7àp oig Xsystg npoceyofiev /xâXXov, vj ot;
ìtoistg • èjtsidvj xat aùtò tò p j òp.oloyCw xr¡v
çtXocroçtav cyódpa. yikócoyov. O nepi xov Au-
atou TO.Ö pwopóg <pyj<7tv ó e x/stTtxòg' Alovùciog, c
óct f tò ctxeyyov aùxav Xtav t-vxeyyov iv . f
P n A . « 2A T 0 T PN ÍN Q . i
Hâc EpxstolàEudoxium Gregorius commendai Saturnino, qui hoc' anno consulatum iniìt. Qiiod vel primis; liiterarum
verbis significarne : Etsi irnperii fastigium aditum omnem intercludit. Qpportuniori loco collocari has litterce non pn-
tenait.
E tsi imperii fastigium aditum omnem D Eì
intercludit, at benigna tamen et facilis est
amicitia, quà factum est, ut hanc preca-
tionem tibi offerre non dubitàrim. Ad
omnia tua erga me beneficia hunc cumu-
lum adde. Doctissimum ac disertissimum
fìlium nostrum Eudoxium, virum, et vità
et doctrinà, virtute tua dignum, velim li-
benter videas ; ac si quà in re probitatis
tuæ opè indiguerit; præsidio tuo digneris.
Nos autem preces tibi rependemus : quam
unam gratiam, iis, qui benè de nobisme-
rentur, referre possumus.
xai h t ò T>jg òcpyfiig vtyog ‘ àTtoóattsv.b
(fCkkvOpanóv' ~ij filici, di’ ijv eQapp-(¡oa-
/xsv TaÙTvjv ' coi rcp'ocayayeiv x'òv TiotoàxXvjoiv.
nàa tv dig ev iteitohjmg ' jj/xtv, xaòi.Tovwi
npócdeg. Tòv Xc^twraToV viòv >}/xc5v Eù^tov,
ctvdpà Xài ßiep xa i X07© xrjg ciig ùpeifiè
xai t ’ aXXa ìjdéag ìdetv xctxccìgiacòv, xài j x?¡;\
it apc. cov itpoçacia.g a^iwaat, rtepi. av äv
deyxcii x'tjg cü¡g Y-alonciyaOiag. H/xetg de àvTt-
owao/xev Tàç dryàg, w ¡j.óva dvvocxov m ß
xovg evepyixoLg ä/xeiSetröat.
. ( a ) Et yàp -n opyf. Ità 1res Codd. Re g., sicque legen-
dum proponil Bill. Id Edit, -h yàp àçr/ri, deest t!.' Sic Ho-
rat. Epist. 1 : Dimidium facti, qui ccepit, liabet.
• ( IIotpanuXtucTcu. Plures Codd. et Combef. Siaxù.tvt-
vau. Mox, roij (2tov. Sic. Par. et tresRegg. Edit, nonnulli
CLXXX. ( e ) Ilarpbç ¡xiv. Ità Codd. tres Regg. In
Edit, ph deest.
( d ) Eùfupnoofwv. Codd. quatuor Regg. et Montac.
tvdopnaoptv) bo no loetôque animo erimus.
( e ) Kprrixoî. Cod. Reg. Montac. et Morel. Kpnnxôç.
Ut sunt enim, ait Cómbef., Dionysii plui'es, s ic fcic
omnes ex patria distincti.
( f ) h-tcyym. Ejus sirnplicitas valdè artificiosa.
CLXXXI. ( g ) Saroopvívó). .Cöd. Pass, et ConibeJ.
Earopvtvw. Montac. et Morel. Sarovpvtvo) orpatoiXárp,
tur ni no magis tro militias. Cód. Reg.'Saropvtvto a-cpavn)-^!'
( A ). Tò tîÎç àp^Çjç. Cod. Reg. Möntac. et Morel.
àptTvjç, virtutis fastigium.
( i ) Hp~v. Ità Cod. i 4o5 . In Edit. r,p5ç.
' (y ) Ka't tîjç. Ità Cod. Reg. tüç deest in Edit. MoSj
cou. Ità Pass, et alii Codd. In Edit.crcaurôi}.
pnB'. rPHropKi NT22112. CLXXXII. GREGORIO NYSSENO.
Non semel observavimus, Gregorium, postquàm Constantinopoli inpatri am reversus sit, nulli labori pepercisse, ut Na- ■.
mence Ecclesia; cpìscopus prasficeretur. Precibus tandem, supplicalionibus et clamoribus, voti compos factus est} et
ÌEulalius, Grcgorii consobrinus, vir venerabilis, Nazianzi episcopus creatus est, excunte anno 38a vel 383 ineunte. Vc-
invidile morsibus iterimi paluit Gregorius. Nazianzcnam Ecclesiam, utpotè parvam ab eo despici, priùs adversarii
■iebant. Postquàm autem Eulalius consecratus fuit, eum, invito ac repugnante Gregorio, consecratum etprcefectum
(■ \se Ecclesice Nazianzence, iantùmque non expulsum Thcologum prcedicabant. Hanc calumniam repellit Gregorius in
Kpistold qnm sequitur, et narrai quomodò rogatu suo Eulalius creatus sit episcopus.
Ot/xoi ÓTt r¡ Tcapoma [iov ¿¡xaxpvvOY) • A H e i m ih i, q u ìa in c o la tu s m e u s p r o lo n - PsaL c
g a tiis e s t; et quod malorum caput est, bel-
lis et seditionibus res nostra flagrant, nec
pacem, quam à sanctis patribus àccepi-
mus, servavinxus. Hanc non dubito, quin
ipse restituas, in Spiritus illius virtute ,
qui, et te, et omnia tua regit ac mo:
deratur. De nobis autem, ne quisquam,
obsecro, falsos sermones jactet, nec de
dominis episcopis, tanquàm videlicet in-
vitis nobis ac repugnantibus episcopum
alium nobis suffecerint. Non enim usque
tò xstpàXaiov Twv xaxwv, èv noléfia xat
l-àaet xà. ^/xéTS/sa, xai r¡v rtctptló&oy.iv rtapà
feóv àyivv rraxépav dprivnv, oùx èTvjjOvjaa/xsv.
gWavxriv [xsv ovv óid’ ÓTt aÙTÒg 8 ànoyuxxct-
BTjastg, èv t>j dvvà[xee xov cé ts xai xà cà
^mèpovxog UvíV(j.axog. tí/j-coy di [xrjdeìg xaTa^su-
I èG9a, TtapoMctlòj, /J.VJdè xáv xvpíav xàv ìrti-
r/óììwv, ÓTt òxóvtmv vjftwv, SXkov èitatYipv^av
Buiv ènicxonov. Ov yàp xocovxov aùxoìg àmp-
pia
|óg. AXXà rtoXkà derjOeig dià xyjv
. . . „ . . . . B adeò illis contemptui sumus, nec adeò in-
Oli* fcwwi w t t m '«*«- festum eos nostri odium tenet. Quin pb-
■ni A.A«.-4a.i tiùs eos multùm diùque obtestatus propter
effeetum et emortuum corpus, simul
etiam quòd neglectae Ecclesise onus per-
timuerim, hanc ab iis gratiam postulavi,
nec ecclesiasticis legibus adversantem, et
nos recreantem, ut is Ecclesise pastor da-
retur, qui etiam precibus tuis datus est,
pietate vestrà dignus;quem tibi quoque in
manus trado, maximè venerabilem dico
Eulalium, religiosissimum episcopum cu-
jus utinam manibus immori mihi contin-
xai a/xa tò ßcpog <po§r}deig xÿç
pxxXvjo’tag à p .z lo v p A v n g TaÙTvjv ts rixnca
nap’ aùxàv fà p iv , ov ts xavoatv svavTtou/xswjv,
vj/xâç àvoetyvypvcctv, doÔŸjvoci xr¡ ExxXvjaía
&rotjxsva, óg xai dédoxcu xoüç caig tvyoüg,
b t^ç ú/xsTspag Ssoasésíag • óv xai b sig
Wmy-cipág cov xíOy¡[l i, tòv aidecipMxaxov E vlá-
c ^ t o v tòv c SsoqjtXsaTaTov inicY.or.ov, ov xai
^Rpjvat dfiivxog: inicYÓnov áXXov ' yzipoxovziv,
e Rtg-« p.rjd’ ivxavQa y.pctxáv vj/jw5v.‘ Ilàat yàp
BwXov, ¿ t i fiyj NaÇiavÇov, Sacífiav dé rtpo-
KX^0-/j/í.sv , si xai rcpbg oliyov aidoi xov itarn
diaig yepclv èvano^v^aip.i. El dé Ttg oisTat d /xv? ^ g^t. Quod si quis est, qui putet, episcopo
pbg, xái xá v ixexsvcávxav, úg |svot xv¡v
mtpoçaciav xaxeds^á¡xsda.
vivente, alium instituinon debere,is sciât,
se ne hâc quidem in parte nobis causâ su-
periorem esse. Inter omnes enim constat,
me nôn Nazianzi, sed Sasimorum antis-
titem creatum fuisse, tametsi in patris re-
verentiam, et eorum, qui supplices- hoc à
me contenderunt, ad breve tempus præ-
fecturam quasi hospites suscepimus.
CLXXXII. ( a ) Awoxa-raçr,cctç. Ità Cod. Reg. et Pas.
Edit. àiroxaTaçyiffaiç.
| ( b ) Eiç ytipiç non ridn/a. Montac. Morel, et Com-
I bef. ■uapaviQnu.t, quem apud te quoque in manus deponà.
» i,C ) ®E0!Pl^tVaT0v tirioxoTrov. Ità Cod. Montac. Morel.
Tet Combef. In Edit, ôtotpikîj inioxonov, quæ verba Bill,
"non reddidit.
11 *^) ZPW“ '- ÇSvroç èiriffxôirou. Montac. et Morel, on
f f * ’ 1 Xpn ovroç ìmoxónov. Combeûsio o v r o ç magis placet
«quàm Çwvroç. Potest enim, inquit, et -vivere qui epis-
feopus fuit, et episcopus non esse, quia gradu motus sit,
|vel aliâ occasione.
( e ) ïffno ¡j.y,S’ ivvaîida xpartov In Edit. ïçw fxr,3ev
-covra xpetvcSv yi/jmv. InFroben ., ait B ill., eodem modole-
gitur, nisi quòd pro xparûv est xpareTv. Hic autem locus
restituendus est ex vetustissimo Reginæ Codice, apud
quem in margine cujusdam orationis finem bujus
Epistolæ citatum reperi atque hæc verba ità habere,
forco pj5' tvravQa xparcov Yipwv. Itaque nos eo sensu verti-
mus, et quidem commodissimo. Nobis eamdem lectio-
nem exhibent Codd. Reg. et Pass., sic et volunt Morel,
et Combef. At Montac. pr,S' èvravda xparcìv r,pwi. Mox
Mòntac. et Morel. ¿XXà laoifiuv.
Tom. II .