studio aut cum violentià sic labori dedi- A n o io v v x « y /“ y n k so v sv x tv ä g . r¡ ßeaiiwg xf¡. <piXo- ;
tum esse conspicerem, objurgassem te
profectò, ( dicam enim verè,) nihil vel
amicitiam nostram, velicommunem edu-
cationem veritus. Sin autem ità laboribus
oblectaris, ut modum non excedas, atque
iis , in quibus libenter operam ponis, ita,
ut decèt, uteris, acceditque etiam segri-
tudo curis te occupansj ac persuadens,
corpori prodesse susceptos exercitationis
causa corporis labores, facere non possum,
quin iis qui tibi succensent ipse suc-
censeam, téque culpà liberem. Ac prse-B
tereà ho c persuasum habeo, neminem
esse, qufv él de rebus meliùs ratiocinetur,
quàm tìi, ut potè quo omnes etiam ad res
suàs constituendas prseceptore ac consultore
privatim juxtà et pnblicè utantur,
vel -sapientiùs animam curet. Quòd si
corporis quoque sanitatem tueri vel revocare
solius est medicinse, quis tàm audax
et ineptus erit, ut tibi de his rebus leges
statuat? Quocircà homines, imperitos valere
sini to, et graculos esse aquilarum von
o v i« n p o c v ü fx s v o v , v à v .è fx s[x^ àfx v iv , ( zìp vjczxai
yèçp- xàX v jô èg ,) -fxxjâèv . xrjv tp ilta y b n a iâ so c tv b
a iâ e cô s tç . E t âè cpiXepysig'fjsèv-, o ù v â è -'x o v
fxécp o v , ° f p â âè. d ç ’- dsôv c î ç o ik sp y s ïg , rl n p ô c - cd
eç"i âè y.ai x b n à d o g sv a c y o k o v v t e x a ï ç <ppov-
r i c i , * x a i • m iâ a v à ç ùnèp: x b c â f x à c o i x à x o v r
c à f x a x o ç , ■ o ù v : i f t a n â g .[xrj xo ïg [xsfXfpOfiivoig
[x é fx ÿ o fx a iy 'c è x ÿ g a ix ia g èXevdspâv. K a i f n p o ç f
y s x o v x o èfxavxov | n e iô s r ,' o u jswfce X oy itracdai
n sp i n p a y ¡x á x a v c o ù x i ç à [ x s iv a v , a y z v a i npbg
x à é a v x â v à n a v xsg . s p a n n a i â iâ a c v a k S) x a i n a -
paivzxri ófxoíag lâ la - v a i á x ¡¡x o a ia , fj.yxe ^v% ÿ ç
(ppovTioai' fpiXoaof&ytepoç. ? El âè v a i x a ffáfxa xt g
xvjv'ùyslocv y v k á c c z iv b i¡ zn a váy z tv [xovyg - ià x p t - h
v fiç - , t î ç o v x a 'xoXfXY]pbç 1 v a l à n a iâ z v x o ç , âç~s i
i c o i n sp i' xoùxçiv vo[xo$sxsïv ; * t o ù ç [xèv ovv j
noXXovç sa % a ip z iv , v a i s h u t k voXotoùç n x r ¡c iv k
à e xâv d o v ifx à Ç o v x a ç - a ù x o ç âè c z a ü x â j (p â
lorem spedanti
in consilium ad-
hibendus.
l a t u m e x p l o r a n t e s : t e a u t e m i p s u m , a c o u p .6 o ôX a , v a i x â O s a , - n z p i x z x o v ñ á d o v g ,
D e u m , t u r n i n ' d o l o r e , t ù m i n i i s q u æ c , ^ ^ ^ ^
d o l o r e m s p e c t a n t , m . c o n s i l i u m a d h i b e ; f . .
s i c q u e a b o f f i c i o m i n im è a b e r r a b i s . xÿicsiç x o ü âéovxoç.
X X X IV . E IDEM . A A . T £2 A T T Û .
i Phìlagrium per litteras scepè consolatili Gregorius, illi tandem morbo laboranti coràm adfu.it in Matazd; sum'màmque
viri patientiam miratus est. Cùm enim roganti Philagrio PsalmUm l x x u interpretaretur , is quasi morbo gestiens, in
gratiarum actiones singulariter erumpebat, stupente Gregorio, qui Me Epistola tesfatur-se ipsius philosophiani nunc
quoque in memoriam revocando exhorrescere. Quo ca anno gesta scriptàque sint divinare non possumus, unàmque pro-
pemodàmob argumenti simiUtudinem, tres Epistolas superiores atque etiam duas quee sequunturhic collocamus.
M e m o r i ^ t e n e o c o n g r e s s u m i l l u m , q u o Ms/xvvj/xai r i jg c-'nq e v v o v e ia g , m »j àXXriXoiq m
n u p e r i n M a t a z a m e a u n à f u im u s , (m e a s i - D avVcywòp.tQa npàxiv èv xvj è/jLvj, ( è p a y à p
vaXà vai i)noX«\j&a.va- xà eòi.,') vai xi)g tfiXoco-
(piàg, xiv xrjvivaùxa ècpiXocófYjcag, yg ypixxa
voti vùv n fiefivvjfxévog h i . E y à ¡xèv èìgYiyovpxiv n
c o i xbv GB’ '¡laXfxòv, ( c v yàp svsXsvsg, vai
àvxìXèysiv ovv yjv, ) èv a Aa£id iXiyyiu x a t
àc%aXXsi npog xoùg 0 vavoùg èù0r]vóDvxag. Eixa o
quidem voco ac censéo, qúae tua sunt,)
philosophiámque illam cui tüm operam
dedisti, quam nunc quoque in memoriam
revocans, cohorresco -Ego quidem tibi sep-
tuagesimum secundum Psalmum enarra-
bam, ( síc enim jubebas, nec repugnare fas
erat,) in quo David malorum causa q.ui-
bus res prosperé cedunt, aestuat, meero-
( a ) H ir/'.ovtxTixw;. Bill, aut cum rapacitate.
( b ) üaidcunv. Bill, eruditionem • benfe minus; in-
teliigit enim Gregorius educatior^ein qua? ipsi communis
fuerat cum Phila grio , quod liquet ex Epist. xx x.
( e ) Xp« St. Sic legit Combef., aut pro ¡¿pS prö -
ponit. In Ed. ypn.
,(rf) Hpo7e<rr{. Bill, accedit insuper dolor in curis te
pccupans, tibique persuadens corporis statum supra
corpus tibi esse.
( e ) Kai mi9ov ¿trip xh acopa ooi. Ita Cod. B e g ., et
Combef. qui reddidit: persuadens ex corporis ratione
. esse qua sunt corporis, aptos ei et in rem ejus sic assump-
tos labores, quasi exercitationis causd. Clarius esset, addit
Combef., ¿? irpoj-
.( / ) npo;v* to ü t o . Itä Cod. Reg. Montac. et.Morel.
In Ed. 7rpij yt tc u t « .
[g ) Ei de xai tb acopMTi. Montac. et Morel, ti tw
«KdpMCTI.
(b ) H iitavayav. Deestin Cod., nec admittit Combef.
( ¿ ) Kai airaiiwro;. Montac. Morel, et Combef. »5
äwaiätuTos, aut ineptus.
( j ) £ot w«p« toutmv vopwdcrcTy. P ro di, u t habent E d .,
. le g en d um coi, a i t B i lliu s ; v e r b um . enim vopoQcrw
s em pe r ju n g i tu r cum d a t iv o p e r s o n a e t a c cu sa tiv o rei.
D ic im u s .en im vspwGsTiiv toT;. turo j;trpa, e t vopodtvtìv
ebotSatxv v e l 7Kpi t t j ì evaiStia*;. A u t si in p ro nomine a l nul-
lu s est e r ro r , p ro fe c tò n on vopor*0«v, sed vovQercTv legend
um c r e d id e r im , si nob is constructionis ra t io n em consta
re v o lum u s . Y e r um cum C o d . R e g . le g im u s coi vopo-
Qeriìv. M o x , to ù ? ftìv ovv -iroXXou;. C o ip b e f., vulgi homines.
( k ) KoXotov; wriiciv àcruv ooxiuó^ovrcrj. Hunc locutn
citat Erasmus in adagio, aquilam volare doces, nionei-
que hoc dproverbium in eos competere, qui docere
quempiam conantur in eà re, in quà cùm sit ipse exer-
citatissimus, nihil eget doctore.
• ( / ) Kat rwv oca. Ità Codd. duo [Reg. Montac. et
Combef. In Edit. t£v de,est. . . .
XX X IV . (m) ]£ òXXvjXou. Ità Cod. Reg.; at Combef•
{ tv àXXijXot;. E d fiv «XXr/Xot?.
( n ) Mtfivvjf/cvos Su. Ità Cpid. Reg., Pass, et Combef.
In Edit. tri deest.
( ò ) Kaxoti- tòGujvouvTa?. Ità duo Codd. Reg. Pass, et
a né f in a V xoùg X o y tc fio ù g “ eiç x à è v d c è à iv a ia - A
^ m x x ip ia , x a i xrjv àn o v e tfiéw iv xotg fìloig àv xià o -
c i v , o v xa xÿ g xapay y tg iq -a x a i, x a i x o XvnOvV
^ L S e p a n t v i x a i . K a i , à g ólòv x s i j v , elXvov ; xr¡v
^ f e l v y v j a i v n p b ç .xb n à d o g , èv x â v .-^ m x è p a y ,- : è v
.« x w iSfiidev v a ù t a . y iXocoip âv, àg àvàpi n sn a i-
}; àsvp.éva v a i x o c o ù x a à iaX c p p .v J o g , x a i à / x a
■<xoù U vevfxaxog o v x a . tpépovxog.,z x a i t o ù àX yd v
^B p ta p aQ r iy o v xog. • - oùàèv y à p , x o v n à c y z iV ’ tv p tx i-
g jX Ó T S o o v .,^ K o ;i ^ h p ty é n a g ò .X ó y o g • . c v âè-.fis -
cxa ìg ù x o v Xóyov âiay a ç"à g , â e n z p . c è^.-.
P » x«l vàç X6‘|°a5 ££S T°v oùpavov àvaxeivag, B
die d mpóg xs AvaxoXàg olov ßXinav, (? où yàp xb
MpiAéTmv stysg, ) Eù/apiç-â co i, a Jlàxsp, ßoag,
wìiotvjtà xäv càv àvdpànav, xai naiàsvxà,
£ * óxi xai àvovxag su noistg, xai xàèvxbg vaOai-
-coy svtòs àvOpanov, xai àiói‘xäv èvavxiav
W^iäAyzig xi[xàg npbg xb fxavápiov. xéXoç, oîç aùxog
^Pèìrtg-aaat, Xóyoig. Kai t í áv X^otfu návxa-, ..olg
.iipiôv xai cwsyCXo.côtosiç, .aensp
¡vÿ vóae» y^ipav; xai sî/eç fxa$Yixrjv xov âiâà-
^ByxaXoy. AXXà npbg xi xovxay sixv/jc9y)v; èvstvo
àia cov ßowv xai v-qpvccav, 6xi bpt¡vi¡xéo f^
^ R f â X X o v ^[xiv oi vavoi x9¡g svdov v ó co v , yjnsp
^ièxsivotç -q[uig xÿg èv xb g ,-1' àv o v x a g I/w/xsv •
xai ôte vpsixxav sùvj/xspiag à/aXtvokou vócog
; - r': yù.ócofpog.
A E . ATT^i.
Morbo laborante!» Gregoríum adpntienììam
I TIpôxspov [Xèv a ù r b ç èypatpóv e ò i r o ù ç n a p à - ¡ J
« x X ï j t ix o ù ç * s iç xb nùQoç • n p o sn sn x à v s iç y à p ,
j •' Nûv âè fxot âo v sîç a ù xb ç à v ÿ [x â ç ñ a p a v a k é c a i ,
■ fxtvpov x à i c a . va v o n aQ o v v xa ç . Ê à s i y à p Y¡¡xág
I iptX ou ç o v x a g , k [xj)âk x a ù x a y a p i& c Q a i . MàXXov
H âè vjdn n a p a v è v b iv a g , oïg v a p x tp s ï ç , x b v a p x s -
iïBBmptïv sicYjyoù[xevoç.
Combef. In Edit, xtxxü; túGuvoüvra;, quod Billius itá ver-
| , t i t : ob eos qui omnibus rebus immeritó abundant.
K v ( a ) E¡í Ta ixiiat. Itá Cód. Reg. In Edit. wpo- Tát {«T-
B6tv. M ox, ájroxti[uvnv rót; filóte. Bill., utrique dkttn recón-
dita, quasi prcesentí et futures.
K '.(b) Kat hpt%£ 7ruj. I tá P a s s . In Edit. deestx<xí.
K ( cy E? ucirXyjyyoí. Cod. Reg. ií; pácnyoí. Mox, c¡; tov
■ oiipavóv. Itá Cod. Reg. Pass, et Combef. In E d it in) rbv
: oupavóv.
E l npó; Tt AvaroXáj. Itá Cod. Reg. et Pass. In Ed.
■írpóf yt Avof-roXaj, atque Orientem versus. Prisca Ecclesia
boc ab Apostolis acceptum religiosissimé observavit, ut
l in t e r precandum Orientem intueretur. Orígenes hujus
consuetudinis meminit.’t'TertuUianus in Apolog.
■ cap. x y i r ebristianos hoc nomine falso irisimulatos ab
lé th n ic is ait, quasi solem pro Deo haberent. Augustinus,
caeterique Patres tüm la tin i, tüm graeci illu d idem tes-
( tan tur, variásque hujus consuetudinis rationes afferunt.
B ( * ) 0 -!> yap TÍ pXtTrtiv eTytí. Itá tres Codd. Reg. Pass.
réque confìcitur. Posteà cqgitationes suas
ad alterius vitsé tribunalia, praemiàque
institutis et actis vitae posita mittens, ità
demùm perturbari desinit, animique mo-
lestiae medetur. Ac, quantum fieri poterai,
expositiouem ad dolorem tuum trahebam
tùm ex nostris, tùm ex profanis auctori-
bus ea disputans, utpotè ad tantum tàm-
que eruditüm virum orationem habens,
simùlque Spirita ita ferente ac dolore
exacuénte; nihil enim dolore- ingeniosius
est, À c sermo quidem currebat : tu verò,
interim dùm loquerèr; quasi stimuli cu-
jusdam ictu excitatus, manusqimftd coe-
lum tendens, atque Orientem versus quasi
respiciens, (non enim videndi facultatem
habebas,) clamare coepisti : Gratias ago
tibi, Pater, tuórùmque hominum condì tor
et castigator, qùòd invitos etiam ac reluc-
tantes beneficio afficis, ac per externum
hominem internum purgas, et per contraria
nos ad beatum finem pro iis, quas
nosti, rationibus ducis. Et quid omnia
commemorem, quae tu ante nos et nobis-
cum, velut morbo gestiéns, philosopha-
baris? Ita me ex prseceptore discipulum
habebas. Verùm cur harum rerum men-
tionein feci? Nempè ut per te omnibus
clamem et praedicem, malos nobis potiùs
ob internum morbum lugendos esse,
quàm nos illis ob externum, dùrii sic ani-
mis instituti fuerimus et comparati : illùd-
qué insuper, prsestabiliorem esse morbum
cum sapientià conjunctum, effrenatà pros-
peritate.
X X X V ; E ID EM .
Philagrius per patientiam adhortatur.
P r iù s quidem levandi doloris tui causa
consolatorias litteras ad te scribebam :
prior enim in morbum incideras. Nunc
autem mihi ipse nos consolari videris, in
iisdem própemodùm molestiis versautes.
Conveniebat enim rfos, cùm amicitise vinculo
inter nos devinoti simus, ne hàc
quoque in re disjungi. Quin potiùs jàm
consolationis officio functus es, nimirùm
per patientiam tuam ad patientiam nos
exbortans.
et Combef. In Edit, xaì yàp rb ßXtntn uytt;, quod Billius
vertit : nameò aspectus pate bat.
* ( f ) Kai iraiieurà. I t i Cod. Reg. Pass, et Combef.,
quomodò Paulus, Hebr. x ii, j et 9, OV yàp àyajra, Kupto;
■»rai&uM : quem enini diligit, Dominus castigat. In Edit.
TMWJTai
'TérfWr.
Combef. In Edit.
Mali potiùs ob
internum morbum
lugendi,
quàm boni ob
externum.
Morbus cum
jiinctus.præstan-
tiorest effrenatà
prosperitate.
Alidi LX.V111.
svraç tu iroieTç. Ità Cod. Reg. Pass.
Í rifjaç tu T rotti;
vitos et reluctantes beneficio affici.
( A ) A v ouTo»; tyixiufj ■ Combef., dùm ea animo fuerimus
, eà scilicet in morbis patientià. Non quod B ill., si
quidem nobis eo laborare contingat ; quid enim magni sic
morbo ex terno laborare? et cùm multi laborant verè
lugendi. Montac. et Morel. íyot/je-j • xaì o n xpeirrov.
X X X V . ( i ) E!; rò iráGa;. Combef., morbi solandi
causd.
t j ) Nuv Si fiot SoxtTf. Bill., nunc autem commodé ipse
nos consolari possis.
(A) Míifi -raÜT« y&.pICccQxi- Perspicuum e st, inquit