Aliàs x x v ia . L X IV . EUSEBIO SAMOSATENSl EPISCOPO. SA '. 8 EY2EBÌ$ f t t t s k <in o 2AM02ATÉQN. a
3,4.Cr,pU nn" ° Anno 374 Euiebius Samosatensis, summis de Ecclesia meritisclams, in Thratpam à Valente rèlegatus est; quò hùm
Thtodor. hist.
lib. iv, cap. i3.
pergeret sanctissimus Confessor, per Cappadociam transiit, ejùsque complexu potitus est Bqsilius. Sed Gregorio.Naz.ian~
zeno eadem felicitas non obtìgit; quippè qui Uà cegrótabàt, ut ne quidem éx aedibus proèpicere posset. Cà/n’ igiturper
morbum ipsi non licuisset videro sanctum Eusebium-, postquàm ad locum, exilii pervertii, has ad cu/n scrips it litteras
qui bus significavi t dolorem, ac rogavit, ut, quod e x ejus congressu ad anima; salutem consequinon potuerat,.id sibi pre-
cibus ad Dcum ostinerei. Neque enim.yiri,totpcrsecutionibuspro Evangelio pròbati minùs prodesse ad Deurn prcccs
quàm àltcùjus ex sanctis Martyribus patrocinium, sibi persuaderai Theologits. JHcec aùtem Epistola posi Pasc/tàamti
3q4 scripta èst.
Quo tempore pietas tua per patriam A - 'KUP'*)ZI crov f i %eopè$eia d ià xy g 7ia -
nostram transibat, adeò gravi morbo
laborabam, ut ne è cubiculo quidem
prospicere possem. Me porrò non tam
morbus, quamvis alioqui periciilósis-
simus, excruciabat, quàm quòd fausto
et sacrosancto tuo congressu privàbar.
Tantà quippè vultus istius honorabi-
lis videndi cupiditate teneor, quanta
eum teneri par e s t , qui spiritalium
vulnerum curatione indiget, eàmque à
praestantià tuà se consecuturum sperat.
Efsi autem hoc peccatis meis ascri- B
bendimi est, quòd tunc tecum congredi
non lieuit : potest tarnen nunc quoque
bonitas tua molestiis meis nonnihil
medichine afferre. Nam si mei quoque
memoriam in Deo acceptissimis tuis
precibus habere digneris , id utique
mihi omnis divinse benedictionis viaticum
futurum e s t , turn in häc vita
xpidoç vrçtwv, b oit? dapaxiov npoxvpat ológ |j
te n [ iijv x èy iayaxy à p p a ç -ia diàr^av., :JÈkùnet
div|*6 JBÇÇOVtQV -.17 . .VÓTO/S,, f.^ÒV .IZSpì: -TWV c
ètx^óxm. <poëoy è itày ovaa.', | àXX'*, : ò r i xn ç . Upàg
a o v x a è à y q S ÿ ç . . à m & p o ù p q v ï : T 0-
GCtVVflV- iffi) TCZpi T0 iôûv COU TÒ XÎ[X10V TZpotJwtov
èrçt&vfiiav, ô<r/]vvd eixbç yv :xbv yrp-q^ovxa d
p s y . Sepaiteiag tw v tj/u^txwv Tpav/xaTwv, TaÙTïjv
de itapà t%ç ffÿs x.eXetôxrjxaç êlgeik èXni&vxa.
AXX’ ei xaè - to5y àfiapxtâv tw v ; è/itwv • yéyovev
ïpyov t ò xarà TÒy m i p b v ìexsZvpv dtafxapxelv
ps xfig «ri?| avvxvyiag, vùv dix :xÿç crijg-àya-
dóxvixog, gç-t âvvaxbv yevsadai p o i . Tiva tw v
Xvizripàv èixotvópdoHTiv. Et yàp~ ìuxxct^tóxretccg
xàp.ov pvvj^vjv itoeicrOcti èv xctïç 'tùnpoG'ôéxxoiç
<TOV Ttpocrvjycäq, TrâaVjç îç-at ¡xoi xoùxô xijç
itapà xoù 0£ov evXoyiaç èfôâcov, xat èv xaôxY]
fiov xÿ !&)•/?, xat èv Tw aiâyt -x<p- pèXXoyrt.
T ò yàp âvdpa xoaoùxov, ovxaç èvaôXovvra xyi
m e à , turn in futuro aevo. Tantum
enim virum tot aerumnas prò Evan-
gelii fide perferentem, tantisque perse-
cutionibus vexatunf, tantam deniquè
sibi ipsi apud justissimum Deum li- C «¡¿ r *al ■njlaoinm; fo>w>;
bertatem per calamita tum perpessio!
A Hàs XXX.
nem comparantem, hunc, inquam, pa-
tronum quoque nostrum per orationes
fieri dignari, tantam vim habere mihi
persuadeo, quantum si vel a quodam
sanctorum martyrum id mihi impen-
deretur. Quocirca te obsecro, ut- in iis
Gregorii tui assidue sis memor, in qui-
bus me dignum memoria tua esse sum-
mopere opto.
LX V . EIDEM.
VT ropg tvavTa, x a t ToomiTvjv è a v x â e ita p p ijc ia v ^
èTti t o u it x a to r a T o u 0 so v é to tp â ^ o v r a à ià x ÿ ç
Twv 3Xi(jieav VTtopovvjç, t o ö t o v x a t î j p â v - x a T à -
| t o v v yivéaQ ai itpog-ôxxiv d ià x à v T tp o aw / ü v ,
TO T is tap a t , ÔTt x o a a ù x n v ly t, 1 xrjv d i i v a p t v , San
â v i v p o t , x a t ei n a p à T tv o ç ? tw v à y ia v p .a p -
x ù p a v iy évçxo. Qç -e ita p a yX r jdm i à ita p aM p ix a g
p s p v  a ô a t t ou a o v T p i jy o p io v , èv oïg evy^o[xai
s t y a t f <rov p v v ipv jç aÇ to ç ; . j in h ' ¿iC' f
S E . e TÇ AYT^.
decedent* 3*4* Rescripsit Eusebius Gregorio, eumque de rebus suis certiorem fecit. Quare cum Eupraxius pauld post per Cappado-
vel 3;5 ineunle. ciam transiens ad Eusebium se transferret, Gregorius hanc scribcndi etgratias agendi occasionem non prcetermisit. Hcec
Epistola, quce clxvi, alias x x v , inter Basilianas extat, et alieis x x x inter Gregorianas, non Basilio, sed Gregorio est
adjudicanda. Quod ipse fatetur novissimce editionis Basilii Epistolarum auctor.
Quanquam mihi semper carusfuit,atque D T a xtavxa x ip to g w v v jp tv , x a t tw v tpiXoiv
inter sinceros amicos, venerabilis frater i„ rol, yvwteis, i «i&mptmno; ^
( a ) Ebot&a. Hie Eusebius orthodoxse fidei causa ä
Valente Ecclesia pulsus, et in Thraciam deportatus,
mortuo Valente ab exilio reversus, Dolichse ab arianä
quadam mulierculä, tegulae ictu necatus e st, vindicta-
que amicis interdixit, quemadmodum testatur Theodo-
retus lib . y , cap. 4 , et Nicephorus lib. x n , cap. 5.
, ( b ) Oö« ¿wpartou. Codd. Reg. Pass, et Coni'bef. ou«
tou j u f i a t i t « .
( c ) Tiv irepl rwv io^aruv tpoGov iirayouect, quamvis alio—
qui horce novissimce metum incutiens.
( d ) Elxò; l)v.ItàCodd. Reg. Pass, etGombef. InEdit.
cìxòf Ì/tiv.
( e ) n«p^i)<réav ctcc tou iixaiorarou. Tanlumque sibi me-
ritum; sic reddit napfmatm Tillemont. P ro StxMoxarov,
babent duo Regii et Pass. StxatoSóvoo, qui ju s ta retribuii.
( / ) Sou T?f pviipu; Ǥ(0?. Codd. Reg. Pass, et Gombef.
ffOi TÌJs fxirnixnc Inasto;.
LX V . (g ) Inter Basilianas haec Epistola recensetur,
sed juxtà Tillemont. Gregorium sapit, eàmque illi ascrim
-E ù n p a ^ to g ,. x t fiiâ x ep o ç wtp0vj x a t y vnm à x ep og
B è x xÿiç n epl <7è 5ia0è<7ews, 5g ye x a i vù v o v xa g
h toù Aaê^» h .w ç . IX a ç o ç tò ttoXù déepôç, tò .ov
Hal üàOapa xÿ fftiyri naxà-
<5tà xÿç twv SXitJiewv Ù7topov>jç, • toutou
clxal vjpâi) tóVo^iou ytvioOai c tpààxàxygfjLai
B p a x a p to ^ . ó aol TcXvjo’tâ^eiv vj^twpèvoç, paxa-
HLtwtspoç à ô xotg ùitèp Xpiç-oü Ttaô^paat, xai
B tô tç^ i>7tëp àXydèia'g iàpâcrt xottxùxviv èrctôeiç /|xo-
B pw ÿ i& ô h 'ïfè '¿Xt7ot twv- ipoëôvfiévàv' ; tòV 0eòi>
■ TKüx^aaiv. Où y à p àêa'o’âvtç'ov ' £7téâei^ôi 'xÿv
.h à p tx r iV ï ovàe ' i v evfftaç f iâ ip à a ¡¿ó v ò v ÔpOâg
H ïnlevàaç , : Y.al : xàq] tw v aXXwv èxuêèpe
A noster Eupraxius, carior visus est et since-
riorob animi affectum ergatesuum:quip-
pèqui nunc quoque ad tuam pietàtempro-
peravit, ut cum Davide loquar, tanquàm
cervus multam et intolerabilem srtiifi dulci
limpidàque aquà refrigeraturus pè'r jerùifi-
narum tolerantiam : cujus ac nostri pa-
tronus esse velis. Ac beatus qui consuetudine
Ytfiaç' re ÄXX’ èv Tatç duà/epeiàtç 'câv 7tst-
H flâffpôv #ts<pavi7ç, xat tw v itwxisvTwv" 'yéÿoiiaç
pf ùijivjXoTE/soçr,' 'Tw yevvaiaç ■ psTûtç-ijvàt :t x ÿ £ èvèy-
B jtoùtrt/çi'-'-' K â i aXXot'pèv ^ t ô itaxpSïov^ toayog
B £%0i),<nv, ij'petç de xÿjv àva WXtv • aXXot t ô v
B ' îjpétèboir'îorwè' ":$pâv'ov, vjp.eig'de xoŸ' X p i ç ô v .
g Q xijç' •’ jtpay[Xaxeiaç ! oîwv vnepidôvxég i 6 kisîa
B xexoptapsÔà ! AtvjXôopsV d ià Ttvpbç xai SoaToç,
B 7rt?"èùw- dk ott xat è£sXsijô’ôpeôa eiç âi>àÿ ü /ÿ v .
■ Où yàp-ceiç teXoç èyXàiaXefyeï v}pâç â @60$, oùde
B itepiàÿexav ' t o v : opOov Xôyov ' dedivyp.évov, àXXà
B xà -taTò ttXijôoç Vfljy ¿dvvâii ai itapà-
,h xXiicsts'aùtoù h evfypàvòv&fì) '' ijfxâç. T o ù to pèy
I oùv xat ktç-sùopsv xat eùyôp.eda. 2ù de, itapa-
B xaXw, VTtepeù/ov xrjg xaiteivcixreag ijpwv. K a i B ôaotxtç a v èfxqtijtXTp x a t p'oç, x a t tvkoyeiv v jp à$
i dià ypap.fiàxav ‘ 1 p v j xâToxvst, x a t eùQvfxoxe-
B povg •' itoieïv, xà x a r à eravxbv d n lâ v , b noiÿcrai
■ x a t vùv xaTv]|tw(7a$.
tuà et congressu dignus habitus
fuerit : beatior autem, qui calamitatibus
prò Christo susceptis, laboribusque pro
veritate exhaustis, talem corònidém im-
B pbsuisti, qualem noii multi pii viri Dei-
que métu prsediti consecuti sunt. Non
enim irtexploratam virtutem ostendisti,
iiec tranquillo solùm tempore rectè naviganti,
atquè aliorum animàs gubernasti :
sed inter téntationum diffìcultates et pro-
cellas enituisti, ac perseeutores tuos superasti,
forti animo è patria migrans. Et ahi
quidem patrium solum habent, nos autem
superarli civitatem , alii nostrum fortassè
thronum, nòs Christum. O prseclaram
negotiationem ! qualia pro exiguis rebus
Q còntemptis àccepimusf Transivimus per
ignem et aqiiàni : confido autem fore ut
etiàm in refri^erìum educamur. Non enim
nos Deus perpetuò deseret, nec rectam
doctrinam persecutionibus vexari patie-
tur; verùm secundum multitudinem do-
lórum hostroriini c'onsolationes ipsius nos
Icetificàbunt. Atque hoc quidem pro certo
haDemusi et optamus. T e vero obsecro, ut
pro nobis abjectis homunculis vota facias;
et quotiescumque occasio dabitur, benè
precari nobis per litteras ile graveris àc,
f) quod nobis summae voluptati futurum
est, de tuis rebus nos facere certiores,
quemadmodùm nunc quoque facere dig-
nàtus es.
cepltc. laborés-
que pro veritate
exhausli beatum
edìciunt.
Jrf. xciii^ig.
Secundùmmul-
titudinem dolo-
rum nostrorum
consolaliones
Dei nos lælifibunt
ipsi etiam operum S . Basiiii Editores. Omnes
Codices manu e xarati, excepto Coisliano primo , Gregorii
noméft praeferùnt.
( a ) npb;TTjv «jv SeooéGctav. Ita Cod. Reg., necnon
S. Basilii Editores. Et baec est vera lectio, ait Gombef.
In Edit, «pò; Tra Sipamtco, quod reddit Bill. : ad fibi
inserviendum.
( b ) 0 ; eXaipo; rio iroXù 5/Jwf. Lectio vroXóinjio; videtur
Billio commodior, u t in Editis. Montac. autem ità le-
gendum putat :-» • fXoyof, tò woXò 5i\|»o;, tò oò yop^TÒv,
Tronfiti) xat xaOapa ry mjyy xaToojw^ouoa ‘ xalpaxtxptoi o eoi
TrXyjcrta^tfv ìevoj Si» -eri; tcov 3XÌi|/cù>v oirofiovijf. A lii alias
lectionesproponunt, verùm quaedam putant, addunt
quaedam,, quaedam etiam transponunt, imò delent
nonnulla. Sic in Edit, operum S. Basilii non leguntur
baec verba & « tvJì t£>v 5Xiiji«ov óico/ìov^j. Hacc verba re-
tu lit, non reddidit Bill. Vertit autem Combef. : velut
cervus qid magriam sitim nec ferendam dulci limpidàque
aquà, cerumnarum sustincnt id leni turns sit aC refrigera-
turns. Nobis, dùm hie locus omnium torquet ingenia,
si conjicere fas e st, legimus : d c fXatpo? T'o ttoXì. it^òj
Tronfio) xai xadaptf xy miyy > TÒ où tpòprixhv xavaspb^uv Stic tì5;
twv 3Xnfittov Ù7rofiovi5; j ut quemadmodùm cervus plurimam
sitim purd et dulci aqu/l, sic ipsc Eupraxius , quod
intolerandum sibi ¿rat, per suam in tribulatiómbùs peifc-
rendispatientiam lenirei ac sopirei.
( c ) npo<jTÓn)'. « In hoc loco restituendo multùm insu-
i, ait BUI., neq tamen quicquam profecisse mihi videor.
» Vera fatetur vir doctus, qui feliciùs insudasset si
prò Trpbç TotuTTjî, quod vitiosè legitur in Edit., legisset,
ut in God. Reg., npoexaxnç.
( d ) Móvov. Ità God. Reg. et Edit. S. Basilii. In Edit.
p vo ç. Mox, Cod. SpQtoç EîrXtuaaç. Ità et Combef., qui
reddit : Fausto exitu navigasti.
- ( e ) AXX’ èv to ì'ì Sìttrycptitxt; twv ireiotxefiZv Stapóvri;. Ità
Ed. òpemmS. Basilii, qui notant Goislinianum primum
habere òattpóvri;. In Edit. óXXct xcit; Sva%cpeiat; twv irtipae-
[Mtxwv Itpóvn;. At ib i cum Monta c.. conjicit Gombef.
deesse aliq u id , ha/iirpóvepo; nimirùm, au t aliud simile,
téntationum difficultatibus clarior effitlsisti. Volunt qu i-
dam ttpavri; anxxrixo; invictiun te monstràsti. Reddit
Bill. : in téntationum quoque difficultatibus et procellis
specimen tui dedisti. Vitiosè in Edit, ircipaofiarwv.
( f ) T i? èvtyxouoTj?. Ità Cod. Reg. In Edit, deest ri? .
Id. God. habet ¡uxoNtxexytvtxt •
( g ) Om xtxofiiofuBa. Ità Cod. Reg., et sic legendum
censent omnes cum Bill; « In Edit, est,1 inquit, ola xtxoe-
pipcQa, qui locus mendosus mihi videtur. Alioqui di-
cendum fuisset oibt? xtxoopipxQa , sic enim grammatica;
anologia postulat. Itaque pro xExoopificOa lego xocoptiaptQa
à verbo xoficCopar, quod pércipio significai. »
{ h ) Eùcppavoùcrtv. Ità Reg. In Edit, tbtppatvovetv.
{ i ) Mà xaróxvei, xal iù0opw)Tépou?'iroieiv. Cod. ac Gombef.
pii Sxvcc, xat wSupÓTtpo? Troiet. Ne graveris, imò libènti de
prompto animo concedas de tuis rebus nos faciens certiores.