Mens in Adamo
j>eccavit.
vincias perinde atque aliter astringi neque-
at, ob idque intermedium parietem tollis.
Mea autem ratio,: hoc est, hominis minimè
sapientis et eruditi,- qusenani est? Mens
menti, ut propinquiori et conjunction,
jungitur, ac per earn carni, inter divini-
tatem et carnis molem, intervenientem.
Porrò autem, quam humanitatis as-
sumptse, veli, ut ipsi loquuntur, incarna-
tionis, causanti afferant, videamus. Siqui-
dem ut Deus alioqui incomprehensibilis,
comprehendatur, ac sub carne-, quasi
velo quodam, cum hominibius versetur, B
scita sané hsec ipsis larva est, et hypocri-
sis fabula : ut interim non dicam alio
quoque modo fièri potuisse, ut nobiscum
versaretur, quemadmodum priiis in ignis
rubo, et forma humanà. Si autem ut simili
per simile sanctificato peccati damnatio-
nemsolvat, profectò quemadmodum carne
propter carnemdamnatam, et anima propter
Hærelici à lit-
I erd decip iuntur,
e tS c rip tu ræ m o -
rem ig n o ra n t.
animam opus habuit, ita etiam mente
d v v ù ftp o v , n u l dtù xav xo èlquipEtq %b pEoóxoi%pv.
O d è è p ò q Xóyoq x íq , x où ù<pt\o<rb(pov n ul, -ùnut-
d s v x o v ; ..ò vovqg x à voi p iy v v xu i^fi> q-:^^yvxépa>
xal tnnsioxèpip, xal à ià x où xo v u u p n ì 'Sp.Euj.xE'ù- a
pVXOq $èÓTYJTt xal HU/ÚXy¡Xl.-
propter mentem, utpotè quse in Adamo
non solúm peccaverit, séd et prima affecta
fuerit, quemadmodum medici in morbis C
loquuntur. Quodenimmandatum accepit,
hoc mandato quoque minimè paruit :
quod autem minimè paruit, hoc etiam eò
audache progressum est, utillud violaret;
quod autem violavit, hoc in primis quoque
salute indigebat; quod autem salute
indigebat, hoc etiam assumptum est; ità
fit, ut mens assumpta sit.
Hoc nunc,velint, nolint, demonstratum
est, geometricis, ut ipsi aiunt, ac necessa-
riis demonstrationibus. Tu vero perinde
facis, ac si Iseso homìnis oculo, ac pede X)
insuper offenso, pedi quidem medicinam
adhiberes, oculum autem incuratum re-
linqueres: aut, cùm pictor aliquid minùs
rectè pin xisset, picturam quidem immuta-
res, pictorem autem, velut muñere suo
rectè functum, prae ter ires. Quòd si, his
rationibus prohibiti eò confugiunt, ut
Deum, remotà etiam mente, homini salu-
tem afferre posse dicant, utique potuit
etiam, remotà carne per solam voluntatem,
quemadmodum alia quoque omnia citra
corporis operam operatus est, et operatur.
Quarè cum mente cameni quoque tolle,
ut piena et perfecta tibi sit temeritas. Sed E
. scilicet à litteràdecipiuntur, proptereàque
ad carnem accurrujat, Scripturae consue-
tudinem ignorantes : nos hoc quoque
Ttç dè n u l o \ óy o q aùtofç Tvfç év u v d p am ]à éà ç ,
fo a fie v , eïxovv e u p n ò ù s à q , à>q u v x o i' Xryoüatv.
E t jikv Iva yp>pY¡6y 0 e ô ç , àXXiuç u p a p y ¡x oq ' cov,
xal' 'ù n i ' m c p t ä t ä ö f i o t x i f 'i f y aapxl’ x o iç ùv-
dpàizotq -npouop ù.ÿiori, xojiijiôv ” t o 1 u p o a a m h v
u v x ò iq , xài Xo d p u p u t^ç ùiionpicrEâq'" Tva p-rj
Xryw o xi ' xal àXXwç o jiù ü jifc a ’iffix» otov te " v jv ,
a u n s p ' èv parw -hvp'oq ’ xal ° ù v d p 'a iz iv à ' z id à xô b
npoxspov'. El dè ivà Xubvj xo n ù x u n p ip u xxiq
ù p d p x iu q tw’ ¿ p o la x o ó p ó ió v 'ù ÿ ïù u ù q , a u n sp
ou pn b q eS&ìùe 3ià xvjv o ù p n û noixanpi$Éï<juv,
xal'"«l»yx$Ç d ix xÿjv ifu ^ v , oütw xal v ò v ‘ diù
xo v v o ù v , ' où n x a io u v x u p ô v o v ' èv tw 'K d u p ,
«XX« xal izptoxoTitxQÿàâvxà., ‘ "oftep o t ' leeipoî j
Xirÿoüoiv "èirl 'x a v ^ u p 'p o i ç x ip â x à v ^ 'O yup-'^xriv
ivfoXiîv èos^ato, toüto xái' ' x i¡v èvroX^v'‘‘ oux !
èçùXaêev • b de oùx IçüXaÇe, toüto xa l xÿjv ita-
p à êcto tv èTÔX/xr?(7£V • ô dè napé&Y) '; ’TôuTô"‘xat I
craxxipictq èdetxo ftaXtç'a • ô dè x ÿ q oaxYjpiaq !
èd elxà , t o ü t o - xal itpoçekrtifQÿ • 'ó voüç ¿Upa j
7tpo(rsth)'nxa.i. ■
Toüto vüv à n o d éd eiv .xu i, xâv p j ^9üX«vrat,
■ysap.expiY.aiq, é q y otoiv aÙTol, xa l ava'/xatat;
à nod si^ eu t. 2v dè noietq n u p u n h í'cio v -, êcrnep ' âv
ci ôçôaX/xoü ù v ô p à jto v -nxoiiauvxpq va.V'-'ytcpdpq
Itp ó um u íu u v x o q , xo v n ó d u p è v Wepûltèveq , Kxòv ¡
dè òtpduXfiòv ciôepûnevxov eïuq ■■ '"-ri ¿ « 7 p ú y o v t i
pyj xaXàç y p à ÿ u v x o ç , x o p è v ^ p u q è v pexs-noieiq, j
Tov dè p ù y o v ''à q •xuxopOoùvxu •' Ttapixpe^eq.
Ei dè ù jto 'xo v xa v é%stpyá[ievoi -xâv fo y iffp â v ,
wzxucpEÙyovfftv ¿n i x b ■dvvuxov- ^eïvat '0 ec5, xal
%G>piç 'voü, u â u u c x o v u v S p a n o v , d v vu x o v dij
Trou xal XP>plç o u p v h q , p o v a - xá¿ ßoüXseröat,
■âcmsp n u i .^rà.aXXa nùvxct è v ep y eï; n u l ' iéirí¡p-
yy¡YEV ù u a p ù x a q . AvsXs o v v - p t x à x o v - -voü xat
xr¡v a ú p x u , i v ’ ¿¡ jy o i x ù ^ io v x b x ÿ q ùnovoiue.
AXX’ ù n u x â v x u i v ito x o v y p û p p u x o q , xal dtà
t o ü to x ÿ aupvX n p o ç p è y o v c r i, x'ov o v v q d sia v xÿç
solam ab eo assumptam fuisse contendeient. Superiùs
enhii probavit eos qui mentem tollunt, animam quoque
prorsùs tollere, utpotè, in quâ niliii sit mente præstan-
tius.
[ a ) M w itiw o v to ç . Montac. et Morel, ¿ j ¡uantuovroi.
V ertit Gombef. : Quoe media intercédât inter deitatem et
■ carnis molem.
( b ) Ev av0pcoirtvw tUtt. In humanâ specie, videlicet
dùm suî præsentiam Patriarch is exbibuit. Christum
ab initio inter homines fuisse conversatum existimàrunt
Pat rum nonuulli. Congress us est, inquit Tertullianus,
cum Patriarchis et Prop/ietis... ediscens jam indè à p r imordio,
jam inde hominem quod erat fufurus>■.in fine. Js-
seriint quidam, ait Augustinus, lib x v i , de Civ. Dei,
cap. 2 9 , Daminum Christum, etiam ante indumentum
carnis, fuisse visibilcm. E s t quidem divines potestatis ft
invisibilis, incorporali, incommutabillsque natures, sine
idlà sut mutationc etiam mortalibus aspeclibus apparerò,
non per id quoel est, seel per aliquid quod sibi subdi turn est.
Quid autem illi subdi turn non est? V erùmh u ic sententi*
S. doctor favere non videtur. Addiqenim : Multò est crc-
dibilius quòd et Abraham in tribus, et Lotliin duo bus viris
Dominuni agnoscebant, cui per singularem numerurn lo*
quebantur, etiam cùm eos homines esse arbitrarcntur.
■ Vpwsfiiq ùyvoovvxEq. ììpztq:.uvxovq xal toüto, Adá-
I \opEV. Óri pèy yùp. nuvxu^ov %ijq rputpÿq uvr
B Qpconpq yxoà vibq ççvQpânov npotjuyop&VEXui, xi
B i s r ^ ò g ddpxuq nul.léyEiy,.; - -,
'Èa E¿ dè a diioyvpiZpyxui . -t«., ., ój:. Aóyoq aàplq
^É¡¿yévEXo¿ rnui i-xalv^tà, aopxà
tò xuX^tq-py, ; óo-tisp
É)Loi oxutsIç, ^ x à . . ] n u j ( j ù ^ f ^ . y X à i V s i v a
B,0£Òy , oo^pxi trvyw ^rìuoìoiV f. ¿ à pu }¿ysiv uùxoÿq
B xal ■ , f o p ^ ^ ò y c zivui ,0sòv,
H àX V ^ o ù ^ -x a l: -xo.yEypútfQuiy ^uúáiq
• •aoyxòg?t .noùj.jtpbq
^Eoiè vìjàaa^ d à j . x a l ^ . j E Ù . X o ' y s t T w .Ttùau.&jxpi,
tçi,• ûyiov a ù to ü , ,to ü t’ . Io ti itûq u v-
^mj)pü)Ttoq \ , xi itukiy ùçrajxùxovq, xal ùopùxovq
BxaTaèE&jxéyat t ovq ituxépuqfipây ,.£¿5 Aïyvitxov,
^ xal i^urày xov iatrqy dzdécrôui pov-qy d vito
B t o ü $a^çü), dtà to yzypûtpQai , èv é§doay¡novxu
Btï£VT£ , «jj^als, yocxéSyiouv. eiq A ïyvnxov, xaij
p ? pidypov^ : diÿ\Q£V >7 tyy/fi uvxjsv, npcbypu ds-
B 0^v at../xr|. dyvupzvpy. À yyo ovu i^yù p,. oi xuvx.u
BXé^ovt^ç, ôti oyy£X(|o^txû5ç Tà, TotaÜTa pvopú-
B ^£T at,. ; àîîô , pép o vq . toü itu v x b q . dyjXqvpévov ;
BâoTr^p. xal., . yepcraoi xßy .r no.púnav £7rtxaXoüVT.ai
0gòy, iyl&KQtiyii yuatg., xal, nXfitàs
B y « ’1 .Eorrg^og xal A p x x ç v p p ç p vq poyEÙovxui jx v x i
ù&pto?. ,. noÇi x ÿ q izEpi xovy oy q ,oiy.ovopíuq.
B , K « i . ^ à ^ ç . T £ ijv xfrv %où Q eov
B^flXtidqyat nzp i y ¡p úq ù yù ity iVj y¡ J n x o v pvy j-
1 ftovfyd^^at .p )V _ a û p n u , . . ? xals _ p x t, ^di’ >j^aç Í
B/aTE&j xal p é% p i tou , yzipp yoq. 2ápxa .yu p
K tv a c ^ v y jiq £vxz\zç-Epovf mug. x á y ev ' .yp pvoúv-
E s ó ^ o X o - y ^ E t . T ò OVV .Ò A ó y p q u ù p^ ly èvE x o ,
B ? ° ’o y dojjq.(^i..dtjybt(^i3t^^e»_ xal û p u p x iu v ¿cf&çbv
B y?7?^iy/S X ^ d d a i xal . xax u p u y • oùx Eiq x u v x u
® S
K dtà toü x<x.vgu_ di^ùpQui ç.xùq- uyopjptq vjpäy
BavaXaêoyTog } x a^ j Tà$,_ yoooyg v fèuçùouvxoq.
Bf?“? * T W TTUpÓV^l . dlÙ XO J
?al xoig itpfkoïq zvfontxov. .Où. yùp
■.*&■■■ «îkétîîv,' ß o u X o -
f e e v o t , .tuvxçypûyppzv, xov % xzlzÛTEpov m pl
Bcoútwv X07ov, si doxst, xal dtà punpoxèpcav ùito-
WkdàoopE'j.
I j ® ) ^ ‘pçoplÇovT « | TV. C o l b . 3 , 9 , a , « .
1 { / 1T“ W&mm im Stpixirm. Perperam B ill crassibres
B 1 es : S1C e>ÿmi périt similitudq.
^ ° F 5V“ V • C o l b . a . eapxZ*póvov. C o l b . 3 . ootp-
. V ' ^ “ ' ,1 *,V“ < ® » v T.OV Q .-O V . C o l b . 6 . OOtpxZv p tô v u v TOV © e o v
^Clïal > °dA ovivc,. etc.
■ to ü $apa¿. Montac. Morel, et Combef. ûtt'o
K » » 11p Tpt'P” ’ koC eSt’ PutiP ,iare> quam lècticnem confit-•
B n â eues- XXXIS- 20, ubi non à Pliaraone, sed à Puti-
■pnare^ traditus dicitur Joseph in carcerem.
I 6 ' Sl^P0V itriXOtv h 'j'oyri oeùtoû. Ferrum p e r transi it
A eos docebimus. Nam quòd Christus
passim in Scripturâ, homo, et filius
hominis appelletur, quid apud eos commemorare
attinet, quibus hoc cognituin
est et exploratum? : .
Quod si liuic loco innituntur, P'erbwn •,oan- ■>
Ç&IY? Jyictum est, et habìtavip in n obisub
Ist autores quæ in pellibus cras7
sidry, SLLÜÍ, ita ipsi, <p.iod in honiin6
praestantisaimum est, abradant, ut Deum
cum. carne conglutinent : tempus,, est ut
ipsi dicftnt, carnium quoque duntaxat
B Deum esse Dem ni, noq autem etiam animarti
ni, quoniam scriptum est, Sicut de- w.«.,,
^pßtßstaieim p#mis. carnis’.ex, A d Pud. u
tÇcPVWP fiàro 'Vßnietp et Benedicat omnis w.oxuv
cprq .nomini soficto ejus, hoc est, omnjs
homo : aut rursùm patres nostros incorpóreos
et invisibijes in JEgyptum descendisse.,
solámque Josephi animam à
Pharaonç . in vincula çonjectam fuisse,
quoniàmî scriptum èst : In septuagiata a«. »...
quinqué aniniabus deyceiiderunt in Ægyp-
tum et, Ferrum perirajisiit aninia ejus\ #>»«/. m
G res profectp ejusmodi, qugenullis vineuïis
astringi ,queat. Ignorant enim, qui hæc
dicunt, res hasce per synecdochen enun-
tiari, toto nempè per partem indicato : ut
cum ait Scripturâ,, Et pulii corvorum jd. env i
Jdeum inyocant, ut avium natura designe-
tur : et, Pleias et Vesperus et ¿treturns Job.xxx\
memorantur, pro eo , ac si dicerct 3l'
omnia sidepa, Deique circa ea providen-
tiam.
Hùc Accedit, quòd, non aliter Dei erga
nos amor testa tus esse poterat, quàm ex
) eo quòd caro in memoria fuerit, et quia
nostri causà ipse etiam usque ad deterip-
rem partèm sese demisit. Carnem enim
anima viliorem esse nemo sanæ mentís
inficiabitur. Itaque hie locus, Verbum
caro factum est, eamdemvim et signifiça-
tionem mihi habere videtur, cum eo, qudd
peccatum quoque ipsum et maledictum a Cor
factus èsse dicitur; non quòd Dominus in ga. ui[\
hæc immuta tus sit; qui enim id fieri pos-
sètP Séd quia per id quòd hæc suscepit,
i niqui ta tes nostras sustulit, et morbos
’ portavit. Atque hæc quidem in præsentiâ
propter perspieuitàtem, et quia vel à ru-
dioribus facilè percipi queant, nobis
dixisse sufficiat. Non enim ut libros con-
dam us, sed ut errorem et fraudem com-
primamus, hæc scribimus, pleniorem et
perfectioreni de iis rebus disputationem
aliàs, si videbitur, edituri.
anpna ejus ; et sic septuaginta Interpretes, quam ver-
sioncm requirit historiæ veritas. 3N ullibi enim legimus
Joseph percussum gladio, at in vincula conjectum. Vu l-
gatam secutus est B ill., reddiditque jerrum pertransi/t
animam e/«iyquodgræco minime respondet, et ámente
Oregorii prorsùs est alienum.
( / ) Kai o-i. Ità Colb. 2,6 , 9, a, Montac. et Morel.
In Edit, xai deest.
( 8 ■) ÓpoXoyy¡«(. Colb. 3, a, Montac. Morel, et Combef.
ir a ç :äv tmv tu «ppovoúvTtov bpxiloynctu.