Dolor est animas
et corporis
colluctatio.
Corpus interini
t, vel morbo,
ve} seneclute..
confectum.
Absurdum extra
pericula phipore
aulem id
cogente, philosophise
experles
Res externæ
nullum ad beati
ludinem-impe-
dimentum affe-
runf. "
28 S. G R E G O R II
morbum inci.disti, atque.-otiaris minimè A
otiosè, ut ita loquar. Philosopharis enim,
ett,: quod Diogenem ólim dixisse ferunt,
cùm febre laboraret, ac dolorem fortitei
perferret, hoc ipse quòque prsebes, nimi-
rùm animae et corporis colluctationem.
Hoc scilicet, Philagrium meum decebat,
nempè non emolliri, nec dolorrbus frangi,
sed lutum contemnere, ac. corpus quidem
sinere éa pati, quae ipsius natura fert, naturserlege
omninò, vel nunc, vel posteà
diläpsürum : (interibit enim, vel morbo,
vel senectute confectum ; ), sursùm autem B
animain habere, ac per cogitationes cum
Deo confungi, illùdque minimè ignorare,
absurdum ac praeposterum esse nos ex-
trà pericula philosophari, tempore autem
id postulante philosophise expertes
apparere, nec quod profitemur, prsestare.
Omnia quidem animo pervolvisti, tàm
nostra cj u àm extranea, utpotè vir in utris-
que er.uditus,. e t aliorum prseceptor; atque
humanitatis pharmacum tibi ipse ex
omnibus collegisti. Verùm ut tecum, si
ita jubes, nonnihil philosopher, Aristo- C
telis jejunitatem non probo, qui beatitu-
dinem nobis definiens, quodam tenìis
quidem rectè progressus est, nempè ani-
mse actionem secundùm virtutem esse
illam pronuntians, addénsque, in vita
perfectà, hoc quoque ipsum admodùm
sapienter, propter mutabilem faciléque
in diversum labentem naturae nostrse con-
ditionem- At illud non jam màgnificè,
sed perquàm sordidè et abjectè, quòd ex-
ternam quoque bonorum abundantiam
adjunxit : ità ut si quis inops sit, aut vale- D
tuainarius, aut obScuro genere, aut à patria
extorris, proptereà ipse à beatitudine
arceatur. A t Stoìcorum animi magnitudi-
nem ac prsestantiam laudo, qui res exter-
nas nullum ad beatitudinem impedimen-
tum afferre dicunt, séd virum bonum
beatum esse, etiamsi in Phalaridis tauro
cfemetur.
Ob eàmque causam non eos tantum ad-
miror, qui apud nos pro virtute periculis
se obtulerunt, aut calamitatem fortiter E
tulerunt, sed externos etiam, qui similes
eorum extiterunt, verbi gratià, Anaxar-
chum illum, Epictetum, Socratem, ut ne
plures recenseam : quorum primus cùm
manus ipsius, tyranno ità imperante, in
mortario contunderentur, carnifìces A-
( a ) AXXà irtpiypovcìv. God. Pass. ¿XXà xara'ppovctv.
( b ) Nóow xóftvov. Cod. Reg. vóaa xapóv. Mox, axrrriv Si
vi, ipsum vero sursìim animum liabere. tJjoü adverbium
est.
( c ) Hfiäj ?$&> ¡àv xnSiivo)v iftkoaotpitv. Gubernator in
tempestate dignoscitur', in quit Cyprianus, serra. ìv de
Mortalità te, in acie miles probatur. Delicata jactatio, est,
cùm periculum non est : conflictatio in adrersis proba -
tio èst veritatis. Haec Bill. %
( <-/) i i ; óvyjp. Ità God. Reg. Montac. et Morel. Malè
Editi oca. .
( e ) TÜ; àv0pto7Tta? ifóp[wxov. Goinbef, tò tìj; ¿via; <fóp~
T H E O L O G I
i% £ tç ,- ■xfiçt. à p y e tç ovy à p y â ç , j v ’. :,o ù xaç^ etna.
9 ifa<xo<psïç. y à p , x a b 0 ip a c t A to y iv n v etpriyi'ju'.
n o xè Ttvpéxxovxa, .v a l d ta y a p x ep o v v x a , . tw t o S x a i
a v x b ç Ttçtpêyjuç è p à v ,. mxXrjv x a 1 ffâ f ia x o ç .
T o v x o ênpejie: x â>è (iâ<frù .a y p ia,.[iY ] [lâXocxiÇeaOai,
[ir] de yâpJitxeoQ a i . g p b ç . x à n â d i ] , a.-àXXà itepi- ;t
opovetv x b v -m ih b v. x a i x b y x è v a â f i a . èëçv.xcâvxetv
x à . l a y t o y , u o cv x a ç . vj Ç vvv *1 vgs.pov-.■ ’Xyôïjoo-
[ isvov v6[i/s> crsta tr 7 à p jj
x à f i v o v , -y] xpôvcp x v v àè'yp^ov
sjCeiv, x a t s f t s t à ^)eoÿ . ..te t a ^ ç i,.- ;x o t& ,
x à x s iv o -eidéycci i o x t , ^ à x o î ro v f - « lif ià ç
ê£çù- [isv : xtvôyv&)v «ptXo^oçsîv, ;&■ dè xçpig: y<piiixtq
àiptXo<70©oyg t ■ (pociveçdcci,, x a t 5taij>fÿΣ0,^ a t .> <njv
ùnôcryzmv.
I l à v t a èiçqïQéç f èy&jBtèik xÿ . àiavoief , o c a $ fié-
xÈpa,-, 6(701 r àXkôxpict t -^ à i à v y p jtsngctâeofiéuoç d
èV: àfifozépptç-, xat - itatdeKijS <^e»v : - sx
7ràvtoSV . Gictvxâ) <7u v ù . é v--T0 e tvjç àyô'ptoltiocç 0
ipàpjxaxov. Iv a . dé a o i ayp^tXo<70(pï7cr«
[iixp bV f . et .xo v xo xeXeÿstç:, oùx i-èîtaivô) Y xoù
Aptçtoxekovg x b y [M n p o X ô y o v 05 x tjv eùàcufto-
victv ÿ f i ïv ô p iÇ o f ie v o ç , [xé xp t [iév x iy o ç TtpqrîkSzv
àpQârg^f f èvépyeiçcv x a t ’ ,. :çcpe?ÿv sfoeu [
tay tvjv , àffoçvjvàjxeyoç • x a t " n p p a d e ïg , èy ¡3i«
tsXsto), x a t x o v x o jxâXa c r o y é ç , <5ià x b x p îitx o v
V f tâ y xat. zp[izx.(XTtxcùxoy x ÿ ç ifÙ G S® ç . Exstvo de
oùx i x i (ieyoclo7zpe7iâ ç , àXXà x a i Xtav xecneivàç,
ô xi x a t X7]y têfiiOev.. syetvjjOtav npoàtiôyicriv ^^»5
e i .x v y o i new]ç x i ç â v ,, >3 v o çâ o T jç , 7] . o v a y ev iiç ,
y] (py707 ta rptç, n a p à x o v x o a ù x â x ÿ ç evdeufioviocg
■m\vo[iév7]ç. Enoctvâ de x â v à n b xrjç 2t o â ç xb
vsavtxov t e x a t [leyc tk o v o v v , - o î [irjdèv xaXysty
ç a a i n p b ç evâ(xi[ioviaV x a :iB,aQév, àXX’ etvat xbv
crnovdctïov [iccxeiptov , x à v ô ÿocXctpidoç -xccvp o ç
îyyt v.ctio[ievov-.
K a t d ià x o v x o 3 a v[iciÇa fièv x o ù ç g a p ’ tfjxtv
ùitk'p xà v xâXoD x t v i y v e y a a v t a g , h ' crvfifopàv
à iev ey xô v xaç v sa v ixô jç • S a y t t à ? « de x a t xâ v
8-a ô ev x o ù ç x o v x o iç ga p aTÙ yc r io v ç, oïov S xbv a
kvd&/xpYpv è x e tv o v , xbv E n ix x y x o v , x b v ' 2 m-
v.pax7] v , iva XÉ7M' îtdXXoyç''- tàv ô [lèv èv
ôX fia xonxofiévcùv a v x o v x â v y e ip â v , o v x a xov
uaxov, moeroris pharmacum ; quæ lectio ipsi videtur
commoda.
( / ) Yuyiç tvtpynocv xclt’ àpctîjv. Ità enira beatitudinem
définit Aristoteles, lib. 1. Etbic. ad Nicomacbum.
( g0 Tbv Àvâ^ap/pv. Anaxarchus philosophus, mortuo
Alexandro, apud quem summo. in honore fuerat, 111
Græciam rediens, à Nicocreonte Cyrenarum ityranno
interceptus, novo et inaudito supplicii genere çryciatus
est. Epictetus autem summo fuit in honore apud Adria-
num imperatorem, ut testis est Ælius Sparlianus in
Adriano. Hæc Bill,
Æ
A naxarchi culeum tundere jubebat,< ( ità
videlicet hanc aerumnosam carunculam
appellans, ) quasi Anaxarchus ipse minimè
Whupmmy-- gùkvovxoç, nxi&aeiv ' xov- Àva^âp^ovr
R â uX o x o v - diexelevexo xoiç .fiaaaviçcüç- Ti xovxo'
™X$7.My ; :tô floyßiipbv xi[xâv àapiüov \ âç Ava§-
B « P X 0Ü1 ’ V6 «à- «ttowfJilvoDÿ , xtiç: yikbàóyòv
" ,a: ’<o,c kvxbçi', xat ô. i x t bç
b\&vQptonoç . òvofià^efatv Ô ldi x'o axéXoç b xa ta -
vôuevoç: -xàl <gpe£koù[ievoç, iyìhooóyei âanep
H ¿y «XXotptw xâ uMfjtatt • xai Sâttov xatsaT^vat
M p tà , ïtxéXSç., ri inàta&dyeaôàt :jvrç -rßiag: êdo%ey
W^^a>Ÿ.pa.X7]ç de.-xov Sfàvatov .. vnb ' Àôrjvatov: xa-
XfiKpid.eiç, xat oixâv i âç ■ otoôa, tô detrpMXY]-
ï'piov, xéaç :[ièv>i ‘..âçy.vgèp\ aXXov' decrpxax-nptov:
%ov , <Tâ[i<xxoç xotç (ladrixacç. dieléyexo, xat çy-
yeïv è|ov i àTwjÇtwcrsv • èrcetdrj de gpoarive/ßt]
cxb'-xâvei?V, c dé%exai fxàXa ÿdéâç, âagep oùx
'■‘IjèTit favata» de%ô[J-£voç, àXXà-.\(ptXoTvjo,taç 7zpo-
fmmvô[i£Vp.ç. rnpoaeßvixot:'d’ \âv x.ovx.oiç. . xat Iàê
d tov ijfiéxêppiV, et [iy ce rjdety d gpjipa xâv~èY.eiyov
11 ItyjgaQâv, :X_at - ôvta oùv 0 sâ , xat è<rô[ievov.
e ^ -T a y tà [iot ft-dox6tç xaxegadetv .aeavxôv, â
ô jîâ s ta xat . iepà geyaki],, xat oùtiaç: creavxbv ta-
^ t o e ù m v , aùxoç t e âv paav yèveçsOat, x at iipÂç
^Ey<ppatv£iv xoùç croùç èmxtvèxaç xat èpaçàç,
f J oùdev Ùtîô X7]ç VÓGOV Y.au.nxàu.evoç, oùdèv, ô
^p w jo tv 0 SeïoçAaêld, ùit'o xÿç ecpÿVYjç xâv â[iap-
gtmXmv, xat t^ ç x a tà toy .? ßiov xovxov eùpoiaç
jÎgPaÙTMV iyy.onxô[ievoç • àXXà xat xadaipô[ievoç,
h h Et Séfitç îtù crov xovxo eiueïv, xat ùXyjv àpexÿç
Vx- g o io ù fiev o ç xt]v àaOéveiav.
tunderetur, hoc est , philosophi anima
: quod quidem apud nos externus
homo et interims appellatur. Alter, cum e
crus ipsi stringeretur ac distorqueretur,
vel ut in alieno corpore philosophabatur;
citiusque crus perfractum esse visum est,
quàm ipse vim doloris persensisse. Socrates
deniquè ab Atheniensibus ad mortem
damnatus, carcerémque, ut scis, incolens,
priùs quidem de corpore, tanquàm de
alio carcere, cum discipulis disserebat ;
cumque fugam inire liceret, id facere re-
B cusavit: postquàm autem cicuta oblata est,
perlibenter accepit, perindè ac non le-
thale poculum acciperet, sed propinando
amicos ad potandum invitaret. His Jobum
quoque nostrum adjecissem, nisi te sci-
rem ab ejus doloribus, Deo opitulante,
longè remotum esse, atque etiam fore.
His rationibus teipsum mulcere mihi
videris, vir divine et sacr,osancte, atque
hanc medicinam adhibens, tùm ipse le-^
v iùs, ut reor, habiturus es, tùm nos
1 etiam laudum tuarum prsecones et amicos
voluptate afficies; nimirùm teipsum ità
C comparans, ut nec morbo debiliteris, nec,
quod ait David, ob peccatorum pacem, ì
eorumque in hàc vita feìicem rerum cur-
sum offendaris : quin potiùs purgeris,
( si hoc verbo in te uti fas est, ) atque infirmila
tem, virtutis materiam existimés.
A T . TQ A1 TÜ . XXXIII. EIDEM.
K Cùm nonnulli Philagrium, qui vim morbi laboribus avertere tcntabat, carperent, atque objicererit eum avaritite studere,
animi dunfaxat òblectùnichtum qucererc, datis ad eum litteris Gregorius, amici laborcs, dummodò avariti a absit et
\immoderatio, non niodò cxcusat, verumetiarn incusantibus amicum ipse succenset; quibus valere jussis, ut imperitis illis
Jkgrqctdis aquila; voiatum explorantibus, Philagrium adhortatur, ut seipsum, ac Dcum, tùm in dolore, tùm in iis quce do-
Wfiorem spcctàni, in consilium adhibeat.
Aliai LXVll.
Eodem circiter
anno scripta.
-es, (ahdävofiai yä p ,) D S u n t qui te carpant, (h o c enim sentio,)
xat
aàr
' A a p & x v o v x a i aoù
i I à ç çtXoxaXoùvTOç t ò [ ló v o v gov y .x ij[ ia .
3 wikepyovvxoç i èv TotaÙTvj xaTag'ào’st toD
^^xaToç. Kat 3àv[iaç-ôv oùdév • èneidit] xat paov
^ Èv Totç âkloxpioiç y] xoiç oiy.eioiç ftkocroqieìv.
Eyâ de si ¡jàv eâpav ce itapà xov [léxpov xovxo
quod unico tuo praedio elegantius or-
nando et excolendo nimiam adhibeas di-
ligentiam, acin tali corporis constitutione
labori sedulo incumbas. Nec mirum illud
videri debet : faciliusenim est in alienis,
quam in propriis philosophari. Ego verb,
si te haec facere immoderate aut avaritiae
Facilius est in
alienis, quàm in
propriis philosophai.
|: ( a ) Oircp rifxiv osvtoç xa\ o cxtoç cévOpaivoç. Ità God. Beg.
l i n Edit. OTrèp'-iìfiiv ó txrôç xtxl o èvtoç. ,
‘ ’ 0®') Karartivôfùvoç xai orptSXoijpitvoî. Bill, cùm crus illi
Wfrangcretur; at videtur putatione crus ainisisse ; quod
»Gregorius xarcayüvat dixit. Suidas, injpuQtc; to ffxtXoj óir'o
B w p a roç, 1 altero crure mutilatus e x defluxione , quod
»longè est à crurifragio tortorió.
I;/ ( c ) Ascerai piaXa r,5eo>ç. Cod. Reg. et Gombef. f/óXa
.. àiyjrcit (XapéSç, tnaximd cum kìlaritate accepit.
K." ( « ) nóppcò Twv. Ità Cod. Pass., quod1 postulare vifedetur
sensus. Ed. où «opp«, etc.
■g ( e ) AoxeTç xurtnifStn. Ità Cod. Reg. in Ed. xartrraäuv.
è ' i f ) Öv»3tv Òtto rîiç vótrou xapirropttvoç. Ità duo Godd.
1 Reg. et Pass. In Edit. oùîs. Montac. et Morel. xau~
( g ) Bcov toutov cùpola? aCirwv {yxoirróptvo;. God. Reg.
piov aùrcov eùpoia? éxirTOovpevo;, obstupefactus concidas. Mox
in Cod. Pass, xat deest.
( h ) Èé Béf«? tire eoo touto dirtTv, si hoc verbo uti fa s
est; id est, si jas est hoc dicere : Exigua illa peccata qùse
in te restant, afllictionibus purgari, ac non potiùs v ii-
tutem tuam calamitatibus, velutaurum igne, purgari.
Haec Bill.
X X XIII. ( i ) £ì; tptXoxaXouvTo;. Sic vertit Bill. '. Unicum
tuum prcedium ambitiosè atque in hujusmadi constitu-
tionc làbores appetentem.
( j ) Ev roiaór») xaraoraatt. Ità God Reg. et Combef.
Ed. év TotauTr, tv) xaTaoraatt.