£2$ cryodp' «nhtg’ov, xai ovviiayopctq !
5o H xstva ptyov, ytkxctx*, y xài xctvxct dog-
E l nip ti dei trot. xbv g o v ig“ctvcti Xóyov,
Myd* èyxbg ìpyri xàv yctkàg ovyyetfiévav.
Tlóg ovv, àv eìnoig, xoig ndica xai xctvxa yv ;
Ovna xóx’ yv 'n irlg-tg è/ipi^a[xévy,
55 Kai nigpig y}v xct xyde x&v voovplévav,
* ÙTrtep yex\ccyxt vt\itioig òn/dpovfxévotg. ■
Tevfiypiov de' xov "koyov. Kai yàp xóx’ yv
Tà pÀv [léyig-ct xàv xaxwv Gvyyvag;à it<s>g ■
Tà d’ où [xéytg'ct xuv xaxwv xifiyxéoi •
•60 Àvxi£vyovov]g xijg èv ótfitpoiv à%ictg.
Ai d’ èydiyyGetg xàv croyàv òitépfxexpot.
A avid ere xctvxa. n ei&sxa, xai Meaverrig,
EXtffffEo's te, ov xpéfttù [xefxvYjfxévog-
Ó [xèv yolaodelg èvdeàg xoig 7txctiop.a.Gt,
6 5 O d’r ctvx't fitxpàv, xal ©eoù XaScbv % av,
Nd/xov te, xai xoffovxov èxcràcccg g-pocxóv•
6 d’ ex ppce^eletg vGpeug xal vvjmoig
Illyyyv xoGCtvxyv àvxidoùg itetp’ èhtldctg.
Ovxgì Gyicódyg xyviyctvx’ ijv xal vó[log.
70 Ovxa xcc&etpotg Svoiàv di’ alfxaxog,
lapyàv x ’ àvtxyvtov Aadevy pavxiG[j.ccxot •
Ovxag apig-ov y tfvyy x&v %eipóvù>v, v
Et x al ttXéov tc [xrj npooyv, ¡xixpoìg ópoig
T ^s £Ù<7E§eta? mpiypoupofxévyg xoig tote.
7 5 E l m a Tt [ x e i £ o v , mv i t p y v ; A e X é B e x a c .
O v d ’ e i f f t p o p ò c v x o o c t ó x y v eì%ov o ù d é r c a ,
Óeryv nep y(ieig, Tot? 0eoO naOypjxGiv,
Àfivà te tc5 crtpexyévxt xoig èfioig xaxot?.
Ùg"’ yv xb xeìvcùv nkeiov • Et de nkeiov y v ,
80 Àò? TtXEtoy stvat tc5v nóvav yeti xb X/séo? >
Hpttv 5 ’ Tkttxxov xoig Tu/oùo-t nkeióvav.
Ód’ àvxi TtavTWv xal itpb rnxvxav xpvi ìéyeiv •
49' Ka« ^t'vyji ouvtcayop«5, c i jjowc collcctte. peccata veniam aliquandò consequebantur; quee vero non
5s . Suyxcipcvttv. Id est, òftoXsyoufjicvuv, irttp&jvvjfjuvwv. admodùm gravi a, plectebantur,incequali ac veluti contrariò
55. Kai ir«Vc? 5v x« etc. Fidem ipsis faciebant de bonis lance, appenso utrorumque merito„ In E d . xaXSv. Mox, ti-
qiun mente tantìtmpercipiuntur. p-n-cóa- Yocis hujus notissima est in jure haec acceptio.
59. Koocùv. Sicipse legit Billius et vertit : Nongravibus Inscrutabiiis hujus Dei judicii exemplum suppeditani
antem juncta laus culpis erat. Et in nota ad hunc locum : David et Moyses : ille quidem ob gravissima peccala le-
lev ia peccata honori quodammodò, inqu’K, et laudi da- viter poenas lu it ; iste verò ob leviusculum delictum pro-
bantur. Quod quàm absurdum sit, quàm Gregorio et missà terrà, in cujus desiderio erat, exclusus fuit.
Scripturis repugnet, nemo non intelligit. Nunquàm 65. Ó S’ mrt pixpw, xdi ©mù XaSùv Pro levibus alttr
certè laudata, nungnàm honori habita leguntur in Scrip- conspicit rebus JDeum. Ità Billius. Leuv. Moyses autempro
turis peccata, q u a ? Deo probante minora vitia. Mundi re und non magnd consccutus est, ut ipsum Deum aspiceret,
sunt oculi ejus, ne malum videant. Obscuri ac diMcilio- legémque promulgarci. Nihil ineptum magis, magisquc à
ris hujus loci sensus iste est .* Tunc temporis gravissima Gregorii mente.alienum, quàm utraque haec versio. Ph-
METRICA YERSIO.
Nimis avidi ho c e st, e t novi commerci!. Planum hinc fit istud : tunc enim gravissimi»
A u t illa, bone v ir , pro jice , aut haec da quoque. Etiam solebai venia criminibus dari,
S i stare verbis tu cupis firmus tuis, Non gravibus autem juncta laus culpis erat.
N e c , pacta quae sunt commodò, his excedere. In utroque dispar sic erat libree bilanx.
Ista quoque, dices, e tgb cu r priscis e rant? A t vindicandis optimis viris modus-
F ondata nondùtn tone satis fide sera t: Ab era t : docent ho c David e t Moses, docet
Fidémque certis fluxa praestabant bona; Elisaeus etiam, mente qnem versans tremo.
Velut puellis, lacte qui vires trahnnt. Culpis minores ille nam paenas luit.
Quàm magna aviditas, et novùm commercii gènus!
5o Aut illa projice , v ir o p t im e , au t etiam haec largire, \
Si quidem necesse est u t tuis stes v e rb is ,
Nec iis excedas quae praeqlarè sunt pac.ta.
Quomodò ig i tu r , inqu ies , priscis hominibus haec b on a erant?
Nondùm eo temppre fìde s altas satis égerat rad ice s,
55 Et vitae praesentis bona erantcertitudo.de bonis quaeintellectu conspiciuntur,
A c veluti pueris q ui lacte v escun tur, donee: vires colligant.
Planum est hujus re i argumentum; Etenim tunc«erant
Y e l maxima pec ca ta quodam modo ignoscibilia ;
Et culpae non maximae poenis afficiebantur,
60 Expenso velut in bilance u triusque merito.
Vindictae autem quaedam sanctorum modum excessére.
Hoc tib i suadea.t exemplum Da v id is, Mosis
Et Elisaei cujus non sine h o rro re mentionem facio.
Ille quidem (David). p(»pas dedit impares culpis,
65 Iste verò (Moyses) p ro levibus gravitér punitus est, qui Dei visionedignatus erat,
Q u i legem ac ceperat e t tantum servaverat exercitum.
Elisaeus autem levi affectus in ju r ia , pu eris ob levem subsannationem
Tantam inflixit a c inopinatam plagam.
Sic umbris involuta tun c lex erat.
70 S ic scelerum purgatio p er victimarum sanguinem :
Sic immundorum leves corporum lustrationes :
Sic maxima virtus erat fu g a criminum ,
Etiamsi nihil praetereà ad esset; adeò angustis limitibus
Pietas horum v iro rum era t tùm. circumscripta.
75 Dicàmne aliquid majus h is , quae prolocutus. sum ? Dicam profeclò.
Nondùm illi benefìcium tantum erant consecuti,
Quantum nos adepti sumus 'Christi cru ciatibus ,
Et agno ilio occ iso p ropter crimina mea.
Sic erat illorum laus major : si autèrn laus era t major,
80 Da quoqu e majus esse laborum d eb itumj
Nobis verò minus q ui majora accepimus beneficia.
Qu od autem lo co omnium et antè omnia dicendum est :
pus est Yatis sensus : David, inquit, gravioribus delictis
pwore.f poenas dedit; deindè prosequitur : Iste autem,
[Moyses, pro levioribus punitus est gravissime, cum esset vir
\tantiis, qnem suo Deus aspectu dignatus fueràt. — Sic Be-
pediciini quorum lectionem et versionem referre nobis
[est necessarium. Sed falsa utraque videtur. Fortè ponen-
r i » «*. « i» Sdilis, v e r » .58, A wOS,
et intei pretandum : Virtutes non .maximcé honori habeban-
tur. Deindè vertendus est cum Leuv. versus (55, in hunc
podum : Moyses aiitemconsecutus est pro méritis non mag-
ms, ut vidcret Deum etc. Quo facto, omnia optimè quadrant.
Exemplum Davidis ostendit maxima peccata poenis
iinparibus punici ; Moysis historia, mediou-ibus meritis
magna epuferri muñera ; Elisæi vindicta, ultiones Sanctorum,
id est, ultiones pro Sanctis à Deo intentatas, modum
quasi excesisse. Videat lector et judicet.(N.novi Ed.)
72. Xnpóvuv. De idolorum cultu intelligit Leuv.; sed
latiiis patel liæc dictio, et ad omnia vitia se porrigit. .•
• 79- G < r ’ r,v t b x e i v u v «rXerov.' Carpii Billius Leu vendavi-
num, qui sic vertit: Quamobrem illorum fuit-, conditio.potior.
Quonam enim pacto eorum qui jChristum adhùc
expectabant, nihilquepræter umbras et figuras lia beban t,
melior conditio esse potuisset, quàm eorum qui Christo
et ventate fruuntur?
METRICA VERSIO.
P ro ^ev*bus alter conspicit rebus Deum, Capítque lqgein, maximam et servat manum. |Postremus autem, non gravi á pueris probro Allectus, ipsos afficit peena gravi.,
f Umbrosa sic tüm lex e r a t : s¡c,v¡ctim¡s
ita in cruentis criminum pu rgalio ;
Aspersiones carnis pt spurem lev es ;
Vitare culpam summa sic virtus (licet
1 P^us adesset;) parvulis tüm temporis
Tom. I I .
Pietate clausa terminis. An quidpiam
His majus ipse proloquar? Cerlb loquar.
Nondhm illi habebant, quale nos, munus, Dei
Perpessiones scilicet, et innoxius
Quern fudit agnus sanguinem ob labes meas.
llorum e rgbmajor laus erat, quod si amplior,
Majus laborunvdaquoque esse debitum;
A t , plura qnoniam cepimus, nobis minus. .
Quod instar aulem est omnium, atque ante omnia
I 3
Cor praesens
prosperità! ve-
ieribus concessa.
Dmbris in T O -
itita erat lex re