8a S. G R E G O R I I T H E O L O G I
jicientes, pallium, baculum, et hoc ipsum
quod ex philosophise prsescripto nihil pos-
sideret, verùm nunc in hanc, nunc in
illam domum commearet, temere, atque
ut sors ferebat, victitans : quippè cum
fratri quoque Theotecno damnum ex ar-
tibus irrogare conemini. Quid primum,
aut quid maximum dicam ex lis, quæ
justè pro eo proferri possunt? An quòd
Diaconus est? An quòd inops? An quòd
extraneus atque ad alios potiùs quàm ad
nos attinens? An quòd vitâ et moribus
venerabilis, ac Martyrum sacerdos et in-
quilinus? Quin ne illiid quidem. vòs fugit,
quòd etiam ultra vires nospitalitatis Studium
colit. Atque hoc unum fortasse pec-
cat, quòd unus ex omnibus, qui ijilic sunt,
benign itatis offìciis se dedere nititur.
Horum quodnam maximum sit, vos ipsi
perpendite. Homini autem his omnibus
de causis parcite, ne alioqui exiguum
fìsco commodum afferentes, magnum ipsi
detrimentum accipiatis, nudum, ut dici
solet, non vestientes, sed exuentes.
A xiyy-qv è7uy.aXoùvceç aùr©, xòv xpiëava, xaì
tVjv ßcntxvipiav, xaP ‘ccóxò xo xexTijaöat {xvjdèv
8 èx_ (ptXoacxpiaç, oXXots. dk aXXvj 5ùptx ' npoo-
aoixàv stxij òiaZfévxa xal Sdev'. Ito^çv •’ 'inóxe
xai .xâ àde\<pâ. Gsoxéma ¿vjfäav, éîriêaXeiV km-
Xeipeïxe xqv sx.t©v xzyÿâv. Tt npâxoy, yj ni I
[xéytg-ov jîn n xâv b ùnèp aùxov dataim.^. ©ç j, I
* ducxoyôç êçry v y ©ç. anopog, ¡¡J._ a©s |évo$,
8 xai _aXXois .ftâXXov Jîpmv npooeiixay, ¿ni c I
xòv .ßiov aiâsGi/xog^ xat .xâv u.ccpxvpav. kpiùç I
xai Tuxpoixog ; d Iç-e dk 'Sxt xat Çevoxpotp et napà (| I
B dvvccptv. Kat xovxo tawg admet .¡xóyov, òzi I
¡xovog . xâv . avxódi e ßta^erai sîyai. fip-qg-ôç. e |
Toyrwv ô Tt [xkv [j.éyiç'ôv è ç iv , a ¿rot. xpivam. I
T© de àvdp^ma dià. luxpxot avyyjnpycrctxt, • ¡j.-q I
dôlgqxe fxtxûà to . xotvôv ctyeXoûvTsç, fhtyaXa I
* ¿y)p.iov<jôa.i aùxoi, 8 «yvfivòv, b ài) Xs^erat, l»|
fxvj à[j.(pievvvvxeg, àXX’ ccnçdûovxeg.
Scripta anùo
éxeùnteSSi, vel
magis ineunte
Mali bonis
benefariunt, [iis
nnsam præben-
do sese rebos
cceleslibns addi*
cendi.
XCIX. HOMOPHRONIO.
Laudai anachoretìcce vitce dedi turn , optàtque u t .
sic adJDeum cogentes mali bonis benefaciant.
A udio te animo deditum esse vitse ana- £
choreticse; atque utinam nobis fias Joannes
Baptista, aut etiam Helias Carmeli incoia;
et in hoc solo nos lsedant qui ode-
runt nos , quòd cum Deo conjungant, et
sincere rebus coelestibus addicant, nego-
tii& et tumultibus liberates : ut inviti
quoque benefaciant nobis, quandoquidem
volentes nequennt.
C. G1GANTIO.
b & . ^ OMOa>PONÎÇ. ' h I
ìlv v d à v o p a i ere. ' ava^wpvjTtx©? s^etv, ^x at I
üQz y iv o io Ÿipiv 1 Iwâvvïjg ò ß a n x ig -q g , yi i I
xat HXtaç ô x o v KapfxiiXoü -;.xal toôto, ïp-ovoy I
i àJtxvjcratsv vOt ¡iicrovvxk ç, x o 7tpbç 0 sôv ouvety- ]
a y ftv xat k Sovvcti y v q a ia g x o ïç a v», n p a y - k I
pjxxoiv xat Sopuêay à n aT k ay êiix ag • tv’ ccxovnt;
y o v v iv m iâ a i v vj/xâç, èjrsc [xvj èxôvxeç dùvccvxai.
P . riTANTÎÜ.
Quis sit ille Gigantius, quem in carminibusparte a , epigram, a , Sigantium appellai, non novimus. Inter eerumnas
, gaudio superabundat Gregorius, quòd dignus sit habitus prceco fieri veritatis, solaquè ipsi firma fumiliaritas cum iis qui
sic affecti sunt.
7Ì_ D Hcflvjv Tij Sviasi , ùmprjaQyv olg ypàyeiq,
ov% Sxt èneetvovp.e&<x, (fj.wpòv yàp',) àXX’ óxi
opoveìg òpOàg • xat deG^óg croi xt)g npòg . ypag
Germana Trinitatis
adoralio,
thesaurus immu-
tabilis et invidiæ
G a v i s u s sum vocatione : iis , quie scri-
bis, laetitià gestii, non quòd laudemur,
(parùm enim est,) sed quia rectè sentis-,
et vinculum tuae erga nos charitatis, eo-
rumdem spes èst, et germana Trinitatis
adorati©, quam enuntiamus magis quàm
spiramus, et cum periculo, et extra aleam
periculi ; cum caetera temporibus permit-
tamus, u te a , quomodo voluerint, versent
ac circumferant ; hoc autem immutabile
in animis habemus, solum invidiae exper-
( a) Éx <p(Xo9o<pi<x;. Ita Cod. Reg. etCombef. In Edit.
tx T^f tpi\o<7orp!a$.
( b ) T«5v vntp oùtoù ¿ixaitov. Combef. : E x iis quibus
jus i Ili us statuatur...
( O Ka'i aXXot?. Ilà Cod. Reg. Montac. Morel. Bill,
ot Combef. In E d i t xaì óéXXot.
( d ) I art Si ore. Ita iid. In Edit, ture Si oyt.
( e ) Bió^erai cTvstc I t i Cod. Reg. Montac. Morel.
Combef. et Bill, qu i vertit : Benignitatis officia sibi
per vim arrogat. ; Combef. autem : Benignitatis officiis
studet, impenditur. In Edit. ßiaCtoQai.
( / ) ZvjptoücGou. Ità Cod. Reg. Morel, et Combef. Iji
Edit. tyiptoooQt.
(g ) Tvfx'j'o'j, o Sh y.tyzt« i, etc. Nudo vestimenla deàyàmtg
y twv ctùxàv sXttìs , xat f i yyyeia.. xyq
Tpiddog Ttpoa’Y.vvriGig, vjv qQzyyóp.zQa. piàXXov
q òcvocnvéo[X£v, xat psxà xivdvvav, 1 xat àxiv-1
dvvag • toc pkv aXXa Stdóvreg xoìg . xoupoìg,
m wg av ¡3oóX©VTat, mpvpépuv, xovxo dk òxìvyjxov ni
èv xoiig tyvyj/lg tyovxzg, xòv ¡xóvov déQovov
traherc, adagium estapud Erasmum, et usurpa tur pro
eo quod est , ab eo sperare emolumentum, cui ne sit
quidem quod auferri queat.
X C IX . (A) Òfuxppnito. Hanc Epistolam , nescio qua
ductus rationé, ad Gigantium seu Sigantium. scriptum
narrat Tillemontius. 1 tà Bill. .
. (.1 ) ItiXXWYji ó BaTTTwni;. Cod. Reg. Iwvaj, x«« B«jt~
( j ) A’iixijaaitv Ità God. Reg. 2022. In Edit
r/fi«s deest.
( k ) Aouvai yvvjciù); toì? avo>. Morel. ; Legitime dent su-
peris et ccvlestibus.. . . -
C. ( l ) Kac ixnSvvu^. Cod. 2022 j.óxnjmo;.
[rn ) £2; àv (SouXcovrai. Cod. id. ù ; Sv dpuXowro.
E P I S T O L A CI. 83
^Èjaupì», xal. «/»itspìv • à$ _ {-¡av, ozm
m , - ¿x),« èvdvfxnddfy vat óaat SXt^etç ac fxkv nspi-
ov ripóg * ¿d ^ nspiixMcri, xai xyv àvwptaXiav
a|t©v «V© xat xór© a^ç"poSovvxm fifxócg xax©x,
xat tòv nolzpoviov izo'kzp.oùpzdoi vnb ndvxQv, oòdkv
^^Kdtxoÿvrsç, npbg xovxo dk «ito&é?©' póvov, ori
:%Ëyjo-jï yivkoBctv - xrig -akYjdziag xatrj^toóòvjv, 7taptimpiixpiVYig
-xz x a l àit&nxütr[xêvvjg -b èv - .t^ èf»7/x©
WÈòiòc/.Gy.cà-ic/.g jjyictiyoùçriç, x a t à ê â tw , x a t àvvdpw,
'^■xarà tò yzypap.pévov • piHpòv elnsiv, -Òxi XìJm
cBtàaa v àdqpoviav, àXXà c x a t vmpqdopctt, S>g
dli,£i£óv©v q x a t èptxvzbv ^Çt©/xsvoç, d Jlpòg ovv xi
\$fx«ùzcc ypafa i lv* èxztvo è-qkàea, ó t i pióvq fXot
Mßecai« çtXta x a l olxäaoig npbg xoùg ovxag v/ov-
e i r a ç . e T©v dk ovxag ì/ò v xa v xig a v èxàv ànoXzi-
Wm'nor.o év ypöväv'; ■ xtg dk [isi^av -iopxq xov xoiov-
fk o t ç f cv vèoptâ&iv ;• E i dk q àppaiç’i a , x a l ó
U ^ s tu w v èpnodi^ei xqv npodvpiav, ota© pkv ixvxbg
g p i v £iijp.iay* 6 evyyivàcntzxt dk. vp.s tç , x a t xatpòv
s K a ù o v avvxvyioig v}pìv znzvyzcrOe.
A tem theséurum et vere nostrum : quarè
quidem ego cùm alia mente agito et quot
serumnsepartim eircumdederint nos, par-
tim circumdent, et insequalitatem maio-
rum qu» nos sursùm deorsumque exagi-
tant, et bellum quo urgemur ab omnibus,
nullam inferentes injuriam, tumque ad
hoc unum specto, quòd dignys habitus
sim fieri praeco veritatis, .cùm projecta
esset ac despecta interra deserta, e t invia, j
e t inaquosd, ut scriptum est, sana doc-
irina.: propè dixerim, omnem anxietatem
B excutio, -sed et gaudio superabundo, ut
majorihus, quàm conditi© mea postulet,
honoratus. Ad quid igitur hsec scriba?
ut illud.declarem, solammihi firmam esse
amicitiam et familiaritatem cum iis qui
ita se habent. Ecquis vero sani capitis,
iis spontè desit, qui sic animis comparati
sunt? Quae major solemnitas, quàm cumta-
libus festum celebrare? Quòd sì infirmitàs
et hiberna tempestas prohibeat alacrita-
C tem, feram sanè. ipse damnum, vos autem
condonate, et aliam congressus occasionerà
nobis apprecamini.
| P A . ITP0 2 K AH AÓN ION ÌIPE2 BT TE P0 N C I . A D C L E D O N IU M P R E S B Y T E R U M
K A T A ÀJ IO A A IN A P IO Y . C O N T R A A P O L L IN A R IU M .
h h E IU 2 T 0 AH A . EPISTOLA I. '
B Iusigncs sunt pra? cceteris duce Gregorii ad Clcdonium presbyterum Epistolce, quee hactenùs inter orationes numerates
^Msunt, et 5o et fii sedes occuparunt.
B . Prioris epistolce pars magna in Ephesinó concilio lionortficè cum hdc prcefationc laudatur : Gregorii magni sanctissimi
Jlepiscopi Nazianzeni, etc. In concìlio quoque Clialcedonensi, tanquàm propria concilii totiiis ab eóque àdoptata pró-
fertur; ab innumeris scriptoribus citantur Epistolce ilice ad Cledonium :à Joanne Maxentio, a Petro Diacono, h Justi-
^giiano Augusto, a Theodore to, etc. Ambce ilice Epistolce plaustro conviciorum et contumeliarum ab h cure tic is , quorum
rrores in iis refelluntur, Gregorio rneruerunt. Non enim tantùm prava Apollinaristarum jam nata, veriitn etiam Nes-
irii et Eulychetis dogmata, priusquam nascerentur, profligantur. Scripsit has Epistolas Gregorius haud Constantinopoli,
t vision est Elice Crelensi, sed Arianzi,. ubi abdiccitd sede Gónstantinopolitand versabatur. Quod quidem vel inde con-
quòd cum Apollinaristis, quos exagitat, contròversiam non habuit, nisi postquàm Constantinopoli rediit.
(,• Scripta itaque prima Epistola, cùm Apollinaristce, quos furantes raptantésque Nazianzenas oves Gregorius Na-
^fanzum reversus inveniens, ed spe pertulerat, ut lenitate slid mansuetos reddcret ac placidos, paulatimque emollirct,
him- pejorès effecti, non mòdo siinpliciòribus animis prpvam suam doctrinam infundere, sed Gregorium etiam tan-
B 1™ idem secum sentientem ausi sunt insimulare. Tùm verò Gregorius, ne malum latiùs grassaretur, scribere coactus
Ne nunc quidem, inquit, credas mihi yelim, scripsissemus, nisi Ecclesiam lacerari atque discindi videremus.
^icveteres nòrùnisi necessitate compulsi calamum stringebant. Neque alius Epistolarum ad Clcdonium scopus, aut alia QCr
>, nisi quòd secundam in gratiam Catholicorum magis scripsisse videatur; seu de fid e Theologi nonnihil illi clubitu-
seu, ut p lacet Elite, id tantum pctcrent, ut regulam fidei quamdam et canonem liaberent, ad quae pravas bae-
■ rcticorum doctrinas cxigerent. Porrò Cledoniùs, ad quem utraque scripta est, is ipse est, utvidetur, quem Nazianzencr
WSioeceseds soli tari uni principem Hellenio commendane miris Thcologus effort laudi bus; qui Gregorii Testamento pres-
M by ter Iconii.subscripsit. Ipsis constat litteris, Cledonium, ad quem scriptce sunt, presbyterum fuisse, eumque pietate ac
mficle insigncm; cujus erat in Ecclesid docere et coarguere, praviimque dogma ne serperet advigilare, etc^Hcereticorum
Uuovandi libido, fraudesque ut simpliciores decipiant: circa Trinitatem etfilii Dei incarnationem christianum dogma ; ApoU
H hnaristarum maxime errores etfigmenta insectatur Gregorius et tentai comprimere, petitque a Cledonio ut quee ipsi scribit,
mShecc apud mutitudincm velit attcstali.
Tom. 5 . Cone,
p. 5 14 . Tom. 4 -
/>. 826,827,830.
i To, T.|n»T*r*.;x«\ i.ô to y .W r s , j j f | g xa'j ov^peoS^ripio
KXrjSovlu Tpnyôpioi Kùpiip yuiptn.
j J B ovlôiiedot ¡jMdziv, Tiç vj xaivoTopia nepi
K>7v ÈxxXvîatav, iv’ È^' TtavTt fovXopév© xal
B ( a ) STpoSoôvruv lipa- xax5v In Cod. Reg. x«x«5v deest.
■ L ( b > Ev ^ Cod. Reg. tv yô èpyîp». Vertit Morel. :
^ B u m ad hoc tantum specto quòdprieconio veritatis clignus
■h/« habitus, quæ projicitur et exspuitur in deserto doctrinoe
i ’” 1®' m invio loco et aqud destituto.
( c ) Kac vurEpóiopat. Morel.: E t gaudio delibutus sum.
K l E Iiæc exultantis Gregorii, ait Combef., de sus-
w n a ta Lonstantinopoli verâ fide et orthodoxâ.
owv XI raüra. Ità Codd. nostri. In Edit. ttcÒ; à
rt t “3t« , igitur heee ad te scribà.
D Perq uàm bonorando ac Deo carissimo fratri et com-
presbytero Cledonio, Gregorius in Christo gaudere.
Scire cupimus, qusenam haec tanta sit
circa Ecclesiam novandi libido, ut cuivis
volenti,atque, ut Scripturse vocabuloutar, p$ai. t
( <? ) Twv Se ou-w; s^óv-cov, etc. Morel.: Ecquis verò li-
bens et prudens desereret ità affectos.
( / ) 2W£0pr<£«v. Ità Codd. nostrL In Edit. iopraCciv.
( g ) 'SyyyivcóèfxèTE. Cod. Reg. ouyytvcóoxocTe.
CI. ( 7r ) É.ircoToXv? a. Colb. 3 xorrà Airo)A ivapiou Xéyo; S .
Morel. Xóyò? <¿1
( i ) QeoipiXeaiàvcp &Sà<pu>. In Cod. Reg. B , et Orat. 2
deest àSèlacó.
t - j ) BouXóptOa. Combef. (SbuXòpac.