bouwen .verrijst 14 voet boven het terras, het bovendeel stijgt
met hetgeen nog over is van het ingestorte piramidale dak 19
voet boven de aanbouwsels. De hoofdkamer heeft elf voet in ’t Vierkant
en weder ’t bekende uit gedurig verder vooruitspringende
steenen gevormde ge weif. Van binnen zijn nergens nissen; uit de
buitennissen die men deels ter wederzijde van den ingang, deels in
het midden der vier zijden van den muur boven de bijgebouwen
aantreft, zijn de beeiden verdwenen. In de hoofdkamer vindt men
verder het bekende voetstuk voor een lingga, ook hier het hoofd-
voorwerp der vereering; in de zijkamertjes stonden waarschijnlijk
weder een Doerga, een Ganesa en de boeteling dien men voor
Siwa houdt. Van deze beeiden is er nog een in het znidelijk
kamcrtje overgebleven; het is schoon gebeiteld, maar tot onken-
baarheid toe beschadigd. In het dak is nög een vierkant kamer-
tje ontdekt, waarvan de bestemming onzeker is. Aan Banaspati’s ,
aan velerlei bloem- en lofwerk ontbreekt het ook dezen tempel
niet, maar het schijnt dat zijne versiering nooit is afgewerkt.
Die tempels werden bljjkbaar eerst afgebouwd en daarna van
boven naar beneden bebeiteld. De wegvoering en beschadiging der
beeiden bljjkt hier overigens minder aan den godsdienstijver der
Moslemen, dan aan de roekeloosheid van Europeesche liefhebbers
van oudheden te wijten te zjjn.
Ten zuiden van het hierboven vermelde grasveld ligt eene andere
ruine, thans slechts in een steenhoop van honderd schreden in
het vierkant bestaande. Men vindt er fondementen van rooden
gebakken steen, brokken van ornementen, de overblijfselen van
een grooten Banaspati enz. Hoe vreemd het ons ook voorkome,
men schijnt hier de tempels van trachietblokken op een grond-
slag van gebakken steen te hebben gesteld. Ook de zoo even
beschreven tempel toont daarvan de sporen.
Over het beeidwerk op het grasveld dat van verschillende
plaatsen is samengebracht, zal ik niet veel zeggen. Men merkt
er een Nandi en een Ganesa op, twee zonnewagens, het beeid van
een vrouwelijke Boeddha-heilige en vooral twee reusachtige Wächters
, nog veel grooter dan die van Prambanan, maar wier verschrik-
kelijke attributen wederom een zonderling contrast vormen met
de karakterlooze uitdrukkiüg van het zoetsappig gelaat. Brumund
gist dat deze Raksasa’s geen tempelwachters, maar bewakers
van den toegang tot het vorstelijk paleis zjjn geweest. Singäsari’s
tempels, die met die van Prambanan geen vergelijking kunnen
doorstaan, kunnen naar zijn oordeel op zulke reusachtige bewakers
geene aanspraak gehad hebben.
Wanneer men, van den Tjoengkoep körnende, de laan die naar
het grasveld loopt, een eindweegs volgt, bereikt men spoedig
aan zijn linkerhand een andere laan, die naar vier andere tem-
pelru'inen voert. Drie liggen bij elkander, de vierde meer afge-
zonderd aan het pad dat van de drie andere naar de kampong
Bangko leidt. Deze ruinen zijn eerst in 1820 ontdekt. De ruine
die men het eerst bereikt, is de belangrijkste. Zjj is zeer lang-
werpig van gedaante, 93 voet lang en 45 breed, maar deoude
vorm. is niet meer uit de geringe overblijfselen te herkennen. In
1822, toen de heer Bik deze ruine bezocht en beschreef, was
wel van het dak geen spoor meer te vinden, maar bevond zieh
de westelijke muur nog in vrij goeden staat. Hjj had een uit-
stekenden rand, gedragen door twee figuren die den lingga voor-
stelden, en hetzelfde symbool was ook in basrelief op den muur
gehouwen. Dit alles was verdwenen tjjdens het bezoek van den
heer Brumund, doch de vermelding van groote vertrekken aan de
beide einden door den heer B ik , en de sporen van een ingang in het
midden door hemzelven opgemerkt, ;deden hem eene verdeeling in
drie naast elkander liggende kamers vermoeden, op de wijze van
Tjandi Sari en Tjandi Plaossan in Jogjakarta. Hoe dit zij, het
merkwaardigste wat deze ruine oplevert, is een levensgroot vier-
arroiff vrouwenbeeld, met twee kleinere die er nevens staan,
en vier andere in zwevende houding, tegen een zeven voet hoog
achterstuk uit een trachietblok gehouwen. Dit fraaie en keurig
bewerkte, maar zwaar beschadigde beeid mist alle kenmerkende
teekenen. Brumund meent daarin een godheid van Javaansche
schepping te zien, misschien den beschermgeest van Singäsari’s
rijk. De kleine beeldjes, die het groote schijnen te dienen ente
huldigen , stellen goden uit het Hindoe-pantheon voor; stellig zijn
daaronder een Ganesa en een Boeddha. In den omtrek van dezen