vond van Kinsbergen een steenen altaar of voetstuk voor een
); breeder dan de deur en gang die tot het binnenste
leiden, zoodat de tempel om dat altaar moet gebouwd zijn. Aan
de zijde waar een tuit is gemaakt voor den afvoer van het pleng-
water, vond v. Kingsbergen, even boven den vloer, een gat in den
muur, dat aan de buitenzijde even beneden de nis in een fraai
Ornament uitkomt. Hij leidt er uit af dat het op bet altaar geplengde
vocht door de geloovigen, die stellig zeker nöoit in het binnenste
, waarin maar voor vier personen plaats i s , werden toe-
gelaten, daarbuiten als een soort van wij water werd opgevangen.
In den dorpel en in den steen boven den ingang vond hij nog
de gaten waarin de pennen staken, waarop eenmaal de deuren
hebben gedraaid. Deze waren vermoedelijk van hout;. niet het
geringste overblijfsel is er van gevonden. Het inwendige der
kamer is zoo donker dat men het spits toeloopend plafond
en de vier kleine nissen in de wanden, die misschien voor het
plaatsen van lampen bestemd waren, nauwelijks kan onder-
scheiden.
Tegenover den ingang van Tj. Ärdjoenä staat, op ongeveer
tien sehreden afstands,Tj. Samar, met den voorgevel naar eerst-
genoemden gekeerd. Dit tempeltje is langwerpig van vorm, breeder
dan de Ardjoenä-tempel, en ontvangt licht door acht zeer sierlijke
venstertjes. Ook hier heeft een gelijksoortig altaar gestaan, dat
zichtbaar, maar niet opgegraven is. Klaarblijkelijk stond dit
gebouw, waaraan ook een trap is gevonden, met Tj. Ärdjoenä
in verband. Achter Tj. Ärdjoenä, d. i. aan de oostzijde, is
een eenvoudig vierkant bestek of plat voor den dag gekomen,
dat zieh slechts weinig boven den beganen grond verheft. Tus-
schen den tempel en dat plat vond men een beschreven steen,
die waarschijnlijk op het plat heeft gestaan. Hij is zwaar beschadigd
en met uitzondering van drie regels geheel onleesbaar geworden,
omdat er de spits van den tempel, een vervaarlijk stuk steen,
op gevallen is. Tegen den achtermuur van den Tj. Ärdjoenä
was, even als achter al de andere, een diepe put gegraven,
l) Van Kinsbergen noemt het een Joni, doch sie daarover het volgende hoofdstuk.
dien van Kinsbergen tot bevordering eener goede bewaring heeft
doen opvullen. Tjandi Ärdjoenä en Tj. Samar zijn te zamen
omgeven geweest door een ringmuur, die eigenlijk uit twee
dünne muren bestaan heeft, waarvan de tusschenruimte met aarde
was opgevuld. Het met fraai lijstwerk versierde soubassement
is nog overig. Aan de oost- en westzijde van dien ringmuur was
een opening, of misschien een poort, waarnaar men met een
nog aanwezigen trap van drie treden opsteeg. Bij die openingen
vindt men rollagen, waarop juist het voetstuk past van een
zittend beeid, in de nabijheid gevonden. Men kan hieruit opma-
ken dat die toegangen door beeiden bewaakt werden.
Het is zonderling dat de twee onderling verbonden tempels
ten opzichte van elkander niet haaks staan. Misschien was de
ringmuur zoo hoog, dat dit weinig in het oog viel.
Tj. Srikandi is op dezelfde wijze met een tweede tempeltje
verbonden geweest, waarvan echter alleen het onderste gedeelte
is bewaard gebleven. Beide tempels te zamen waren ook even-
zoo door een ringmuur omgeven. En geheel hetzelfde was ook het
geval bij Tj. Poentä Dewä, waarbij echter van den bijtempel
alleen de grondslagen gevonden zijn. Achter Tj. Poentä Dewä
staat een zeer groot pedestal, met drie padmasana’s, hetgewone
voetstuk der Hindoebeelden. De ringmuren der drie tempelparen
zijn door vnj breede straten gescheiden geweest. Tj. Sambädrä alleen
heeft noch muur, noch bijtempel gehad. Al de andere tempels zijn
lager dan de Tj. Ärdjoenä. Bij allen zijn de daken op soort-
gelijke wijze gevormd; allen hebben een vooruitspringenden portaalgang,
en allen zijn met velerlei bloem- en ornamentwerk
bebeiteld. Bij Tj. Srikandi zijn de nissen, die zeker voor de
plaatsing van beeiden bestemd waren, door half-verheven beeiden
op den muur zelven vervangen. De nauwe toegang en
inwendige ruimte zijn bij allen vrij wel hetzelfde.
Nog verdient opmerking, dat tusschen Tj. Poentä Dewä en
Tj. Sambädrä de rui'nes worden gevonden van twee woningen,
gescheiden door een doorloopende galerij, die recht naar den
tempel Gatot Kätjä leidt; terwijl bij het graven van het kanaal
voor den waterafvoer allerlei overblijfselen van straten en
II. 5