lingen rekenschap te vragen, en ofschoon zij aanvankelijk door
eene vleiende ontvangst werden misleid, doorgrondden zij al spoedig
de wäre voornemens van den Senäpati en gaven hun meester
daarvan bericht. De Sultan zond daarop een leger van 5000 man
tegen Mataram, onder het bevel van zijn eigen zoon. De Senäpati,
die daaraan slechts 800 man kon overstellen, onttrok zieh aan den
strijd, en ofschoon de verhalen der babads dien door de krachten
der natuur, namelijk door een hevig onweder en eene uitbarsting
van den Merbaboe, voor hem laten voeren, erkennen zij toch dat
hij kort daama naar Padjang snelde, waar hij door den Sultan
weder in genade werd aangenomen. De edelmoedigheid van dien
vorst werd vergolden door een beker met vergift, die hem door
een der aanhangers van den Senäpati, doch, zooals de kronieken
verzekeren, zonder diens voorkennis, werd toegediend, en die de
oorzaak werd van zijn plotselingen dood, welken de babads in
het jaar 1504 der Jav. tjjdrekening, d.i. 1582 der Christeljjke,
stellen.
Eene vergadering van hoofden werd nu samengeroepen om
tot de keuze van een nieuwen vorst over te gaan. Volgens de
instellingen, in den Archipel geldende, is in elken staat een raad
van rijksgrooten, die bevoegd is in overleg met den regeerenden
vorst zijn opvolger te designeeren, of, in geval dit gedurende
’s vorsten leven verzuimd i s , dien na zijn dood, bij voorkeur
uit de leden der vorstelijke familie, te kiezen. Zoo was het oudtijds
öok op Java '). Ofschoon nu de Senäpati de keuze van des Sultans
zoon voorstond, moest deze zieh met de waardigheid van
Adipati van Djipang vergenoegen, terwijl de kroon werd opge-
dragen aan den vorst van Demak, die daarop de voornaamste
hoofden en beambten in het rijk afzette, om ze door personen
van zijnen aanhang te doen vervangen. De ontevredenheid hier-
door verwekt, werkte zeer de plannen van den Senäpati in de
hand. Hij verbond zieh met den Adipati van Djipang en de
andere misnoegde hoofden en deed den nieuwen Sultan van Padjang
den oorlog aan. Het grootste deel van diens leger liep tot
hem over en het overschot werd met weinig moeite op de vlucht
gejaagd. Daarna bestormde hij den kraton en maakte zieh van
den persoon des Sultans meester, wien hij verklaarde dat hij
niets te vreezen had, maar wegens de algemeene ontevredenheid
niet langer Sultan kon blijven, waarop hij hem met zijn ganschen
aanhang naar-Demak terugzond.
De Adipati van Djipang werd nu als Sultan uitgeroepen,
maar hij was nergens te vinden, en de Senäpati stelde daarop
een zijner eigen broeders aan om het land te besturen tot de
wettige vorst zou terugkeeren. Men verhaalt dat de regent van
Djipang, door een droom vermaand om van de wereldsche ijdel-
heden afstand te doen, in stilte naar Kendal was geweken, waar
hij als kluizenaar leefde en als een heilige werd geeerd. Toen
ten laatste zijne schuilplaats ontdekt was, weigerde hij de regee-
ring te aanvaarden. Hu werd het bestuur over Padjang eerst
aan een jongeren broeder, en toen deze kort daarna gestorven
was, aan een zoon van den Adipati opgedragen, maar slechts
met den titel van Pangeran; want de Senäpati voerde de regalia,
die hem bij de bestorming van den kraton van Padjang waren
in handen gevallen, met zieh naar Mataram, en besloot nu gevolg
te geven aan het lang gekoesterd voornemen om zieh als opper-
vorst van Java te doen huldigen. Doch de priestervorst van Giri,
ofschoon openlijk de partij kiezende van den man die op dat
tijdstip zeker de mächtigste van Java was, achtte het oogenblik
daarvoor nog niet gekomen. De oostelijke gewesten, die zieh
aan het bestuur van den prins van Madoera onttrokken hadden en
waarover de Adipati van Soerabaja, als Wadänä van den Sultan
van Padjang, tot hoofd was gesteld, toonaen zieh ongeneigd den
meester te erkennen die zieh hun wilde opdringen, en rustten
zieh zelfs ten strjjde tegen hem uit. Hunne onderwerping moest
naar het oordeel van den priestervorst voorafgaan. De Senäpati
rustte daartoe een talrijk leger uit, en de regent van Soerabaja, dit
vernemende, gaf aan al de onder zijne bevelen staande hoofden
last om hunne troepen te Djipang te verzamelen en daar de
komst van de Mataramsche lcrijgsmacht af te wachten. Maar op
het oogenblik dat hot tot een treffen tusschen de vijandelijke legers