beheerscht '), liet versterken; dat hij de grenzen van zijngebied
op Madoera naar de zijde van Pamakasan door 5000 Balineezen
en Madoereezen in sterke verschansingen liet bewaken; dat hij
xnet 2000 man in Soerabaja was gevallen en verscheidene plaat-
sen had in de asch gelegd. Ofscboon de Compagnie hem in
Soerabaja herhaalde nederlagen toebracht, stelde hij zieh spoedig
schadeloos door Soemenep en Pamakasan aan zijn gezag te onder-
werpen; en de verliezen door Wirä Negärä, Soerapati’s kleinzoon
en hoofd van de muitelingen in Malang, zoo door nederlagen in den
strijd als door onderwerping van een deel zijner aanhangers aan de
Compagnie, geleden, verhinderden hem niet in overleg met dien
prins strooptochten in de omstreken van Pasoeroean te doen en
de bezetting dier plaats schier tot het uiterste te hrengen. Hij
beging echter de onvoorzichtigheid van, na eene nieuwe neder-
laag in Soerabaja, nit vrees voor de veiligheid van Gresik en
van zijne aan het strand, op ruim e e n uur afstands van het tegen-
woordige Bangkalang, gelegen hofplaats Sambilangan, Soemenep
te zeer te ontblooten, zoodat deze plaats, omstreeks den aanvang
van 1745, zonder tegenstand in handen van den kommandeur
Sterrenberg viel. Zoodra echter Sterrenberg, de Soemeneppers
om zieh verzamelende, van die plaats zuidwaarts was opgebro-
ken, trokken de scharen van Tjakra-ning-Bat haar van de noord-
zijde weder binnen en richtten er vreeselijke verwoestingen en
moordtooneelen aan. Inmiddels had Sterrenberg zijn tocht door
Pamakasan vervolgd tot aan de grenzen van dat distnet met
Sampang, doch daar stiet hij op de geduchte verschansingen die
de Madoereezen bij Tjomplong hadden opgeworpen 2). Een aan-
val op deze sterkten mislukte geheel, en weldra zag Sterrenberg
zieh van de landzijde geheel ingesloten, zoodat alleen de zee
hem open bleef. Tjakra-ning-Rat liep nu zegevierend de kusten
van Remhang af, bezette de boschdistrikten die de scheepsi)
Zie D. I. bl. 31. , „ .
3) De plaats is nog een poststation aan den grooten weg eveD over de Sarapangsche
grens. De schrijfwijze Tjomplong is die van de Madoereesohe balad (T. v. I. 1. D. en
Vk. XX. 279, gevolgd door Meinsma I. 145). In andere berichten en op verso 1 en
kaarten leest men Jamplong, Djamplong, Njamplong en Tamplong. Valentin s kaart
plaatst in de nabijheid den »hoek Janpolan.»
timmerwerven te Lasern van bouwmateriaal moesten voorzien,
en bracht zelfs het kantoor der Compagnie te Djewana in
gevaar.
Maar de fortuin die dezen prins tot hiertoe had toegelachen,
begon hem thans den rüg toe te keeren. Yon Hohendorff, uit
Kartasoera oprukkende, dreef overal de Madoereezen voor zieh
uit en dwong hen naar Rembang af te zakken. De regenten
van Blora en Djipang en het hoofd van Tjakra-ning-Rat’s Ba-
lische bondgenooten onderwierpen zieh aan de Compagnie, en
de regent van Toeban, ja zelfs Tjakra-ning-Rat’s eigen zoon,
de regent van Sidajoe, verklaarden zieh bereid dat voorbeeld
te volgen, zoodra zij van de Madoereezen zouden bevrijd zijn.
Op Madoera, wel is waar, bleef Sterren berg machteloos, terwijl het
Tjakra-ning-Rat al zeer weinig deerde, dat hij den 16den Febr. 1745,
onder den schimpnaam van Raden Djoerit, van zijne waardigheid
vervallen en tot vijand der Compagnie werd verklaard. Maar
toen de regent van Gresik in den strijd tegen den Commissaris
Yerijssel, op het punt van de overwinning te behalen, gesneuveld
en, ten gevolge daar v an , zijn leger verstrooid en de hoofdplaats
Gresik, na door de muiters verlaten en in brand gestoken te
zijn, door de troepen der Compagnie bezet was, begon zijntoe-
stand allengs onhoudbaar te worden. Het eiland Menari werd
hem ontwrongen, de Pangéran van Giri en de regent van La-
mongan onderwierpen zieh, en toen de Madoereezen zieh op nieuw
in Rembang poogden te nestelen, werden zij door von Hohendorff
bij Rembes en Banjoe Anjar en ten laatste bij den hoek van
Pangka zoo geslagen, dat zij eindelijk geheel van Java verdreven
werden.
Hu begon de lang onwrikbaar gebleven moed van Tjakra-ning-
Rat te wankelen. Ofschoon hij nog pogingen had aangewend om
door de zending van een zijner zonen Engelsche hulp uit Ben-
koelen te verwerven l), trad hij met Yerijssel in onderhandeling.
Inmiddels ontzette Rhener, de kommandant van Pasoeroean, na
veel tijd met het vruchteloos wachten op hulp van Bali te heb