Ambal in Bagelèn naar Banjoemas reizende trok hij door het
destijds als een afzonderlijk gewest beschouwde Rema of Rama,
rjjker in rijstvelden dan de aangrenzende districten, en op 800
huisgezinnen geschat *), en westwaarts grensde aan dat Rema
een spoorloos van de kaarten verdwenen klein regentsehap Po-
mardèn, op slecbts 500 huisgezinnen berekend ¡>). Na Pomardèn
te zijn doorgetrokken kwam van Imhoff in Banjoemas, welk
landschap op 4000 huisgezinnen berekend wordt en aan een
contingent van 450 pikols zwarte peper en 200 pikols staartpe-
per onderworpen was. De hoofdplaats Banjoemas wordt een
groote regelmatige negerie genoemd, ongeveer als Krawang.
Maar nog gewichtiger dan de opmerkingen van van Imhoff
over Javaansche toestanden, zijn de veelvuldige beschikkingen
door hem gemaakt. In de landschappen die onder het bewind
der Compagnie gekomen waren, regelde hij overal dekantoren,
de garnizoenen, de contingenten, en stelde inlandsche hoofden
aan of bevestigde de reeds aanwezige in hunne waardigheid.
In Rembang en Djewana waren, door dezonderlingebeschikkingen
der Soesoehoenans ten behoeve der inlandsche hoofden, de
afdeelingen zoodanig dooreengehaspeld, dat dikwijls bovenland-
sche dorpen onder de hoofden der stranddistricten en aan het
Strand gelegen plaatsen onder de binnenlandsche regenten atonden.
Hieruit sproten zoovele moeilijkheden, dat eene nieuwe
regeling dier grenzen noodig werd geacht. Gresik werd om de
groote voordeelen zijner ligging, die n a a r v a n Imhoff’s oordeel tot
dusverre niet genoeg gewaardeerd waren, tot een établissement van
hoogeren rang verheven. De Gouverneur-Generaal stelde er den
Remä of Rämä ia nog de naam eener desaa in het Bagelinsehe district Gombong.
Het bedoelde regentsehap komt onder den naam Romo voor op vele oudere kaarten
van Java, ook nog op die van Raffles en van den Bosch.
S) Op dekaarten van Java van Stavorinns en van Stockdale (Sketches of Java, Lond.
1812) vinden wij een landschap, Pomardeen geheeten, ten N. van Rämä ; doch de
hetrekkelijke ligging van Rämä, Pomarden en Banjoemas op die kaarten is stellig niet
goed en met het reisverhaal van van Imhoff niet overeen te hrengen. Op de kaart
van Raffles ligt ten N. W. van Rämä een landschap Merden, waarvan de ligging
zeer goed voor Pomardin past. Pomardin wordt in Raffles, Java, I I . 328, nog opge-
noemd onder de landschappen die de Vorstenlanden nitmaakten. Het moet ongeveer
overeenkomen met het tegenwoordige regentsehap Bandjar-Negara.
Onderkoopman Hartingh als resident aan, omdat hij der Javaansche
taal kundig was en geoordeeld werd bijzonder goed met de inlanders
te kunnen omgaan *), en plaatste er als garnizoen een geheele
compagnie Europeanen, 150 man sterk. Maar vooral leidden de
onderhandelingen met den Soesoehoenan tot gewichtige uitkom-
sten. Den 17den Mei werd eene ampliatie op het contract van
1743 vastgesteld en geteekend, waarbij die vorst in de eer-
ste plaats, tot kwijting zoo van achterstallige schulden als
van de betalingen hem tot dusver voor het garnizoen der
Compagnie in zijne hoofdplaats en voor eenige in het gebied der
Compagnie onderhouden Javaansche prinsen opgelegd, al de
inkomsten der schahbandarijen 2) zonder eenige verrekening aan
de Compagnie overliet ; ten tweede al de districten längs de
stranden die niet in den afstand bij het contract van 1743 be-
grepen waren, (hoofdzakelijk uitmakende de tegenwoordige residenten
Tagal en Pekalongan,) aan de Compagnie overdroeg,
tegen eene jaarlijksche betaling in gereed geld van 5000 spaansche
matten, tot vergoeding voor de vroeger uit die gewesten getrokken
inkomsten; en ten derde afstand deed van alle tolpoorten, hek-
ken en afschuttingen der wegen in de bovenlanden en van alle
belastingen geheven van de goederen längs de wegen en rivieren ver-
voerd, alsmede van de pacht der vogelnesijes en van de tabakspacht
in Kadoe, — geheel aan de Compagnie overlatende om die heffin-
gen öf voor zieh te behouden, öf andere daarvoor in de plaats
te stellen, — tegen jaarlijksche betaling van 9000 Spaansche matten
aan den Soesoehoenan, 2000 aan den bestemden troonop-
volger, zoo die den ouderdom van 14 jaren bereikt zouhebben
en door de Compagnie als kroonprins zou erkend zijn, en 1000
aan het overige hofpersoneel 3). Den dag nadat deze overeenkomst
was gesloten, verzocht de Soesoehoenan dat de Compagnie de
aanwijzing van zijn eenigen wettigen zoon als troonopvolger
zou bekrachtigen, welk verzoek gereedelijk door van Imhoff
werd toegestemd.
Toen de Gouverneur-Generaal, uit de Yorstenlanden terugkee-
1 Munnik. 127, vgl. met v. Imhoff t. a. p. 367.
“I Zie de noot op blz. 468. 8) Van Imhoff t. a. p. 401.