zijn oudsten broeder Pangeran Mangkoe Boemi zou erlangen,
zag hij zieh echter door de beslissing des Sultans teleurgesteld.
Den 20sten Augustus 1792 werd diensvolgens Pangeran Mangkoe
Boemi door van Overstraten openlijk, namens de Compagnie,
tot Kroonprins verklaard, terwijl te gelijker tijd de Sultan zijne
moeder, de Ratoe Kedaton, onder den naam van Raden Ajoe,
tot zijne eerste gemalin verhief. Sedert bleef de Sultan met van
Overstraten in vrij goede verstandhouding; maar zijne onderdanen,
die hij uitzoog door het opleggen van zware en willekeurige
boeten en door de onbetaalde leveringen voor de woningen en
lustplaatsen die hij met toomelooze wispelturigheid de eene na
de andere deed verrijzen, waren minder met hem te vreden, en
de Compagnie gaf weder een doorslaand bewijs van hare zwak-
heid, toen zij de inschikkelijkheid zoo ver dreef van den resident
aan het hof van Jogjakarta, van IJsseldijk, die gedurig klachten
over de inhaligheid en willekeur van den Sultan liet hooren,
terug te roepen, toen die vorst op onvriendelijke wijze op zijne
verwijdering aandrong ’).
Ook in Soerakarta bracht van Overstraten den 13 den Augustus
1792 eene regeling der successie tot stand. Daar viel de keuze
des Soesoehoenans op een zeer vertroetelden en siecht opgevoeden
zoon, dien hij in 1785 bij zijn tweede gemalin had verwekt. Yan
Overstraten wist te bewerken dat hij zelf, of zijn opvolger als
Gouverneur der Noordoostkust, te zamen met den Rijksbestuurder
en een der Toemenggoengs, tot voogden werden benoemd, voor het
geval dat de Soesoehoenan mocht overlijden, alvorens de Kroonprins
de meerdeijarigheid bereikt had 2).
Bindelijk stierf den 28sten December 1795 ook Prins Mangkoe
Negärä in den ouderdom van 71 jaren. Zijn kleinzoon, de reeds
genoemde Pangeran Prang Wedänä, geboren uit het huwelijk
van Mangkoe Negärä’s overleden oudsten zoon met de oudste
dochter van Pakoe Boewänä HE, had naar Javaansche begrip-
pen de meeste aanspraken op de opvolging in zij ns grootvaders
rechten; maar hoedanig die rechten waren, was lang een betwist
*) Mijer, t. a. p. 213—216; T. v. N. I. VI. 3. 134 v.
*) Mijer t. a. p. 216 v.
punt geweest. De oorspronkelijke opdracht der 4000 tjatjah’s aan
Mangkoe Negärä had zeker niet stellig beslist dat zij een erfe-
lijk leen zouden vormen, en de Soesoehoenan was volstrekt
niet geneigd ze als zoodanig te erkennen. Yan Overstraten was
er echter met zeer veel moeite in geslaagd den vorst tot de
plechtige verbintenis te bewegen, dat hij Prang Wedänä nazjjns
vaders overlijden in het bezit van diens landen zou laten, en
dat zij in het vervolg steeds zouden worden opgedragen aan
dien prins uit Mangkoe Negara’s geslacht, die door de Compagnie
als zijn wettige opvolger zou erkend zijn. Overigens zouden
die prinsen alleen den titel van Pangeran, niet dien van Pangeran
Adipati mögen voeren, maar zjj zouden dezelfde eerbewijzen
ontvangen als de Pangerans die aan het Soerakartasche hof on-
middellijk in rang op den Kroonprins volgden. Het is op grond
dezer overeenkomst dat het gezag van Mangkoe Negärä’s opvol-
gers als onafhankelijk van dat des Soesoehoenans besohouwd
wordt. Den 25sten Januari 1796 werd dus Pangeran ArjäPraboe
Prang Wedänä als opvolger van zijn grootvader geinstalleerd,
en daarmede, zonder dat de rust gestoord werd, overeenkomstig
de bedoelingen der Compagnie, de zekerheid verkregen dat
steeds aan het hof van den Soesoehoenan een mächtig prins
zou aanwezig zijn, in wien zij onder alle omstandigheden haar
vertrouwen zou kunnen stellen l).
In Bauten bleef Sultan Aboe’n-Natsr op den troon tot aan
zijn dood in 1777. Een zijner zonen, tien jaren te voren door
de Compagnie als Kroonprins erkend, volgde hem op als Sultan
Aboe’l-Mofachir Mohammed Alioe’d-din, doch niet zonder de
gewone twisten over de successie. Een jongere broeder, Radja
Mangala geheeten, die ook van moeders zijde van vorstelijke
afkomst was, had, toen Sultan Aboe’n-Natsr den dood nabij
was, in stilte aanstalten gemaakt om zieh dadelijk na diens
overlijden van de regeering meester te maken, maar zijn voor-
nemen werd nog tijdig ontdekt en hij boette zijn aanslag met
verbanning naar Banda. Aboe’l-Mofachir werd in Sept. 1777 als