Tjeribonners in stilte op weg naar Batavia, om zieh met dezelfde
bede tot den Gouverneur-Generaal te wenden. Doch in Krawang
aangetomen werden zij met geweld teruggedreven en Radja
Kanoman en zijne broeders werden naar Amboina gebannen ').
Maar nu steeg de ontevredenheid der bevolking nog hooger,
en toen in den omtrek van den kraton zieh eene besmettelijke
ziekte vertoonde, die velen wegraapte, liet zij zieh door de
täpä’s , die de leiders van den opstand waren, diets maken dat
die ziekte het gevolg was van een vloek, door Radja Kanoman
bij zijn vertrek over het land uitgesproken, en dat zij niet dan met
zijne terugkomst zou wijken. De verwarring steeg nu ten top,
het gezag der Sultans werd met voeten getreden en gewapende
benden maakten hun gansche gebied onveilig. Walbeeck, in
1805 als Commissaris met eenige troepen gezonden, kon niets
tegen de opstandelingen uitrichten. Zij weigerden zijne voorstellen
in overweging te nemen en vermoordden zijne afgevaardigden.
De geringheid zijner macht en de siechte Staat der wegen ver-
hinderden hem tot geweld de toevlucht te nemen 2).
De staat van zaken werd nu hoe langer hoe ernstiger, waar-
om de Regeering in 1806 den Gouverneur der Noordoostkust,
Nikolaus Engelhard, tot Commissaris voor Tjeribon benoemde.
Als altijd werd ook nu weder de hulp der krijgshaftige Madoe-
reezen ingeroepen. Mangkoe Adi-ning-Rat, zoon van den regent
van Bangkalang, die reeds in 1800 van v. Overstraten voor
zijne tjjdens de blokkade van Batavia bewezen diensten den
titel van Pangeran had ontvangen, en driejaren later, onder den
titel van Pangeran Adipati Setjä Adi-ning-Rat, op zijns vaders
wensch tot diens wakil of plaatsbekleeder voor sommige regee-
ringszaken was benoemd, voerde het bevel over de inlandsche
troepen. Yolgens de Madoereesche babad was de roem zijner
dapperheid zoo groot, dat de hoofdmuiter Bagoes Idoem, die de
Hollandsche troepen herhaaldelijk geslagen had, zieh dadelijk
onderwierp. Te gelijker tijd echter wordt, op Javaansche wijze,
de waarde zijner diensten inderdaad verkleind, doordien de
*) Engelhard, Rapport. 330, 331.
2) Engelhard, Rapport. 84, 85 v ., 334 v.; Overzicht. 102.
schitterende uitslag aan bovennatuurlijke tusschenkomst wordt
toegeschreven. Door een wonder van God, zoo lezen wij, meenden
de bewoners van Tjeribon, toen de Pangeran zijne troepen liet aan-
rukken, dat zij ontelbaar waren , en hielden zieh dus dadelijk over-
tuigd dat de muiters niets tegen hen zouden durven ondernemen ').
Wij mögen inderdaad aannemen, dat de vrij sterke troepeninacht
aan de opstandelingen eenig ontzag inboezemde; maar Engelhard
besloot den minnelijken weg te beproeven, en zond vertrouwde
Javanen als afgevaardigden tot de hoofden der muiters om on-
derhandelingen met hen aan te knoopen. Dezen drongen vooral
aan op de terugkomst van Radja Kanoman en zijne broeders, en
ofschoon men, na de voorafgaande verbanning dier prinsen, vree-
zen mocht dat de inwilliging van dit verzoek de zwakheid der
Regeering nog meer zou openbaren, toonde de Commissaris, die
de terugzetting van Radja Kanoman als een grooten politieken
misslag heschouwde, zieh geneigd aan den volkswensch te vol-
doen. Echter eischte hij vooraf onderwerping, en toen deze ach-
tereenvolgens van de verschillende hoofden verkregen was, werd
eene algemeene vergiffenis verleend. Den 28sten Augustus 1806
werden de bestaande bezwaren in eene algemeene vergadering
van hoofden overwogen. Op de meeste punten werd redres be-
loofd en inzonderheid werd de terugroeping van Radja Kanoman
toegezegd; maar het verzoek om van de gehoorzaamheid aan de
Sultans te worden ontslagen, kon natuurlijk niet worden ingewil-
ligd. Engelhard beloofde echter te zorgen dat de bevolking in het
vervolg beter door hare vorsten behandeld werd, en giDgdanook
werkelijk den lsten Sept. 1806 met de Sultans een nieuw contract
aan, dat velerlei waarborgen tegen vernieuwd wanbestuur
bevatte. Bij ieder hunner zouden een rjjksbestuurder en eenige
mantri’s door de Regeering benoemd worden. Aan de Chineezen
werd het huren van dessa’s en het verblijf in de binnenlanden
verboden. De rechtspleging werd opgedragen aan een landraad
waarvan de Resident voorzitter was. Aan ieder der Sultans werd
een jaarlijksch inkomen van 1125 rijksdaalders uit de pachten
*) Madoereesche babad in T. v. I , T. Ld. en Vk. XX. 289—298; vgl. Engelhard,
Rapport. 80, 847.