monnikken, wisten ook de Boeddhistische priesters voor hunne
heilige gebouwen met fijnen tact de plaatsen te kiezen die zieh
door schoone ligging onderscheidden.
Bij de korte beschnjving van Bärä Boedoer, die ik thans wil
beproeven, zal ik mij houden aan hetgeen vroegere en latere
waarneming, met de gevolgtrekkiugen waartoe zij aanleiding gaf,
omtrent den oorspronkelijken vorm heeft geleerd. Dat de tegen-
woordige staat van het half in een puinhoop verkeerde monument
dien vroegeren vorm gedeeltelijk slechts doet raden, en elke denk-
beeldige wederopbouw in sommige opzichten aan bedenking is bloot-
gesteld, zal ieder gemakkelijk beseffen. Yooral de benedenste ter-
rassen hebben nog na 1814, toen Bärä Boedoer het eerst werd
opgenomen, zoo groote verandering ondergaan, dat veel wat toen
nog duidelijk kenbaar was, thans niet meer is te herkennen.
De top van den heuvel verhief zieh ruim 47 meters boven
de vlakte die hem omringt. De aanleg der terrrassen begon
eerst op de hoogte van 1 5 | meter, zoodat de voet des heuvels
een breede grondlaag vormde, die het aanbrengen van fonde-
menten geheel overbodig maakte. Op die hoogte van 15£ meter
werd de helling afgebroken en ging over in de oppervlakte
van het eerste terras, dat door tien andere van gedurig kleineren
omvang gevolgd werd, terwijl de afgeplatte top zelf als het
twaalfde en hoogste kon beschouwd worden. Het onderste terras
vormde een volkomen gelijkzijdig vierkant, waarvan iedere zijefe
151.6 meterg mat. Die zijden waren naar de hemelstreken gericht, en
in het midden van elke zijde werd de toegang aangewezen door
twee op voetstukken geplaatste leeuwen, wier opengesperde mui-
len naar elkander gekeerd waren en tusschen welke eene ruimte
van 7.38 meters openbleef. Het tweede terras lag ongeveer 1.52
M. hooger dan het eerste, en vormde geen vierkant, maar een
twintighoekig aan elke zijde tweemaal uitspringend grondvlak,
waardoor zijn omtrek veel minder van den ronden vorm des
heuvels afweek. Zelfs zijne verst vooruitspringende deelen
bleven 14.7 M. van den buitenrand van het eerste terras
verwijderd. Elke zijde van dit tweede terras mat 111.5 M. en
de diepte of afstand tot de volgende verhooging bedroeg 3.45 M.
Weder in het midden van elke zijde klom men längs trappen
van vier treden van het eerste térras naar het tweede. Deze
trappen waren voorzien van borstweringen, die met sierlijke krom-
ming naar beneden daalden en in een gapend olifantshoofd met
aehterwaarts gekrulden slurp eindigden. Beide deze terrassen, gelijk
ook al de volgende, waren met platte, Vierkante, zeer regel-
matig gevormde traehietsteenen geplaveid.
Het derde térras volgde geheel het beloop van het tweede,
verhief zieh 2.28 M. daarboven en werd bestegen door trappen
van zeven treden, welker leuningen van wederzijde sloten aan
een borstwering die dat térras omgaf, en vandaar grootendeels
in bevallige boehten naar beneden liepen, tot zij in een krul op
den vloer van het tweede térras eindigden. Een deel van de trap-
leuningen was echter vlak en rechthoekig omgebogen, en vormde het
voetstuk voor zittende leeuwen, in alles behalve in de, hier
veel geringere, grootte overeenkomende met de leeuwen die het
onderste térras bewaakten. De diepte van dit térras, de thans
verdwenen borstwering medegerekend, bedroeg 6.358 M. De
borstwering, rüstende op den muur die het térras omsloot, bestand
uit een voet, een teerling en een kroonlijst. Vóór de borstwering
waren op den muur, op regelmatige afstanden, antefixen
geplaatst, met den vorm van een rechthoek en daarop rüstenden
gelijkbeenigen driehoek en met bladversierselen op de voorzijde.
Het aantal dier antefixen bedroeg 360, en daarvan waren 280,
te gelijk met de borstwering zelve waartegen zjj leunden, door-
boord ten behoeve van gootjes, voor den afvoer van het regen-
water aangebracht.
Men kan dit derde térras, daar het door een borstwering omslo-
\ten was, als den eersten omgang van Bärä Boedoer beschouwen.
Ik zal dan ook de vier volgende den tweeden, derden, vierden
en vjjfden omgang noemen, en den naam térras wederom geven
aan de vier laatste verhoogingen, waarvan de eerste, twaalfhoekige,
slechts aan de buitenzijde, de drie andere, ronde, in het geheel
niet door wanden of borstweringen waren ingesloten.
De vloer van den tweeden omgang lag 2.04 M. boven dien des
eersten, helde, gelijk al de hooger gelegen vloeren, een wei