Soesoehoenan vreesden, zöchten bescherming bjj den Pangeran
Ratoe van Banten, die hun gronden bjj Oentoeng Djawa wenschte
aan te wijzen. Dit wilde echter de Hooge Eegeering nietgedoo-
gen, doch toen die Soendaneezen zieh in Juli 1631 tot de Compagnie
wendden om hare bescherming te verzoeken, werd hun
de stad Batavia met hare omstreken tot woonplaats aangeboden.
Maar terwjjl zij nog aarzelden van dit aanbod gebruik te maken,
werden zij in Juli 1632 door een groot leger van Mataram aan-
gevallen. De Pangeran van Tjeribon had, als vazal van den Soesoehoenan,
daarbjj zijne hulp moeten verleenen. Dipati Oekoer
trok zieh met zijne volgelingen terug op den berg Loemboeng
in Bandong, waar hjj zieh tot het uiterste verdedigde, maar ten
slotte voor de overmacht of voor verraderlijke listen moest zwichten.
De opstand was nu weldra geheel bedwongen. Dipati. Oekoer
werd met meer dan 2000 andere gevangenen naar Bandong ge-
sleept. Al de vrouwen bleven slavinnen in den kraton, en hem-
zelven met 1260 weerbare mannen werd, op last van den Soesoehoenan,
het hoofd van den romp gescheiden.
Omstreeks dezen tijd schjjnt eindeljjk de Soesoehoenan van
Mataram den titel van Sultan te zjjn mächtig geworden, dien hij
zonder twijfel sedert lang had begeerd. Door den priestervorst
van Giri, wiens geestelijk gezag hij niet erkende, kon hij zieh
dien titel bezwaarlijk laten opdragen '); hij wendde daarom het
oog naar Mekka. Volgens van Göens brachten, niet lang na het
tweede beleg van Batavia, eenige Javaansche bedevaartgangers,
die naar het schijnt tevens als gezanten van den Soesoehoenan
moeten beschouwd worden, van Mekka een Arabischen Scheikh
mede, van wien hij de plechtige opdracht van den titel van Sultan,
en daarbij , volgens de gewoonte, ook een Arabischen naam ,
dien van Mohammed, ontving 3). De inlandsche kronieken geven
*) Vgl. boven,. blz. 201.
2) Vau Goens, in Bijdr. t. d. I . T. L. en Vk. IV , 301. De priestervorst van Giri
schijnt zulke titels op eigen gezag verleend te hebben; maar de vorst van Mataram
is misschien ingelicht geweest omtrent de 'aanspraken van den Snltan van Koem op
het Imamaat (zie Dl. 1. bl. 341). Men zal'toch als waarschijnlijlc mögen aannemen,
dat de uit Mekka verleende Snltanstitels namens dezen als Imam werden geschonken.
Evenwel. worden de rechten van de Sultans van Turkije op het Imamaat niet alleen
aan dezen vorst den bijnaam van Ageng, d. i. de Groote, en
vandaar dat hij onder den naam van Sultan Ageng in de ge-
schiedenis bekend is. Men geeft hem dien gewoonlijk reeds
bjj voorbaat ook in zijne vroegere regeeringsjaren; in het ver-
volg zal ook ik hem dus noemen.
Nadat-het gezag van Sultan Ageng als Mohammedaansch vorst
op deze wjjze geregeld en gewettigd was, schijnt hjj ook in andere
opzichten aan de instellingen van zjjn rijk, die nog groo-
tendeels uit den Hindoetjjd stamden, een meer Mohammedaan-
schen vorm te hebben gegeven. Yooral behoort hiertoe het invoeren
der Mohammedaansche, sehoon door hem op eigenaardige wjjze
met de oud-Javaansche verbonden tjjdrekening, zooals die, naar
wjj elders gezien hebben, in 1633 plaats had *).
Intusschen werd de Hooge Regeering te Batavia door de be-
windhebbers in het vaderland gedurig aangemaand, om met Mataram
en Banten in goede verstandhouding te leven. De Gouverneur-
Generaal Specx besloot daarom in 1631 de ten vorigen jare af-
gesprongen onderhandelingen met Mataram weder op te vatten.
De regent van Djapara zou middelaar zjjn. In April vertrok een
gezantschap, uit de heeren Maseyck en Wagensveld bestaande, naar
Djapara. De regent had de witte vlag uitgestoken. De geschen-
ken werden aan wal gebracht, gevolgd door 25 Nederlanders, onder
de leiding van den Onderkoopman Antonio Paulo; maar de trouw-
looze regent maakte zieh van goederen en personen beide meester.
Sultan Ageng had aan de Compagnie zjjne herhaalde nederlaag voor
Batavia nooit kunnen vergeven, en zon nog steeds op wraak.
Het was daarom ook dat hjj gedurig heulde met de Portugeezen
te Malakka en Goa, en het te Djapara gepleegde verraad schjjnt
aan dezelfde zucht tot wraak te moeten worden toegeschreven.
door de Schiietetf, maar ook door vele Sonnieten geloochend. Zij missen, naar hun
gevoelen, het eerste vereischte, de afstamming van Koreisch. Zie Weil, Geschichte des
Abbasidenchalifats in Egypten. I I , 436. Het Imamaat verkeert dus in de Mohammedaansche
wereld, sedert het uitsterven der Abhasidische Khalifen, in een onzekeren
toestand, die het moeielijk maakt te beslissen, höe en in hoeverre de oude Moslemsche
theorien omtrent de souvereiniteit op latere Mohammedaansche heerschers kunnen worden
toegepast.