mondkost begon te ontbreken. Reeds toen werd de Dipati van
Soerabaja, wiens troepen veel onwil aan den dag legden, verdacht
gehouden van het leger met voorbedachten rade aan deze
moeilijkheden te hebben blootgesteld. Knol, om aan den invloed
der miasmen te ontkomen, verhaastte zijn opmarsch en liet een
aantal Javanen, onder bedekking van eenige compagnien inlandsche
Soldaten, vooruit trekken om een weg door het woud te kappen.
Deze voorwacht werd in een gevecht met den vijand gewikkeld
en spoedig zeer in het nauw gebracht; kapitein de Bevere, met
een aanzienlijke macht opgerukt om haar te ontzetten, liet zieh
op ongunstig terrein tot een stnjd met de troepen van Soerapati
verlokken, waardoor een gevoelig verlies werd geleden. De Ja-
vaansche koeli’s waren zoo bevreesd geworden, dat zij niet waren
voort te krijgen, waardoor 12 dagen verloren gingen met het
afleggen van den geringen afstand van Derma tot aan de vijan-
delijke werken te Banggil. Den löden October werd de storm
gewaagd op deze verschansingen, waarvoor Soerapati met veel
bekwaamheid van het terrein had gebruik gemaakt en die hij
met groote dapperheid verdedigde. Aan de zij de der Compagnie
streden de Javanen, inzonderheid de troepen van den Dipati van
Soerabaja, slechts in schijn; doch de Europeesche troepen deden
voortreffelijk hun plicht, en de bommen en handgranaten richtten
in de gelederen des vijands vreeseljjke verwoestingen aan. Na een
uur strijds bleef Knol overwinnaar en joeg den vijand uit zijne
Stelling. Nu meende hij dat de weg naar Pasoeroean voor hem
open lag; doch wederom bleek het dat hij door de Javanen' om-
trent de gesteldheid van het terrein was misleid. De Dipati van
Soerabaja durfde nu zijne verraderlijke rol niet langer volhouden
en maakte zieh met zijn geheele leger uit de voeten, onder
voorwendsel dat hij zijn eigen gebied tegen een inval des vijands
moest gaan verdedigen. Door gebrek aan koeli’s en de hevige
regens was Knol, zeer tegen zijn zin, genoodzaakt naar Soerabaja
terug te keeren. Ook kapitein de Roode had het, eveneens
wegens het verraad der Javanen, bij zijn marsch naar Kediri
niet verder kunnen brengen dan tot Kertä Sana. De veldtocht
van 1706 scheen mislukt. Toch was inderdaad een groot voordeel
bevochten. Soerapati was bij de bestorming van Banggil
gewond en overleed kort daarna te Pasoeroean aan de gevolgen.
Hiermede was echter de strijd niet geeindigd. Soerapati liet
drie zonen na; Soenan Mas erkende den oudsten als zijns vaders
opvolger in het gebied van Soerabaja en kende ook aan de
overigen titels en gronden toe. De Hooge Regeering begreep dat
de waardigheid en veiligheid der Compagnie de geheele onder-
drukking van den opstand vorderde. Tevens werd aan Knol belast
zieh van den Dipati van Soerabaja meester te maken en
hem tot nader bevel te Samarang gevangen te houden; maar
hij durfde dit bevel niet uitvoeren, want de Dipati kwam nooit
dan onder sterk geleide in de vesting der Compagnie. Met de
gedachte om nader met hem af te rekenen, zoodra de gelegen-
heid günstig zou zijn, trachtte men hem door geveinsde vriend-
schapsbetuigingen in slaap te wiegen, opdat hij zieh niet met de
zonen van Soerapati zou vereenigen. Overigens werd Knol met een
zending naar Kartasoera tot regeling der zaken met den Soesoe-
hoenan belast, terwijl het bevel over het leger op nieuw aan
de Wilde werd toevertrouwd. In de keizerlijke hofplaats heerschte
veel ontevredenheid over het bestuur van den Soesoehoenan, die
zieh geheel door zijne Ratoe liet leiden en wiens zonen zieh aan
allerlei buitensporigheden schuldig maakten. Het kostte veel tijd
en moeite eer met den zwakken vorst eenige maatregelen tot
voorbereiding van den nieuwen veldtocht getroffen waren.
Terwijl Knol zieh te Kartasoera met onderhandelen bezig hield ,
deden de scharen van Soerapati’s zonen, aangevoerd door zeke-
ren Sjeikh Abdoe’llah, een inval in het Soerabajasch gebied,
dat zij te vuur en te zwaard verwoestten, terwjjl de sterkte der
Compagnie ter hoofdplaats slechts door de groote waakzaamheid
van kapitein Sergeant voor overrompeling bewaard bleef. Tjakra-
ning-Rat, die oud en ziek was, bleef werkeloos, even als zijn
schoonzoon de Dipati van Soerabaja. Intusschen pleit de inval
op het grondgebied van dezen laatsten toch geenszins voor de
hem toegeschreven verstandhouding met Soerapati. De onpartij-
dige geschiedschrijver moet huiverig zijn omtrent de schuld van
dien regent uitspraak te doen en zieh afvragen of niet veel