midden latende constateer ik alleen, dat oolt aan de berichten
ointrent Tritresta het historisch karakter geheel ontbreekt. Men
zal zieh over deze uitspraak en mijn geheel stilzwijgen omtrent
nog andere soortgelijke Javaansche overleveringen niet verwon-
deren, wanneer men zieh herinnert wat ik elders over de vol-
strekte onbruikbaarheid der Javaansche geschiedverhalen, vooral
wat het Hindoetijdperk aangaat, heb gezegd ’).
De nuchterste en meest bepaalde getuigenis omtrent den aanvang
der Hindoe-heerschappij op Java wordt ons door een Chineesche
bron verschaft. Zij komt voor in een rapport van een Chineesch
ambtenaar omtrent de oude betrekkingen tusschen China en
Java, door den heer Schlegel uitgegeven en vertaald 2) , en luidt
als volgt: „In het zevende jaar van Keizer Sioeen-teh brachten Ja-
vaansehe gezanten tribuut en dienden een memorie in , volgens welke
hun rijk 1376 jaren te voren, d. i. in het eerste jaar der periode
Joeen-khang van de regeering van Keizer Soeen-ti uit de Handynas-
tie, gesticht was.“ Maar al konden wij ons veiliger op die Javaansche
gezanten dan op de Javaansche Babads verlaten (wat nog geenszins
is uitgemaakt), toch bevat deze plaats eene chronologische zwarig-
heid, die haar hare waarde ontneemt. Het zevende jaar van Keizer
Sioeen-teh is het jaar 1433 onzer jaartelling 3). Yandaar 1376
terug teilende komen wij slechts tot het jaar 57 na Christus,
terwijl het genoemde jaar der regeering van Keizer Soeen-ti met
het jaar 65 voor Christus overeenkomt 4).
Wij moeten dus blijven bij de erkentenis, dat wij omtrent den
aanvang der Hindoe-kolonisatie en Hindoe-heerschappij op Java
geene bepaalde data bezitten, ofschoon het begin van den invloed
door de Hindoes op dat eiland geoefend bezwaarlijk veel later
dan het begin onzer tjjdrekening kan gesteld worden.
Wij wenden ons tot de tweede vraag: welke was de maat-
•) Dl. I . 426.
* 3) Tijdsch. v. I . T. L . en Vk. XX. 13.
3) Dit stemt overeen met Gntzlaff’s Gesch. des Chin. Keichs (S . 477), die de re-
geering van Sioeen-teh in 1426—1435 stelt.
4) Volgens Giitzlaff, S. 110—112, dunrt zijne regeering van 73 tot 48 v. C.
schappeljjke toestand van Java’s bevolking op het tjjdstip dat de
eerste Hindoe-kolonisten daar aanlandden.
Er kan wel geen twijfel aan zijn of die bevolking stond op een
uiterst lagen trap van ontwikkeling. Die overtuiging is niet enkel
of voornamelijk gegrond op hetgeen de Javaansche overlevering
van de zwervende, regeeringlooze en aan het grofste bijgeloof
overgegeven wilden, die oudtijds het eiland bewoonden, vermeldt')
maar rust vooral op de voorstelling die wij van de oude bevolking
van den Archipel in het algemeen erlangen, wanneer wij de
overblijfselen van vroegere toestanden bij de meer beschaafde
volken en den algemeenen toestand van die volken die den be-
schavenden invloed van vreemdelingen weinig of niet ondervonden
hebben, met elkander vergelijken. Bjj zoodanige vergelijking
vindt men — de Papoewah’s en Negrito’s ter zijde latende, van wie
gelukkig ook de ijverigste naspoorders der zwarte rassen op Java
geen sporen gevonden hebben, en die ons dus hier niet aangaan,
— geen enkelen grond om tusschen de bevolkingen der eilanden
van den Archipel eene oorspronkelijke rasverscheidenheid aan
te nemen, zooals Junghuhn tusschen een Maleisch en een Bataksch
ras onderscheiden heeft; maar wordt men daarentegen door de
menigte der bewijzen voor de vroegere eenheid en gelijksoortig-
heid van al die bevolkingen overstelpt. Hoe groot thans ook het
verschil tusschen Javanen, Soendaneezen, Balineezen, Maleiers|
aan detiene, Bataks, Dajaks, Timoreezen, Alfoeren, inzonderheid
het dieper in het binnenland vertoevende en in beschaving het
meest achterlijk gebleven deel dier volken, aan de andere zijde
möge wezen, wij komen tot de overtuiging dat dit verschil aan
den verschillenden cultuurtoeständ, niet aan de verschillende
physische gesteldheid is toe te schrijven. Yreemde invloed, met
een meerderen of minderen graad van vermenging gepaard, heeft
sommige groepen dier volksmassa op een ander standpunt gebracht.
Met dien vreemden invloed hebben verschil van bodem
en ldimaat en daar van afhankelijk verschil van levenswijze en
voeding medegewerkt om op de verschillende bevolkingen een ei-
Raffles, Java, I I , 69, volgens Middelkoop.
n.