D Andrade maakte zieh nu met weinig moeite ook van de andere
jonken meester, waardoor Pate Quetir zeer in het nauw
werd gebracht; doch de zoon van dat hoofd ontkwam na weinige
dagen uit zijn gevangenis.
Na dezen voorspoedigen tocht werd tot een nieuwen aanval
op de Javanen besloten. De uitslag was ditmaal geheel in het
voordeel der Portugeezen. De sterkte van Pate Quetir werd ver-
brand, een groot deel van zijn volk verloor het leven, en hij
zelf, na zieh een tijd lang met de zjjnen in de bosschen verborgen
te hebben, bediende zieh van twee jonken die hem nog
van Java bereikt hadden, om zieh in stilte te verwijderen en
naar zijn vaderland te ontwijken, met het plan om nooit weer
naar Malakka terug te keeren. Toen zijne vlucht was bekend geworden
, werd hij door d’Andrade vervolgd; maar deze, boven-
dien door eene ontmoeting met de vloot van den laksamama
opgehouden, bemerkte weldra dat het te laat was en keerdeon-
verrichter zake naar Malakka terug *). De vlucht van Pate Quetir
had plaats omstreeks den omvang van 1513.
De voornaamste haven van Java, die althans welke het meest
de handelsbetrekkingen met Malakka onderhield, schijnt destijds
Djapara geweest te zijn. In 1513 was deze stad in handen van
een aanzienlijk en vermögend Javaan, door de Portugeezen Pate
Unuz ) geheeten. Eer ik over hem in verdere bijzonderheden
treed, is het echter noodig, om den draad der geschiedenis niet
te verliezen, kortelijk te herinneren wat de Javaansche overle-
vering meldt van de opvolging en verrichtingen der vorsten van
Demak, sedert Raden Patah onder den titel van Panembahan
Djimboen ten troon was verheven 3).
Dat het gezag van dien vorst in den Oosthoek niet erkend
werd,^ is ons in het begin van dit hoofdstuk gebleken; maar ook
het overige van zijn rijk vormde een siecht samenhangend geheel,
en zjjne op het bezit der regalia berustende aan spraken schijnen
op vele regenten weinig indruk gemaakt te hebben. Het meeste
") De Barros, Dec. I I , 1. IX , c . 2 en 3.
2) Ook Pate Umez en Pateonuz.
3) Zie boven blz, 202 v.
wantrouwen boezemde hem de regent van Penging in , wiens ge-
bied in het tegenwoordige Soerakarta was gelegen en ongeveer
overeenkwam met het landschap dat thans Padjang genaamd
wordt. Andäjä ning rat was gehuwd met eene dochter van den
vorst van Madjapahit en had bjj haar twee zonen verwekt, bekend
bjj de namen van Kenängä en Eanigärä. Yolgens sommige berichten
nam Andäjä ning rat den Islam aan en erkende hij het gezag
van Raden Patah; doch de meesten zwijgen daarvan, watge-
makkelijk te verklären is , daar hij kort na den val van Madjapahit
schijnt gestorven te zijn. Doch van zijne zonen bleef de een ge-
trouw aan den voorvaderlijken godsdienst en stierf als kluizenaar
op den berg Merapi, terwijl de andere, hetzij dan Kenängä of
Kanigärä— want ook hierover bestaat verschil — den Islam om-
helsde, den titel van Kjai-gede Penging aannam en de pogingen
van Siti Djenar ondersteunde, om de bevolking tot den nieuwen
godsdienst over te halen. De regent van Penging schijnt stilzwij-
gend het gezag van Panembahan Djimboen erkend te hebben,
maar weigerde, ook na herhaalde aanmaning, zieh aan zijn hof
te vertoonen. De vorst van Demak droeg daarom aan Pangeran
Koedoes en eenige andere afgevaardigden op, hem een ultimatum te
stellen en hem ingeval van weigering van kant te maken. Zij vonden
hem in rouw gedompeld wegens den dood van zijn vriend Kjai-gede
Tingkir. Echter ontving hij de gezanten met oostersche gastvrijheid,
maar toen Pangeran Koedoes hem de vraag stelde, of hij zieh boven,
beneden, buiten of binnen de macht van den vorst van Demak stelde,
gaf hij hem ten antwoord dat hij snood zou zjjn als hij er zieh binnen,
verdwaald als hij er zieh buiten, aanmatigend als hij er zieh
boven, en verbijsterd als hij er zieh beneden stelde. Dit echt Ja-
vaansch niets-zeggend antwoord scheen aan Pangeran Koedoes
de achterdocht van Panembahan Djimboen volkomen te rechtvaar-
digen,zoodat hij, terwijl men den maaltijd aanrichtte, den regent
door eene verraderlijke wond den dood bereidde. :) Zijne weduwe
*) Dat er iets van dien aard moet gebeurd zijn, is zeker, maar zooals in schier ieder
feit dat alleen op de Javaansche overlevering berust, worden de omstandigheden met
eindeloos verschil verhaald. Zie Raffles, Java I . 147; Hageman, Ind. Arch. I. 2.
359, en Handleiding, I. 61.