tan der bovenlanden gevangen hield, werd als een genoegzame
reden aangemerkt om den prins door Engelsche troepen te doen
opvatten en deporteeren *). Sultan Moehji’d-din werd nu op
zijn troon te Pandeglang hersteld, maar daar Raffles weldra in-
zag dat het land niet tot rust zou komen en voor eene betere
organisatie vatbaar zijn, alvorens het geheel onder rechtstreeksch
Europeescb bestuur was gebracht, werd in 1818 met den Sultan
eene schikking aangegaan, waarbij hij zijn gezag voor zieh
en zijne afstammelingen, tegen een jaargeld van 10,000 Spaan-
sche matten, met behoud van den titel van Sultan, aan de En-
gelschen afstond. Hiermede nam het Bantensche rijk, dat zulk
eene gewichtige rol in de geschiedenis van Java vervuld had,
voor goed een einde. Banten werd nu geheel op den voet der
overige residentien georganiseerd; doch de Lampongs, die sedert
lang eene onderhoorigheid van dat rijk geweest waren, werden
door de Engelschen aan zieh zelven, d. i. aan onveiligheid en
regeeringloosheid, overgelaten 3). De Sultan stierf in 1815. Zijn
opvolger in titel en jaargeld, Mohammed Tsafioe’d-din, werd in
1832 wegens medeplichtigheid aan zeeroof naar Soerabaja ge-
bannen, waar hij in een afgelegen kampong onder toezicht der
politie zijne overige dagen in ledigheid en half zinneloos door-
bracht 3).
Ook in Tjeribon hadden de maatregelen van Daendels de rust
niet voor goed kunnen hersteilen. Er deden zieh daar gedurig
nieuwe volksleiders op, waarvan wel de meest beruchte zekere
Bagoes Rangin was, die zieh voor een profeet uitgaf en vele
volgelingen rondom zieh verzamelde. Yersterkt door een groot
deel der bij de verovering verstrooide inlandsche troepen, be-
dreigde hij Indramajoe. De muiters, 2000 in getal en met ge-
weren gewapend, waren echter, in weerwil hunner voordeelige
positie, niet bestand tegen de bajonetten der tegen hen uitgezon-
den troepen. Hunne vlucht verstoorde den waan van Rangins
J) Volgens Thorn, Memoir of the conquest of Java, p. 263, naar Poelo Pinang,
volgens Temminck, Coup d’oeil, I f p. 105, naar Banda. 5) Raffles I I . 267.
3) Korte Kroniek in Regeerings*almanak onder 1832; Hageman in T, v. I. T. L.
en Vk. VI. 433, IX, 81, 83, en T. v. N, I. 1859, I . 2 9 , 119; Kussendrager,
Java, 3.
onoverwinnelijkheid en in körten tijd was zijn geheele aanhang
verloopen. Hij zelf viel nu weldra den Engelschen in handen
en hetzelfde lot wedervoer kort daarna aan een anderen volksleider,
Nairem genaamd, na wiens val de rust in Tjeribon onder
het Engelsch bestuur niet meer ernstig verstoord werd ').
Toen het bleek dat de vestiging van het Europeesch gezag in
Banten goede resultaten had opgeleverd, besloot Raffles ook het
laatste overblijfsel van de Sultans-heerschappij in Tjeribon te
vernietigen. De Sultans 2) , die buiten staat waren aan de hun
opgelegde verplichtingen te voldoen, moesten zieh den 19 Juli
1813 en andermaal den 21sten April 1815 schikkingen laten
welgevallen, waarbij het geheele inwendig bestuur in handen
der Europeanen overging. De Vorsten behielden met hun titel
slechts een jaargeld en het genot der inkomsten van eenige
dessa’s. Maar ook deze läatste verloren zij in 1819 tegen ver-
hooging van hun pensioen. Sultan Sepoeh overleed in 1845 en
Sultan Anom volgde hem, als de laatste der Tjeribonsche vorsten,
in 1851 in 81jarigen ouderdom naar het graf 3).
Van meer gewicht waren de gebeurtenissen die onder het
Engelsch bestuur tot eene nieuwe besnoeiing der macht van de
vorsten van Soerakarta en Jogjakarta leidden.
De overeenkomsten door Daendels in Januari 1811 met deze
vorsten gesloten, hadden nog slechts voor een klein deel uitvoe-
ring erlangd, toen de Maarschalk werd teruggeroepen. Van den
tijd van verwarring en moeilijkheid die nu volgde, maakte Sultan
Sepoeh gebruik om zieh ten koste van zijn zoon den
Prins-Regent steeds meer gezag aan te matigen. Doch zijne
grieven tegen het Hollandsche Gouvernement maakten hem
niet geneigd om de Engelschen te begünstigen; hij wilde
slechts ten eigen behoeve in het troebele water visschen.
Even als het hof van Solo sloot ook het Jogjasche het oor
voor de inblazingen van Raffles, en beide rijken voldeden even-
*) Raffles, II* 274; Crawfurd, I. 61; Thorn, 124; Saxe-Weimar, Campagne de Java,
141, 149. zie blz 557
3> T. v. N. I . 1849 I. 435; Hageman in T. v. I. T. Ill en Vk* V. 220, VI.