Door de oprichting der schans te Tandjoeng Poera en de op
last der Regeering in de Djakartasche bovenlanden kruisende
patrouilles in zijne plannen gedwarsboomd, besloot thans Sultan
Ageng van de Tjeribonsohe vorsten gebruik te maken om moei-
lijkheden aan de Compagnie te berokkenen. Hij liet hen naar
hun land terugkeeren, met last om op Krawang en Soemedang,
als van ouds onder Tjeribon behoorende, aanspraak te maken, en
een leger bijeen te brengen om aan die aanspraken kracht bij
te zetten. Die vorsten lieten zieh echter door de bedreigingen der
Regeering te Batavia vervaard maken. Sultan Sepoeh wendde ten
minste voor dat hij gaarne een contract met de Compagnie wilde slui-
ten, indien zij aan hem alleen het bestuur van Tjeribon wilde verze-
keren, ofschoon hij te gelijker tijd van alles wat er voorvielaan
Sultan Ageng bericht. Deze liet nu den Nederland sehen resident te
Banten, Willem Caeff, in tegenwoordigheid der Engelsche, Fran-
sche en Deensche residenten, te Tirtajasa voor zieh roepen, en
verklaarde hem dat elke daad van vijandschap tegen Tjeribon
als een oorlogsverklaring aan Banten zou worden opgevat. Maar
een openbare oorlog met Banten was nog altijd voor de Bata-
viasche regeering, die pas onder vreezen en beven tot de ex-
peditie naar Oost-Java onder Hurdt had besloten, een vreeBelijk
8chrikbeeld. Er werd dus vooreerst niets verder gedaan, dan
dat van Dijk andermaal naar Banten werd gezonden, om in het
openbaar de handelingen der Compagnie te verdedigen, en in
het geheim bij Sultan Hadji achterdocht en wantrouwen omtrent
zijns vaders bedoelingen met betrekking tot de troonopvolging
op te wekken. Onder de merkwaardige bijzonderheden die van
Dijk bij deze gelegenheid te weten kwam, mag wel in de eerste
plaats vermeld worden, dat Sultan Ageng, door tusschenkomst
van den Engelschen resident Payne, een lang beklagschrift over
de handelingen der Hollanders aan den koning van Groot-Brit-
tanje had gericht ').
Intusschen gingen de Bantenners voort, zonder openbare oorlogsverklaring
, aan de Compagnie en haren bondgenoot den Soesoehoenan
van Mataram in het gebied tusschen Tjeribon en de
Tji Taroem zooveel mogeljjk afbreuk te doen; en Couper, wien,
gedurende zijn te Batavia doorgebrachten verloftijd, detaakwerd
opgedragen die gewesten van vijanden te zuiveren en des noods
de Bantenners tot in het Tjeribonsche gebied te vervolgen, kon,
bij gebrek van genoegzame macht, weinig uitrichten. Terwijl
men genoodzaakt was alle krachten in te spannen, om aan Hurdt,
die v<5<5r Kediri in het dreigendst gevaar verkeerde, eenige ver-
sterking te zenden, vernam men eerst dat het land aan de Tji
Lingsi, op geringen afstand van Batavia, door de Bantenners
was afgeloopen, en kort daarna dat Soemedang door de Bantenners
bezet en de regent uit zijne landvoogdij verdreven was.
Men begon voor de hoofdstad zelve te vreezen en bracht haar
in aller ijl in staat van tegenweer. De strooperijen der Bantenners
werden tot schier onder de muren van Batavia voortgezet;
de schans te Tandjong Poera en eene andere, onder den naam
van „Bantensehe bril“ door Couper op de Tjeribonsche grens
opgeworpen, werden aanhoudend bedreigd, zoodat de bezettingen
ze niet konden verlaten; en aan den handel der Compagnie werd
door Bantensche zeeroovers vaak gevoelige schade toegebracht.
Bij de Hooge Regeering was de yerbittering jegens Banten ten
top gestegen en de vernedering van dat rijk vast besloten, toen
de tijding van Troenä Djäjä’s val haar de belofte gaf, dat ook
de middelen daartoe haar niet lang meer zoude ontbreken. Maar
toch lieten de Bantenners, met het oog op den strijd dien de
Compagnie nog tegen Kraeng Galesoeng te voeren had en waar-
voor thans ook Aroe Palakka, dien men wegens het gemis van
voldoend garnizoen zoolang te Batavia had opgehouden, eindelijk
naar Oost-Java was geroepen, de hoop op de zege nog geenszins
varen. Zelfs werden omstreeks het begin van 1680 hunne aansla-
gen menigvuldiger en vermeteler dan ooit, zoodat de Compagnie
blijde was de hulp te kunnen erlangen van eene bende Makas-
saren, aangevoerd door den onttroonden koning van Goa, Kraeng
Besi, die, onder de bevelen van kapitein Michielsz gesteld, goede
diensten bewees.
De zegepraal der Compagnie over Kraeng Galesoeng ver