P p
!Ißü.1 9 -
C
ip/l.2.
peel*. 14.
Eccli. i j .
ibidem.
D
85 Radulpbi FUutacenßs
ordineintetruptOj, quem tamenloeum hichabeät quavç
de caufe injroaucancur, facuc aduertitur, fi rcicdalitér*
fuperficie, ad myfteri] iunduram pertingitur. It>iqüippe
cphneXafuntomnWjqu^foristUdbnantiaasftimantür.Ibi
operantur oninia, quâèïuxtaliterarft fiiperfluaiudicantùr.
Oelucetnis candelabtimodocradauimus, nuncad panes
propofitionis ventumeft. Horumigitutcumtypuscoepe-
ritäperiri, fatis(credimüs)apparebit, quam conuenjeqter
feftmitatibus fintinferti.Djcit itaque : Atcip'tesfimilam,&co-
ques ex ea duodecim panes. Perfimilam, fuperius muleis inlp-
cis fpbulitatem CQgicationum puritatemquc diximus de-
fignäri.Siroila verocum confperfafuerit,igne adhibito ad
panis Ïblïditatem perducitur.Sic etiamSe mens bona,cum
à difperfionevel leuitate luperfluaçumcogitatioriüm diui-
n * coagula dfièdionis in vnum redada merit > &cirçâv-
num occupata, affidù*meditatraffis igné décoda j rpbur
yirtùtis acquirit..Mente enim coquimus, quicquid fubti-
I1US &ftudiofius cogitamus. Vnde quidam de mundi ia-
pieacibus:Cum multa,ihquit,legeris?ypu,m exçejrpeqüod
ilia dieconcoquas:Item:Alimenra qu* acceperimus,quâ-
diuiniua qualitate perdurant, Scfplidainnatadt, ftomacho
oneriiunt.At çumexco qerantiiputat^unttpncde-
irîurn in vires & in fenguinemtranfedn t. Idem irthis qûibusaluntùiingemaj'prçftemuscvt^
qæcunquehauiîmui,
non patiamur intégra effe, ne aliéna fint;. Çoncoquamus
illa,alioquiin memoriàm ibunt,hôniningenium. Rètra-
dandoergb,ytdidùmeft,&ruminandQ quodlegimus.tâ-
quam ex fimilacoquendo reddimus pânein : dum nfenti
hbftr* robur adijcientes,tendirousad perfedionem. Beatus
à nïm vif qu't in legèpdmini medïtatur dteachottejoïcftuüum
& ipfePlalmifta commendat, dicens: T [allant & inteüïgam. • j:
Vosquammultadicatis,attenditis,necqualiterdicatis,p- tfil, iq0
pen'dids, quafi non meliusbomini fit, qui vnum panem in ,
manibushabet &illoyefcitur, quaafino, qui centurafor-1
fitan portat>& npllo reficitur. Rejpexiftisad;mami &eccèfa-
äumeß minus. Prop hetica ex probatio cftifta. I»f«/i/û,mqt, I
m domutn: &dixiflisiÉcçede,ldbf>re.Et exuflaui illud, dicit Doifii-
nus exercttuum.Qnod enim pretium ponendum exiftimatis
ftipulæ,quæ fpiça nön habet? Quomodo placitpram Deo
pdtatis pfalroodiamjinquayox qui dem mantis prétendit
fpeciem, mens autem fine fruâu eft ?5 ed vosienfu veftro
agimini.&neque rationiacquiefcereyultis^nequefanôto-
rumpatrnm^utoritad. j Quid enim? I^pniie qui pfallendi
formam ;npbîs tr^diderunts, hoc cômmpnueruaÉriQS, vc
(eruiamus Dominoiiçum timoré,yt plallamus fàpienter: &
;fiç ftérâps ad pfallendum, vtmens noftraeopcordet voci
noftrx?Sub hæreticorjjm pèrfccutioneà pâtre noftro bea-
tiffimo Ambrofio Mediôlanis pfalmodia legitùr inftituta,
ad releuandum tdbulationis illius pondus, ne fçllicet pp-
pulus Chriftianus meeroristædiocontabefceret. Hance-
nl,m pfallendi ytilitatem etiara Iacpbus Apoftolus nobis
oftendit.diqens : Triflatur aliquis veflrurp \oret,Aquo animo}&
pfaüat .VeftraverpTpfalmpdia non folum mceftosnotircle-
uat, (ed eciam alacribus nimietate (ua faftidium importât.
O quantis bonis animaxyeftras fraudatis/ quanta priuatis
dulcedine, dum fapienter pfallere contemnitls, nee expend
poteftis quod çaniîiifyquiadulcfa, inc[im,faucibiu:meise-
lo qpiatua fuper melori nteo.ïtiàe quippe faucibus eiusdulçfa
emnt diuina eloquiaiquia vpci m esçbncprdabat.v&quod
fonabat in faucibusjhoc cûm raagqavpluptatë intériü£r%
minabat.Hoc enim idem alibi teftatur,dicens:^«owodo di-
ile 'xi legem tuant Domine Uota die meditatiomeaefi. Et méditatifs
fumjqp quit,»o£fc cum corde meo, &éxercitabar &fcopebam Jpi-
Iritummeum. Hoce,nim cordisnutdmentum eft,ficàvitiis^
purgatur cpnfciend,a>. fiediuinusignisin nobis fuccendi-
tur,quiaDeiTapientia npnverb.is finefenfu fonan tibusilèd
erudicis fe teftatur interefte cogi ta ti o ni b us, fi c denique i u -
xtà Apoftoli fenmntiam,» homo npfterinterior renouatujr de die
in dïem, fecmdum tmagmemem qui creauit eum. Acciptes ergo
(inquit)jnm/<«tt ,&coquesexeapanes. Hoc de lege propofi-^
tumeft^hucpoftdigteffioniscircuitumreuertendumeft.
Panes igitur ifti duodecim fieri præçipiuntur, vt apoftoli-
cus in dpâipribus repenat ur numerus, 8ç in eorum doiftrïp(
fuum dabitïn temporefuo. N otan dum quoqueeft in fimila,qa
donee conlperlacoquatur, noneft apta àd cibum : coda
yerbjin panera tranut,ôc homineisnafcit.Pari modo iufto-
rum rudimenta ad doçendura non fiint idoneaip o ft quam
Veto meditatione continua ftudijfque feruentibus feien?
ti* yires addiderint, iaraaliorum erüditipni poftunt infers
uîre^&ex difcipùiorum gradn in dodoni numerumtran'(\
ire. Panes igiturfunt, qui pahulo dodrinæ quam plenius
aiTeeuti funt,p^oxiraprum mentes reficiunt. Acceptes ergo
(incmk)fimiUm,&cocfues exeapanes.Quid ad hçcdicitisvqs,
qui labqs Deum honor atis,corautem veftrumlqpge ab ipfo eftiYos
aerem iftum verbis implêtis, corde yacui »eantica otnnia
diuina fineièniü per çurritis : & eu m multis lab o r i n ve ft ro
fit,animatamen vejftra fraudaturbonis. Culm us flaps, dicit na fandorum patrum autoritas confi^uetur. Idabentfinr
ëe,iwflr/îi»eisgermen,non faxtet farina.yeftra qùippè pfal-
modiahèc fpidtalemafFeëtuhigerminadnec facr^medi-
tatibnisfariham creat.Medita^io tamen,tôlaeft,quç men-
tem mutât,fpiritüi vires prçftw.Ex fimîla qanque(vtdiâ:ü
eft)panis coquitur,quia exercitationeihteriorirobtïr métis
acqùiri tur. Beâtus enim vfr qui in iufiitia meditabitu^&in
fenfucogitabit çinunfléâtpnem.Dei. Gibdbit ilium Dominus pane
vaa&tnteüeâus. Sieur ergo de vite amputantur palpites
qUUnftuduofi videntur^ vtfruduofis lpatiofitas amplror ;
relinquatur : paucorum nanque fcecunditas fterili multi-'
tudmiiongeâhtéfertur:ficiuxta apoftolicamfèntenti^m
lqnge ytilius elîet pauça.cum ædificatiohe proferèç, quaha
reucrenda Sandi ipiritus oraculafine fruôtu mentis, imo
cumDei contéptu breui teppmfoado confufe tranfeurre-
re.^îunquid enitïi vobis çxci<^fe[uod ait idem Apoftplus,
meo \oquï,?t à^dlios inftrü'am,
quam dece millia verborum in lingua ? Lingua autem dicit, lin-
guam peregdnam : quæ fi audiatut, non intelligitur. In de
enim ëft>quod ibidem præmittitur ü$i ïncertdm vpcem'det
tuba, qutsparab'tt [eadbedum ? Ita&vosfpr linguam nifi manife- .
flum [ermonemdederitjs, quomodo fciétur idquoddicitur: Eritise-
niminaera loquentes. Aç dçindc: Siergo,inqùit,tfefi;iero VÏrtu-
tem vocis^ao eicui toquor, barbar us : ôiquïloquitur mecumJtqr-
bartis.Viàeûs qüiain Verbis npftris intelligendam npftram
requirit ; quaraût fine intgüedu prbferuptur,ea paruipen-
dit? V nde&beatus Auguftinus in Pfalmo 1.81 Pfallentes,
inquit, intelligerë debemus quae proferimùs, vt humano
mpre,nonquafi auium ypçe çantemus. Nam & raeruli&
pfittaci & corui ôcpicç.SçhuiufmoaivjjlucreSjrçpe ab ho-
minibus docenrarIqnare_qua^ nefciunt.Se^enteirautec^ah-
tare.naturæ h ofninis diaiDavpluntatecôcëirum eft.Quo d
Pfdm.nl
Ibidem.
Pfalm.76
; guli panes décimas duas, dum fandi prxdicatores perge-
| minam diledionem legem complentjdilediôneïn Dei&
.dilexjonem ptoximi,inquibusduobuspraceptts vniuerfa lexpen - StuUnU î2,
det ér Prophète., pute ergo.decimæ,hæc dupprafcepta intel-
liguhtùr,per quae legis d ecalogus adimpletur. Seni altrin-
fecus panes ponuntur,id eft, duo & duo, vtptædicationis
ecclefiafticæ cpnronantiapr^efignetur. HincetenimEXns | L ^ Ia
Iefus binos ad prædicâdum difçipulos mifiuhinc&Moy- Exôd. 16,
fes ifteindifpofitione tabernaculi, binas fingulis tabulis
bafes rubJtituirrTabulîenanq; tabernaeuli,fqnt fidei D p - 1
dores,quorum vîrtute fabriça cæleftis erigitur. Qui fingu-4
li binis bafibus fulciunturvdume.a quae praedicanc, con
nanoùiteftamentifeuveterisautoriratecoftfirmaptjierf^ - \ ,
Mfiffecündum Apqftplu^) fuperfundamentum Apoftoloruitti f j ’
& Prophetarum. Quam lacraelegiscoricordiam cum 6cip fi ,
imitantur.biniparit'er incedunt : & panes/andi fiiper mé- H
fam purifirmaalcrinfecus pôfiti,mutuo fe rçfpiaunù, Qu®v
eftautemhaecmenfa,nifidequa perPraIfniftàmdid|pr,pti- ,
rajliin conjpettümeo merlfam ', dduerfuseos qnitribulantlm i Sa- * m'11'
cra quippe feriptura, menfanobis eft ôc fpiriralis refedio,
ad cônlplationemnobis datacon trai nimieps, Quteputi f-.
fima diefttur ; quia elqquia Domini, cafta funt, argetf-. L. a i
tum igneexaminatum,prpbatumterra,purgatum[eptuplu7ni Su^. *
per hâneigiturDodoresftatuuntur, cumànegQtiisfecin-
1 at ibus expe diti,l edi o n i vacant, arque in ea bonaRi ëbrdt'
(uo parant manfioncm^ exaftiduaillius meditatione ca-
pientes, yndejpopulos prtediçahdo reficiant. * Coram
Domino ftatuuntur : quiapërhæc ftudia diuinisïuàipe-
dibus aèceptabiles reddunt, vt poifincHicere cum PÎâl-
mifta: Meditatto cordi* met Domine in conjpeiïu ruofemper. Se-
qqitur.r,._ ; f . 1
A
p
s pjblt» ï4®'
i.Cw.j* l
B
Luc. S . " %
p fÆ m
ibidem. .:4
i Tim.z. \
P faim. 21.
i Ttm i . ■
; c 1
t.Tim.y.
Ecclef. i.
Heb. y.
t.Pet:^:
K D
4i
Ibidem.
Aa. i9.
in LeuiticuM) Lib. XVÎÏ.
Et ponesfuperèûs thus lucidtftttnum, vtfit pants in tUonitrientu m 1
ebldtionisDômm.
Thus brationem defignàt, fictit icriptumefti Dirigatür
oratio mea[mitincenfum inconflèâu tuo. Thure efgopanibüs
impofito j intelUgimus quia qüi populos ad fide erudiunt,
puro charitâtisefFedudebëntetiam orafëproilliS , VtTe-
mèn verbi germinètih cbrdibûseohim, fcientes quod we-
que qui plantat ï eftàltquid, nequequi rtgdt, fed foliis qui in-
mention dat . Deiw. ^Quod verb ftibiüngitur, vt fitpanisin
monimèntum oblationis Domini t à füperioribus pbndet ,
ficque intelligeridum eft : Statues fiiper menfatn duode-
cimpanes, vt fitpanis in monimèntum oblationis Domini. Vbi
iuxtaliteramhicoccurritiïitelledusvquodcûmfîmilailla
ex quà panes'ficbant, à populb oiFerretur : panes ipfi fupet
men fam vnius heb Jomadis fpatio derblidi,oblationis ilh
lius monimèntum étant. Sed altius ifta perTcrutandâ fiint.
Si enim panes Podorësïntelligütur , vt diximùs,eo qu pd
dddcinarfuafubiedbrum mentes reficiuntfponfiderândü.
buia ipfi,vere ad'commemorandam oblationem domil
nicam ftiper menfam ftatüti fuftt.' Quae ëftenim oblatip
dominica , nifiqua Cbriftus Dominus cum adhuc peccatores
eftemusfeméiipfumôbtiâitpronobisï Hæc eius oblàtio vfqub
ad confummationem (èculi péi'Qodbres populis annunciator,
vtjn illius recbrdatidnè iàlus fitgétibuSi&fiput mu-
lierillafluXumfangumisfQftinens,tadu'fimbriçvëftiméh-|
ti eius fanata eft ; fie Ecclcfia pailionisfacr* memoria,quae
à praelèntiaChrifti cbrporâli vfque adnds de.milï^ eft,(alu-|
Item confequatur perpecuam .V ndë& Pialmifta ppftquâm
prztnifc}quofiiamMcmmus banc Domini mïfericordïdm in
diofemplieius:po&p^àcztid ipfos Dodorès conuetfus,/)o«tj
fr^inquit, corda veftra in virtu te eïusi& diftribuite domos eiusi vt
enafretis inprogenie altera. Sbd Scbeatüs Apoftolus Timo-
theuminftruenSîMewîçr^ô, mqmtfJDômih'umlefumChri-l
ft uni ufurrexifleàmortuis i-exfemineDàuid-, fecundum Euange-
liummeum. Et quia recordatio ifta per generationumfuc-
çelfiones traijcienda>ërat ,.'yt reminifcetentur&; conuerteA
frënturad Dominutnvntüerfifines terraineadem epiftplâpræj
mifi'tfdtcens: Tüergofili mi, confortare in gratta qmeftinCbrin
fto lefu:& qua Oudiftid me per multos teftes, h&c commendafideltbus
Vtrisiquiidoneierunt&altosdocere. Inde eft,quod papum ifta
difp„pfitio folénnitatibus inferiore : quia.videlicecfine'fide
Chfifti nulla mortalibus vite fpes, nulla damnatis certa lç-
: titiafVt, aiueminlpefuturorumbonorûlætetur cor quîe-
rentium Qpminuni>pänesrfti fuper menfam facrampro-
ppriuntuCilh oblationis dominicae monimèntum. Propo-
fi t ionis nanque panes di cuntur,eo quod prçpofitorum v ita
vèl dodrina,populisad cxemplurttpropofitafit; dicen-r
teA p o ftol o,quia opo rtet Epifeopumtrrèprehenfi bilem ejfe,&te-
ftimoniumbabere bonum ab hkquiforisfmt,vt non in opprobrium
incidat &inlaqueum Diaboli. Quia veto ficut fçriptum eft,
pneratïo praterit, &generatio aduenit \omnesentmmormUr ié *
quafiaqua dilabimur interram qua non reuertunfur:flûtes fiut
Saccrdotes,èbquodmoïte prohibeantûrpefihanere.Vn-
: de & hic aperte fubiungitür:
Perfingula fabbata mutabuntur coram Domino, fufceptïàfilijs
lfraelfoedere fempùerno. >
Poftfexdieslaboris/abbatopapesmutantUriquoniam
, qui pafcuntgtegèm Dei, nôn vt dominantes in cléris , fed
I formafadigçegi exanimo^panesfiquidem propofitionis
iftffpntjpoft çompleros labores adrequiëm trasferuntut,
percepcuri immarcelcibilem gloriæcoronam, alijqjineo-
rùm loco fubftituuntur. Panis iflefanduspbft multosa-
gones defudafos, febbato propinquabat, qiiidicebat :Ego
iaim delibor,&tempusrefolutionis meAinftat.Bonum certarnen cer-
tauiyCurfuni confunifliauiftdem feruaut.Dereßquo repoßtaeft mihi
corona iqftitu, quam reddet mihi Dominus injlla aïe iuftus iudex.
Panem tarnen quendam recétem qui fibi fiicccdemt,
præparabat,; cum difcipulum admoiieret, di cens v'fit vero
vigilainpmitibus labora, op usfac Euangelifta, minifterium tuum
impie. Hierofolymam quoq-, proficifcens, maioribus nattf
Ephefi \o<^tbatatAi§fosi^lligatus ego ftiritu vadd in Iet^ifa^
lenii&fcio quoniamhon videbitis amplttis [adept meant vôsomnes;
per quos tranfiuipr&dicansregnumtDei. Attendue vobis&vtiïüerfo
gregiy in quo VOs Spiritus fanétus pößtit Epifcopos, regerMccleßam
Deßquam acquifiuitfanguinefuo.ïixceé mutatio panum per
fingula fabbata,dum ah'js d«^dentibuS& ad requie ttäni"
euntibus>fubftitutthtür alij> qui adipfurri offi cmmyidbh-
turidonei. Qüae mutatio cofäm Domino fieri dicitnt,ipfö
fcüicetdifpönente,Velquiä gratä eftei täm imeritoruin
paufatio.quämeorUmquifuccedunt, fibeneminiftraüe-
rin t^el i gio (ä <i eii Sit i ö ^«styicrbprx, I n <|iii /ewpiterno.
flic fpes Iudaicä fradaeft , dccarnalis intelledus
qua exeaunon eftinuerituiusiQäni ehini videamns taber-
fiaculum äblatum,ternplunVbüerfum,ceremqnijs*illis fi-
nemimpofitu:honpbteftdicereIud£ruS,quomodoDeus
in panibus ippbfif ionis fceduS fecum itiierit feitipitemüm;
Impletur'quippe in eis quod prtedixerat iProphetä Ofce:.
Dies,inqüieris,multdsfedebuntfily lftaelfineregf&fine Prtnci-
pi,&finefd'cnftcio,&finettltari,&fineepho&,:^
Sic qubque in hiftonpinuenimus, qtiöd Azädasfilius O-
bed j -Fadoin fe Spiritu Dei cotahf Ala Rege cutido,
exercitu,i n ter cazterä prophetauit, dicehs: Ttahfibuntviulti
dies iiidfrhei abfque Deoveroi&abfque SacerdoteDpäore^ &Abffc i
/ege;Qu^ro auremfi resipfe remoto corifideretut facramg-
tb, quid magni fueritiquidfalutiSautbeneficij cb'üttderit i
j-popülo illi.qüidin luo^fenduario duodecim panes habue-
rit: neque enim res.digna videtur,qugmunere dipinocol -
lata dicacurfilijs lfraef cumfe^s16 lempiteino; Quaprb-
pter ad allegoric* eXpofitibnis ordine, quem atripuimus,
reuertemur.MagnaeftDominianimaduerfio,vbicommi-
natur immiffurum fe iitpopulo famem, nQn.Eamern panis,
neque fitim aqu*, fed aüdiendi Verbum Dbi.Euxtacö^
ius defolationis ftatum;IeremiaSdeplorat,dicens'f Parutlü
petieruritpdne,&non eratquifrangeretek. Quocohtfa magna
eft Domini gratia, curri per eündemleremiam promittiti
dicens iEtceego congregpfo reliquiaegregis mei de omnibus terris,
ad quas eiecerameos, ilLüc-flpconuertam eos ad rura fua,&crefteHt
&mulüpltüabuntur. T.tjüfcitabofuper eospaftores &paftent eos:
nonformidabuht vltrai&mnpauebuntt&nullttsqtt&mur ex riti±
mero,dicit Dominus.-i Itemque :Ei </^»o,tnquk,eÄ cop vmin, vl
iimeant me vuiuerfisdiebtu}& benefitex&filijs eorumpofteas:
feridm eispaäufempiternUinecdefinameisbenefacere.H 1 fun tigk
turjppbfitibnis panesjh^^^fufeepti.dieühtür ifilifsliräelfoei
dete fempiterno quiaChdfto Et:cleft*fu* curamägente,
quiiuis o Ä ib us promifit dicens, Non rclinquant vos orpha-l
nös nondefuai nec ffque iftftnent.deeruntverfllfa
quorum&informetur exemplis^&doännapafcantur. j ' f |Äi
Eruntque Aarori&filiorüm eiusi vtcomedanteoßtilo^fanäoi
quiafanüumfanäorumeftdefacräftcqfDöpimiurepfrpßüM^ff
Panesilli duodecim, AaEon'cohceduntur &fihjs'eiuSi
vt intell^amusad Sacerdoteshoc officium pertifl'efe, Vt
domihic* oblationis memö|iam in populis fibi Commff»
fis tefurcitentl & apoftolica dodrina mores filörtim ipy
forlhenr. Hoc enim enam in coq feeratibne fece tdbt'unt ä-
lijsfiguns expreflumeft/cum fupercaput vituli-quijp pec-
cato ofFettur, Aaron filij&[j eius manusimpönunt,langui-‘
.hemqucilliusperEornuafeufundamenta altaris diftri-
buunt: cuminarie tevno fuum offprun t hplocauftum^&S
fanguinearietis alrerius q ui co n feerati oniS |icttü r,aüriCu-
1* ipforiimdextraefandificatur extrera|öm.ln l.oco tarnen
fan do-ebmedi iubentur panes ifti; vt ^icunquc fan dum
iiifcipir minifterium, fandähpeintencibne exerceac, ma-
gis optansfubditisprödefie quam pr*efle,ficuc‘i&: A poftp-
lus Petrus in epiftola fua monet,dicens ■Mtniotesqiit in Vobis
funt, obfecroconfenior & teftts Chriftipaftionum, pafciteqtüeftin
vobisgregemDei, noncodäi ,fedfpontaneefecündum Deutoi: tiiiqüe
tUrpis lucrigratia * fed voluntaries neque dominantes:}» tWis ffed
formafdäi*flregiex animö. gutafanäum facpäiißdnforu eft de
ftcrificijsDomini iureperpettio.Quantum modo nöbis.occur-
rit,omnia vel pene omnia qu* de fimilafiüntvin (acrificiis
computantur,& {andalandorum dicuntur, eoquodme-
temt^lpiciat eorumtypus vt totius human* fandificatiö-
nis caufe confiftit, dicente Salomo ne |Omiii caftodta ferua
cprtuum,quoniümex ipfo vita prbcedit.Ex ftatu quipffe men^sf
operum noftrorum meritum aftirnatur: & leefidum quod
intus afficimur dum aliqiiid agimus, ipfis adionibushö-
ftris retributio bona vel mala ) maior minorve
tur. Vnde & beatus Gregorius; No«iinquiti-6iägiü tiieriti
eft quicqüidagatur incorpbre, fed magifopere
. penfandum eft quid agaturinmenbe.
^Iftacl;
m m
•Arnos. 8;
{Ehre. A.
G
.Petdf.
i
H