
Rödulf.
leiButgi
ne forte per exttaneas.pcrfonas Epifcopatus diuidéretur-,
eligunt nlium ipfius,nomine Hugoncrn, admodum par-
uulum , qui nec adhuc quinquennij tempus expleflet.
Qua re patrata ad regem properânt » eius au&oritàtisim*-
petrandxgratia. RodulFus igicurrex,haceleôtipfte corn-
perta,prxfat©runi Ëpifcoporum confilio RemètucmËpi-
Icopatum committic Heriberto, xquitatis cenfuradifpo-
nendum atqüeregehdum ab ipfq. Quietiam legates Ecciefix
cùm Abbone prjefule Ro.mam mittere fatagic, hu-
ius ele&ionis decretumfecumïfcrentes, 8c aflenfum Papx
fupereapetentès. Iohartnesitaque Papa, intetuenientè
Abboné præfule , petitionicorum eonfenfum prxbens,
Ëpjfcopium Remenfe Abboni Epifcopo dclegat , quas
funt Èpifcopàlis minified) ab ip(o in eodem Epifcopio
tractanda ac finienda dececnens. Heribertus itaqueCo-
mespoteftatepotitusRemenfisEpifcopij, iniufte priua-
uittam me* qui-noninterfueram prXmiflx eleôtiônifuæ,
quam nonnullos alios,& cl'ericos,&laicos bénéficias pot-
feffionumÊcdefiafticatum,quibusàpraecedentibusEpi-
fcopismuneratjvidebamurobfecimdationisgratia.QÙX
pro libitufux voluntatis , quibus,fibiplacuit,impettiuit.
Neclongum poftea, tumultu infra clauftrum canonico-
rum inter clericos exorto, fuperuen'ientib us quibufdam
militibuscumarmis , duo interempci funt ibidem clerici*
quorum alter diaconus,alter llabebatur lubdiaconus.
D e inf'efi at tone Hungarot um, & difcordiainterRodulfum Regem,
& Heribertum Comitem.
C a p. X X L
c Rotga.
Comes
Laudu.
Syn. Trof
lcienfis.
an.9i7.
ï)e ‘mtroduftionc Odalrici Âquenfis Epiftopi Remisy& rçdaftipnt
fub cufioâia Kàroli Regis. ,
C à p. X X I L
PÊ R idem ferc tempus Ódalricüs ÀquenÇs Epifco-
pus , qui ob pèrfecutiPnem Sarracenorum a fede fua
recefterat , ’ in Ëcclefia Remënfi recipiturab Heriberto
Comité,ad celebrandum Ëpifcopale dumtaxat minifte-
rium,vice HugPnis, ipfius Coiftitisfilij , tutlcadhucpar-
uuli,cocefla eidem Præfuli abbatia fandH Timothei, cum
vnius tantum ptxbenda clerici. Hugo & Heribertus,Co?
mites çid colloquium proficifcunturHenrici.y nde reuer-
fipersuntobuiam Rodulfo régi, rurfufque Heribertus
corn mittitfe illi, rédaôto iteriim fub cuftpdiaKarolo. Ac
Rodulfus RexRemis veniens $ vbiKarolùscufiodieba-
I tur,paccm fecit Cum illo, humiliansfeantcipfiuspræfen-
tiam,& reddens illi Actiniacum fifeum, munçribus quP-
que quibufdam regiis eùmdera honorait. Heribertus Cornes
Viôtoriaôùm'caftellum Bofonis fratris Rodulfi régis
cèpit.Deindecum,HugoneMonafteriolummunitionem
Èrluint Comitis iuxta mare ficam obfidet, obfidibufque
tandem acceptis,ab obfidione difeedit.
Defimultate inter Eugottem & Etrïbertum Comités, aCRodul-
fumregemexorta.
Ç a P. X X I IL
NE c longum,iîmultas intereofdem Comités , Hu-
gonem fcilicet ac Heribertum,exoritur, recepto Er- HV n g a r r s RhenuràtrânfgrefliSj&Ylqpeirip* I .
gum Vonzinfera depopulationibus incendiifqne jluinoàbHugone cum terra fua,ôcHilduino , necnon&
îantibuSjCorpusfandti Remigij, aliorumque quo- Arnaldo,quierantHugonis,ab bacchantibus, Heriberto: indequedirumdarnfandorumpigneraRemis
hoc metü a fuis funt
locisdelata. Sequenti denique anno liraultas interRo-
dulfum regem , & Heribertum Comitem exoritur pro
Laudunenfi Comitatu,quem Heribertus Odoni filio fuo
daripetebat , concedentcillumrcgeRotgarioRotgarij
Comitis filio. Acies igneae Remis m ccelo vife quadäm
Dominica die in Marcio mcnfe.Cuifignopeftise ve’ftigio
fuccefiir,quafifebris&tu(Iis ; quxprofequentequoque
mortalitate.percumStas Germanix Galliseque gentes de«
firt^it. Heribert uS Comes legatoS fuos trans Rhettum di-
r i^ a d Hcnricum , per quos ad ipfius euocatuscollo-
qiiium.propcrat cum HugoneRotbertifilio , pa<Sboque
interfefcedcre,muneribus Henricum honorant, & ho-
norantur ab ipfo. Synodus fex Epifcoporum Remenfis
dicecefeosapud Trofieium , Heriberti Comitis iufilorie
conuoCata,rege tarnen Rodulfo contradicente , patrata
eft.' Poft quam fynodum Heribertus Karolumde cufto-
dia,in quaeum detinebat,eiecit, &adfan&um Quinti-
num dedtixic,indeque cum eodem Karolo Hordmanno-
rum colloquiura expetiit.-vbifeWillelmus, filiusRollo-
nis principisNordmannorum,Karolo commendauit, &
amicitiamcum Heriberto confirmauit. Deinde Remis
vehiens cum Karolo Heribertus Comes,litteras Romäm
IohanniPapx dirigit , fignificans ei de reftitutione & ho-
noreKaroli,vrilleiibi,etiamfub excomlhunicationis inr
terminatione,mandauerat fe pro viribus decercare. Reue
rfus aut em mifius, qui eafdem per tulerat litteras, nun-
ciat Iohannem Papam retrufum in cuftodia detineri ä
Widone regis Hugonis fratre. Heribertus Comes Lau-
dunopotitus , exindead placitüm Hordmannisobuiam
pröficifcitur,amicitiamquecumeis componit # filius tarnen
ipfius O d o, quem Rollo habebat obfidem,
nonilliredditur, donccfecommittit Karolo
pater,cum aliis quibufdam Francix Co-
mitibus&Epifcopis.
m
uerfi motus agitantur bellorüm per Francfem inter Hu-
gonem& Heribertum. Cuiusrei gratia Rodulfiis rex de
Burgundia vcniens,pacem inter epsatque Bofonem,mul-
to labore per diuerfa placita componit,& Heribertus Bo-
foni Vidloriacum reddit. Paucisautera diebus pacefer-
uata,Heribertus Anfellum Bofonis fubditum, qui prxdi-
6tum cuftodiebat caftrum, cum ipfo caftello recipit , Sc
Codiciacum fanäi Remigij münicipium illi cum alia terra
concedit. Neclongum,Bofonisfideles oppidanorum
proditione Viétoriacum recipiunt, Mofotnumfraude
peruadunt. At HeribertUS à quibufdam Mofpmenfibus
euocatusjfuperuenir infperatus, tranfmiflaqueMofava-
disinopinatis,6cintrans opidum,porta latenter àciuibus
aperta,militesBofonis,quiadcuftodiam loci refidebanr,
ibidem omneS capit. Ëodem tempore ante Natalem Domini,
Remis infrà.& circa Ecçlefiam fanélæ Mariae lumen
magnum ab Aquilonari&Orientali parte paulo ante ini-
tium dieiapparens, ad Auftralem partcm pertranfrfTe vi-
fiimeft.AnnopofthuncHeribertusComesàregeRodul-
fo defeifeit , & milites ipfius ab vrbc Remenli profe6ti,
quoddam Hugonis caftrum fuper Vidulam fitum, nomine
Brainam,quod idem Hugo tulerat ab Epifcopo Roto-
magcnfi,capiun t ac diruunr.
De ordinationedomni Artoldi Epifcopi.
C a r. X X IV .
O d h f v s rexlitterasRemismittitadclerum8c
populum,pro elefUonePrxfulis celcbranda.-ad quas
illi respondent,id agere fênonpoffe, faluo fuo cleâo , 8C
ele«Stione,quam fecerant, permanente. IntereaHeribertus
Comes ad Henricum profe&us , eifefe committit,&
exercitusregisatque Hugonis Remcnfem & Laudunen-
femdeprxdantur pagum; obfeiTaquc ciuitate Remorum,
tertia tandem rex potitUr obfidionis hebdomada , ape-
rientibus fibi militibus ficclefix. Çoniundlis igitur tibi
nonnullis Epifcopis ex Francia vel Burgundia, facit ordi-
nari hac in feddprXfulem Artoldum quemdam ex cceno-
biofandi Remigij monachum.- Exinderex pergensLaudunum,
obfidet inibi Heriber tum y quialiquamdiurefi-
R
m,n.apiid
(tens, petit demumegredien d i 1 ocuro. Quo accepto, re-
cedit i Laudunojdimiffa vxore fua in arce,quam conftru-
xerat ipfe infra idem caftrum, Ôt ad quam poftea capien-
dam maioris laboris Sçmoræ qpus régi fuit.Artoldus Epi-
(copus póftannum ordinarionis fux pallium fufeipit mif-
fum fibi per legatos Ecçlefix Remenfis à IohannePapa filio
Marix, qux 8c Marocia dicebatur, vel ab Alberico pa-
triciofratreipfiusPapx, qui eundem Iohannem fratrem
{uumin fua aetinebatpoteftate, &prxdidanvmatremi-
pforum in cùftodià claufam tenebat ; Hugonemquoque
regémRomadepulerat. RSdulfo rege'præfidium Heriberti,
quoddicitur caftellum Thcodbrici, obfidente,co-
gregatis ad hanc ôbfidipnem nonnullis Francix vel Buf-
gundix Prxfulibus , ibidem celebrari vifaeft fynodus,
prtefidente eidem Teutilone Turonenfi Antiftite, Artol-
doRemenfiîquique tune Hildegarium Beluacenfi vrbi
ordinauitEpifcopüm. Eodem qqoque ànrio Fulbertum
Camaracenfis vrbis prxfulem confecrauit.
C a p_ XXV .
De fignis Remis vifis, & morbis inde fecutis.
Ç Equenti anno ighex Remis in coelp difeurrere vifx
i3 .funtacies, &iaçulaquxdam. Sed&ferpensigneus per
coelumceleri deferti meati^mbxque fubfecutapeftisdi-
uerfisarfecithumana corpora morbis. "Aqffo poftiftum
t s .^ S i fecutpfynodusfeptemEpifcoporum apudfandam Ma-
cram, Ar roldp Epi feopo voCante conuenit ; in quâ præ-
dones & Ecclefiafticarum rerum peruaforés ad fatisfa&i-
onem venirevocantur^
C AP. XXVI.,
* Derecepftone Ludovvici poft mortem Rodulfi régis.
damvillafqueRemenfisEcdefixperuâferatacdetincbat,
ÎA nrsfphria nnnnn^ n ,m
wv-
2 c
Kud. Car o
■ Simpl.fi-
Corbccy
9 4 P- . r
CQtqità- )
cusRem.&
.us mono
;ç daûtut |
Rem.Eg- i
clefiç. ,
A Nno denique fubfequente, defunôlo rege Rodulfo,
Hugo Cornes trans mare mittit pro accerfien-
do Ludoyvico Karoli filio quem rex Alftannus auuncu-
lus ipfius nutriebat, quique accepto iureiufandpàFran'
corum Legatis^eumin Franciamdirigit.Cui Hugo,cater-
rique Francprum.prôceîes adeunylufcipiendum prpfe-
6li mox riauem egreffo in ipfis littoteis arenis apud Bono-
niam fefe cöm'mittunt ; vt erat vtrimque depaétum.' Inde
Laudunum dedmftus, ab ipfis regali benednSUone dita-
turvvngitur, atque eorotiatut ab Artoldo Archiepifco-
po prxldritibus regni principibus, & Epifcopisamplius
•viginti.Epifcopatus etiam Laudunenfis datur. Rodulfo
eiufdem loci presby tero concotditerà ciuibus fuis eleâx»,
quem prxfatus quoque ordinauit /frchiepilcopus. Sed
8c per alias Remenfis dioecefeosfedes, excepta Catalau-
nenfi 8c Ambianenfi,diuerfos ordinauit Epifcopos.Heriberto
denuo cum Hugone pacato, homines eiufdem
Heriberti Comitis quoddam caftrum Remenfis Ecciefix
quod vocabaturCaùfoftis,fuper Maternäfluuium ab fit-
.toldo Prxfule conftruétum, prodente quodam^ieper-
tocapiunt.&Ragenbertum Artoldiprxfulis côhfobri-
num,qui eidem prxerat munition i .comprehen dunt,cir-
cumpofitafque Villas Ecciefix crebris deprxdantut in-
feftationibus. Intecea rexLudovvicus, accerfitus ab Artoldo
Epifcopo, Laudunum venir, 8cârcem nouam inibi
nupèr ab Heriberto editam vallat obfidione, muhifque
tentatomachinis'muro, tandemquefiiffolTioncdiruto,
magno capit irruptum labore. Corbanacum quoque ca
ftrum, quod pater eins lanófco Remigio tradiderat, quod-
que fibi monachi ipfius monafteri j commifefanr,ab'Hëri-
berti,lubie6lisbellandorccepif.&homines Heriberti,qui
erantïneô, comprehénfos rogante Attoldoprçfule, faf-
uos ad fuos abire per m ifi t
C a p . X X V I I .
De excothmunicatione Eeriberti Comitis.
A Rtoldus denique Epifcopüs cu.m quibufdam aliis
^A-Epilcopiscollocutus,Heribertum,qui oppida qug-
Biblioth.Vet.PatTom.io.
in prxfentia quoque regis excommunicat. Poft hxc rex
Ludovvicus dédit Artoldo Epifcopo, ac per eum Ècclefie
Remenfi,perpræceptionisregixpaginam,Remenfisvrbis
monetam, iure perpetuo poffiden da m.Sed & omhem
Comitatum Rcmerifem eidem contulit Ecclefite.,Artoldus
Epifcopüs Caufoftem munitionem obfidet : quam
-quinto tandem dièL,üdovViCo rege illucVeniente,hij qui
erant intus reddentes,deferunt.Nec longum/übuerfa füditus
ab his qui recepere diffipatur. Mifli Hugonis ad regé
veniun r, 8c de pace cum eis rex inter Artoldum præfulem
&Heribertum labörare ftudet.Dcinde ad caftrum quoddam,
quod Hefiueùs neposHeriuei quondam Archiepi-
feopi fuper fluuium Maternam tenefeat, vndc & villas E-
pifcopij.Remenfis circumquaque pofitas deprædabatuiv
proficifciturcum Artoldo,Epifcopo. Nec mora,obfidibus
acceptis ab ipfo Heritifeo reuertitur Remis,pergensq;
in craftinum ad fandum Remigium, fefeipfius fànâi cô-
mittit interceffionibus, promitrêns vadibuslibramar-
genti fe datur um annis fingulis. Monaçhis quoque eiufdem
loci prxceptum deeodé caftcllo dédit immunitatis.
C a p . X X V I I I . V
Deexpulfione domni Artoldi ab vrbe Remenfi. *
HVgoprincepsfiliùsRotberti, iumftis fibi quibufdfi
Epifcopis,tamFranciç,quâBurgundi^cüHeriberto j
Comité,ficW^illelmoNordmannorum principcRepien-
fem obfidet vrbem,fextaque obfidionis die,deference o-
mnipene militari manu Artoldum Epifcopum, &adHc-
ribertum tranfèunfe,idem Comes Heribertus vtbem in-
greditur. Arçoldus prçfuladfan(ftüRemigiu,euocationè
proceru Epifcoporû profe«£t9,perfuafuseft, vel conterrit9
à principibusE pifeopii ièprocuratiQne vel poteftate abdicate,
conceflaque fibi abbatia fan<5liBafoli,&Auennaco
monafterio, ad famftum Bafolum commoratùrus àblcef-
fit, poft an nos o£to & menfes * fèprem in EpifcOpati) ex-
ados.Hugo & Heribertus locuticum quibufdam Lotha-
rienfibus jadobfidipnem.Lauduni cumWillelmopro.fi-.
cifcuntur.relnâo RemisHugone diacono Heriberti
iampridemadEpifcopatum ipfius vtbis^uocâtp.qhfque
tertio poftquam regreflus eft men fe, presbyter à Widone
Suefioniço prxfnle ordmatus eft, expLtis poftquam fue-
rateleâ:9 annis quindccim,qu.osÀntifiodori comm'orâns
egerat,litterarum ftuHiisoccupatus, apud Widoncmi-
pfius vrbis Antiftitem,àqüo8cdiàcôtiusordinatuSfuerat.
Nàm exteros, inferiores giadùs ab Abbone Suefioniço
præfule Remis acceperär.Ludoy vicp rege poft bxcaBur-
gundiaregreflo, Artoldus Epi/copus deferens edenobiu
fa'nä:ißafoli,adeundem regem proficifciturcum quibufdam
propinquisfiiiSjâqiiibnfdamEcclefiæ bénéficia, quç
tenebantjHeribertusÇomesabftulerat. Mihi quoque Eç
' Cormicy»
clefiamColmifiaciviciabftulit cum terrabeneficij,quam
tunctemporis tenebam.Ego denique difponëns.oratio-
nis gratia,fèpùlchrum vifere fanâi Martini, retentus fum
abipfo, clamme quibufdamperfonis infimul.anribus à^
pndeum, qupdfui caufa nocun\en i , vélfiiijfuivellem
proficifci.&quia renutabam me huic eledo noftröcom-
raitteie,nefciens vtrum Deo placeret eumpræfulem no*-
ftrum fore. Sicque plenis quinquemenfibuS apud filtres
hoftros,ipfôComiteiubente, (ub cuftodia partim libera
fumdetentus.Conrigitautem mihi, Dominameabeata ± Martti
Dei genitri:ceintercedente,vt ipfa die corrceptionis & paf 1J'; *'
fiohisDomininpftriIefuChriftiabfôluereràc.uftodia,& 17. Ma-tii.
die tertia(cilicetyj. Kal. Aprilis,quâC:orninusà.mottuis
rcfurrcxit,egrefiiisipfe euiu præfacp eleâo noftro ad vr- '
bemSueflomcam ptofeftus fum.ybi cpnuenicntesEpif- sJ n'Su4P
çopi huius-dioecefeoscum prjncipibusHugonè acHe*-
riberto, traâarunt quid eis eflèt agendum -fiipet Epif-»
copali huius Hugonisptdinatione ■: ficquedccreuerunt,
poenitentibus quibufdam.filiisEcciefix Remenfis,'am
clericis, quam laicis', eum ordinandum, aflerenribus
fautoribus ipfius ; quod Artoldus nequaquam eleaus,
fed per Violen tiamfuerit intotmifiùs,fefeq;Epifeopali ab>-
. .. ~ V -dica*
B y
P l l i i