D
XIX.
inimiéi fan<£tæcrucis font-, & ventrert pfd De'o habeant?
Nobis,inquam,hæcapoftafiæ Verba cortieniunt/quando»
quide m religionis habit ü per tot tetro annorum curricula
retentum lafciuicntes qttiq; inter bos & petulaptesin hac
qoftrWætàtertütareafififurit. ' : . ;
Quid rfti in die iudicij dicent.v'el qualesapparebunr,vf-
quead quos Religiodfecurrit,& in quorum manibuscol-
lapfa eft ?De occültis fuisipfividèrint.^é quibus diçerë'pu-
det. Hocramen vnu'm confiât, quonia ob id ext'erius rou-
■ tantUr indumenta,quiainterius mutatasfiitjt corda. Dixe-
rat Deus per Iere'raiâm. Videtefifaftum eft huiufcemodift mu‘
l tauitgens Deosfuos, '& certe noAfutitdij. Populusvero meus mutà-
uttgloriamfuam. Etinlec^ucntibus^Conflegiftiiugummeumi
& dixiftt^Tson fcrutatn. N ohne & iftis h o'c conuenitîN art vt
ita co mparatupi fit > orttoes qui ad vfiim huius vit« qüàfli-
betartes cxerc'ent, fiçeasvtiquegerùnt, ficut à rtagiftris
didicèrantj&àlijs vtenfilibtisVtuntur,quçilliâ6bui,Cui in-
tenfifiint,cônueniunt,vt nautæ, furores,velfabri. At-nos
foil moUachi inftrnrnen'tabonorum operum, quæfamftüs
: Bfenediûus ad percipiehdam cceleftert vitam conftru,xit,
. abijcimus J folique noftræprofeffionis defertores, lineas,
. quas Deus per magifttos nobis oftendit,nunc ad deXcram,
nunc ad fmiftram trànfgredimur v necbonoturt operum
inftrumeritis, fieuti màgiftris traditâfuht, vti dignamur.
Quamuis autem crudèlitas cordis in talibus ocCâ]luit,quÇ
multo obftinatior atque ad corrigendü difficilior fit quam
laicorum : tamen ammonendifuntipfi, quoUiam quoad
-yixerihtmütâri in melius poffunt. Sicut beatus Gregorius
Veh an tium eX m on a ch o Patri eium com m on eb at,dicens:
velis,nolis,locutu rus fiirttibi,qüiàautt.ecupio faluari,aut
rde tua morte më'eripi. Culpart ergo tuam, & diftriétio-
nem futuriiudicisdum vales exl^orrefce, neillamrunca-
; marart fentîâs, cum nullis earn fletibus iaÜ cuâdâS» Penfa
quid fa&urtts eftDeus deperüerfo opere,fi quofdam in iU-
dicio foo reprobat de otiofo ferrtone. Scis qua morte A-'
nanias multatus fell, qui pecunias atlasDeovoueratpartim
fitbtraxit. Siigitur morte dignUs fiiit, quihümrtoS abftu-
lit : penfaquibus dignus fit, qui feipfum pêr jpfeflionis fuae
obliuionc Deo fubtraxit.’ Eccefa&iraitriftitiâaddu&üS
moerens loquor,£c fateor,fupernam rtifericordiam admirer,
eo quod te fuperbientfem Videt,&tolerat : effpgere vitam
confpicit , & tamen adhuc referuat. Cum vero
idem Venantiusingrauiflimam ægritudincm incideret,
Gregorius âudiens Ioanni Epifcopo refcripfit,dicens: Fra-
ternitâtis veftr* fetipta fufcepi,quæ mi hi de dulciffimifilij
mei domni Venantijægritudine loqùebàUtur ,qtia audita
Jacrymæmihipetgemitüs ferUmpfebanti V eîtraigitiirfan-
6titas magnam ei curam adhibèat, éxhortândo videlicet,
r6ganda,terribile Deiiudicium pt oponendo,inefFabilert
eiusmifericordiam promittendo: vt velin extremo adde-
bitura pfopofitum redeat,, ne ei taras in iudicio reatuftob-
fi ftat.Et con fiderandum quod hunc beatus Gregorius do-
mnum pro blandimento vocat. Quod fi nunc verba Dei
vereri neglexerint, fiet eis illùd beati lob quod dé ini quo I
dicit. CumreddideriteiDeus vicem,tuncfciet widebunt oculis eiuS
ititerfettionemfuam, &defuroreomnipotehtis bibet. Diffimulat
impius retradtare mâla, qüaefecit, fed tuUc feiet quid fecit*
cum de furore omnipotentisbibere côéperit : tuncoculos
intelligentiafe refèfâbunt* quos nu,Uc fuperbia clâudit
Proh dolor JPoftqUamPrincepshuius mundifOraS ab-
ifeftuseft, pernositerumintrottiifrusmyfteriUmitliquita-
t is opetatur in fili j s d ifh den tiæ f acien tibus volu n ta tes car-
nis,& in ftudijs fuis feipfos abominabiles facien tibus, pne -
fertim cumprinceps Apqftolorumpræteritumtempus ad
yoluntatem eoriim confummandamfufficere dicat : >QM
ambulauerunt,inc[uit,ittluxurijs&ViHoletitijs,8tc.Et cutnBo^
<ftor Gentium nos conteftarerardicensy teftificor inDomino
lefu,yt jam non ambyletUficut getltit qua tradiderunt femetipfas
ïmpudïcïtu. Vos autem nonficdidiciftis Chrifturn. Sed nos,vt videos
in eademluxuriaeconfufione, concurrentes, reddê-
mus rationcm, vt prjfediélusPetrus fubiungit, ei qui pâra-
tus eftiudicare. Licet veroiam tempusaduenerit,quo fuf-
ficientibus adinfinuanda Deiiudiciapræteritis miraculis
peccatoresraro feririfoleant: dç noftro tame ordine rtpq-
nulloseuidentiyltiohe plexosnonignorapaus.; Namquidam
apudSenoöesHucbertus nomine duasfibimuliqreS
node vidit aftantes,quas non cas,quae venire, folebant,vi-
dens,fantafiasintellexit.AccUrruntquiaderant,fed.nemo
muliéresnifripfevidebaî:fugîtergoinEcclefiam,fcdhanc
quoq) phantafticis mulieribUs plenamreperit : interquâs
vnàquafireginafedensiuffitillumapprehendi&verberari.
/Cum ille codicett fandiEuangelij arripiens volebat fc
fignàre ,nec poterat, ilia veto diçebat. Tarde eft,iammi-
hitradituses.SqnantibusfignisviciniaccuiTUnt. Illetol-
lapfus in reriamverberabatur,proindevociferans diçebat
quidviderer, quidfentiret. «Cum hocdiufieret,&phah-
tafi* difceffilfent, hi qui fbris eranr difeedentem turbam
rtUlierUmper pbhtert egredi conÜjîexerunt: illépoftpau-
lulUm obijt. Hoc Abba Gorlantius refet^. Qnifquis ergo
dulcedine meretricis&lexudeledatur>huius artari-
tudinem abfynthijanimbproponat.
Heduenfis Ccenobij Praepofitus quameunque occafio-
nemreperirepoterat,catnibusinhiâter vefeebatur. QUod
fcilicct vitiumeum nullatenusfratresemendare poflenq
ipfe cum quâdam vice carnes comedere yellet/ofFa,qua os
impleuerar,ftrangulatus obijt. Alius quoque de çoenobio
Durenfi progrefluS ad quandam villam, petijtabhofpite
fuo carnes. Cum illè refpöndiflet i Ecceiâm coquuntur.
Accéléra,i nquit,in fpitô aliquid coque re citius. At ille pa-
tabat carnes in fpito,feâ monàchus sèftuans partem de.fpi-
topiäeciditj&fupcr carbonés iadauit: quam videlicet tor-
tidam eineribus excuffit, & ori ingeffit, fed m ox curtpræ-
fènti voracitate vitam finiuir. Quidam de Cormarrino,
quert fego&leuitates eiuSipfe noueram, curtlaetiffimüs
j fero fecubitUm collocafTet, tempore nodhrni ofEtcij defundus
repertus eft. Qüod & Abbati Iàrtmoni contigifîè
Vel ipfi vos feitis. Sed & alius quidem fandi Martini cano-
hicus domni ObertiÀrchiçlaUis,câtaerarius fcilicet, adæ-*
moneatreptustandiuvexatuseft, quoufquefpiriram ex-
halaüit.
Duae (àndimohiales de rtonafterioPuellarurt , quoa
iuxta noftrum Balmafitunreft, ante hoc triennium ad fæ-
cùlarern vitam regrejT* futtt. Qtiarum iunior intuqiefcen-
te brachio vitart poftpaululüm finiuit. MaioC V^ro cùi-
dam fcelefto fe coniunxit -, departum ità monftrofurppe-
peritvtlongiusCollUm haberet quâm fitvnavlnai Se,dcu
fe iterum proftituiflet,concepit quidem,fed edere partum
nott potüit quofque dirnpto ventreintferijt; Füeiràntenifti
vfque ad tempus illud quo eXierant bene conuérfàtæ. A4
hoc autem egredi per ini (Taj fuht,vt de rebus parentum,qui
forte nuper obiferant, aliquid monafterioreportarent.Sed
hie occafione faeculum pfergüftantes oblitae funt Dcurn;
Ex quo apparetquapfericulolafitpeccandilicentia.Qiiod
& AlipitlsartiCus fandiAuguftini lapfufuo probat, qui
cum hortatetur à quibufdam amicis theatrum adiré,dete-
ftatuS éft videte hüiufmodi lufum tan qu am profenum. At
illi hunc minibus trahebant. IlleclaudfensOculos , nec
con tralien tibus renitivalens, iurabatnon fè ibi qtiicquam
vifurum. Sèdcum fubito cachinnus intkeatroincrepuifi
fet, oblitus eft , &oculosaperuit: .Ctim illico ita cor eiuS
illedum eft, vtvix pbft muîram tertpusab huiufmodilu-
do poflfetab Auguftino reüoearit Quifquisergo non vult
Vri, exilientem igniculum non fin at fiiper cutem fuam li°
cet pàululum remorari. Née praeterundurt eft , quod ill
prædido Coenobio cùidart pucllæ morienti malignüs ho-
ftis apparuit, quæ vehementer intremifcenS recordatà èft,
quo d vnam aculam fine liCfentia haberet, quam de lo co,
vbi hancefle dixit, forores detulerunt, fed dærtonhon rè-
ceflit. Ilia vero aliqutdptopriürt fe adhuc habere cogqo-
feens proquo tnalignushoftis inftatfet, tandem recotda-
ta ,T u r t ,a it , filumfericumâdfpohdamhàbeo, quovix
reperto&allatomoxdiabôlusreccffitj&puellaquafifub-
ridensmigrauit; Iftafotfuanparua&indignarelatuiudi-
cabuntur i fed fi Deüs,qui,vt didum eft,facit magna,
fcrutabilia,iftanoftrö tertpore faccre dignatus eft, quâm
mâgnipendimus,quia née tabous dignifueramusî .
Si fortnio fides adhibendaeft, vifionert quam Guido
monàchus deSolemniacoyidit,nonpigetteferre.. Nam-
que videbaturilli quodGanzlinum , quipaulo antemi-
graueratinEcclefia, 8c blauinea cuculla veftitusinfere-
S. ôdonis L sfbh.C l& n .II.
â^iftlkodiefeacûr,aintequehdamÂhbatemven«aodaca-
XXIV.
nicie proftiatum cô fpicerct veniam poftularttetn: fed pr*
didus Abbas dedignabatur propter blauineamcuculîam,
quaindutrçs état, dicens, quia non cognofceret eum, nec
yeniart illicfret dàturus, quoufqucregularcmveftemac-
cipçret.Tunc vero prçdidus GanzHnus fucrexitj&ad eun-
dert Gùidoinert tremens & valde confufus cucurrit. Nec
nosdiifcredimus. Namipfè Ganzlihus cum&atribus cel-
ljg Dolenfis nuper fuerat , à quibus ea voluntatc ref-
d ijt, y t veftemprotinus mutaret j nihilque propriumex^
iode haberet. Credendum eléigitur, quia Dfeus,qrt iudi-
cat fines terra:,id eft vltima hominis opera, hunc pro bona
voluntatc, in qua obi jt, ad indülgentiam recepiflèt, tali-
queindicio ad incitandum alios monffcrare volu i fie t. Ifta
vero figna de proximo retulimus, vt qui prifea non iormi-
d ant ,vel recen tia pertimefeant. Nam illi quos per carnèm
ftiangulatos, & hi quos per luxuriam dsemoni traditos di-
ximus, ob hoc m præfènti puniti funt, vt qui pcënam,quæ
eos;fequitur,Eonfiderare negligunt, vel de ca qua pércm-
pti lunt-çompungantur. Nam quis abfque metü audiat
quod daemon per vnam acum &vnum filum puellæ ob-
itum calumniabatur, nififorçe iseui Propheta dicit, G o-,
lumbafeducta ,non hubenscorÆx vnde dicitur ji.quiâ non ti-
muemtynechominesfueruftt? Si enim Ananias ScSaphira
propter auaritiam perculfihmc, cum kaperfécutiones èt
innurneraB neceflltates nooellam Chriftianitatem cinge-
bant, qua poen a pledendi fun t, quidîda & exempla antiquorum
noueranr,&abfqUe ingeo ti neeeffitate plufquam
confticuram eft vfurpauere ? De veftkus autem qùalitate
velimmutatio^ipfifçeularcseontramonaehosindignâ- I
tur, quia femper ilU fuperbia deteftabilioreft, quæibife
oftendit, vbi maior humilitas regnare debuerat. Eis igitur,
qui in hu militatis h abi tu iaâtantiam coloris quæxunc,
illud Propheticum congruir. Ironsmulietis metetneis fa-
üaefttibi. Quibus nimirum fatius fuerat, yc yblùntatem
Dei magis quam foam faeientes, Heliàî&Ioannisimita-
tenrarexem plùm, p o ti us quamdiuitis, qui purpura indü-
tus & bÿfto à Ghrifto re darguitur Herodrs qui i n vefte'
fulgenxiab  n gelol égirar per euffusinceri j(Te. -
Occafione iliius verbi, quo Deus ad Prophetam loques
filios Ifrael apoftatrices gentesyocat, occafionem fum-
pfimus, qua contranos mifetos »^Ohmonachos, vtfalfo
nominamor, fed Sarabaitas,id eft rfenuitaS ,qui ittgum re*-
gularisdifciphnæiehuirtùsïiftadiCeiremusV Sèd quidfiet
cum iamnee Patriarcharum exempla, necProphetarum
myfteria,tiec Apoftolorum fptéüla, nécquorumlibet fan*
étorum patrum verba »quinetiam nec fanéti Êuangeli jto-
nitrua cordis noftridunciem emollire valeant ï Itaomnis
reljgioin contemptueft, itacuiquehbitus dominatur, vt
ftlùd poéticurt nobis coflitenire videàtur»
Gâtera funtcur&Deuseftobl'mio folus.
Hoctamenquodprophetæpoft illud verbumfiiperius
di<ftumDeus fubiunxit, fi forte & deinde. veiipfiaudiaht,
magnoperepenfandùm eft quantam yim habeâti Stforte
ètenim dubitatiuum aduèfbiüm eft,quod id videlicet ver-
I bum Deus iccirco fermonifuo interferit, vt patrcosefie fi»
! gnificet qui correptionem eius recepturi funt. Sed & præ-
dicatores fuos confblatUî,& exhortatur; vt cum memine-
rit quodipfe Deusin-fuis fèrmonibus fecontemnendum
infinuct, & tamen ad contemptores fuos loqui non ceflat,
non contriftenturijdert fanéti Prædicatores dum conte-
mnuntur, fed nec omninoàcorreptionftofticio vllatenus
çeflcnt.Nam &hocquodaddiè velipfèimagnum pondus
habetjeifqiie nimirum congruic qui prçdecefîores fuos re-
çoluntpunitos ; quitamen eos imitacino.n definunt, &
è veftigio tribulâtiones ficut ipfi patiüntur, vel ipfi, inquit,
id eft qui praïdecfcllotum fuorum exéplum in adiutorium
correpcionis habere poterant, qui &ami£H,obfeffi, Concilié,
omnia quæ in hoc mundo habuerun t bona perdide-
rünt, vrbes etutas*euetfa caftra,depopuktos agroSjfuffof-
fasEcclefias vident ! & tamA eofdem prædeceffores fuos
ad. iniquitatesfequuntur, nec ab eorum elatione nlütad-
; tur,autrecedunt , propter quart eostotiens pleéti confpe-
xerunt. t
Potcntiores qûidé tan to cautius ail oquendi f unr,quanto&'
laxiorom •vitdm dücére pçrmîtiuotut $ -Ôriipfi fbæpd-,
te n tia veluti quadam ftiperbiendi mater ia neffehumilient
incitentur. 'His ergo verba Gregorij Nazianzeni , quêein
Ieremia loquitur,itaproferantur. Ad vos mihifèrrtocon-
uertitur. Quidergo dicetis ? putafne patiemini, vt non fe-
cundum perfonam,.fêd vér^Giteraga«) vobifcart’P An lt-
benter accipietis quod lex Chrifti facerdorali vos fubijcic
poteftatiî Dédit enim ndbis poteftatem multo perfeâio-
rem trib unalibus veftris. - Aut nunquid iuftüméft, vt à ter-
reno coeleftia fuperentur?ergo patienter quæfo accipice 1 i-
bertarem noftram. -Scito te, quifquis es,ouem gtegis eftfe
méi^Chiiftomihi fommo paftore aonu meratam,ôcà fan-
Âo Spirira Configftatâm .Scito. te inter fâcrà altàîia cum ve-
nerat ione f ubij ci manibus facerdotis .Scito beatç Tri ni cari
caltum fidemque débefe. Nolumus inæquales quidem
Videri ,Vt abi eétos videlicet doceamUs, & veftræ potfenriæ
credamus, aut erga illos & non erga vos vtamur libertate,
quam nobis Chriftus in EccJlefiadédit : ahoquinillis po-
cius confulere,vos>vero défpicerfe ac negligete videfemur.
Quorum itaque rtäiorem cUram habere dignom eft? tan»
to,inquam,maiorem,quanto ad multorum perniciem p-
rinet,fi quid à Vobis ectatüriScturfus multorum fâluti coft-
fulitur,in quibus iuftiriàm tenuéritis & cletnentiam. T uA»
homo,qui licet àli js præfàtùS fis,«qualistamen natura t îbi
eft cumillis. Meméto igitur quantum Deo debitor fis-, qui
tibiluper æquales t rib uic p o tefta te m .N ol i atten d ere quid
potesagere, fed quid debes. Ipfius enim difpofitiöwegla-
diumportas,nonytférias,fed vt commineris qucmv=
tinam impollutum reftituas commend«ori Ghrifto, qui
iccirco poteftatem diuinitus tribuir, vt quos fartftæ Ecclc*
fiæ audfcoritas propter propriam virtütetttab opprèffishe
pauperum froenare non fum ci t, pçrifto Eumop itulatio'ne m
comminuat.Hinc Deus ad lob.tâunquidvaietrinoceios fertii-
retibi, aut confringet glebâsvdtiiumppftteï Subaudi, ficut poft
me, quianon hominis, fed Dei vitras eft,Vt potens quili-
bet ad coelëftisdifripiinç pîoueâum potcntiijfuæ culmen.1
humilier,& exérceat,opprefforefque humiUürtïquafigle-i
basrefrænet. Sed quidfiet? Nam iuxta Ifàiart,qui àmalct'
recedit prædæ patet.Principes focij furumdiligunt muhe»
ra, pupillo & viduæ non iudicant,quibuspfer Sapien tiam
dicitur, Oyosquiplamisvobisinturbis, dataeftvobispoteftàsà
Deo , quiinterrogabat opera & êogitatïbnes veftras, quantam mm
ejfetis miniftn regnijllius, nonreâeiuiicaftisi nequefecundutn va-,
luntatem Beiambumftis. Horrende & cito appdrebit vobis quo
niam indicium durißimum in his quiprafuntfiet. Exigu o enim ■
conceditur mifcricordia, & fortioribus fortiûr inftat cru-
ciatus.
■y Ne igitur ôpritteipes, comminationesift^voS man ear;
fi poteriteseftis humiliamini fob potenti manu Dçi, me»
mentote qualiaviciavicirliuspotentiam comitenràr. Soient
enim pôïentesfuperbire, detemporalibüs gaudere,
& vt fitqupd abundanterexpcndant^vel habeant, folent
aliéna concupifcere. Gontrafupferbiam namqôéfcriprara
<\ich)QUidfuperbit terra ^«»»»Gontratemportle gaudiltm
dicitur.Ri/w dolore mifeebitur. Nam quo modo innocens erit
cupidus ? quoniart videlicet cupiditatert Apoftölus fan-
jäus^tiamidolis comparât,dicens. Anaritiaquaeftidolotum
feruttui. & Sanâus.Gregoriusdfehac difputans perhibet,
quia quifquis auaritiæ fubieétus eft, à cuira idolorum ad»
hue liber non eft. lubenrar quo que nbn fpèrare in incerto
diûitiarum,fedin Deum bcnefacere, facile tribuete.Etvt
luis tantum, &nonalicnisvtantur, dicit eis IoannesBa-
prifta,Ncwi»ew contiitidti$niquecalumniamfaciatisi&contenu
H eftoteftipctidijs veftris.
Illis vero qui rapinis pauperum pafcunrar fèüerius ob»1 ^ ^ y ^
uiandum eft. Nam de illfqui paupereS qùidem non affli-
gunt, fed tamen affiiâioribus eorum-refiftere non curant,
vehementer vtique peccant« Iftiergo nouerintquiafola»
. tiurt fui adiutorij Deo fubtEahunt,dum pauperes eius nqrl \
«defendunt. Sicut enim in fuisgrauatur, ita&ihipfîs refo-*
uetun .Vnde feriptum eft, I t in ferais fuis coitfolabitur, ér ipfe
quinon eft tnecumdduerfum me eft. E,t Pau lus. Adtùtotes Detfu|
mus.&cpto'phctz.NonafcendiftiseKàduerfo}ncqueopp0{utftismu-*
i tum pro Hierufalem. Râptores verb cogitent quia diïrn pauperes
l*dût,vlqjad Der ipfius læfiohem manuseXtendiÿne.
Siblioth.Vet.Pat.tomkù.