
S. O donus -jiit- Clan. 11.
Judas n.unoue,6i fi quid vnquarri deHnquenftoloquitm.
l ^ignum nein eft vtabiniuftÂsôcptàueviucntibaadicetut,
lac ft ergo dicar Jta catifta vt prorall ,'qo* tamenii ira non
‘ effent,à vobisredargninonpofleni,quiadunlädhüc pro
fuccumbitis,alienami.reprehendere rallaciàm non va
F r . him. AnteDeum
C A Vj xKV.
prie luccumbms,alienamreprencnucic i a » « » .- - - -
lctii. SequituF. Et ponere ante Deum verba meà. AnteDepm
quippe verba ponere eft.confiderato intimoiudice,e*te-
riora dîétapenfare.Vir igiturfan&us&bamicislup.ee ien-
tibus,vêrbafua anteDeum ponipofle nonæltimat. Açli
aperte dicat.Idcirco q loquorponere ante iudicem no va-
letis,qaeiusvobisfaciem peccantes abfconditis. QHod
tamen & extypofèn<ft*Ecclefiaenil©bftatintelbgi. Quj:
! ctimdeinfirmisfuis ab hæreîicorumirnfionereprehedi-
1 cur,ipfam irrifipnis eorum aftutiani dedîgnatur. Sequitur,
liefiotulens autem BaldatbSttitbes dixit. Eoteflas&temrapuA
eumeïî,a.c[\ aperte dicat. Solus cordamortahumveracitei
terrer, qui hæc ex diuinitatisfuæpotentia veraciterpo idej:;
hüïnana enim poténtia quem terrorem incutit, q «ure
Ÿ r cute propria tormtraculis emicat, nifi hanepudnientis,
gratia: dona perfundant,- nec fingulorum bene viuentium
mentes à pedçatorum maculis mund* (unt,fi remota pie-
tatc iudicetur,quiaapud diftridfciiudicis oculosfuavnum-
quemque corruptibility inquinat, nifi hunccotidie gratia
eiufdempocenti3cqiidndocarear,nefcitrSeq.^«i/acircrn
wdiaminfùbïmibiuftiù. Bonos quippiomrtipotens Deus
ad mérirum prouehir, cpm contraeornm vitain malos txüire
permirtir, arque in concordiacomponunmrfumma.
parcentistergat.Sequitiïr»
■ Quanto magishomopuiredo, & jilt us bomtnis vermisi Ac fi a-
perce diceretur. Si ipfi quoq; efle fine contagio non valet,
qui intcrpræfentis vitæ tenebras virtutibus lucent,quanto
ream iniquitatis-obftridli funt qui ^dhuc catnali ter viuütî
Si à peccatoliberi effe nequetint quiiamin coeleftibus de-
fidenjs conuerfantur,qu* peccatorum pondéra tolerant,
qui carnis iuæ voluptaubus dediti, adhuc putredinis iugü
portantîHincPetrus ait. Siiufitu vixfaluabiturjmpius & pec-
catorvbtpanbunt ? RcâequippehomopHfreifo.tiliusvero
h iniinisvermis vqcatur.Primus quippe homo putredo.no
Ivcrmisiquia & fiper mortem putruit,non tamen ex putce-
dine pet natiuitatehi venit. Qmautem filius eft,vermis di-
Vcitur.quiaiamexmortaliumcorporum corriiptione pro-
pagatur. Sequitur.
dumeonfundunturinfima, quiainde in coeleftibus.e e-
ftosfuos Apgelorumchocis iociat, vndein terremsôein-
fimisreproborum mores fuis nutibus aduemntes portât.
Se4 intethæclibetinquirere, fipaxinfublimibusiumroa
retinetüt,quid eft quod per Angelum Danieli dicitut. g»
vent propterfermones Bios. îm iep sM m ngm Vtrfmm nfimt
mïbïviÿntï&vnodiebusl Sed quiacettaAngelorummnu-
fteria difpenfandis fingulis quibnfq', Sennbusfnnt prrela-
ta cumfubicftórum moresaduerium feviciffim præpoiito'rnmfpirituumopemmerentur,
ipfiquiprauantfpintus
centrale venire referuntur. Cumqivniulcumfquegemis
velculpa vel inftitia adfupernæ curiæconfilium dncitur,
ciufdem gentis propofitus vel obtinuiflè in certamine.vcl
nonobtirïuiffeperhibetar..Sequitur.
NHWiraidfffnawiernïWiifframeiinîIncognitionehumanç
rationis fopetnorum fpirituû numerus non eft,quia quanta
fit iUafreqaentiainnifibilisexercitas,nefcit,de quo per
Danielem dicitur,Mii/w#iilliaiB mmiJlrabM ei,&dims mi-
lies cenmu millùtfiJkbM«- Supetnorum ciuinm numerus
I infinitus Scdefimrus expriniiturÿit qui Deo eft numerabi-
lis, efle nobis innumerabilis demonftretur. Angelicos ipiritusreae
Dei milites-dicimus, quia eos decertarc contra
poteftatesapteasnon ignoramus, qu* tamen certanuna
nonlabore,fedimperioperagunt. Guitamenmilitueeledorum
hominum numerus iungitur,qui per fublime metis
defiderium à terrena: conuerlationis leruitute libcrauturdequibusperPaulumdicitur.
N«»»i»>l«a»iD».>»'f‘>-
cat[emïotijsfecuUrïbus. Quilicetnunç pauciappareantsin
inuifibilitamen patriainnumerabiles regnant. SeqUitun.
Etfuperquem mnmgetlumeniüius ; Lumen quippe Dei eft,
eratiaptatueniens, qu* uiliinnoftro cordegtatuitu targ
e t«, profea.o mens noftraiil peccatorum fiiorum tencbrisóbfcutatcmaneret.
Sequitur.
jJumquidtilflijicdripoteftbiimocmparatusDeol Veruisiite
fuperiusàbeatolobdicitür.&nuncineiuseaprobratione
repli catut.Oinnis namqi vir iuftus.Deiilluftratione niftus
eft, non comparadone. Humana quippe iuftitia audton
comparatainiuftitiaeft V quia etfiin iplafua côditione homo
perfilteret, dreatori non poflet eoaequan creaturà. Sequitur.
Autappareremundusnatus de multere ? Acuaperte
diceretur. Ne contra authorem fuum homo fuperbiat,
confideret vnde hue venit, & incelligit quid fit. Sequi-
Ecceluna nonMendet, & fte fanon fun t mundA in cojpeäueius.
Quid perlunam nifi cundta fimul Ecclefia ï quid per ftel-
las,ninfingulorum bene viuentium anima: defignanturî
Qui dum inter prauorum hominum conuerfationes ma-
prtiffvirtutibus eminent, quafi in tenebris no6tis lucent.
Yndc per Paulum quoq; difcipulis dicitur. lwter quos lucetis
ficut luminaria jn^îwwdo.Qmaenim fàndta Ecdlefialuna: ap-
pellatiorid exprimitur, Piopheta teftatur dices. Eleuatuseft
S o L& lu n a fie n t in o rd in e fu o ± u n z e r% o .n ó l2 lendet,ödtellx
. J ' r. . A .. . 1..« miio nur r-HTfra Krf. plia
Rcjpondensautan lob dixit. CuiusadiutofoslNumquid M e - ■■
cillisl&fu(lentasbrachiumcius-qutnonettfortis ? Adiuuare im- a XVL
becillem"charitatiseft,adiuuareveropotentemvelle,elâ^ '•
tionis. Ac fi ctgo aperre dicat. Dum cum iuuare niteris fub
cuius magnitudMe fuccumbisj omne q> impendisfolatiü,
de oftentationë eft,nô de pietate. Sed inter hæcfciendum
eft,quiaplerumq; etiaro Deum, qui videl.imbecillisnon
eft.humiliterageptes adiuuamus.Vnde & per Paulum dir
citur. Adttitores enim Dei'funws. Nam cum ei(.quem ipfe pet
-internam gratiaminfundit ) nos exhortationis vocq con-
currimus^hbc quod ille per fpiritum agit intrjnfecus, nos
exterius miniftetio-vocisadiuuamus. Sequitur.'
Cui dedifit confiiumtfôrfttan illiqui no babetfapientiam. Dare
ftujto confilium,charitatiseft;darefapicnti, oftentatio-
nisfdareveroipfi fapienriæ,peruerfitatis.Sequitur.Efprtt-
dentiamtuamojlendippluriniam. Omnis cui prudentiare-
â a e ft, plurima noneft^ quia iuxta Pauli voeem^nonplus
appétitfapere.quam oportetfapere. Cui vero plurima, non eft
re<5fca, quia dum vitra modum tenditur,in quolibet latere
culpçdedinatur.Priidentiam vero fuam plurimam often- ;
duntjquiprtidentîoresvideripraealijsappetunt. Seq.
Qumdocerevoluifiil nonne eum quifecitfair amentum } Per j
fpiramentum viuinms, pçrprudentium fapientesfumus.!
Priusautemnoftrum'eftviuere,poftmodumfapere,quia
' vt fapientes eflè poflîmus, prius agitur vtfimus. Qui ergo
vitamdedit, ipfe proculdubio&prudentiâcontulit.Bal-
dath autem, qui beatum lob pro culpa flagellatum credi-
dit, occult urn Dei iudicium q> venerari humilitcr debuit,
fuperbanifusefl temeritate penetrare.Ipfiergo fe per pru-
dentiampræmlit, cuiusiudicium non intelligendoiudi-
cauit. Sequitur.
Eccegtgantesgemunt fub aquis.Vigyim quippe erat,vt per
increpationem prius tumoremfapiétiæ terrenæ retunde-
ret,5c perdodrinara poltmodü ad plena myfterijs verba
tranfiret.Gigantes autem vel apoftatasAngelos,vel fuper-
bos quofq-, homines nilob fiat i n telligi.Hinc enim p Pro-
phetam dicitur Mortui non viuent,gigantesnon refurget. Hinc
Eurfum feriptum eft, Vir qui errauerit à viddottrinajn ceetugi-
gantum commorabitur. Ac fi ergo diceret. Cur de fcictia homo
fuperbiat,cum ignorantiae*aby flus .&ipfosfuperbiffi-
mos Angelorum fpiritus premat ? Siautera gigantum nomine
potetes huius feculi defignatur, inaquis pofluntpor
puli fignarijloanne attcftante,qui ait. Aquafuntpopuli. Bene
autem contra lupetbiemem àicitm.Eccegigantesgemuntjub
aquis. Quiaelati omnesdum in haevitaaflequi honorum
eelfitudinem cupiunt!,fub ponderib.populorum gemunr.
Nam quantum quis hicaltius erigitur, tanto curis grauio-
ribusoneratur,ei(queipfispopulis mente in cogitatione
fupponitur,quibus fuperponitur dignitate. Seq. Et quilta-
bitunt eum eis. Ac fi dicat.Paric^r gemunt,qui gloria: eorum
ex deledatiohc fociantur. Seq. ■
Nuduseft inferus coram illo , & nullum operimentumeftperdi-
ftowi.Quod Paulus quoq-, ait. Omnia enim nuda &apma funt
oculisetus. lnferni vero & perditionis nomine,diabolum &
uipoc.V/
SoL&lunafletttinordine uo.Lunaergo.nolpienae^otiicn* u w » » m . ^ ^
r ^pf11p .m„n^a.inc5fpcffaieins,iiaÎBnccfaiiâ:aEcclefia omiicsdamnationiscnisfociQ^aefignal.Seq.
I
py.17.10i
Wpbif.j.io;
~Quiextendit Aquilonemfupervatuum.Aquilonis noinine
in facro«loquioappellari diabolus foleti qui vttorporis *
ftigo re gentium corda con ftringeret, dixit* Sedebo in mente
tefiamentijnlateribiisAquilonis. QuifiipervacuumeXtendir,,
cur,quiaillacordà po (fidet, qusediuini amoris gratia non
replentur. Sequitur. Etappaidit terrainfuper minium. Quid,
enimtertîenomine,nififanâ:aEcclefia defignatur? Quas
dum prtedicationis verba füfeipit,fruiftû boni operis red--
dit.Dequapcr Möyfem dicitur. Audiatterra ex oremeo. Et
quid pér nifi gentiles defignantur ? De quibus per
Prophetam àiciiaï.Omnesgekiesvelutnihilum & inanerepu-
taufuntci. îixgo in nihilum terrafufpendittiri q>prius ya-
cuum-ab Aquilonetenebatur, quia*illa corda gentilium
repletafunt charitate Dei, quæ préflà prius fuerant tepore
diaböli. Al iter. Qgia Ju dæorujn couda à fide'vacua diabo~.
lo funt fubdita,extendit Aquilonem fuper vacuum. Qma
vero nul 1 is exifientibus meritis, ficutdiâium eft,’pro nibilo
faluosfaciesiäosfapetgentes Dominus fundauitEcclefiain,
quæper Prophetam,nibiltnn funtvocatæ, aptefecutus ad-
iunxit. Appendit tenamjupcr nihilum. Sequitur.
ficut alias feriptura teftawK'dicens. Qtfivtcerit ,facijim iUttn
columnam injemplo Dgmet. Pofliiraus etiam coliimpfts cceli
& ipfas Ecclefias non inconuenienteracciperc. HincSa-
lopQnm.Sapientiaadificauitftbidomump&fciditcolumnasfe-
ptem. Ac fi érgo diçerçr,Quia necin pleafqj ipft peFtingcre
ad voli.mratiscelficudinc praeualent, quieiufdem volun-
tatis praemia denuntiantes vident. Sed ipfiequOquecoele-
'ftium virtutes, quæ hunc fine cefiationcc6ipiciunc,in ip fa
Fua çôhtemplatione contremifcunt; fed eifdem tremor timor
Qiàligataquds in nubibus, vt non erumpant pariter deorfim.
Quidhocloeo aquam,nifi feientiam ? quid nubes 1 nifip-
dicatoresappellat ?*Hinc feriptum efl. Aquaprofunda verba
exoreyirii&totrensredundansfonsfapicntia. HincEfafasait,
QmfüntißhquivtnubesvolanP.'V tvero auditores rudes non
inundationefcienciie, fedmoderata prçdicatfonis di ftilla-
tione Foueantuti, ligat Deus aquas in nubibus, vtnon erumpant
pariter deorftun, quiadoótorum praedicawonem temperat,
vttaudicorum in firmitas diâorumröre nutrk’a çoualefcat,
Hinc Paulus ait.îdopotui vobis loqui quafi jpiritualibus,fed quafi
carnaltbus, & ctetera: Par,iter namque aquae erurhperent,fi
coram infirmis auditoribus, quanta eft fcientia ex ore lo-
quentis emanàçet,fi fimulfe omnisplcnicudo prçdicatio-
niseffunderet, <knihilfibiineapioficientibus releruaret.l
Sequitur.
Qui tenet vultumfolijfui, & expandit fuper illud nebula fit am.
In vuftu folctcognitio demoiiftrari. Solij ergo eius vultus
tenetur,qiiiad nobis in hac vita gloria regnieiusnóquan-
taintrinfecus habetur, agnofeitur : fuper q> reifte expandi I
nebula dicitur, quiaficu t e ft,illa,cceleftis regniglorianon
videtur. l$zrci,corpusquodconunipituraggrauatanbnam,&
deprimit terrenainbabitatiofenfum multa cogttantem. Ad vidc-
dum ergo 'eum nebulaaipergitor , quia noftra ipfaigno-
rantiæ obfeunt-are caltgamus. Vnde reite per Pfalmiftam
diçitm.Çaligojùbpedibus eius. Tenet ergo vultum folijfui, quia
maieftatis fua: potentiam niorcalib. abfcondit. Scd fi eius
lolium angelicas vi teures accipimus,ipfis quoquevclutfë-
diregiîe praîfidetjfuinobis vuitumdolij tenet : quiaquam-1
diiiinhacmortaliiCarne fubfiftimus,quæ& quanta fintil-
laangelorumminifterianonvidemus.Efexp,*wdif/«pen//w<l
nebulam/«<««,quiaproculdubio Ôc cor noftrum ad quaere -
dumfubleuat, & tamoceultamoderationeagitur, vtipfa
inquifitionisfuaeimmenfitateteprimatur. Vnde'fcriptum
cü.Dcdit abjffus vocemfuam,ab altitudinefantaJiafiu.Velcette
quja folium Dci,ipfi nosfumus, vultumfolij fui non imme-
rito tenere dicitur, dum no lira fcientia progredi ad altiora
prohibetur. .Super quod folium fuum nebula fuam Deus
afpergere dicitur, quiainuifibilis manens ^occultafiiper
nos ihdiciaexerit,vt & fiat in prompris quodvidere pofll-
mus,&tamen otigo faóli lateat in abditis,vt cur fiat,nefci-
re debeamus. Sequitur.
Terminumcircumdeditt aquis,vfque dumßntanturlux &tene-
bra. Aquas Dominus termino circumdat,quia humani ge-
nerislcientiammoderatur,vtquoufque viciilitudinesal-
ternantium temporum tranfeant, pcrfeâæ adcognitionc
claritatis intima: non pertingant.Si Verolucis nomine,iu-
ftos accipim9,tenebrarum verb appellatione, peccatores.
Vnde & Paulus dicit.E ratis aliquandotenebra^nunc auternlux
in JDomino, hpcipfum quod diximus fentiri uil obftat, quia,
perfeiftaaeterpitatis fcientia nullitribuitur,quoufq;curfus
iuftorum iniuftorumq; finiatur. Sequitur.
Column*,coeliçontremifcunt, &pauentad nutum eius. Quid
aliud columnas cceli, quam velfanófcos Angelps, vel fum-
mos prædicatorcs Ecclefiae appellat? fuper quosin ccelc-
ftibus erefcésyniuèrlà fpiritalis fabricae ftrmfturä furrexic,
isn on qft, led admirationis Seq.
. p-infortitudinefuarepente maria congngata funt| &prudenita
eimpercußiifuperbum.Quid aliud maris nömi ne,quara prse-
fcnsleculum defignatur,in quo corda hominum terrena
quarentiumdiuerfisèögitatiohumfluiftibdsfi'fuuiefeüt?'
Sedi'am infortitudineilliusmaria congregatafunt \ quiaincar-
nato Domino difcordantiafccnlarnm: corda concordiver
credunt. Quishicfuperbus nominarur, nifiille'qui dixit.'
Afcendamfuper altttüdinem nubium ^érfimilisero Altißimo ?£ t !
de qub voce Dei dicitur. J^faftüsftfi vt nullum timergt, &
-ißfee8 re%fup&$mnesfiliosfuperbu.Nbc^fidiu]«.veto qiiod
non air,forcitudpi, Izdprudentiaeii^perçujiitfuperbutn, N 1 in
quamuis ficut di«ftum eft propterhauirara limplicemDei,
fprtitudoFapientia fit, Dominus tameh diabolum quantum
ad faciem * expe&at, nonvirtute ,icdratipnefupera“
uit. Ipfe namque diabolus in ilia nos parentis primi radice
fupplantanSjfub captiuitate fua quafi iufte t-eiuüthomipé,
qui libero arbitrio conditus ei iniuft^-fuadencicbncefîic.
Spddum audaârer eum, in quo nihil fibi competebar, appetijt,
iureillùm ,qüem quafi.iuftè tenebatâ amifit., Pru-
dentiaiçaque, non virtutepercuiTus eft, qtiia dum ad ten- !
tandurpDeum foluitur,abhomme poflidendo religatur, 1
vt inde eum qui lub ipfo erat, perderet ; vfide cumillo qui
Fuperip.fumeft,çongredipiæfuuTpfiflet.Seq.>
Spiritus eius or nauït calas. Qnos ccelos,nili eosde quibus
feriptum eft. Call enarrant gloriam Dei ■ quos tunc ofnauit
fpiritus, cum replepit. Quod Lueareferéte ditlieimus qui
zk.Eaâus eft repente de calofonus taqtiam aduenientis Jpir'ifus ve~
bementis,&repleuit tot am dornurn ybi er antfedentes, & apparue-
runtiüu dißertitä, lingUAtamquamignis,feditj3fupraßngulosgo-
rum,&repletifuntomnesSpirituftnäo, &caperuntloquivariis
linguü,proutSpiritiufanämdabateloquiillis.Sec[iiitm.Etpt>ße-
tricantemanueius ,eduäuseücoluber tortuofUs. Quis enim co-
lubri nomine appellatur, nifi aritiquus1 hoftis & lubticus,
& tortuolus, quidecipiendo homini çolubri ore locutus
eft? Dequo per Prophetam dicitur. Leuiatbanferpentemve-
xitem,tortuofumi Cauerna? huius lubricicordafnertincinir
quorum, quæ quiaad praâitatem propriam traxit,quali in
eorum habitatione rcquieuit:fed obftetricante manuDp-
mini,tortupfus coluber de proprijs cauernis expulfuscft,
quia dum.nobis diuina gratia medetur,is qui nos tenucrat
antiquus hoftis,à nobis eijciiur.ficutincarnata Veritas dieu.
Nuncprincepshuiusniundieijcieturforas. V.ndeiamnunc
iandtos omnes.nontenen dp ppfîîdet, fed tcntah.doperfe-
quitur.Nam quiaineisintrinfecus noajegpai.çpntraçps
extrinlecusppgnat.'Seq.
Ecce. bac ex parte dicta funtviarumeitts, & cum vixparuam
flillam fermonum eiusaudierimtts, quispoterït, tonitruum magitt-
tudinuillittsintuerii Quidhoclocoviarum.nomine,miia-
(ftiones Dominiappellat? Vnde & per Prophetam Doini-
nusdicit.Now eniw funt viameaficut viaveflra. Aduentum ergo
Dominicum narransix/>rfrfiviasDeiretulerat,quiaalia
~éius atftio fuit qua nos condidic, alia qua redemit. Eaita-
quc,quæ de Domini aâionp narrat, extremi iudiçij com-
paracione leuigansait. Ecce èx parte diftafunt viarueitu, quod
&z paraam flillam fermonum eius appellat*quia quicquid al-
tum,q;uicquid terribile in haevita pofiti de eius confi^e-
ratione cognpfcimùs, ex immenfitate fecretorum coele-
ftium, velue, tenuis ad nos gutta fuperni liquorisemanar.
Etquispoter.ittonitruummagnitüditfis eiusintueri ? Acfi aperte
d icat .Si h u militatis eius admirandg,vix feri m us,fo no 1 u m
atque terribilem maieftatis eius aduentum, qua virtpte
tolerabimus? Hunc, tonitruum aduentusillius eriam DauidPfalmiftä^
infonac, diçpns.Dcusmanifefieveniet,
Deus noßer,&nonfilebit.
* fpeflar.
ßfi-SS-Sin
. n
i l
m
S. O D O-i la
S M i
m t l