cjMafisBar-CephdsSyri E p ifc o p i,__
1.44°
Sar4os,Topê’zio$, & cittcrasicl genus gemjnas. Stncmnt
ÜM» fecmiidhoïi i ù I pUin u awMm tenant Chm.'St-
Cnndas fluuiusncmien Ä l f M H | ^ P
pellat:alii, SicllolvocaBt.EfhiCqüoquè,fluumsytiepa-,
ratas eftab fllo maiore: (ub OcMnufttdefcendic, dotjec
fcamrigine eitömitur in plage Aùftralf,'atijüe gyrans perlait
ttrram Chuffiorum (Ethiopas. vocaltnisj & Ægyptiorüm.
tandemquedefinitinrtatcAdnàntümtiJifod
eftapudÆgyptumt Cxterum notnen Gihdnis obtisyrt
àflüendo cnm inundationc : hacenim, ripafuaiapergre-
diens,irriiattetrAs'fibicir'cumiacentes. mmçnfMijtet.-
tij Diktat. tjtii itaduirfuiajfur.otiartas dttuqueßuuiuießl‘t-
ratb. Diklât àpprilataSAtttertiasflaams , quodimpe*
taûfus ic rapidas farfilro dÿoïfnm feramr qnaft hotno
violenrusac feinidnsqui ad perrunipendas anguftias ali*
quasnnnèle fubtigit nunc demittin Qjiattus debique
fïuuius dieitur Perath, quiafoecündiflimus.efh Et niqqof
que duo fîuuij fimul âtqùe deriuati funtab illö ptincipa-
liore flüminc : abforpti fub Oce^nurp, tandem ffrofiliuiit
in rhedioteriarümÔrbe^fontibus notl ptpçül intérfe dif-
fipatisaCprolapfi defînuntinMare Auflrale ipfius Bofræ.
Porto AiïurvocatjægiônemÂttur &NineuitaruacBeth-
garnie, aliaqUe circuhquaque bis àdiaeentialoca. Sede-
pim quaerunthicho’minesj quipoffitfierivthi quatupr
flnuij venante Paradifo, & abforpti fub Oceanum intra
terræ vifegra mèent,ac tandem emergant « effundaturqué
inhaebolbâterrai Vefumhançquæftionem,&eiusgenerisaliasiam
fatis difloluimus» Porto Mofès, explicata
narrâtibne earum rerûm quæ ad Paradifi laudem magni-
ficentiamque Ûitem earum quæ ad flumen ingens quo il-
le rigatut ; dettiqùeâd fedulitatempei conaitpns illius
atqué fatoris fpea-ant; tranfit ad dicendum'd.e induifto A-
damoin Paradifum hisverbis: EtatcepitDotniniisDeusAda-
mum,&pofuit ipfumin ParadifoEden. Quö habitu appartient
Devis Adamo,diximus nüper: Iam vero hoeyîderidumJ
ëft,Vnde,& quo fuftuleritipfum quando Scriptura ait ,Et
accepit Dominus Déus Adamunt. Igitur quidam putànt ex Ie-
rufalem fubtètum trânttulifle in Paradifum : nam in Ieru-2'
falém formatum effet vbi&morténi etiam obierit. Aïij
Vero exiftimant, ex loco humiliore atque Vilioré fuftuliflè
doeoluiflet » quando rieqüëfarctïla* neque feopæ, aut^t
terius generis ihUrumenta- culture fa£ka crane. Similiter
quorum habehat cuftodia opus Paradifus, cumnullivf-
quam exiftereht egenj homines ? Quid ergo fibi vojiint
ilia verba, ytcolerei&cuft'odireti Refpdndertusnonidfi-
gnificare, fodiendas illifuifle ferohes in quibus plantas
cprifeteret, vtNoavineam, autlaboriofisipfiiminjlru-
mentis obetan4p tpoleftiam yllamfiibire debuifle j fed
in eb pontum niiilexulturn ilium Vtinibi-locumfibi pro
liabitaaone aptare^viafque ae femitas quibus commode
pallet obambularejepmplanaretjfte fdlicet ociofus e^et
quando ex ocio plutimaenafcantur mala, iuxta illud Sa-
pientis cuinrdam » Ocium malumefe, Scfrauderaparit
pigricia» Etdiuus Paulusdicit, NifialiiidqUamociiitft)t^en-
tes. Etalibiait, quafdamfeeminas non folum ociofaseile
verum ctiam quarundam malarum return occafionem
dare. Cseterum quod de cuftodiendo Paradifo didtum
eft, idadarcendasitvdebeftiasjTpeqrat: Paradilienirnvine
® ^hortiquealij quando ab Hotp^nibus deferti manent,
coneulcantur, opprimunturque aferisi Igitur colere
8t cuftodire, ad curam habitationis Adamifpedat i Ne-
que enim adexiguum duntaxat tempus datum fuer^t ei
illud domicilium in quo maneret, fed ad d iuturnum lon-
gumque. Infuperhue quoque cultns ille & cuftodiaper-
tinent, vtefTet Adamus Vigil & cactus*, agnofeeretque
Parentem fuum ex ipus plantis frudtibufque Paradifi,
ceu colonus plantarum immortalium.-hbeeft diuinarum'
cogitationum, vt ait Gregorius Theologus. * DeniquC
illis colendi cuftodiepd jque verbis pftendjtur etiajn;lon-
ge alitef homines vitam fuam inftittiere debere quam
pecudes rationis expertes degant: h« enim ad colendum
cuftodiendumque Paraqirum minime funt deftinatse: fed
homb eft illius cultor Si cuftos defignatus., eaque re plu-
rimum ifte ab illis differt, quod iplum quocjtie, dum ho-
minem proprijsmanibus formatepDeus, oftepderev'o-
luit.Porro poftquam de introdudt© in Paradifutn Adamo
difleruir, &eur§um Deusillucintuliijet, explicaiiit,
greditur ad dicendum de Lege illiimpofita his verbis:
Etpucepit DominusDeus Adamo, (Hxitqueipji t, De omnibus af-
boribus qua funt in paradifo, edendo edes, at de arborefeientia boinlöcUmiublimemmagnificumque
: &yelutiereatumä'! ni&maiihoiiede.sdetpfo. Hbcigitureftpr«ceptum,h£eclei
fe regerii indiiXifle itiiegalem fedem. Sedquonamibum j qpam Dens Adamo impofuit , ne ederetde arbore.fcien-
modo fuftulit J Relpqndent nonnulli * id quod Scriptura tis.’Sed iamin difquilltiontem venit, quot modisdiC^tur
äir nihil aliuB fibi veile qiiam Deumdixifte ad j Legis vöcabulum , & cuinfnam generis Lex impemtä
ilium : Abi,ipfttmque cbritiriuo profe&um efle. Sedhis
Adamo*, denique'eur vllam illi SDeus Legem fta.1
bbijciuntalijHncertum^uilTsA^darho, ynf e > &qvib ab-
kë deberet.Quibus illi tefpondent, ipfiin mentent yenif-
fe, vnde&qubabeundumfibi, atque vbi habitandüm ef*
l e t , ficüti-VifaProphetis Tolenteuenure. Verum alij ma-
luntexiftimarè,E>eum Adamo hupianarpecie'apparuiflc,
ipfumque äpprehenftvnf ttanfpörfafle in Paradifum. Sed
dicesî fiue per mentis vifionemfine per humananTfigu^
ram illi apparuerit » atque ita tranftulerit, maguo fuiffeo-
pus tempbrislpatib'ad iter hoc corificiendum. Igitut no-
ftra fenteririaeft, Deumformafle Adamuuiextra Para-»
difUm,^tqiièillincarreptumfuftuliireinPatàdi(üm,ibi-^
que dimiftffe, cxterum eb accepiiTfe'modbvquo ^ Enoch,
& PhilippurJplim vt de Enoch fcriptpiji extat, Et tuUt
ipfumDemi:'itdffl^ùePhilippo : Û Spirit^ Ddminifapuitipy
fum : fie & dicimus Âdâmum effe à Deo raptùm ex eo Iq-1
do, qùôLùerat foirmatus, atque in Paradiium ttanfpofi-
tum. i)mïfiiqüètpfumtn Paradifo Eden,vi eurrt colertf& cußp~
diret.EaO quod dicit,Etdimifit ipfumirt Pdratfjfoidecktt&Dev,
fublatb Adamo non bftendille rnodb Paradifi pukhritu^
dinern maghificèntiamque , & ‘ mox inde abripuiffe,
fedinibirelidlo, facultatenf manfehdi feque obkd^hdi
permififle Vtih loco illius ipfius gratia condito concin*
natoque.*nam quod illichaud'diu taanfit,fua, nonEffe*
âotis fuï'tülpa éuenit.Qupd pbrró fequitür^r/eunt coüfet
&cuftoditet, qvianatn fente rimm eritaccipiehaum îjàhrn-
iqqid Paradiftis cuitbreëgebat, ïnquo mub^ fenticol^*-
qüe matéries nbh fucctèlcebat > Kæc enim poftèa pet ex-
•ecrationetn coepit in ea terra qux extra Paradifum efajt^
enalci. Ptaeterea qüi potiiit cultore opus habere Paradifuerit
tuerit. Dicimu’sigitur, Legem ddbbusdicimodis) vnk
ue^falitet, & particulariter ;verbi'gratia vnipemlis le^
eft cognitio ilia naturalis qux nobis infitaeft, & vis in-
genij qua dijudicamusbonum a tilaloi eatti enim in^idit
Deus omnium hominum animis »laudans ipfos, fiquod
bodum eft id operentur, & yici (Tim ciilpans damnanfque
li malurh patretit, quantumuis occulte ea pfera^antur*
Nam in gpntiUm^vt ait Paulas, cor dibitsfcriptdtexeft, <&
eft ipfts fua confcientia teftis,S>ce. Eius generic eft illu<i Dbrfii-
ni didbum i Staff pultis vos vtfaciant vobis homines ,ftcfacijte et*
iam Vos ipfts. Particulatis Lex autem eft ? qualis ea quitn
Deus prxfcribebat ipfisNpachkis,neyefc;erentur (angtii*
nejitem qualis imppfitaeratludaebt.pm Na2arjeis,ddnon
bibendovino, autficera, nequeadmouenda capiti no-
uacula, qualcs denique Iu4ae#rum ftatUtx fuere facer-
dotibus, de rebus j alijs omittendis, alijs agendis. Pum
igitur ipegis vcfeabulo dpobus y^amur modis ‘y & parri-
culaficer,& vniuerfaliter:, refpondemus ad alteram qux-
ftionem ? non fuiffe Legem yhiuerfalem fed particulW
rem iliamj neguftar'et dcaibPXP feienti^i lolienim A^
damo eiufque coniugi earn imperauerat Deus non ctiam
vniuerfp getteri hunianp* Iam fppespft Vt &c hoc^difqni-
tamuS, quade cdufta demerit E^eus Ad’amo legera^Cen-
lemus autem ob bene multaS cauUM^^id fadtuin i Deo,
elfe* Ptimqenim,yt ^ciret fe#Dpmi.num con.ditpremque
habere quifibi eapi Legem fmp§rapi0e t, pamdompiiO-1
ruiheftLegesfanciret <df;nde,,y;tfe.q:jegtnnp'.qtfe^mqp$
agnofeeret j quippe lex Creaturisatqueeffe<ftis ftatpi fo-
lec^'ytaitPauid: Spni^ijpfts^
Mé.
■Tim.u
•*Naziafi
Gen.9-
H
Num.6‘
fus,bmnisgëherfs àrborîbus abündahsîdehique quomb- ! homineseffe. Ad hoc, yt intelljgeret libertatem fibi^çulta' m *
A
Arbitrij
I»«*'«*
ifOraaone
1 inHatali
l'Çhrifti.
iLexNatii-
I ralisinÇo
I fcientiçm
diciopofi.
! Cutlet
patticula-
ÔJprater
»atura.
,lemAda^
tetnqüe àtbitrij à Deb datam elfe cum ab ill© cpnderecur;
neqhc enim Legem ipfiimpofuilfet particularem & qdx
exvoluntate pénderet, ne de Arbore ederet feientiæ, nifi
ante libërtatfe poteftateqùearbitrij proprij ipfum donafi-
fet,qua(frvellét)obferuaretLegem,fîu nollet.non öbfer-
uarét. Prætçrea Lêgem ideo pofdit Adamo Deus, vt libero
ipfius arbitrio diet materies&veluti clibanus quo pto-
baretur, fiept ait Gregorius Theologus : Dedit(ihquiens)
Legern,materiem libero arbitrio.Sicut enim per ligna pe-
riculum fit de arte fabri lignar 'j, an'prbbe atq; exaóbe cam
teneat.an min ime, item per aurum argen turn que de auri*-
fabri arte : ita pér Legem Adamo conftitutam probacum
eft ipfiiis liberum arbitrium, compçrtümque libertatem
ipfiusremiflam folutamque efleac magis propendere ad
præuaricandùm peccandumque. Nam valuifletquidem
obferuarë Legem & tarnen non obferuaUic, qualis fane
facultas brutis animantibus qüaî ratione vacant, haud-
quaquam eft concèflà. Po>ftremo ob hoc quo^uelata eft
Adamo lex à Deo 1 vtillefeifet atque intelligent, alteram
Deo fuperefte fieculum in qüodignumprecium fol-
uec vtrilque& ijs qui obferiiant & ijs qui violant Léges
Sed pergunt quærere nonnulli vlterius, , cur legem tulerit
Deus Adpmó quam præfciret ipfum non eflè obfer
uàturam. Ad hoc primo rcfpbndemus, rion ideo Corn
ditorem Deum Legern Adamo imperauifle, vteam od-
feruaret, neque rürfus vt violaret (quo veftra hæc quæ-*
ftio (peâatcumdicitis, C u r, quam præfciret ilium Legem
non præftituro, præcëperit) ledeasobeaufas quas
nupér commemorauimus. Quippe aliud eft obferüare,
aliud non obferùare Legem , & aliud, feirefë habere
Greatbrém feque eflè creatum &'præditum arbitrij liberate,
huiufquegeneris cætera cognofcére. Præterea
dicimusjficut præfciuit ilium non obferuaturumLegem,
îta præfeiuitÿjuoque futurum vt poftquam Legem ille
tranfiliuiflèt&përpeccatumcecidiflèt, ipfeveniret, re-
dimeret » fubleuaret ilium à cafu peccati. - Inliiper Le?
gem ideo tulit ( etfiviolaramirinonignoraret)*quoin-
telligefetür, Ipfum eflèDbminum, quicondendarum
Lëgum haberet potcftàtem, Adamùm vero creatilram,
& eum qui meric^Legibüs parère deberet : Præterea
quo 'conftarer Libèrum arbirriuYn eis peculiariter con-
ceflum’ eflè rebus creatis quæ ratione pollent , vt penes
ipfas eflèt vél feruare vel frangere Leges. Ad hxcfanciuit
Legém Deus iam. tum præfciéns futurum vt violarëtur,
quo, ea, obfequiofi a rebelli bus fe cerneren tur, amicique
àb hoftibus , &Legum cultoresàpræuaricatoribns, arque
cum-illorum virtus, tum hotum vitiofitas manifefta-
ria fieret ,'Cögnofcereturque : fublata enim Lege, nullum
inter vtrofqüe .diferimen fuerit. Ét verö hanc etiam ob
remlàcà à Dèo lex eft, quam tarnen non nefdebattranfi-
liendam, vene nefciremus ipfum merito iureijs qui Lé-
gipareréht, retribuere df licias Mundi, contraquerebel-
libus ærumnas Mundi.. Præterea vt ij qui ratione vtun-
tur,intelligerent,quod aliumille habeatMundum in quo
mérita in quemque conferet prætnia. Denique non alia
ratione præfçripfit ’flam Adamo legem, quam feiebat
ipfum tranfgreflurùm , atque póft, alijs^mortalibus, fidei
leges, non nefeius, plurimos foreincredulos,. Vlterius
quærunt, cum eflet Adamus natural!Lege informatus
quæ in confcientiæ iudicio pófita eft bonum à malo di-
ftinguente , cur hancalceiram particularem eciam Deus
ipfi irhperauerit , ne ederet de arbore feienriæ! Hic re-
iponderriüs , id faétum eflè quo ïlluftrior effet b o ni tas
Creatoris Adami, vtquinon fiuit ipfiim rebus maiori-
bus animum fuum occupare : deinde nepererttwemille
exiftimaret, fèrériim conditarumeffe Dominum,neque
fuprafe,dominum alium eflè. Nam ver bi gratia, cuma-
nimaduertiflet, omnia ilia quæ fiib afpeâûm cadunt'fua
caufla elfe effedta à Deo, feque naturali præditum ab illo
cognitione , atque omnegerpsdelicias fibi abfque vllo
moleftolaboreinpromptuefle, denique res afpedabi-
les fibiferuiehtes quafi ancillas, & vtfcmeldicam, cum
vidifletomniaillabona quibus abfque moleftiaaut cura
obleftabatur : facile ipfius animus ex his rébus pér arro-
gantiam confiidèntiamquc mucatus fibi perfiiahflèt, res
omnes quæcoriditæ eifenti àd fe fpe£tarfc,heqüealiüs do-
minationi eflefubieCtas : Wifi hanc alteram i Deo legëm
a'ccêpifler, denônguftandaarbofé’i quæperpetuô ipfis
obferuata oculis in mèmoriam meritemqUeipfi réuoca-
ret feruilcmhiimilemqubfuam conditionem, feque Ha-
bère Dominum à quo eiüfiriodi lex dè àibote fibi effet
impofita, arque eas ipfascreaturas quæ fibi fcrüiunt, ad
ilium fuum fpe&àrè Dominum» Nam. fi eUm Legem
haberet naturalem j&infiiperhattcdearboré , quæve-
luti adiucrix illius effet, tarnen deliquit fuaprë Voluh-
tate, atque fedmftus eft : quanto magis pêcCaflet; lapfüC-
que effet, fi hæc de arboré lex polira ipfî non füiffer?
Rurfus, fi præter illam naturalem Légèhi rion etiam hand
interdirai arboris acccpiflèt i mulfitaflènt morofi homi;
nés,cur non dediffetilli DeüS légem aliam,- ëàque fubfi-
dium attuliffet priufquam laberetur per peeçatum ! Ke-
&e igitur Deus Adamo ântequam peccaret, hancLegçm
de Arboré feientiæ imp o fuir, licet præterea naturali Lege
informât us eflet. Quin hoc infuper feire conuenit,
non iamsraminquinato Adamo pofitam eflèà Deo Le-
g"th,fedadhûcpuro proboque & veluriab omnivitiofi*
tâtepercolato} fieénimipfumcondidqjar. Ad hæcillud
etiam quæritur, cur Deus Adamo Legen) de arbore rila
imperaueriti&non de alia re quauis/ Refp^ondemus au-
tem:quo cognofcereturillius amor erga fuum parerirem
Deum.Omnis enirriLexvdadamoreminDeum, velad
amorem aduerfus proximum fpeéfcat i iam vero nulli ad-
hue homines vfquamerant, vt mandate Adamopoflec
neoccideret,autnecommitteret Adujterium^el ne für- :
tum faceret:&quæ funt huius generis alia. Ifliufmodi
enim præceptis nullus tune locus eflè potuir , quando
\nulli erantaiij homines, ideoque Legem de arbore fere- lourde ri-
bat,qua obfèruandapietas Adami aduerfus filum Condi- bl(? onfu‘
torem agnofcéretur. Denique & illud folct quæri, cui £ « Ad^
Deus legem Adamo imperâue rit,quæ ad ci bi côcupifcen - jmo polit*
tiam fpeétarec , non ad aliam rem quampiam ƒ Potuilfec ■ 1
enim illi lara Lege mandare vtquofdam nomihatim præ-
feriptos dies ieiunus aut precibus vacans tranfigeret, vel
fe vnoeodemquelocopereos, immoruscontinerec, auc:
huiulmodi aliud quippiara agendum ömittendumue. r
Adeam quæftionem refpondemus, cam concupifcen-
tiam quæ circa cîbumverfatur prim um eflè animi noftri
adfedum , coque reâe primam primo homini Adamo
Legem deillaeflèimpofitam. Sedvtclariuseuadat quod
dicim us.* multi&varij funt adfeélùs quibus noftca liber-
tas impellitur,.quorum omnium præcipua, &veluti radix
eft Concupifcentia. Hæcporro trifariam diuiditur;
nam aucadventrismgluüiem pertinet, aut ad opum pc—
cuniârumqueauaritiam,autad gloriæambitionem.' His' f
epim tribus adfeâionum generibuscomprehenlætetiem tn"
tur omnesprauæ cupiditates:& hisadortus eft quidemSa- ijoL
tanas Dominum noftrum in deferto * *& in Vrbe : vepum,
fuccubuit. Cæterumventris cupiditas, reliquis duabus
violentiordifliciliorque mortalibüsincumbit; quod vel
hinc confiât,quia abfque pecunia &-gloriaviuere homines
poflimt.at fine cibd nt>n pofluntficutapudleremiam
PtophetamCcnptamextAV.Dederuntresfuaspreciofasprocibo,
yt inftaurarent animam/«rfwi.Neque enim aduetfum nos facie
illud Domini noftri diétum ; Non in fob pane viuit homo.
Igitur qupniam Gula, primaeftin nobis perturbatio ani-
mitconfencaneum erat,vr primæ Legis Adamo primo homini
ferendæ effet oceafio. Et verö quia per ventris fri-
gluuiem, cibique appetentiam SatanasiAdamum vice-
rat, idcirco & Chriftu^inde viâroriam fuamaduerfus ilium
in Deferto eft aufpicatus cum illi diceret, vtéft apud
diuumMatthæum : Siftlius Dei.es, dicito, vtlapidesiftipants
fiant. Potto funt qui Deum culpent,quod Adamumcon-
didérit cibi auidum aororàcem : & interim j Lege lata, à
cibocohibuerit. Sed nos ad hæc dicimus, nullamhicin
Deum Crcatoreni poffe culpam coriferri, fedinipfum
damurâluftiffime; cuius rationem audi. Gupidine quæ
eftm nobis, eft quatenus libéré vti pèrmittitur, eft eriaro
vbicoërcenda cohibendaque eft.'; Ea igitur pars illius
quænoftro vfuipermiflaeft, çulpa vacac neqjie Lege in-
hibetur: qualiseft, v i edamus, vc bibamus, ytdormia-'
Concupi-
Cupidica*
•diiiicita.