
l'oe q u ifiComplicate i Qmopjorrafliute comperca,eas
quaflin altûm elçnado fqpctbicns manifcftat. Alas in altum
Apoc,X9-i+.'
erigcrecft,pcr.fupetbiam cogitadonesapcrirc^Junc
autem quiafan&umfc fimulat, quiainfemetipfofangit
qua; Cûgicar, quafi alas in corpora per hutnilitatem pucat-
Notândumverd quod nori ait,déridé! equum&âfcenfoifnlppHat
f j ™ 1 " #
ftue ahimx corpus fuum,quod videlicet nomt,&ab illicitis
reftringere, & in bonis dpeiribus relaxare. Equitisergo
norSmealirriam famfti viriexprimit.Hinc enim fcriptum
eft. Exercitus qui funt in coelçjequebâtur eum in equisalbis.ACcç-
for autem eqùitis drrinipdtens eft Dodiinus, qui vniufcu-r;
idfti’,virianimàmpoffidet}ruarpébrapoflidentem.Dmdcf
ergo hÿpocrita quia elêétorum defpidtfan&itatem.
Deridet afllnforetnequitis, ddm profilit, vfqvadjn-
iuri^jn crearocis.AliterJn altum Scruthio alas erigit.qjia-
do fiio conditori fÿnâgoga nonvtanteaforrnidando,fed
aperte iam reppgnando contradicit. In membra quippe
Diaboli tranfiens, & mendacijfiominem Deumcredensj
coprta fidelés tantum in altum extoUitur.qtiantum&Dei
corpus fe elfe gloriatur,quç quia nonfolum humilitatern
Domini,fed iprametiamdimnitatem^on tantum équité,
féd alcénfo'rerhetiam equitisirridcr. N a # verbum Dei,
tuncequitem afcendit, quandohumanaïn:animampro-
priç carni piçftdentém^diüino cultui femetipfüm ctean do
lubiugauït j carnem quippe diuinitas anima tnediâte, fuP
cepit,&per hoc toturofimul équité tenuit, quiain femer-
iplum non folum ilia regebatur, fed hanc etiam qnærege-
batàdftçinxit.IudæaigiturpéradnentumfaperbictisAn-
tich'nftilaquedTedudi0nts‘eapta,quiar?demptorem no*
ftrum humilem fui frein terh o mi nés de fpi cit, deride teq -
tem.qüiaeiùs in omnib. diUinitatem contradicit, deridet
nihilbminus & afcenforem. Sed redemptorvnusidcmq-,
& eques,&eqUitilàfcenfdr,ôccurn in mundum vcnit,for-
tes cbntramtindum prxdi catores exhibuir,&cum în mü-
di térmipum ÀnticRrifti fiduciam tolérât, yirtutemipfc
certan tibus-fu b minifttat.Sequitur.
EJumqu'idprabebisequofortitudtnemaùtcifcumdabïscoübeius
fciwnû«?Eqüinominefariâusqiiifqjprædicatoraccipttür,
| Prbphera altcftântc qui ait. Mtfiftiin mareequos tuosturban-
tes aquas multasIPet hirini'tutn péçdicatiô exprimitur,verus
autem quifqueprxdicatorante fortitudinem,& pofthfn-
nitum accipit,qui cumin fepriusyiria extihxerit' tunc pro
crudièndis alijs ad vocem prxdréâtionis venit, fôrtitudi -
nem hàbet,qu! a aduerfa cbnftanter tolérât*, hinnitü quia
ad fupcrnâ blandiensVôcat. Equo enim fuo Dominus6c
cümaâionisfortitudine hinnitum vocis, & cum hin nitu
vocisfortitudinéminiftrat aâionis.Colloln.équihirinit*
circüducitur,quia ne ad puer fa opera^pdeat fuis voeïb. ét
vita prxdicantis ligâtiir.Hinc ;n. per Salomonem di ci tur.
Corona grattant accipics capiti tuo,&torquëaurea collo tuo. M o-
r'alitér. V nicuiq; anima cui mifericôrdirer Deus prxfi-
det,ante omnia fidei fortitudinem prxbet De quo Petrus
ai t Aduerfàrius vefterDiabolus tanquam leo rugiens circuit quares
qUïdeuoret,cuirefijlttefortesinfide.Hüicaût£otûtadinihinni
tus iunglturicum ficquod feriptum eft. Corde créditUr ad
iuftitiam, dre autem confeftio fit aâfalut.em.Scçpüiut.
$umquïdfufcttabtseumquafilocuftas>Suba.\xd\s,vtcgo,({m
ilium ad altiora éxcitando iubléuo, qui graüîdfi pèrfecu-
tionikeftu excrucïâri permitto. Locuftârurn nomine ali-
quando IudxO1 um populus fignatur, vt illud deïoanne.
Locuftas&méljilueftreedebat. Aliquândo conuerfaGentili-
tas,vt ilîud.F/orél»if4W^drfi«m,ideftEcçlefiaprimitiua Sore
virtutum.ImpinguabiturloCufid, ideftficcaGétilitaspin-
guecBhe terra, & difipabitur capparis.id eft Iudæâ.Aliquan-
doadulahtium lingua. V t illud. Ventus vrens leaatiit locuftas,
qua afeenderunt fuper vniuerfam terram Aegjpti. Aliquândo
verb per compararionemjrefurre&ib Dominica, v.cl præ-
dicatorum vita fignatur, vt illud. Excujfusfttmficuilocufta:
Re&e vtique ipfaprxdicatorum pejfeéfcio locuftis exprii.
mi tur. More enimdocuftarum qubtiéhs Ce âttollere Cohà-
tur,crura figunt,& alas erigunt,quiareéte agendo leftâbi-
liun t,& ad altavidendo fubleuanturj rurfumque pedibiis
£e fuis po'ft faltùm excipiunt, dum poft contémplatiqnem
fublimium,ada£tiuam vitamrcuertiintur.V eliieut locu-
Hom. lo-io.
D
Marc, t 6.
^ccltj.U.J.
T/a. 108.13.
fta matùtinis horis vix à terra fe fiibleuatit, cum vero æ-
ftus exarferit, tan to altiUs quatitb alacrius volant. Itani-
mirüm fanbtus quifqUè prçdîcatof,cumqüieta fidei tem-
poraconfpicit, humilisacdefpedus accipitur^ fi autem
perfecutionis ârdbr incandeat, corde cccleftibus inhæ-
rens.moxquantæ fit fublimitatisiôftendit. Moraliser.
V nufquifque, qui Deam fequîtur in ipfo füo exordio, vt
locuftafufeitatur , quietfiin quibusàdtionibus locufta-
rum moreflexispoplitibus terra inhæret, inquibufdam
tarnen expan fis alisfe in aerafufpendit. Conuérfis quippe
initia bonis moribus malftque im mixta funt, dum noua
iam per iqtentionem agituï, & vêtus adhuc vita ex vlu
retinètur. SecqmtaciQlorianariümeius'terrôr. Inlcriptura
facra vocabulo narium, aliquandofatuitasnarium folet
intelligi, vt illud. Circulusaureits in naribus fuis. Aliquândo
antiqui hoftis inftigatio, vt illud. Denaribuseiusproceditfu-
ww. Aliquândo vero praefcientiadcfignatur,vt illud Prophète.
Quiefaite ab bomine, cm tu Jpiritus eft in naribus ehu,
quia excelfus re utatuseft ipfe.Ho c autem loco narium noftii-
nèprxdiçatoris lanâi pcxfcientiâ ac praeftolatio defigrra-
J tur. Dum eniui venire extremum iudicium, oftendi cce-
! leftem patriam, perfoluiiuftis praemia appétit, quafipet
I narcs fpiritum de futuris trahit. Sed gloria nariu eius terror
eft, quiavifionem diftriâi iudicis quam iuftus vehe-
meter expeéfcat,iniuftus venire formidat.HincPaulusàit,
Ego iam deltbor, & tempits mea refolutioms inftat. Bonuthcerta-
men cert aut,cur faim confummaui ft dem faru aid.De reliquo repofi-
ta eft mibi .corona iuftitia, quam reddeimibi Dominus in ilia die
iuftus Iudex, »0» folum autem mibi, fed & hisquidiliguntdduen-
tumeius. Moralitek-Ptoeoquodnori vifaresodorede-
pféhenditûr,nonimmerito nariu nomine (pëinoftraçco-
gitationeséxprimüntur, quibus ventiuüiudicium quod
&fi ocu lis ad hue non cernimus,iam tamenJperando prç-
uidemus. * Omms autem qui berioyiuerelncipit,audiens
qüöd perextrèmum iudicium iuftiâdreghum vocehtùr,
hilarefcit. Sédquia quædammala adhuc exrcliquo fibi
intffe cbnfideratjhoc ipfum iudicium de quo exultàrein-
choàt ,appropinquareformidat, vitam quippe luam bonis
malilque perroixtam conlpiçit, & cogitationes fuas a-
liquando fpe & timoré confundit.Sequitur.
: Terram vngulafodit.Quid per vngulam nifi predicate ris
Lfan étivi rtu tu m perfeélio demonftratùrîquia videlicet f»-
1 gula terram fodit , dum de corde audientium cxemplofiio-
i rum operum terrenâs cogitationes eîicit> &auditorum
. corda a fecularibus ctiris euacuat, cum ipfe côntemni*(è-
ficnlüopere oftenditîHinc Paulus djfcip'ulis ait. Hàccogita-
te qua & didiciftis,& accepiftis,& audiftis in me;& Deus pacts eut
1 yobifeum. Et ttxïfxitcd imitatoresmeieftote,ficut& ego Chrifti..
Aliter. Equùsiftevngula terramfodk, cum prxdicatoc
L qùifq; inquifitione fortiterrenas infeçogitationes difeu-
I tit,èafq;flertdoàfe euacivarehonceflàt.HincadEzechie-
! lem d 1 ci tu ; .Eihhominisfodeparietem .Item ad ÉGiiamï>omi-
• nus dicir. Ingrederepetram, abfconderefoffa humo a facie timotis
Domini,& maieftatis etus, id eft pénétra duritiam cordis tui,
< 6c re rrenas cogitationes ab ira diftriâi iudicis in humilita'-
te mentis çéla.MoRALiTER. VngulÂbrram fodereeft, di-
ftrida abftinentia carnera'domare.Setpiitur.Ex«/f<if^auda*
cl er. Audaéter exultât,qUia fie aduèrfis non frangitur, fie-
ut necprofperiselcuatur. Aduerfa namqj non dcijciunt,
quem profpera huila çorrumpunt. Ne ergo prematur
aduer(is,habetvimfbrtitudinis,nccleueturprolperis,ha-
bet pondus defuper fédentis. In aduèrfis hilarelcic, quia
augeri fibi virtutis meritum lætatur. Hinc de Apoftolis'
dicitur. ibant gau dentes a confpoâu concilij, 6c reliqua. Soient
namque hxretici poteftatum mundi defenfioni-
bus contra fidei prxdicationem quafi quïbufdamarmis
(etegere , fed equus ifte poteftatum mundi iracündiam
non formidat, quia rpfius quoque vitx præfentis defi-
decium per mentis éxceffiim calcat. Hind per Salomonem
dicitur. Iuftus quafi leo contiens abfque terrore erit. M o-
r Ait i ,t e y. Quienim valetiter reprimit quod im-
pugtiac, audaéter exultât de his quxin xternapaCe défi
de rat. Hinc per Salomonem dicitur. Diligenter estent a-
grum tutrn, vtpofteaadifices âomum ttiam. Sequitur. lnoc-
cttrfum pergtt armatis. Pierumque enim quieci atqj incon -
eufiî
F
i. Thn.i
mccre.
jphilif.y
Ez.ti.i- f
Efa. 1.1e
H
m
ciiflîtèlmquibàiur,fi obuiare prauis proiiiftitiainoh çura-
mus. S ed fi ad xter nx vitx defidenum animus exar fit, in
quantum locus admittît,debemus pro defenfioneiuftitiæ
nolmetipfbsvltro pbijcere., ficut de Paulo (criptum eft.
Replets funt ira exclamauerunt dicentes. MagnaDianaEpba-
fioriim, 6C pàulo p o ft. Paulo autem volente intrare in populiî.non
permiferunt difctpuli. Nam cum iuftitia q nos amamus in â*
liis feriunt,nos nihilominus fua perculîlone confodiunt,
etiamfi venerari videantur. M oraliter. Hoftesatçnati
funtimniundifpiritus innumeris contra nos fraudib® ac-
cinéli,qui cum fuadere nobis iniqua nequeunt.eafub vit-
tutumfpècie nofteisobtutibus apponüt.Eftûfiaigitür ter^
ra armatis hoftib.iti occurfùm pergere eft, deuiéta carna-
li nequicia contra Ipiritqalia vicia ccrtâmenÉibire.Naqui
adhuc fecum eneruicer pugnat, feuftra contra (è bella extra
fe pofita fufeitat. Vel certe armatis hoftibus in occutsu
p ergi m us,quand o per éxhortationis ftudium, eorum in-
fidias 6c in alieno corde prxuenimus:quando noftra cura
ordinate poftpofita accefium immunaprùm fpiricuumd
proximimencéproktbemus. Sequitur.
Contentait pauorem, nee ceditgladio. Videamus quomodo
pâuorem defpicia t ,q ui ait .Quisnosfeparabit à cbaritateCbri-
Jîi?Tribulatio,ananguftia,anfames,anperfecutioïComra.hunc
iraque equum toc funt gladij hoftium,quot genera petfe-
curionum.Sed vir fanétus qüiaventura.aduerfa non me-
tuit,pâuorem defpicit.quia vero neefuperueniente perfe-
cutione vincicür, nequaquam gladiis cedit. Moraliter.
Contemnïtpâuorem, quia nullius tentationisformidinead
hoc vfque ter retu r vt tâceat, nec cediïgladio, quia 6c fi vio-«
lenta ilium tentatiopexcutit,. à cura tarnen proximinon
repcllit. Nam Paulusquosab hoftegladiosiufcipiat, di-
c i c 6c quomodo eifdem gladiis non cédât often-
dit. Video autem aliam legem repugnantem legi mentis mea,
&reli qua. Cæce ris autem didt.Mortiftcate membrayeftraqiu
funtfuper terram,fornicationemiimmunditiamdibidinemjoncu-
pifeentiam nialam. Sequitur.
Super ipfum fonabitpbaretra. In feriptura facra pharetræ
nomine aliquaqdo iuftutADei occulrumque confilium
accipitur,vt iWnà.Eharetramfuamaperuit & afftxït we.Ali-
quando clandeftina prauorum machinatio defignatur, vr
illud. Paraueruntfàgtttasfuas inpbaretra.- Igitur quia equus
Dei hullaaduerfirate.terrerur,ei quoq; magis obuiatur,vt
eiim ex obfefia machinatione longe feriànt, Çpi apertis
côngrefiionib.inanirerappropinquant.Hæc tune fupere-
qùum Déi pharetra fpnûerat, eu quadraginta vïriin Pauli
morteconipirâüerant.Pharetra èrgo fo nuit, quia occultx
machinationis ad Paulum eaufaùeruenit.Sequitur. Vibra-
uit haftd&clypeus.Contis.equum quippe Dei quia prauorum
cohfilia m inxque perftrepunt, pnaretra fonat, quia
aperça poena vt iutetficiaturéxquirit, hafta vibratur, quia
vero ei dilputatione refiftitur , clypeusantefettur. Haben
t enim lànéu prædicaro res fagit cas qui b. cor audien-
tilim feriunt.Dequib'. Paulus dicebât. Lqboro vfque ad vin ■
culaquafimalèoperansifedfermo Dti non eftalligatus. Contra
quas perlecutores clypeo fiix difpurationis corda audientium
muniunt.MpRAtiTER. Equo Déi hoftis callidus fa-
gitfas per infidias impetit, qnei fub virtutCvi ciu m abfcôr
dic,hafta aüt cominus vulnerat, cum manifefta nçquitia et
Icientem tçntat.Sxpe nonnulli vitx lux euftodiam negli-
gentes in immu ndiciam libidinis demergunturmonnulli
Veto dum libidinis immundiciafiigtunt,per caftitatiscul-
menin voraginemclationisruunt. Hafta aüt eftculpade
vitiojfàgittaaütdevirtute culpa,fed perféâus quifque ab
vtroqvprotegitur.Hinc Salomon ait. Dominus erit in latere
tuo,&cuftodtetpedem tuumnecapiaris. Cui etiam clypeum
fraudulent us hoftis opponit, vt firefiftentis peélus ferié-
do non perforât ,làltem quibufdâm obie&ionib.profici-
entis intercludat.Sequitur.
Feruens & fremens forbet terram, n&reputat tuba clangor cm.
Primo homing peccanti diétùm eft.Tmv* es,&in terram ibis.
Q^xtâ ergo fanéti S pin tusmelo i nflam mat us vel inter fup-
plicia pofitüs quollibet pgKatorcs ad fètrahere nondcii-
ftit , fçruen.s proculdubio terram forbet. Tubxaüc çlan-
guht,çum huius fxculipoteftates loqui fandtos terribili-
terprohibent.Quià igitur perfecutionu minas predicato-
Bibliotb.Vet.Patr.Tom.ro.
, m
res minime foriqîdant,clangôrehitubxfonare ttpn repu-
1 tant. Hxcàpnncipibusfacerdotumtubafonuerat,cum
flagellaros Apoftoîos de Deo Toqui prohibebant, ficut
feriptum c^Çaftsdenuntiaqerÿnt, nêloquemiur in nomine le-
fu.Se d vidéàmus quomodpequumDei clangor tubx non
terreat,ait Petras. Obediréèpôrtet Deo magis quam bominibus.
Et rurfum.^0»e«iw poffumus qua vidimtts& audiûimus rionlo-
g«i.MpRALiTER.Gqntraçquurriclangôrtubçinfonat,qn
eleâi mente in eoquod agir for titer e viçino qùçdam pofita
culpa terribiliter tentac.Sed feruens & fer mensforbet terquia
nimiq ardorefèmetipfupi difeptit, 6c quicquid in
fe terrenum reperit,qûo profiçiendo confiimit,&.cIàngo-
rem tubæ fonare non reputat, quia çonfideratioriem for-
tiumue vitium quod de virtutisglorianafcatur follicitus
declinat.Sequitur.
Vbi^udieritbuccinimjiciivah. Equus ergoapditabucci-
na yah dicit,quia£prtis qpjfqi prædicator, cum certain en
fibi paflîonispropinquarèrHefiderat, de exercitio virtutis
exulter,nec terretur pugnx periculo,quia viéto r iç latat ur
triumpho.VideamusPaulurr),quomodo amat quod refu-
git,quomodo réfugiât quodamat.Âibn. D^mww habeas
diffolui,& cum Cbrifto effe. Et tame n didt.Quffutfaus in h oc ba-
bitaculo ingemtfaimusgrauati, eo quod nolumtis expoüan,fedfu-
perueftiri,vtabforbeatur quod mortale eft a vita. Moraliter,
Mulcos.q.fuafcelicitas ftrauit, multos diuturnapax inertes
reddidit.Equus ergo audi tabuccina dicit vah,quia videlicet
prxUatorDeicüyim tentationisin^umbereepn-
fpicitjVtilitatem fupernæ dilppnlationis çonfiderans,ex i-
pfa validius aduerfitate cppfidit. Seq. Procul odoratur bellu.
Bellu m quippe procul odorarceft,aduerfa qux longe ad-
huepofita cogitando prxppfrere, ne forcafte valeancim-
prouifafuperare.Idcirco.n.quodlibetcertaine exfuperât,
quia mente certamipi ante cercamen parat. Hinc Paulas
difcipulisâit. Vofmetipfostentate, fieftis infide, ipfevosprobate.
MoRALiTER.Bellum namque procul odprariçft,ex caufis
præce denti b .quç vitiorumpugna^ublequanmr agnolce-
re,& ficut flam narium,fie prouilas cogirationfirn nequi-
tias latcnter indicare.De quo odqrariueaè inEcclefiç fiiç
luadib.didt.Nafus turn ficut turriseftinLibano.Seci.Exhortati-
ones ducum &£ulatiïexercttus.£)\icesaduci(æ partis funt er-
rorisauélores.De quib.per Pfahniftam diçitm.Effufaeftco-
tentiofuperprincipeSi&errarefeàt eosintnuio&wnvid.DeQm-p
b us,per lèmetipfum V ericas dicit.,Cæcwfi caco ducatiimpra-
ftet?amboinfoueam cadet. Hps autem duçesexcrcituafequi-
rur,prauorum fcilicetrurba^qûæiniquis.eorum præcepti-
onib.famulatur.Duces autem exhortantur,quiahi qui in-,
fidelib us prxfunt,praua qux tenerisprxcipiunt,quafi ex-,
hortationèperfuadenc.Exercirus vero vlulac^quia caterr
uxreproborum contra vitam motelq-, fidelium dumloli
rapacitatiinhiant,quafijper ylulatum clamant.Sedquifqi
prxdicator. longe ante confiderat q> ycl auchores eorum
contra eleâos valeant præcipere, vel tur.ba eis fiibdita q
poflitimmanirer infinite. DehisducibusPaulusaic. Per
dulces fermones & benedtüïones feducent corda innocentïum, h os
vlulatus odorabatur dicens.Intrabuntpoft difçefiionem meant
lupigrauesinyos. Moraliter. Tentant«quippe vitia qux
inuifibilp-cpnrra nos prçliu regnancefupexfe luperbia militant,
alla more ducum prxeunt,alia more exercitus fub-
feqixuntui'.Ipfa namque vitiorum reginafùperbia, cû de-
uiétum cor çoeperit, moxilludfeptemprincipalib.viciis,
quafi quibufdâm luis duçibus deuaftandum tcadit. Inïtiu
quippeomnispeccatifuperbia, ex qua nimirum.nâfciturina-
nisgloria,inuidia,ira,trifticia,auaria>vèntxisingluui,es,lu-
xùria,fed habent contra nos hxcfingula,exercicum fiiuùi.
De inani gloria,inobedientia ,ia 6laatia, fiypocrifis,coij-
tentioncs,pei;iinaciæ,difçordiæ,'Scnouitacumprxlumpri-
ones oriuntur. De inuidia ,.pdiupi, fufurratip,derra£tiq,
exulcatio in aduèrfis proximi, alflictio autem in profperis
nafcitur-Deira,rixæ tumor mentis , contumelix.flamor»
indignatio,blafphemixprpferuntur. Pettiftitia,malitia,,
rancor,pufiilanimitas,dèfperatio,torpoxcircapcepta,va-
gatfomentis etga iilicita nafçituiv Deauaritia, proditip,
fraus,fiillacia,petiuriajjnquietudo,violé.tix»&:contrami-
fericordiam obdurationes cordis oriuntur.De veniris in-
gluuic, i nepta lxcitiaîfimrrilitas,ipaftiüaitia,riiultilo quiü,
ÜfJ? - •• ; --v ^ ...E l i ' 4" liébe-
SLcl.$. 40.
lbid.j.19.
Ibid. tL
Rom.16.18.
Aét.ia. z f.
H
EccL i® . ij.