
iS-*ƒ tjihn L X V i t,
% germca
Dem,Deus
aofter.
$ Viftori
DauidPlal
mus can-
Itici.
'Jo fincra.
c
ilahann.%.
| f tabefcit.
$ Impii-
Fumus.
Dcle&ari
inlætitia.
îiberatæ funt, tjttoniatn populosîiidïèas ïn gqüitacë, quia
non acfepis pcrfenam vniusgentîs', fed omnium D^us es:
ècgentes difigfi, vtambulenr viam redath, quæ ante non
re d o pede gudieban tur. | a-:
j C b h t it e a n tu r tib i p o p u li D e u s ,c o n fic e a n tu r
t ib i po p u li om n e s t
T e r r a d é d i t é f ü d um fu um *
C Dédit etiam terra frudum fuum, quandoDominüïn
feluatorem,dfeerferumgentium turba fulcépit:8c vitalem
fradunVintulit, çum iufïïonibusDomini obcdiuit, &
îpinasdiaboli tribulofque déferait.
6 B e n e d ic a c n o s D e u s ,D e u s n o fte r ,b e n e d ic a t
n o s D e u s : \
> .E t m e tu a n te um om n e s fin e s te r r ç .
H Behedicatnos Deus,ideft,Deus pater, Défis nofter,
id eft, Deus filins, qui Déus eft omnium per naturam : nofter
fàdüseft proprie Deus per gratialn y tertio didt bene-
dicat nos Deus, ideft,{pintus fendus. Et metuant eüm. G
Hoceftindpientium : v t& credere indpiant, 8c crédita
cauta follicitudine çuftodiantv H Timcre indpientium
eft, diligereperfedorum. ...
O r a t io e x P fe lm , ' L X V T .
| Llttmina Domine voit un: tuumnofcenor.&mifèricordiam no-
• bisvbcrem, buïediciiotievique largtre. Per Dominitm noftnnn
Icfum Chriftümfiliumjüüntqui tecum v'uiit & régnât* &c. " j j
A r g u r a c n t ü m P f a lm . L X V I I .
C Prophète C h r ijli aduentum a n n u n c ia t, tnim ico
runique eiusfuper biarn comprtmendam, & d e e -
ius ajfumptione in cælos.
T T * 5 In f in e rn p fa lm u sC a n t ic iD a u id .
C Vim iftius noiftinis fcilicet inÆnem hinc debemiis ad-
uertere, qqia dum finis dicatur, in initio femper apponi-
nîr. £ignifiçar enfin reràm caput 8c æternale principium,
ficutipfe dikitineua.ngelio.Egoprincipium. H P r im u s ,
opera: canticumdmelTigentiammeîitis fignificat. C P fe l-
mus autem cantid eft (v tiam d idum eft ) qui humana
tantum folet voce cantari. -, ' 0 ......
i C X u r g a t D e u s & d llïip e n tu r in im ic ie iu s j
E t fu g ia n t q u i o d e ru n t cum à fa c ie eius.
A Petit propheta refurrëdionem Cbrifti, inquadiffi-
parenturaduérfani feiiicetludæi. $equitur inæffimabilis
poena maledidionis, vt ab eius fade fugiant,cuius vbique
conftateflè poenitentiam. Qui oderunt èum , ‘eos fignifi-
catqui in iua pertinacia conftiterunr.
z M eut d e fic it fum u sd e fic ia n t :
b i c u t f . Huit c e r a à f a c ie ig n i s , f ie p e re a n t
S p e c c a to r e s à Facie D e i*
C fumus eftexflamma fiirgeris ebrraptihili, tenebrofe
congloba tio, quæ quantum plus e ^ o llitu r , tantum per
inane tenuatür: fie peçcatoresproducuntfomifèrasadio-
nes, quæ licet ad altiora fuperbia faciente confirmant, ne-
ceffe eft vt in fua ëlàtione deficiant. Sic etiam in judido
depereunt peccatoresa fecieeius, qucmadmodum cerad
fade ignis, conlumitur. No n diclt autem êos confiimi
pofle pmnitiïs, qui perpetuo igné torqueiidi funt,,fedà
fade D ëi npllendos. H Cera q pm licetabigne lolüatiir:
naturam non perdit, ita peccatoresifiollefcantapeccati
duricia ÔC »■ »oenitentia fiuàntj vt fàluentur.
3 e t iu iU f epH len tur & e x u lt e n t in c o n fp e d u
" D c i :
J E t é d e le ÿ e n tu r 'in lætitia. -*
H, Epulenturiufti qui permanent in fùa iu ftitia, & qui
vicia non habent., Deledentur in Domino. Exultent in
confpedu Dei. G V t ilium quemhiciufte metuunt, ipfi-
us munere bberari,fiib eiuspcenitentiagaudean u inlætitia
quia dum Içtia^m fuam fciunt nullo fine claudendam
fitauius in ea deledantur.
4 C a n t a t e D e o fp f a lm u m d ic i r e n om in ic iü s *
é I c e r fa c it e ei q u i a fe e n d it fu p e r o c c a fum ,
D om in u s n om en illii
C Cantat enim D omino , qui eius èôfttémplàtîbhçm
puro femper & fidèli-ariimo èoncuetiir. Pïalmutn didt,
qui^Operafàcit quatille præcepit» Iter facite e i, id eft, cor*
da veftrapurificatà præp'arate : quædigneturËèuiîritrbi-
re , qmalcenditffipefocc ifiini^H^^oe^ihdrtis^dcvi-
dorremeauit ex inferno. G Dicit; Dominus hbtncnillü
Vtnemo dubitaret, Dominünreflè faluatorem 8c Deüm I
qüem iudæi vt communem honiinem-occidendum pu-
tabant.r >v ' ,.'^ v
j * r E t :• e x u lta te f i n c o n fp e d u e iu s ,
^ - r tu r b a b u n tu fà fa c ie e iu s
é P a t r is o rp h a n o rum & iu d ic is vid ua rum .
p Exültare : non in hnius fieculi caduca lætitia, fed in
confpedu eius, vbieftiugiterVeralætkia. Turban autem
& ni'mium formidantes, facie,Dëi expelluntur (quior-
p han os 8c viduas, fæua cupiditate dilacerant) cùma!ùdie-
rint,Itëiiugnemaeternum, Quisautemfitifte,daiius facie
expclluntuf exponit, ideft, patris orphanorum 8ciu-1
didsjiduanim, de quo & alibi legitur, pupil lo 8c viduje
tüerisàdiutor. »
6 D e u s in - f l ö ó o f a n d o f u o : • .
D e u s in h a b ita re fe c it i vn iu s m o d s iri d o mo*
’
C Deus in lp co fànd o fùb, fiibaudiendum,cft, qjuim-
mutübilem feruàtfthteritiàm, v t fendus firtnus iâiCa.tur,
qui mutât fempôîa,non mutât confilia. H Vel Deus in
loco fànd o fuo,ideft,anitnafideli,vbicunq; enfin fendi-
tas eft,ibi habitaculum Dei eft.Qui inhabitare'facit in Ec-
clëfia, in qua fidëliter confîftendbus, fpiritum charitàtis
infundit,qüi vnius rribris fünt, 8c non mùtanjÿr. Siquidc 1
iuftus non mutatur,quiaferael iudicauit in iuftitia fuà per-
mafiere. In hebræo verphabecur Dominus inhabitare fecit
moUachos (id eft,folitartos:qui,fcil,foli,fegrcgati fünt j
à viols, 8c in'quibus non habitat peccaram) ihdbmp. So-
litariusenim, monachusinterpretatur, vt fit fblus 8c ab o-
mni peccato diuifus. -
7 - ï -Q v t :• e d u c itv io ifto s in fo r t itu d in e :
f S im i li te r e o s q u i e x a fp e r a n r , q u i h a b itan t
in fe p u lch r is ."
C Eduxit vin'dbs, quia alligatb diabolo v in â ô s ab inferno
liberauit,.8c ad gaudia ætemi rëgni eieuauit. Simili-
tër eos quiexafperant,idèft,iniram proüocantDominum
.blafphemia.Ipli fiint qui Habitan^n fepulchris, id eft,qui
ihfoetidai& carnaji adione fepultf fünt. H V ë l vindos:
in peccatis ligatos accipc.Vr - -
8 D é fis c hm é e g re d e re r is f in c o n fp e â u p o -
s p u li t u f : ’
C um p e r tran fire s in d e fe r to . D ia p fe lma.
G Egreditiirenim coram populo ^ qüàndo refiifeifantor
quiin fepulchris habitant.Tpf um enirn contuetur fidelis, !
quando in operibus magnis,eius pietate côgnofeit.Tranf-
grefluseft in.defenum^quàndo adgentes vehit,qüa: vèlht'
hætemus defôlatae: à vérbo Dei reddebâturalien£C,& tune
..(fupplendiim eft). quando haecfecerisjcognofçeris.
9 T e r r a m o ra ^ ft,-r -ë ten im :• c ce lid ifiillau e -
r u n t à f e c ie $ D e i S in a i :
A fe c ie D e i Ifra e l. -
1 C Y erra mota eft, id efljjArreni homines yiden^o tam
I magnarniiticiilacfediderunt.Coehdiftillauerimt.iH Sci-jj
licet m^anha.$inaiintérptëtatiir tempratiÔ. Ç Quifirma-
rait,quando ibiïdpyfes in duabus tabulis legerti aççepit.
H Et ille qui tùnc îudaicum populum præceflît iii.dcièr-
i tó , hodie in Euangeliô dëfertà gèntiurtrvïfitauiti.8c qui
cunc’mannSjille hodie corponsfenguinifqùe tnanna de-
dit.
, i o P lu u iam v o lu n t a t iam f fe g re g à b is D eu s i
h æ r e d i t a t i tu ç - ^ & f- in firm â ta e ft .
T u -4*yero :• p e r fe c i f t i-^ e am ^ Y V ^
E
t«nL
v '3» u f. j
c c n d m l' j
P 'N c f t t . j
i'inonqjj
menciiuJ
Cantari
Pfàlmi*
tfotanj
m I
m m
&dçfcQJ
l o c o fan.;
é t o fu o ,
fincrcdu
a u te m hi
QuieoK
p e i a n t . '
S antepo-l
ipnlum^
bularespö!
defertum
femper,
H
G e n t e s . î
v c lu td e -
fd tu m .
f.elfin^
rediras
egisexicùuin
f foedefpolii.
Jidere
fctefta-.
c Exp’onitillud,quödiatA dixiti Cbèft diftillauèmnr;
pluuia. voluntariaiftajfu.it manna, rtort ilfe quaë generaliter
vbique difFunditur. Qiupd fegvëgèüitj quia non hóe a-
liisgentibus dedit.H^redicas ipfiusfuit,pOpulus hébrao-
rum, qua: ad tempus infitmataeft,Dorniho minime cre-
dendo.quam perfecit,quando genres feliquas, in fupple-
mentum aedulitatis aamifit.
j i A n im a l ia tu a f h a b ic a b u n t in c a i
i P a r a f t i in d u lc e d in e tu a p a u p e r i D e u s , ;
C Oftendit nunc vnde ^erfecerit infirmätamhaäredfia?!
tem,quia de gentibus. Animalia fiieruritgëntes ivéra reif*
gione vacuatre, h è c liabitabunt in ea, hoe eft ih Ecclefia,
cum cultum religionis pejcèeperant.Paraftijlïgnificat p f
deftinatos.In dulcedine tua,id eft, in illafuauitatë, in qua
pauperesDei regës ditiflimÖs antecellunt, non m ffecüli
huius dulcedine,vbifehdimagis amarapatiuncur.
12- i D om in u s d a b i c v e rb u m :
e u an g e h z a n tib u s v i f tu r em u l t a .
C Dominus dabit verbumeuangehzantibus,ideft,apo-
ftolis,' quiMtbum eius yenéranda coiifeflion’i? pnedica-
bant.ViïCufeniulta,quandoeis conceflumefbturbaslan-
guentiuinfenare. Nam ipfum quoqj Euangeliiimmultam
rarrii cpnftat elfe virtutfii-n, quid enim fortiusquamanimä
feluare? A Dabit ëtiam Dominus,verbum euangelizarë
multamfiaculörum virrate, yel multa forritudine fecun-j
dum alia,m translationem,quiK habet,Dominus dabit eu-
angelizantibus, verbum fprtitudinis vel yirturis muit*. 4
i j t R e x v i r t u t u m d i r e & ^ d i l e b t i :• :
E t fp e c ic i d om u s d iiiid e r e fp o lia .
G Rex pater virtutum,hoceftangelorum.H Velferiéto-
mmipfiusdiledtifilü,vteftfiliusmcusdilèbtüs. C'Ëtfpè-\
ciei domus,id eft,pulchritudinis domus clïuin*, id eft Ec-
clefixieffe cognofeitur aütor filius,quando fpoliadiaboli,
ideft,homiiKs feèleratos in Ecclefiam adduxit ad fidem.
H Vel quando apoftoli in Ecclefia‘feolia, ideft , homines
diuidebant: qu* acceperunt de idolis,vnus enim Achaiä,
alius Cappadociam infertem accepit'exfpoliis, 8cc. Du-'
plicatvero fpmtus fen<ftus,dileéb,propter amorem quem
habet infilium.Qui enim aliquem diligit, femper eumfii
ore habet,
1 4 S i d o rm ia t is in t e rm e d iq s é c le r o s p e n n ^
,, c o lum b ïe d e a rg e n t a t a ::
E t p o ft e r io r a f d p r fi eius in p a llo re au r i.
C Sidormiatis,ideft,fIquiefcatisinpr*ceptisDeiinterl
duotéftamenta. H C Gleridicunturduoteftatnenta. H
Etlmgulilibriveteris&nouiteftamenti. G Pennxfignte
ficantvirtutum celerftatem, qu^npsinillam pamam du-
cunt,fthic inlege Dei quiefeere mereamuf ? Cplumbaede-
atgenmti,EccIefiamvultintelligi,quiarinnocenriam ha-
'bét ccmimb* , 8c diniriis eloqüiis, ärgenteo candorerë-
fplédènquamin ilfe futura refurredtione aurifpecie dicit
eflè adomadam,Si itaqiië fic4ormiatis,pofterforadorfi in
pallore auri(fub£udiendum eft)fufeipient vos. VndeÈc-
clefïain hoemundo: argento comparatur, inrefurredio-
ne verp vltima: aurb,pofteriora ergo Ecclefia:: nbuiffima
funt Ecclefi* munera.
f t ' D u m d i fc e rn it c ce le ftis re g e s fu p e r e am ,
n iu e d e a lb a b u n tu r in S e lm o n :
M o n s D e i m o n s p in g u is ,
9 ^x^fegëndo (hbhis eft,vnde regesfignificat apofto-
lös; H Qüqs difeetnit Dominus cceleftis,cum Paulum in
gentes,Petram in circum cifionem feparauit,qui fiipèrhi-.
uem dealbabunttu:. C Hoceftinper candorejji niu,is elu-
cefcunt,qüiÈcclefiamrL^erenofcünturfideliter.Selmon
vmbraincèrpretatunqushiccpngruediuinavirtusini^l-
“ gïtur^pfa ab seftuyitiorum nps defendit.Mpns DeimSs
pinguis>.Ghriftuseffe intelligitur, ex.quo perpetua 8c ffia-
uiafluenta defeendunt.
}6 M o n s é c o a g u la t ii sm o n sp in g u is :
I f V t q u id fu fp ic am in i m o n t e s c q a g u la to s ? i
*7 M o n s in q u o b e n e p la c i tum e ft D e o h a b ita -
: r e in e o : - . 4
P fa lm . L X W f'r i
Eten im Dominus häbitabit è infinem*
F innumtfibilis,
in
JU abun-
dantium.
Currus
Dci,faa-
âoriun y
G MpnS dicitur Chriftüs Coagulatus J propter patUulcS
eniltriédos, qùinonefca.fedcoagulato.lade potâdi fuftti
• .^P^iiS>qiuafërtilitate É a vberrinxuseft. Durit fupëtiüs
pfontein ifltelligi fehiafôrém,hiînë dicjr, vt quid fiifpië*
îfimi eqàgulatôs montes ? hoëèft,cür1niiontem iftum àpo-
ftolosintôlligere Vôluiftis ? Norifiihtenimipfi iftëmons
coa|ülatus,quamuis 8c ipfos per Dei gratiam doëtos efîè
cognofcatis.Reprehëndit ergo prophetainhoc ilium in-
telledluttïjquo aiiqùis per montëmi^poftplos intélligere
Voluiflètjoftendens hic permontem, fôïümChriftumiri-
telli^endum, qügmuis qtiam apoftoli montes dicaktur
_coagulati,ideo fubdit.'i'
I C MonsdciUfte eft in quo Deo beneplacitum eft.Ghri-
| ftfisenimiëft feins mons : qùipatff complacmt, vt in e o i
demhabitaret. ; Etenim Dominus hàbitabit etiam fe fi*
nem,fcilic.in apQftolis,de illis eriim riûnc loquitur, quod
in eis fit habitapurus vfquendperfe^ffimum terininiim;
ipaieftatis fuæ, qui eft finis fine Hhë.
, ï8 Gurrus D e i f .decem nulibus multiplex,mi-
lialætantijLim: |
Dominus in eisinSinaiin fàndo.:
G G'urrus Dei, efthominum çharipateiundaçopulatio.
Sàndbrum ergo vnanimitasjcurruis Dei eft.-quem illévelutaUrigainfîdetj&
felutarilegeadfuævqluntatisrninifterium
moderatur. Vcyero iftum ÿirfum non eqixis,fed hù-
mariis cdgitationibiisattributum oftèderet,ait decenj mi-
libus mui tiplex, quod ad inniimefdspbpjdos u/Jn equos
nofeitur pertinere. Milia lætantium:quod vtique de fide—
libus debet intelligi. D ominus in illis, hoc effc in fendis
feisdnSinaiinfando. Sinainterpretaturmandatum. Ibi |
requiêfcit,vbieiusm^datapçrficiuntur. ;
19 Afcendifti inaltum, $ cepiftf egptiuitatem:
Accepifti dona in hominibus/
G Afcendifti ih altum, Afeendit Ghriftus vtiq; qui pro-
pternos defeendit eruendos. In altum fc. fuper çoelos coe-
.loruhi. H Càptiuàfti nôs,quicapi:iuitenebamuEàdiabo-
lo. G Dona auten\;Dominifuerunt,fupèrapoft,olos fpiri-
i tusfendi conceffe magnalia.Siue vt apoftolüs ait: Vnicui-
qiienoftrum data eft gratia fecuridum menfiiràm dona-
îtionis Ghrifti.
; 2,0 é Êtenimnoncredentes:
Inhabitare Dominum Deum*
. G Etenimnon crëdentes^icfubaiidiendumeftîeoscô-1 !
uertit,nam qui non credunt inhabitare, id eft, qui adDo-
mini pénetrâlia negligunt pertienirè, vt in domo eius cum
; fidelibus hàbitare.præualeant, Dominus eos ëbnuertit, ‘
qui fidem fuam humanp generi miferatus indnlgec,ipfe
eft enim gratia quæ gratis datfir.
i i Benedidus Dominus f die quotidi« :
Profperum iterfaciet nobis Deus falütari-
um noftrorum . Diapfalma.
G Benedidus Dominus,idèft,cun6tisdiebus,ônimque,
tempore benedicendûs eft. Iter quippe curfum yitæ fîgni-
ficât,qûiiam profper effedûs eft, qiioniarriredçnlptorëm
fiitim mundüs agnouit;H Benedicit felutariumplütaliter, / j
à qtio tôt feintes habemus, quotpeccâfâ;Comrtûfimüs,ab r ^X0
ipfb enim feluamur.Sëëurus efto peccator, noli.dubitarè, i Salutari-
qùod qiiortdie poifisDeum benedicere operibus, qüoniâ uni no- I
profperum iter tuüm feciet Deus felutariû,qui ertim quo- j ftmrum.
tidieproficit,pcUeftquotidieDeümbenediceré.Nifverb
prodeftjheri bënedixiffe Deum:8c hodie non.
22, Deus nofter Dcüs é faluos-^-faciendi j
Et Dbmihi Domini exitus mortis.
! C Deus nofter,fubaudiamuSjhichabet pôteftàte feluoS , tis egret
feefendiihos. Exitus mortis^eft Domini, hoceftrefùrre- ^us‘
dâo vptiui.ftdelium;Reuera exitÙS illi fingularis fuir, quia
ipfeab inferisegrefïuseft, 8c inde nos preftabit exire.
23 .Veruntamen Deus conftinget capita ini*
micorum fubrum:
Verticem f capilli perambuiantium in de*
Tidisfuis. ...A ; - - " '- .
E
i fempet.
Mons coagulai
us i
pinguis
Chriftüs
eft,
£ fnfîipéi
porrabic .
nos,Deus
falutis no-
ftræ fem-
Pcr-
H
^ falutis,
& Domini
' Exitus \ .
mortis.