A j rtem cogitatÎQrtis ilUcitÿ nofmeripfos àfpere dimlcando
I m un d am us vA 1 i t er.Per je ftam fragiht as m o rt,ali tàtis hi tel-
l ligitut. Teftaergoranicm.mundare eft mottalitaris cut-
1 fu mfr a gtl itat e m qUep e n fa r e. Cu metgo prauafe cogitatio
1 menti influit, quafi ex vulnere fairies decutrit. Sed citms
I laniestergiturifiinconfidetationehoftra fragilitas quail
inraanuteftateneatur. Saniesitaque tergitur, cum culpa
honfolumab opéré, fedetiam dcogiratiorie refecatur.
\lihcDominas.Dko,in<\uit,vobis,quodfiquisvidentmulierem
ad ccttcupifcendinn earn, tarn mcecatus efleam in cordefuo.In
fterquilinio fedet, quiinfirmitatem fuam folicituSrefpi-
cit,& fe de bonis quæ pergratiam percipit,nori èxtojlit. In
fterquilinio nobis federe e ft , ad ea quæ illicite gefümi^
mentis oculos pcemtendoreducere.SeqUitun _ 'W
c,. l Dixitautm illivxorfaa’. Adhuc tu permanes in fimplicitate
iua ? BenedicDeumh& tnorere. Antiqiuis hoftis hun?anum
genus duobus modi'stentare confiieuit. Y t VideHcet.c'pr-
da ftantium, aut ttibulationibus frangat, aut perfuafioni-.
® busmolliat. In vtrifq»ergocontrâB. lob fevehementcr
exercuit.Nampatrifatniliasintulitdanjna^erum,viftufque
ad (ub cilia tentandi argumenta con uertitur. Çorigi-
tur mulieristenuit, & quafi fcalam qua ad cor viri afeen-
- derc potuiiïetiinuenits fed nihil had arte præualuit. Cum !
enim cor noftrutn ahtiquüs hoftis fua perlualione ppn
fubruit, ad hoc nimirum per linguas adhærcntium iubre-
, - J pit.Hinc enim fetiptum eft. *4fiiijstutscaue,&a domefitew tuis
Matt.io.vï attende. Et rurfuin. înmicihwnnUdomeftici tins. .MystiCe .
Cuiüsfpeciem maleperfuadens muiier rénuit >. ufti quo-
rumlibet camalium in Ecclefiæ finu pofitorum ? Qui quo
'verbis profeffie fideiimus funt, eo bonds ihcorr«ûis fuis
moribus peius premunt.Suadent namque nos aliquandp_>
verbis» aIi%uaridx>exetnplisiUiciunt. Sed hocipfumaliquando
metu, aliq.uando vero audaciaagere moliuntur.
Quorum Petrus & Saruiæ films fpeeiem tenuerunt. Illc
videlicet à paflione Drtminum prohibendo, hie vero ma-
lediccntem Regiextinguefé cupiens. Sed valde deteiio-
resfunt, qui huic cuipæ non form|ffinesfed elarionefuc-
C cumbunti M o r a l it e r .V xornamquemalefuadens,
eft carnalis cogitatio mentem lacefeens» Sspeenim& tons
flagellis atterirnUr, &intjis carnali fuggeftioné ratiga-
Th ren.n o mur.Hincleremias&k.TorUinterficitgladitis, & domitnorsfi-,
milUeft.Se d hæc affier aguntur àreprobis, aliter abfcleais»
lllorum namque corda ita tentantur vt confentiàntj ifto-
rum non tentation es quidem fiifcipiunç » fed repugnant*
Sequitur. ‘ . , ;
lo. Rejpondensauieni lob4ixit. QjMfivnadejtultisînulteriuus loctfMK.
Eccevbiquc hoftis frangitur,v bique fuperatur,quia
eirim fenfusprauæ mulieris, non autem iexus in vitio eft.;
N equaquam ait, locutaës quafi vna ex mulieribus,fed ex
ineptis mulieribus, vt videlicet oftendatur* quia quod
prautlm {àpit jaccedentisftultitisLYnon autemconditæ fit'
hàturæ. Seqditur. Si botta fujceptmus de manu Domini, mala
quarenonfuftineamusï B.ona,fçilicet dona Dei,yel tçjnpora-
lia vcl afema^ Mala autem flagella prajfeutia appellant
ijà.41< % De qüibüsDofninus perPropRetamdicit:Ego Dominus &
non efialtei ,formans lucem creanstetiebras ,fxcienspacetn &
^ creansmalum. Magnaquippeconfolatio tribulationis eft,
■ fi cum adücrfa patimur, au doris noftri ad me moriam don
a r çu o c è tn ü s jn e c frangit quod ex dolore obuiatj fi mChticitius
hdc quod ex munére fubleuat.j ôccurtae^Hinç
namque fçriptürti eft Jw die bonoruntine immemorjis mdlorûm,
Ëtd. iurjt ^indiemalorumhemmemorfis honorum. MYSTicE^anéli
viri iribulationum bello deprehenfi, cum yno eodemq}
tempore alios ferientes,aliosfuadenteslèntiuntiillis op-
ponunt feuturrfpatientiae # iftisiaculâintorquentdo&ri-
n*.Hos docentescorriguntjillos tolérantes premunt* In-
furgentes namque hoftes patiendo defpi.ciunt, infirmantes
veto ciues, compatiendo adlalutem educunt. ‘.Quia
ëniiii eleftis àiciiûc.Viriliteifagiièi &cotforteturcorveJtrum,
mentes carnaliumquaeinfluxaDeointentionedeferuiüt, !
non immerito muiier es vocatttut* Ac fi dicacur. Si àd bo||
na æternâ tefldimus » quid mirum fi tempotalia niai a fur- j
feramus ? HincPauliis aft. N onfunt condignapdjïipnes Imita ,
tetuporif ad futurarnglonam, quareuèlabiturm nobisrM p r a- I
l i t e r . Quifqiiisiubigére vitiaappétit, &abaeternainrentione
xeuiboîionis'culmina verse intentionisgrefiibus
tendit, quo magis v allaii fevi tiorum bello yndique con-
fpiçit,co fe vktiwiim atirtis robuftius accihgit,&tanto mi-
ihjs iacula metuk » quanto contr# hæc iaçula venientia
fortkeripeâtusiïiunir. Sequitur. ïnomnibushis,nonpeccauit
; lob Iàbiüfuis. Puobus modis labijsdelinquimus, cum aut
! iniuftadicimus,autiulHreticemus. tjam &fialiquando
| retieereculpanpn èflçt» ftroph'ètâ non dicëret. Vatothi,
quia tdeui. Beatuslob in cunétis quæegit,in labijs fuis mi-
Uimepeccanit, quianecconçMfericntemfuperbadixit,
nec contra fuadentem reticiÜt* Mystice. San£ti vificum
perfeçùtionem fotis intufque patiuntur.non foluminDei
ieiunijs minime excêdunt, (ed ne que contra ipfos aduér-
farios contumeliofayerba iaculantur. Hinc Petrus ait.
Nei»o vefirum patiatur quafi born icida, aut fur, aut maledicus^
Maledicus enim patitur, qui paflionisluæ in tempore fui
(alteminiûriaperfeéUtoi'i&eflrenatur. Sequitur.
ffai. 6. j
ïgftur audientes très amici lob omne malum quoi accidiffet ei,
ôcrcliqua. Qui ex condi&o âdaffliaiconiblationem ve-
uiühtj & inter fe & erga percuflümquantæ chantatis fae-
rintdemonftrantur. Qqamuisôcperhoc quodScriptura
hos tanti viriâmicos fuiffe téftatur ,quia boni ftudij & re-
âaefuerintintentionis oftenditur, led tame n.hatcipfail-
lornmintentioeis ad verba prorumpentibus apte diftridti
iudicis oculos fijbortaindifcretione fufcauit. M y s ï l .c e.
Amici B. lob , &fibonainientioneadeumconueniun t,
hæreticorum tamenidcirco fpeciem tenent, quia ad cul-
pam indifereté loquend.o dilabuntur. San£taitaqueE,ç^
clefia cum vulnera fuftinet, cum membrorum fiiorum la*-
pfus doletjinfuper alioS fub Chrifti nomine tûlerathoftes
Çhrifti. Adaugmentum namque doloriseius, etiatn hæ-
reticiin contentione conueniunt, eamque quafi quibuf-
damiaculis.jirratipnabilibus verbis figunt. Sequitur.Cow-
uenerunt de locofuo. Hæreticorüm quippe locus ipfa eft Su-
perbia, ficut è contra humilitas locus bonorum,vvt illud
Salomonis. Siafcenderit fupertejpirituspotefiatem habens, lo- .
cum tuum ne dimiferis. Haeretici igitur de loco fuo vepiunr,
quia contra fan&am Ecclefiàm ex fiipefbia.mouentur.
EliphasinterpretaturDeicOntemptus.Baldadautem ye-
tuftas fola. Dum nouæ vitae conuerfionem haeretici negli-
gunt j ficexfolavetuftatecft quodintendùnt.Sophardil-
(ipàtio fpèculaêjvel fpëcülatorem dilfipans.^ontes namque
fidelium ad contemplanda fuperna feèrigunt, fed'
dum haereticorumyerbaperuerterereifta contemplantes
appetunt, {pëculam diflîpârcconantur • Bene autem loca
de quibus vemuntj congtuahaereticorum adlibus defçrk
buutrtr* Diçif.ü.r enim Themaiaites Àuftes * Suites, Loquens
.-Naamatites, Decor. Priusenim hæreticosinordi-
natus calor accéndit ,iïltbr deinde loquacitatis erigit, &
tune demum deçotos hominibushypocrifis oftendit. Sc-
quitiir; Cohdixerfint enim vt pariter venientes vifitareni eüm, &
confolarentur.ÇQhàicaut fibihaeretici, quando praua quae-
cfemftn tra Ecclefiam conçorditcr fenfiunt, & in quibus
r veritate difcrepantjfibiin falfitate concordant.Haeretci
autem qüifàuôamEçclefiamfua doceredefiderant, ad
earn quafi eonfolautes appropinquant.Nëc mirum fi amici
no minantur,cum & ipfi Traditori diciturMwice ad quoi
venifii ? M or-a l i t è r . Anïici confolarivéùiunt,fed in
eontumclias erumpunt, quia vitiainfidiantia, vircutum
faciemfumunt,{edhoftiUinue£tionenosferiunt. Saepe
îmmbderatairajittftitiavdiirplnta remiftio, mifericordia-,
fiepe iricaucus timor,humilitas vült videri.Bene autern di-
Citur. Cortdiicerant enim fibi, Yicina namque eft Superbia
ïræ,remiflîo timori Condicendo enim veniunt, quæ contra
nos fibi ex quadani prauitatis cogitationeî-fpçiantur.
Sequitur. ,
Cumqueeleuajfent oculos procul, noncognouerunteum. Ordo
quippe confolationis,eft, vt cum volumus afflidlüquem-
piamàmoerore fufpendere, ftudeamus prius moerendo
eius lubtui concordare. Dolentem namque non potcft
Confolarijqui non concordédôlori. Sed.inter hæc feiertdumeff,
quiahisquia|fii(ftumconfolaridefiderat,;mcn-
furam necefte eft doloriquemiufcipit ,ponarjne non fo-
iüm dolentem non mulçea.c, fed intemperate dolens,
aftlibkianimumad pondusftefperationls.premat. Amici
H I
■ Extd. io.
vêroft• lob plus quant necefle fuerat in confolaitionedo-
luetunt, qui dum pereuflionerh cernüt, fed"percujtfi men-
tem nefciuntjirain immenfum lu£tuntytrfifiint,ac fi per-
euflus. Vir tarttæ fortitùdmis in plagam corporis, etiarn
corde cecidiftet. Mystice. Hæretici quique cumfan»ftæ
Ecclefiæ faéta confid'erant,ocuu)s leuant,quiaipfividelicet
inimisfiint. San<ftaquippè Ecclefia appétit hîc tnala
recipere, vt poflit ad æternæremunerationis'præmiu pur-
gataperuenire. HæretiCîigitur quiapro magnopraefentia
appetUnt, eau? in vulneribüs poficam npn cognofcùnt.
Hic namq; quödinilla ceriAnt, in fiïbrum cordium cor'
gnitiöne non ielinquunt.^Secpaiiat.Scißifqueveftibus fparfe-
runtpuluerem fupercdpütfuumin coelum. Sicut veftim^nta Ecclefiæ
cundosfideles accipimus,vt illud Prophetæ:0 »ink
bushU velut ornament o vefiieris, itahærcticorumfunt omnes
quieis concordant, inhærentes illotum erroribusinuo-
iuuntur.Qui dum ad détériora quotidie ruünt,&fen tien-
do péiorain multis fë partibus Icind unt. Sicque fit,vtfcif-
fisfequacibusmalitia’feorum cogitationis aperiatur* vt
difeordiam dolus patéfaciat, quos fpiritus grauisconcor*-
diæ culpa claudebat. Perpuluerem,terrenam intelligen-
tiam i per caput,mentem,per coelum,præceptum fupernæ
Ipcutionisaccipimus. Pulueremergo fùper caput in ccelo
fpargere eft, feculariinteftebtu mentem corrumpere,& de
Verbis coeleftibusterrena fentire. Super capita igitur pul- ,
uerem fpargüht, quia in præceptisDeiperterrenamin- I
télligennam vitra fuarum mentiumvirés nitnntur. M o-
r aliteR. Afflidoseriimnos vitia minime cognofcùnt,
quia trifte cor moxvt pulfauerint reprobata refiliunt, Si
quæ nos lætps quafi noùerant,quia penetrabant» moeren-
tes cognofcere nequeunc, quia ipîo noftro rigore fran-\
guntur. Qui exclamantesplorauerunt. Signatur enim pietas
perploratùm j diferetio, per (eiflionem veftium j affebtus
operu m,p er puluerem capitu m. S equinir.
Sederunt cum eo in terra feptem diebus & feptem noftïbus, &
reliqua. Vt:rum continuis feptem diebus & feptem nobfci-
bus,cum afïliblo lob federint,an cérte diebus & nodibus
totidem inftantia ei crebrævifitationisadhæferint,igno-
ramus.Sftpe tarnen Scripturatotum pro parte,& pro toto
parte m pbnere confuéuit. In tuend um videliceceft, quia
luntnonnulii qui 5c loquipræcipitanter incipiunt, 8c ef-
frenate coepta.» effrenatius exfequuntur. Et funt nonnulii
qui tarde quidëm.Ioquiinchoant, fcdfemelinchoantes
habere inodum locutionis ignorant. Amici igitur B. lob
dolorem videntes,diu tacuei unt,fed tardeïnchoantes in-
dilcrete loquutifunt,quiaparcere dolentinbluCrunt.Vn-
de.necefle eft vt non folum intùeamur quid agimus, fed
etiam cum quanta difereuone peragamus. M ÿs t ic e . In"
die quæ videmus agnofeimus, in noble autem aut cæcita-
te nilcernimûs, aut dubietate caligamus. Perdiemitaque
intelligentia , per nobtem vero ignorantia defignaturiÀ
Septenario autem numéro fumma vniuerfitatis çxprimi-
tùr. Septem enim diebus omne hoc tempusconfumma-;
I tur.. Quid eft ergo in terra feptem diebus 6ç noâibusfe-
' dere,nîii quod hæretici,vel his in quibus verum lumen in-
celliguntjVel in hisin quibus ignôrantiæ renebras patiun-
ptur, quafi infirmitati fanbtæ EcClefiæ fe çoadefcenderè fi-1
muliint , &fub blandimeiitorum fpécie dolos decëptio-
nis parant. In terra ergo confédéré cft,aliquid de imagi-
ne humilitatis oftenderè, vtdum humilia exhibent, per-,
fuadentfuperbaquædqCenciPôceftetiam'per terramipfa
mediatorisincarnatio dèfignari. Ynde ad Ifraël dicitur.
Altari deterrafacietis wîibi.Interraergo federe eft vel inhoc
quod ajiquid de plenitudine veritatisintellrgunt, vel ih
hoc quod füæftultitiæ tenebrisexccecantur hæretici, in-
carnationis myfteriumnegar.emon pofle, veramque Re-
demptoriscarnem cum S.Ecclefia credere. Moraliter.
Gum afïlibUs nobis ^vitiafedénein terrai cum imaginem
numilitatjsoftentant,vtafFe<âumvtilitatis'fubtrahant,yt
dumfe vnufquifque indignum confiderac, resin quibus
prodeffeproximis pocerat,%iiniftrare pertimefc^t. Sequi-
tur. Et nemo loquebatur « verbum. T acentes enim aduerfa-
rios habemus, fi vere filios fidei prædicando generaré nctamen
hæretici cuttitorporeinertiç fidelium cordact>nfi>
deran t,erroris femen alpergere loquendo non ceflânt.Cû
vero mentes bonor ü vident al ta fepere, de ærumna hums
exilijftrenpedolere v circumfpeblione follicitalinguam
frenant. Quia vidée quod contra corda dolentium in cafi-
fumloquentescitiusobmutefcunt, vnde mox.fubditun
Vidibantenim dolorem ejfevchementetn. MoRALiTER.Sienim
cor veraciter dolet, linguam contra nos vicia non habent.
Nam cum plene vita reblitudinis quætitur, fuperuacua
fuggeftio prauitatis obduratur. Sæpe autem fi nos fortiter
ftri ngimus » vitia ad vfum virtutis i m m utam us. Sed du m
iramrationifubijcimus, in fanbki zeli minifterium verti-
mus, fi cum fuperbiaerigit, hanc ad defcqfionem luftitiæ
immutamus; ficumforcitudocarms illecebrat, pietatis
lucra merccmur.
S. ODONIS ABBATIS
CLV NI ACE N SIS II.
M O R A L I V M I N lO B
IVy
Vi textum confidcrat,&fenfum fiicraele.ftio^ C ap. III.
nisignorat,'noncam (eeruditione inftruit,
quamambiguitate confundit.Ecce enim B.
lob maledixiflèdiejifuo defcribitur, dicens.
Vereatdm in qua natus'fum. Quis auté nefciat
diem quanatus eft nequaquam tunc ftare potqiife ?*‘Cut
ergo vir tantus malediceret rei quam nequaquam fubfi-
ftere nonignoratet? Si enim fubfiftentirei maledixit, per-1
niciofe egic.Si non fubfiftenci rei maledixit,otiofe.Idëoq»
ficotïofa velut etiam perniciofa formidanda funt. Hiuc
enim fcriptumeft. Omneverbum ptiofum quodlocuti fuennt
homines,reddent de eorationem.Sequitur. ,
Dies iüe vertatur in tepebras, tfon requirateum Deus defupet.
Diés qui lapfus curfu temporisfcirur,curyerti in tenebras
dicitur,&quinonfubfiftit,quomodo vmbra voluit i Aut
quam noblem tenebrofiis turbo poflidet,. quam nullus
ftatüstenet? Autquomodooptaturfolitaria fieri, qu*
tranfeundoiam fuerat nulla? Aut lucem quomodo expe-
<ftat,qu£ fenfu caret?Sequitur*
Quart non in vulua mortuus fum, egrejfus ex vtero non ftatim
per ij i QUjtre except tu gembus, cur laädtus vberibus ? N uncenim
dormiensfilerem,&fomno meorequiefcerem. Nunquid fi egrefe
fus ex vtero ftatim perijflet, retributionis meritum ex hac
ipfaperditionepcrciperet? Nunquidjeternaprsemiaab-
ortiui perfruuntur?Quod yero apud nos valetBaptifmus,
hocegitapud veteres, velproparuulisfola fidesy yel pro
maipribus virtus facrificij , vel myfteria circumcifionis.
Scriptiim eUl Écceenim in iniquitatibusconceptusfum, & reliqua.
Vpritas autem dicit... Nifiquis renatus fuerit exaqua & |
Spiritufanéto, nonhabetvitamaternam.Quideftquodquie- ]
fcerefeafierit, fiareatuoriginalis culpxnequaquam.di- k
uinaeumfacramentaliberaflënr?Sequitur:€«wregii»itód'' H
(onfulibus terra. Quis ignoret quod regcs & cpnfiiles a foli- ! -
tudineprocuiGnt>ve|quamdifficile^dreqüiémtendapt? Sa^ |
Vt illucU Indiciumdttrißimutn in Hfcquiprafuntyfiet. Etiliud. Luc.it. 48.1
Cuimultum donatum efl,multuinquareturab eo. Sequitur. Aut j
cimpnnciptbut qmpoßident aurutn. Rarum valde eft, vr qui
aurum poflident,ad requiem cendanr.CumV eritas dicat.
Difficile quipecunias hdbent intrabunt inregnum ccelorum,Quia
igitur verba haec in fuperficie a ratione dilcordant, ipfk Marc.xo.tj\
ia m li tcra indicat.Sed quid eft quodDauid»qui retribuert- !
tibus mala non reddidit , Gelboëtamjen mpntihus maledixit
?:Quidmprientp Saiilmontes Gelboe-peccauerunt?
Hac ergo & älijs fact* Seri puna’ malediblionibus difei-
mus,quid apud B. lob ill voce maledibtionisinquirafnus.
Ne quem Deus poft verberaremuncfat,;leblorjredarguere
nonintelligens praefumat. Sed feiendum eft quod fcri-»
peura duobus modis maledibtum memorat.AliuÉ videlicet
quod approbat,aliud quod damnat. Aliterprqfeitur
i t
gligimus.Si autem loqui reâe incipim us,graues mox coil- ! iudiciô iuftitiæ»aliter liuorevirtdibtæ. Hihc fcri p tü eft.Bg-
tumehas ex eorum reiponfione fentimus. Nonnunquam Jnetücke,&nolitentaledicere. Et, Neque maleitciregnumDeipofi-
' S ï fidebunt.