
Raduifthi TlaU'tàcenfî's
în primo tradâtu p oft lacriâcia hoftias bàcificas fubie-
citjUouiflimc âutem hoftias pro peccato. Nunc yero ordi4-
ne mutato, quia lacrificia & hoftias pro peccato patisme-
ritiefle pronufcciaueratjtra&atueciam eas côniungit. Dicicergo:
ifia eft lex boftiapro peccato i In loco vbi offtftur ho-
locauflum, immolabitur coram Domino. Hxcdignitas cur huic
hoftiæ attributa fit, qui fckedefiderat, a4 fuperiora recur-
rat. Sequituri * .
4 SanÜumfanctorumeft. Saterdos qui offert,comedet edm ib loco
fatifto, in atrio tabernuculi. guicquid tetigerit carnes eiusfanéti-
ficabïtüf. ». - . • ' • . . J ■
Hoeeftin quo facrificijs eàm c036quât,vnde& lacrificiU
in fequentibus nominat. Santtum(inc[\iK)fdnftorum eft.Sut
nonnulli qui in magnis criminib'us fibi çbnfcij non finit,
fed dé ipfa in nocentià fua lüperbientes, * alios defpiciüht.
Multosvero reperies, qui poftgrauium criminum perpé-
trationem refipifccntes, 8t de ti aladis malis gtauiter fe acculant,
Se in reliquuni vicamfuam perfe6|e emendant. Ifti
.ergo qubs,& conlciehtia prxteritorum humiliât, & amor
iamiuftitiæfandificat.illiS prçponuntur,qui licet vèlut innocentes
appareant,tarnen fuperbia corrumpuntur. Hoc
pàrabola reftatur euangelica", in qua Dörtiinüs ouïs pçrdi-
kC ôc.inuentx çxemplo prxmilïo, ftatim fubdidit : Dico Vo-
bis, quod it a gaudium eritin coelofupef vnopeccatore pdnitentiam
agents,qua fttpra nonagintanouc,iuflis qui non indigëtpcenitentia,
ideft,quife noniùdigereexiftimant^ Pharifaàquoqùe &
Publicahi recple hiftoriam. Pharifxus orans,mérita luâ ià-
<$babat,dicens:Gr4tids tibi ago Dais,quia nonfumfient Uteri ho -
vnnum,iniufti,raptor es, adültcrkvelutetiampublicanus ifie. leiu-
no bis in [ab^ato .décimas do omnium quapofiideo. Publicanus aufm
à longe flans,net coeliiin refficere audebatifedpmutiebat péttus
fuum,dicens: Deus,propitiusefto mibipeccatori. Et Dominus de
v troque ferens fenterttiam, DiCo, inquit, vobis quiadeftendit
biciufiiftUtüs abïUo indomumftiant. Iftorum igitur mala hu-
mifitasabfconditiillorumbonafiiperbiaperdit. Tefte6-
nim Papà Gregorio, qui fine humilitatfe virtutes cortgre-
gat,in vento puluerem p or tat .Et vnde aliquid ferte cérni-
tûr,indedeterius cxcatur. Sciendum tarnen quia ficut vir-
tus finehumilitate, fienechumilitàs fine yirtute accepta
eft.. Placet enim peccatorum hurnÜiras, fed qui peccare iâ
nolunt. Alioqui nec de oue perditanifi inuéta,nec dé peccatore
nifi poenitentiam agente,gaudiuitt elle in edelo Do*
minus teftatus eft. Vnd£& hâèc ipfahoftia de qua nune aofferet,
comedet earn infintto loco. QttiseftSacerdoSqnihand
hoftiam i mm olat, 'nifiquip dodrinam fuam peccatorem
ad pmnirentiam vbcatJ Ifte ergo hac hoftia vefeitur, cu fu4*
perpeccatotis cbnuerfionedele6tatur.HancnoftiamPharifieUs
ille comedere refpuebat, qui poeniteds mulieris der
fpicifehslaclirymas, Dominumquiictangiabea patiebatur,
teprehendebat,dfcensi HieJieJfeuPropheta,ftiret vtiifequa
jfrqualiseftmulierqu&tangiteum,quiapeccdtrixefi. Dominus
autem quipcenitentiam ciusfufcepit, hoftiamquatti prd
peccatis fuisOfFerebat.comedit. Vhde beams Gregoriuss
AdPhaniseijinquitjprandiumDominusdifcumbebatifed
apud pcenitentem mulierem m6tis epuliS dele£fcabatur;A-
pud Pharifajiim veritas pafpebaturintUs. Sacerdos itaque
qui offeretjcomedet earn in loco ian£to,iw atrio tabernaeuli.
Quid eft in loco fan&o hoftiam pmnitentis comedere,nifr
eum quid peccays this auertitur, non iam damnandfl credere
i fed in fam^orum numero comptitare ? Hinc in Exo-
do lcgitur, quiafi efiringtnsfur domutnfiue fuffodiensfuerit inuetus,
&acceptoyulnerertiortuusfuerit,percujfor non eritreusfangui-
nis.Ouodfi orto [olehocfecerit,homicidium perpetrduit,&ipfe mo-
rietut. FUrqurdomum aliena efFringit autfuffodit, illecftj '
qui proximi fui Confcientiam aut vi aliqua, autprauafua>
fione corrumpens,innocentijethefautum fiibtrahit. Ex hii •
[unt, ait Apoftolus, quipenetrantdomos,& captiuas ducitnt mu-
lietculat oneratas peccatis. Huncfuremquifquisfubno&is
tenebrispercufreritjinnocenserit': quia quandiu prauita^
tis fux caligine eaecaturj quifquiseum morte dignum pro*-
nUnciauerit,non peccabit.Hoc eft enim occidereei^quo*
modolob dicitDed: Sordibits intinges'me, id eft ^intin&um
monftrabis. Sivero orto[olehocfecerit, homicidiumperpetraqit,
ipfiquo^mof ietur: quia fi peccatori foliuftitisbrtus merits
8t affesftum verx pcenitentix eiinfuderit, quifquis ab ipe
venixeum excluferit, defperationis mucronefurem con-
fodiens ? homicidiut» perpetraUit: id'eoque & ipfe mortis
fententia dignus etit.Hoftia igitur ifta in loco fenfto com1
edendaeft:quia quifquis iam Fcit plangere quod pdrperam
gefiir,a fandfcorutn fpe repellend.us non eft. Qutcqiiid te t i^ •
ritcarrieseius,[an£tificabitur. Ille huius hoftiaftrarnes tangit»
quiaffe&umfuumpcenitenufihumilicaticoniungit. Qui
veto tahgit, ianiftificatur: quoniam qUicunq; eos imitatus
fuerit 4ipfe quoque a peccatorum (uofum nexibus relaxa-
tur.Vide pdsnitentem ad hofti^ lux tas^um nos iuuitantS,
& tadfcu ipfo fandificationem nobis pro mittentem; Fidelis.
oimUs,quç pro peccato offértür,fuperiuS immaculatâ eflç-| irtquitj^rwo & omniacceptione dignus, quia-Ie[m Cbrifiusventt
prxeipitur ‘.quia quicunqj gratum vult elfe quod pro tra f | in bunc mundumpeccatores[alUosfacere, ^turupiprimw ego [urn.
adis pèccàtis fuis fe humiliât, necelïe eft amodo pectandi Sèd idea mifiricordia con[eciitus[um,vt idispec* itimepfinto ofiUeretcbrtp
voluntatem depohat. Peccatorum igitur pcenitentia,fan-
d a fanótorum ideo dicitur, quia^nonunquam poft multi-
plices ïapfus refipifcenteSjStiuftitix fedfatores fenientifll-
mi,&i pfius iniquitads cui fuccubaeruht,expugnatores vac
lidifllmi.-qüödquëvtruhquebonümamplius cómmêdat,
pro pritetf tdrum cönfcientia hunlilesSt pauidi inueniun-
tür. At contra hi quideinnqcèndafuagloriantut, plerdrt-
que&fiTuftitjae feruiunt, tepide& negligenter hpc faciuti
ini'qhitatem, aqiiaimmunesvidentut, non nifi quia ped-
candi occafio deeft, euitant: quodque his deterius'eft, inertia
refql'uti, & in hoc co nüer fationis languore co n Hitu-
ti,fUperbiunt. Surtttarnenpletiquèiufti, inquoriirtiviti
tabtiim eft gaudiumVvt eisquxlibet peccatorum pcenité-
tia prxponi nullatenus poflit.Nam multi&nullorum ma-
iomm’hbifunt confcij-.&tameri in tènüardoris afflidiönë
fe exerurtt,aC fi pecCatis omnibus coaguftentur. Cunda e-
himillicitarefpUunt, ad defpedum mundifublinjit.erac-
cingun tur. Larrientis gauden r,in cundis humilianr femet-
ipfosi&ficut nonnulli peccata Operutn.fic ipfi peccata co-
gitationum deplorant. Quid itaquéiftefs, ait beatifiimuS
Gregorius,nifiiuftos&pctnirentes dixerim,qui fe&in pos-
nitentia de peccato cogitacionis humiliant,&redi femper
in opere perfeuerant ? Hinc ergo cblligendpm eft, quancu
Deo gaudium faciat, quando humiliter plagi t iuftus: fi facit
in ccelo gaudium, quando quod male gefik, per pceni-
tentiam damnar iniuftus. Pasnitentixergo & humilitatis
hoftia,&iuftos gratiorës reddic;&ipfos etiam qui poft pCr-
peiratafacinora refipifeunt, eis qui dcinnocencia fualu-
perbiunt,anteponit. Sada ergo fan dor um eft. Saxerdosqui
fius le[us omnern patientiam, dd informationem iüorum qui cr.edi-
türi[unt itti in Vttam atèrnam. Atuiociraq^peccâtor ifte fe.mi-
fericordiam confèçutUm fatetur, vtalij eum tangentes, id
eft,cöhüerfionis illius ekcmplum imitantes, ôcipfi fandifi-
centur.Venitin mehtert pifeis ille immanis,quiThobiam
pedes filos lauarttem inuafit,&volebat deuotate eum.Ex^
t r a d u s tamen ab eo in ficcutrt, coèpit palpitate ante pedes
illius. Poft hate autem medicarnentumprxpotens eidem
exhibuit. nam edrdis eius virtutem j «docente angelo, hac
elfe cognouitjVt prunis fuperpofitum-fumo fuo omne genus
dxmoOiomm cxpelleter,fiue à viro fiue à foemina. Pi-
fdSitfeimmanis,quilibetf^uusperfecutorintelligitur:qui
Chrifti membra pêdesfuos lauantia,id eft,operum fordeS*
abluenifTa, adptauitatisfuxcqnfortiumtrahere couatur*
Talis erat blafpheipus ille 8c perfecti^or, cui de ccelo ela-*
maturn eft: Saule Saule,quidmepêrfcquertàHuncThobizsab
aquis fuis eXtraxit : quia Chriftus gratia fuà à carnali con*'
üérfatione eum feparauit. Pofiquanf,inqni%,placuiteiquime
[egregauit devtero matris me a. Extradus,autem palpitare cce-
pit fquoniam cfelefti ilia voee audita\ tremens ac ftupens
dixit : Domine,quid mevisfacete d Ipfe quoq; crudelitatis pri-
ftinxpoftea mgmor, cordis «îôntriti lâe'rifieium Deo ofte-1-
rebat,dîcens: tgo [um minimus Apoftolorum,quinon [um dignus
tocari Apofit>lus,quiaper[ecutUs[umecclefiam Dei-, Huius córdis
patticulam quifquis à dxmonboppreffus fibi aiTumnferiC}
imp.oUat illam pmhis ârderitibus, & peflimuminualorèm
fumo eius exturbarevalebit.Si enim peccati pondéré pref-
fus, Sc inimicilaqüeis iftetitusi humilitate m huias quoti-1
dim fxui perfecutöfis & tordis contritionemji^fe quoque I
I DüpleX.
I fprticudoi
ardentibus intus xftuans cogitatiopibus, imitari potueris,
virtutem fumiiftiusinimicus experietur: quia compun-
dionis tux mccrore,6tpcenitentix amaritudine fugabitun
Games igitur hoftix huius fandx tangen tem lan dificanc,
quia poenitentiûgemitus imitantèm emundant. Sequitur.
Si defitnguine illius veftisfuerit ajperfi, lauabiturihioco fanéto.
Dick beams .Gregorius, à bonis paftoribus materna vi-
fcerafubdit'is exhibenda : vt fi fatigari eos dômefticis térâ-
tionibus,&carnis fux motibus inieftaricontigerit : ad pie-
catem & confolationem paftoris,quafi ad tutifiimum por-
tumab internis fludibus refugere,pcriculumm imminens
poffî nt cuadere.Praua,fi qua ab eis occulte Coram ifia funr,
ad dodoris noticia non vereantur perferre, 8c pce ni tentiæ
medicinam abeofufeipere. Fit autem plerunq; vt paftoris
confcientia,auditis fubditorum tentationib us,& ipfa ten1-
tetür:dc velutaqua aliotum manus ablùens,vnde illis mu-
ditix caufam prxbetûpfafordidatur. Quod tamen dodo-
ribus non nimis formidandum cft»Nam tanto citius à luis
liberantur, quando miferîcordius aliorum tentationibus
fatigantur.Dicatur itâq; de hoftia pro peccato : Si defangui-
netllius vefiisfuerit ajperfafiauabitur tn loto fanéto.Sanguis enim
huius hoftix, opera finit corruptionis, quib. peccator fuc-
cubuit; Libera me, inquit, de[anguinihus Deus Deus falutis mea.
Hxc itaqj cum per confeftionem paftorideteguntur,ple^
runque licetad corpus vlque non tranfeant,tamen veftem
afpetgunt : quiaquamuis confenfum non impetrent,exei-
tancappetitum. Quodenim veftis ad ebrpus, hoc ad confenfum
eft appeti tus. Hic innumeris carnis motibus expo-
fitus parce : confenfus autem qon ablq^ viexillius perieulo
adeundus'jin remotioreanimæ’parcelatet. Veftislxpefine
tioxa corporis aut maculatur, aut fcindlimri fic&appeti-
msplcrunqueabfqueialutishumanxdifpendioiconlenfu
Viriliter refiftente,perillicita multaraptatunVeftis ergo fa-
ferdotis qui hoftiam pro peccato offert, fanguine illiüs a-
ipergtturtcum mens paftoris> cognitjs carnalibus fubdito-
rum motibus fiue carnis bperibus, ipfo etiam nolente,ti-
tillatur.Lauanda itaque eii,fed in loco fando poteritlaua-
ri:quoniam qui non fuo vitiojfed folacfipaffionejvt proximo
lluduanti fubueniat, huiijfmodi perturbatione vexa-
tur, non tiecefle habet,doneefeexpiet, àlàciis ofticijs fe-
queftrari.Et lauat ergo veftem füam , & in loco fendo eft:
quia illecebra carnali qua exterius afficimr, pro viribus fine
dilatione purgat : led ramen quod hanc pugnatn fiifti-
net,augmentum ei eftretributionis, non immutatio fan-
ditatis. Sequitur
Vas autem fiétile in quo ïoétd efi,confiingetur. Quod fi vas aneum
fuerit,defiiçdb itur & lauabitur aqua.
; Valàin quibushxchoftia coquitUr,corpüs&anima poe-
nitentis eft,nam cum pro reatibus fuis Domino fetisfaciat,
8c anima illius doloris igné cruciatur,&corpus ab ftinentia
cçterifq; poenitétix labotibus maceracur.Scd animam vas
æneum, propter naturxfuiimmorealitatem : fiquidemxs
vixvllarubigincpöteftcófumi.'óc corpus vas fid ile , quod
de terrafadum fi t,in tellige. Vas ergo fidile frangimr, fed
vasxneum defricacur & clarius redditur: quia corpus qui-
dem a fflidio ne præfen t i atteri t u r,fed anima ad nature fux
clatîtatem reUocatur. Alioqui quid meriti apud Deum xs,
quam teftamcotnparaifeexiftimas j vtillafrangiiubeatuij
hoedutem integrum rèferuetur? Inde eft quod dicit Apo-
ftolus : Licet is qui forts efi, homo nofier conumpatur, interior tty.
men renouâtur dedïe in diem. '
Omrits mafculus degenerc facer dotait yefeetur carmbus etus,quia
ftnétum fdnélorum efi.
Supra de firhilarM^mi inquit, tantumfiirpis Aaron, come*
dent illud.Hicv ero, Omnis jait, mafculus degenere[acerdotdlï, ve-
feetur carnibus eius. Ibi bmnes prxter mares éxcliifit, nee tarnen
mares omnesad comedendum compulit.Hicauteih
mafculos oinnés dégénéré lacerdotalihaclegc conftrin-
gitj fed alium neminem excludit. Sed ibi cur non nifi mares
admiferit, iam didum eft t cur veto in prxfenci malcu-
los omnes compellat ad comedendum, nuncdicendum
eft.Mares funti qui fortitudine pditi fun t. Sed fortitude,a-
liareproba,aliâ Deo placens & fanda. Reproba, fortitu-
do eft, cumhomo aliquidvirtutis perDei donu m adeptus,
fibi eam tnbuens,largitori ingratus exiftit : 8c dc ea luper
ffalm.fâ.
ibidem.
Pfal. i / .
htLeMtnufn, Lib.it. S i ’Wbi
biens,proximorum infirmitatibüsminime condéfcé ndit I
DehuiufmodiDominusiriPfalmOjfupeibamPhaiifxorü,
iuftitiam notans,conqueritu ri,dicens : Ecce ceperunt animam
medm,irruerutin me fortes. Fortitudo veto illaà Domino ap-
probatur,quxnec fibi quod habet tribuit : & alios qui id
munerishecdumalfecutiluntinequaquam côtemnit.Bdo-
rumvoxeftinPfalmo,DôminoproclamântiumîF<»rrit«<fi-
nem mtam ad tetufiodiam. Et, Diligam ‘te Domine fortitudo mea.
His etiam Apoftolus prxcipit,dicens : Infirmum in fide fufei-
pite. De vtriulque autem be at us Gregorius : V era, inquit,
iuftitia compafiionem habet ,fallà iuftitia dedignationem.
Dicatur itaque de hoftia pro peccato : OmmwJafçulus dégénéré
facer dotait, vefeetur camibusetus^ quia quicunque, veraci-
termftifunt, peccatoribus ad pceriitentiam redéuntibus
nonindignantur, fedeumAngelis Deideeoturneonuer-
fîone Ixtantur.Sequitur:
Hoftia enim quacaditurpropeccaïo,cuiucfanguis inferturin ta-
bernaculum teftmonijud expiandum infanctuario,non comeietur',
fedeombureturigni.'1
Superius cum hoftias pro peccatis defcripfilïcr?pontifi-
ci populoque vniuerfq vitulum aflignauiti in typum videlicet
.Dni & laluatoris, quiprofvniüerfi popuhfui featu
hoftiam pa'trifeipfum obtulit.HuiuS'vero vituli carnes nô
facerdotibus comedcndas cônçelfit, fedextracaftra offert
ri, & ibi concremari prxcepit. Vnde hic cum de exteris ho-
ftijsjhireo.fprincipisjcaprafeuoue cûiuslibec animæ,item
turture'ÔC pullo columbino, qui de duobus.vnus pro peccato
ofrerebatur à paupere illo , quipecusofferre qonpo-
teraufed èç de ariete eius qui in fanda deliquerati feu qui ■
jpximo ÿiolentus extiieratî cum inqiiam de his oinnib. legem
cômunem dedilfej; * vt carnes earumefeis filibrü Aarô
deputarentur,côgtuefubiunxit:Hoftw enim qua taditurprà
peccato,cuiusfànguïs infertur i'nl tabernaculum tefiimonij, non co-
medetup,[ed comburo:ur igni. Tan quam dicerec : Quia illam
comedere eis non licet * iftasfalcemaccipiant in vfus'fuos;
Quodnecà noftra vacac xdifîcatione. Dicic.n. Apoftolus:
1 Ouadiufhmus in corporesperegrinamur à DominoSandci itaque
dodores hoftia ilia quæ cxlaeftpro peccatoj cuius languiras
illàtus eft in tabernaculum teftimonij,in prxfenci vefci
; non poftuiittquia Chrifti ÿultu,quem magno defiderio re-
quir unt,in hac carne viuen tès,vatiari non polfunt. Nô ab-
meditur ergo hoftia illajfed igni comburitur : quiaDns Iê-
fus intérim defiderantium fe lubttahitur fenfibus jfed ta-
men a mortuis refuirexilfe,&per refiirredionis gloriam ad
immortàlé vitâ crediturtranfinigfâlfe; Quia igitur ilia ho.-4
ftiafiliorum Aaron vfibus denegatur, alix concedüntur:
quia quandiu eis corporalis Chrifti pi æfentixgaudiû dif-
fertür, proximorum profediis qui per eorum dodrinani
ad Deum redeiirit,interim eos confolatur. Menti.n. fpon-
fum fuum for titer amâti, de mora prxfentis vic'æ vna folet
elfe confolatio, fi per hoc qj ipfa ab eius vifione differtur,
mu 1 ti ab erroribus fuis çonuertuntur : multi p'oftpeccato^
riirn fuoriim fatisfadionem , ad vircutum meritum reuo-
cantur. Vnde in cantico càncicoru fpô fa dicit: Fillette mefio-
ribusfiipatememalis i quia amorelanguep.Qmà nanque lunt
fioresinifianimxbonumiamop.usitichoantesj&defideriu
cxlefte redolentes ? Qujd inala de iloribus, nifi perfedxia
bonorum mentes,quçâd fruduln peruéniunt boni ôperis
de initio làhdxconuerlatiohis?Q.ux ergo amore langues
fulcirt quærit floribus & ftipari m^lis : quia li ilium qUem
defiderat videreiadhuc non permittitur : magna eft ci confolatio,
fi de afiorum profedib us lxtetur.
Qitafit lex hofiiapro delicto.
H
. G Ai>: Vi -
Aec quoquè eft lex hofiiapro deliâo.Sanctafanftorum efitle-
circo vbi ïmmolabitur holocauftum, mactabitur & victim a
- Quid interfit inter peceatum 8c delidum , fcrupulofif-.'
firne a dodbribus noftris quxlitum eft.Nam indireersnter
ea f«gpifiime accipi,vtfiue peccati nominefiue delidhqu^- i
liber culpaintelligatur,certilllmum eft.Ioannesin Epifto- j
la fua : . Sanguis, inquit, lefu mundat nosab omni peccato; (
F 4 \ item*
LeuiticL
cap; VII.