A
y fimul.
Tcnigenç
Sapientia
Sc p ru d c n -
ia d iffè- 1
Similitudo.
Sfdiebus
mali.
T im e r e f inem.
$ foititu-
dinc. •.
f fupcr-
biunt.
4 Fratfem
rcdimens
nonredid
ab ic
Deo pip- $
fNeque
pretium t
demptio
anima:'
corum,fed
quiefeet
fæcula.
Et Viü et vi tra
in (èm-
piterüüm:
fie noü vi-
debicintc-
"litumr
Cum vid.
à ir dpi
In vnum diues &pàuperi
x , l V i n : __________ : I
li^tfibiimmineretbrmenta.Cumviderithomine inDeo E
fapientem,ab hoc müdo migrare, dicit, quid huicieiunia,
iquid caftitas,quid eleemofynaz profixerunt, nonne&ipfe j
mortuus eft> Talc quiddam redemptori noftro Iudasi in-
fultäntesdicebant. Nunquid tii maior es patre noftro Ab- -
raham ? C Infipiens eft qui prxdicationibusprophetaru (W *
acquiefeere non vult;. Stultus vero diiftus tquinecipfura M—
Dominumvenientemyult recipere. Hi ergo fimul peri-
bunt,quoniaminfiuturo iudicio damnandifunt.
C Qmque térrigenæ, per hoc intelligendumeft-, quod
omnes habitatorés tegrae, ad audfendurn verba Dei vo-
ceritiïr. C Terrigen£epec^tojestunf,qui viciàtferrenàfe-
âantür.Filii hominumriuftos difet,quomam8cipfe Çh'rr-r
ftusfoiushoriririis diâais e ft.H Per dîùitem & paupërem
liber&feruuSacdpiùntur.
3 Osm èumlQquctùr i fapientiam:
Et m éd itatif cordis mei*f pnidentiam.
C ^s'.CKnraÏ6qi^tfr'i&j(>iêhtMto, id eft, ad dfomamÿ1
fieri» declaranda, qùæ ocèùlta fout ab huiùs fieculifàpi-
encibüsy Prudentià përtiriétadmores probàbiles yaftitu-
eridoS, fie omnis diuinus iènftohisduaDusvirtiitibuSple-
nillime indiçatur. H Semper in corde meditabor, vt hommes
reliriqûèhtes ftultarirvanîtatem, Chriftiprudenti-
amfequerenturi
4 Inclinabo f in paraboïam au rem meam :
Aperïam in 0 pfalterio propofitiônem
meam.
G Aureminclinaturum fe promifît Çhriftùs, vt côgno-
fcèretfi prædicarionem eius populusdeuotus implerec.In
parabolam.Sùriüimdôenim rei veræ imitaüo ëft, vt quod
nobïs ad ëxemplûm datum eft,dëuota æmulatione pronjji
pte Domina præftantefadamüs. Apèrire fe dixit in pfalterio
propofitionem, id eft declaraturumpræceptadiui-
nitatisin lati&itate prôprii corporis, vt probareturdoce*
re verbo&exemplo.PlaltÇnum cnim(ficutfæpe diximus)
aurions Doinirii decora fimilitudo eft.
5 C u r cimebo in f die mala ?
: lniqùicas calcànei mei circuhdabit me.
C Cutdmebo. Subintefrogatione ôcreiponfîone prO|
ptiaverfoàifte éftpronünciandus,ideft quare formidulo-
ià cogitatione confundar,in die mala,in die fcilicet paffiq-
nis, Quaernala iüdæiSjbona fidelibüs fuite Hlè enimçlebet,
timerefinem vitae, qüi pèccatorum recordatione morde-
tür. Chriftus autem mortém timeré,ribnpoterat,'quem
non circumdabatiniquitascalcançiyquemadmodum fo-
let contingèrepéceâtoriih fine vitæ, vt tunciniquitas fee-
lerato fine vitam claudât. H Vel qtrilibet homo foapec-
çata àgnofcéns dicir, cur rimebo in diè màla,id eft,iudicii.
Et relpondetjideo, quiainiquitas calcànei mgi drcumda-
bitme. H Id eft,peccatumabhialevel originale.
6 Q u ia c o n n d u n tin S virtutefoà:
fit in multitudine diuitiarüm foarum f glo-
riantun
H Qui eôfidunt in virtute foa,illilabuntur in calcaneo.
C Et in multitudine diuitiarum foaram:riëcefleeft enim,
vt taies tfineant finem, qui deferere mandata nolunt, oc
peccàtorum TuOrumpanas fdfmidant. V irtutem verodi-
xi^çorporis yires-iariimirqbur,linga£edifertitudinem. -
7; S Fracernon red,emit,redimethomo :
É N o n <dabi c Deo placationem fuam.
H prater non redemit, id eft, Adam, quia mortuus ipiê
non fiirrexitjvel ftater nô redemit,id eft Moy fes.Redimet
hoiïio,ideft Chriftus,quos Moyfcs non redemit, Ille non
dabitpeo placationem,qui non agit poenitentiam ; per
quam pl^càtur Chriftus. C Vel iub admiratione legendü
eft fioNon redimet vel ftater non redemit, fcil. Chriftus,
redimet,fcil.ne homo,fcil. Adamîqüafi diceret,fi Chriftus
non redemit vel redimet,ne mo. redimet, vndenegatiuèle-
geridum.bJon dabit Deo,&c.vllus homo.
8 -jr.'Etpretium^^redemptionisammæfuæ;
E t laborabitih æternum & viuet * adhuc
infinemj.
9 'N o n videbic interycum cum viderit fapien
tés mo rien tes :
Simul infipiens & i>ftultus peribunt.
H Ëtptétium redemptionis: fubauditür non dabit,quia
nonfeçit èléeniofynam per quam peccaÉâ.delehtur. Là-
borabit irt æternum,intorrnentis pérpetuis pofitus, &vi-
üetirifihern,qüiàfton interficitur, fed; ièrhper reparatur
io Etrelinquentalienis dyiicias fuas:
i fèpulchra eorum domus illorutn
in asternum.
H Qui in diuitiis 6c non in Domino iperant,perdunt v-
trumque,6c diuitias 6c Dei adiutorium: Diuitias ideo per-
dunt,qifia ibi pofuerunt vbi fureS èffbdiunt :Dei adiuto-
rium,quia ilium ipreueriint. Et diuitias quas magnopere
diligebant,ne^ fuis,fed (quod grauiusvret) exttaneis de-
j:elinquent,propter quas omnia peccatacommiferant. Et
fabricantfibi fepulchra de marmore: firma magna 6cpul-
chra quafi domus in sternum manfuras. Ecceetiammo-
rientiumpompa.
Tabernacula f eorum in progènie 8c pro-
# Intcdo.
« fu ad o .
musfim
iafeulnai
tfiu.
genie-,
Vocauerunc é nomina fuain terris fuis.
H H^cerit illis perpetua habitatio,quia non refiirgunt,
vthabeant vitam a:ternam, fed vtdamnentur in poenatii.
Vocauerunt,faepe enim pagani fupra defun&orum epu-
lantur fepulchra,8c in nomine mortuorum bibentes, ina-
nia quaedam cum modulatione canunt. C Atquejnuo-
cantnomina mortuorum, 8c .credunt hoc illisprSdelfe.
H Sednihilprodeft ininferno damnatis,8citaper terras,
fepulchraaccipiuntur. Etinuocauerunt habet alia litera,
quodhieexponitur. ^
12 Et homo t cumin h o n o ree fle tn o n in te l-
lexit:: ^
^Comparatus eft iumentis-4-infipientibus :•
&fimilis fadus eft-r illis ? ].
H Homo cum in honore eflet,non intellexit,efle fe adi-
maginemDei formation. C Comparatus eftiumentis,di-
gna fimilitudo datur vaecordibus, vtqui fe imaginemDei
CTeftare,non intelligunt, congrue iumentis infipientibus
comparentur. Namtollehomini Deifcientiam,& omni-
xlo pecus infipies eft, praeiumptio.vansi 8c caducafuperbia.
y H x c tv ia illo rum ic a n d a lum ip fis :
E tp o ft e a in o re fu o co fll^ a c e b an t . Dia-
pfalma. ,
C Hsc via,id eft vita, in qua in hoefieculo ambulamus.
Sed hsc via quid tnalis faciat: non tacetur. S candalum v-
tique aitoribus fuis,id eft ftimulum atq; dolorem. Non e-
nim ad fecuritatem fuam quicquam peccator facit, cui de
fua prouenit adione: torqueri. Confuetudo eftpecein-
tium,vt poftquam impleuerint votum in peccato i mox
diuinitati gratias agunt, in qre nqnincordeiVnde dicit:
poftea in ore fuo Complacebunt, Deo gratias agerites
quod profpere peccauerint.
14 oicut i oues in inferno pofiti fo n t:
Mors f depafcec eos. v '
C Sicut dues lana: fiueamiffione iugiter perfeuerant, fic
femper inillis fine imminufione fob ftantiae, inuenit poena,
quod cruciet.- H Mexico d morte depafeuntur, qui
$ nomini,
bus fait
temsfu«,
f i n honore
no cor.
monbi-
tu r: &fi-’
miUiaseftfl
G
iumentis I
& exxqiu
tuseftfeftviiin
Chriftum noluerunt habere paftorem. , t : , I ifabiici*
15 E t jfydominabuntur eoru mftiin m atutino: gj
E tfau x iliu n ieo rum^ eterafcetin in fern o
a gloria eorum. , ;
G Et dominabuntureorum^ubdniqueinillareforre-
«ftione foeliciumeft,vt malispraeemiheant boni,hi^ehim
iuftosobtineritpeccatores.In^atutino,cumgloriareuirredidnis
illuxerit. Q ^m m auxilia t^nquam .pannlputrefa6hyeterafcunt,
quiacorum'diuiti^nihilillisprofunt.
a « p w a glofa fi^,quam in ifto foculo habuerunt. A Id,eft>m |
adpeettam. H Nbnvidcbitinteriturn,hoceft,nonirttel- , comparatione ad gloriam eorum quam hie habtterun^.
■n—,--------------- s------------ 9t— 1 n;,J------- ^ “ ‘ 'r ' ' I ^ i ,,'quanto1
j
fipientiz I
eotum,E
pofteoswf
xcaosco- f
rumcoi*
rent/em-jl
pci.
i S f ■fpalcetffiguaw
lumco“^
r e t u r in i“ '
fetnopo"
h a b ita c u -
lumfn“®'
H n f e in » .
Iffum -
fc iit .
nues-
[ », pfoli
ferejcum
Status
[erievir.
[Neq.n.
jo r ic a s ,
|kt om-
bôfteû.
, ad finem
filebitür.
P/iltntts. X L V I IL X L IX .
quanto enim amplius hie font gioriati, tanto plils in infer-
no corruptioaem patientur.
16 VeruntamenDeus redimet animam meaqi:
^ de manu é mferi. y
C um f acceperit me. Diapfolma.
! / C Liherauit Deus:ànimàs ëorltm, qui aduentum ems
conftahtiànimoeredideruht.Demanuinferijdepotefta--
tèdiàbbli : qui ante adüentumChrifti animas tenëbat ob-
. noxias. C Diuesenimdibtusëft ddiuo, qüi qiiafiDeusx
creditur nihil indigere : ger quem hie impium debeinus
accipereïÇurhfeius gloria muldplicata fuerit,iunge,ne ti-
muêris.
17 i Netimueris cum diues fadus fuerit homo;
E t cum mulciplicata fuerit gloria dbmus
-, dus.
H Diues effêâus eft ludas proditor Véndendo lnagiltó,
fed nihil jjrèciï,quod accéperat : fecum cur^moriebamr
deportauït.Si ergo nuncvnufquif^ibppreflb'pauperedï-,
ries efticitur,noli timere,citoprçteric,6cnihil fecum de his
quærapüerattôllit,Dômiho dicéntei Stultë hapnode a-
nimarti mam repetent, quæ autem parafti cuiuserunt.
i8 4 *Q u o h iâcum in te rie rit n on fumet omniaî j
Nequedefcendet i cum eogloriaeius.
G Ecce redditur ratio quaré timeré non debet mimdi
glonofos. Cur enim4memusdiuitem,quimbriturpau-
per.nec aliud fecum valecportare, nifi vnde poffif ardere? '
Et bene dicitur defeènderé in profundiffimam^oueam,
fed fine gloria fieculi,fine tuba fetelhtum. Et domus ilia
quam mirabaris.remanettota, fed ónefo quæ non vide-
bas : tranfinittitingeritia fecum in gehennam.
19 Q u ia i animaeiusin vitaïpfiusbenedjcetur:
Con n reb itu rtib i eumbenefeceris ei.
G Ifta be^edidao non ad fen&ificarionempertinet,fed]
ad fauorem. Benedidturenim didûm eft : propter lin-
guam feteüitum,inter cpiilas fuosdominpscollaudàntes.
GuirièïbeuefeceriSjCÔiifitebitur,ideft. HTùncagitgratias
Deö,quandó àliquidlùcriconquirit.
20 In tro ib itv fq jin progenies patrum fuorum:
Vfijue f i n æternum non vidèbit i lumèriï
C Qui ih ifto fodilopâtrespëffimosimitantaiveôrum
focietaté'damnandi fimtjVjq; ai æterriumtion videbitlu-
men,,ideft,lumeniapienri^hic'ÔCin æterhurri. Lumèh q>,
illuminafomnem hominem,quod foli iandi in deitatéi
videbunt. Sicut enim peccata font tenêbrolà,ita peccato-
ribus fepienoæ lumen âuferùnt^ ■ H Dequibusdidtur.
Proiidteeumintenebrasexteriores. .
a i Homo cum in h o n o re effet n o n inrellexit:
Comparatus eftjumeritis^-ihfipienribus:.
& ffimilis fadus eft illis.
GConcIufitProphetapulcherrimumPfelmumparilita-
te verfos,vt fe peccator à malo propofitO remoueret, cum
ftultitiam foam iterata increpatiqne cognofceret.
O ra tio ex Pfalm. X L V 1 1 1; |
"O Epie Domine os nojirum fapientia tua :vt menions te homi-
- nemfattum,noftfe redemijfè de tartaro,mefeamur vult us tui
lumine decor an.Qui cum patre&Jpirttufanfto^&c.
A rg um e n tu r rt P là lm . X L I X .
Ç Voxjynagogm de primo & fecunào iduentttthH-
fhtpfiusfy admoîÿtio,vteï/kcrificMmiaudùfidèles
ojferarit.
T T . Pfeltnus Afoph.
H Afaph erat cgregiusmuficus, cutus nomen interpre-
ratur congregatie». Piàlmu?ifte,difcerriitfoftos ab impiis,
coeleftesà térrenis, fàndos dpeccàtoribus : proteftaturet-
nmnônfëlociitum Propheta, fed ipfom Dpminurn, dj-
dns!Déus,8cc.
1 t P \ E u s deorum D om in us locutus eft:
t vocaùit terram.
C Deùsenimrimor^aKalihgua'dicietir. H -^turDie*
;.usinTrînitate pater & fUius, 6C fpiritusfandus. .Vruis tamenDeusdeorum:
Diiemmdieunwrbonihomines.Lo-
- cutris eft. C Per.prophetas ’& apoftolos. Et vocauit ter*
raifi,id e^:,genus humanum, H Credéntes deos nuncu-
pari voliut,quia dédit eis poteftatemfilios Dei fieri. C Di-
|cUnt,ür itaque^filif ficiit 6c dii : quia y trumque gratia pne-
, fiat, non natura. .
z A-Iblisortuvfqu'eadQccafom;
' i E x Syon fpecies decoris eius.
C A foils ortii, per foljs curfom : yriiuerfom fignificat
munduni,quia omni terræ oritür 6c occidit claritas eius.
Ex Syon fpecies, Hierufelem, in qua nions ifte pufis mçti^
bus velutaurea maflàreiplendet. De hac enim vrbe exe-
untes apoftolijipeciemiidecoris eius annundarierunt in
toto orbe terrarum,ficut Efaias dicit ; E^Syou exibit lex,
6c verbum Domini de Hieru&lem.
3 f D eus manifefte veniet :
Deus nofter 8c non filebit.
C Nunc de fecimdoChrifti aduentu propheta didt,ma-
nifefte veniet,Manifefte veto tuncvenietChriftit3',:quan-
do iamnon-cr,uciaffigendus,fediudicamruseftmundiim.
Siletenimmodo perparientiam cum peccamus, tune autemnon
filebit,cum keleraris ciduruseritjife in ignentç-r
ternum. Manifefte vero didtur,quafi à marie dies feftus
diâaimfic àiàcrificiis, quia to ta die feftiuitati vacarçtur.
. 4~ ignis i in confped u eius exardeicet : j
F.c in circuitueius tempeftas valida.
H ■ Ignishicduplicemhabetvirtutem,illumiriàtenim&
exurit.Garideantenimiufti : quia illuminanturexeo,ti-
meant peccatores,quia exurendrfont ab Co. C Hæçtem-
peftasnqn ventis agitur,nee prpcellis feuientibus excita-
tur, fed ex diuina patentia vehemëns ipiritusfeonforgit,
vt area D omirii: æqüitatis eius fententia ventiietur. Tune
firumentafequeftràt àpaleis.Quod iudicium Merito tem-
peftas dicitur,quiaimprouifom veniet, 5cnimia daritaté-
bonos difeernet.
5? f Aduçcauit coelum defurfum :
E t terram i difeerrrere populum foum.
H Aduocauit coelum, id eft, apoftolos velreliquosfan-
«ftos,qui de^çdis terrenis quæforforo font fapiunt. D if
cernit autem terrenos,vt cum coeleftes ponuntur ad dex-
teram : hiàd firiiftram collocèntur*--
6 Cong reg ate f i l l i ianâ:oseius.;
Q^ii i ordinant teftamentum eius fuper
(àcrificia. ®
G|Nunc iynagoga G hriftiyerba fecit a4 angelos,quimi-
nifteriofuoinhnefæculicongregabuntomnçs fàndrolde
vniuerfo mundo. H Qui ordinant, id,eft, qrii fenâti predicant
vel impient teftamentum nouum fuper vêtus, vt
per teftamentum nouam lëgem, per (àcrificiayeteremln-
telligàs. H G Vel qui ordinant teftamenrum^id cft,ordi-
nabiliter dant ôc faciunt ficut teftatus eft Chriftus eis, qüi
Opera mifericordiae exeîcent: regnum acçeprurizternum,
in quorum miferariombus Deus foper omnia fecrificià
deledatur.
7 Etannunciabunt cceli iufticiam eius •
| Quoniam D eus index eft. D ia p la lm a .,
C Ccelos, viros iuftos dicir, quibus verbi troeleftisdi-
fpenfatio condonâtur. QupnfefoDeusiudexeft,aefidi-
ceretiîqui nefeit falli,6c ficut o mnia manifçftç nouitjitafi1-;
nereprehenfion/edifeernit. H Velfen<5hp?kdicabuntiu-:
ftitiam,id eft,mandata éiûs,ôc prçdicabunt quodeftïudexi
viuoruni 8c mortuorum,|d^o iufticia eft rimenda.
8 A ud i f popiilus meus & loqiiar; Ijfrael 6c teftifieabor
S tibi :
Deus Deustuus ego fum.
Ç Audipopulüs ’ïfieus, hic ipfe veritâsex propria per-;
fona loquitur., Popülus hic fignificat plebem dêuotam-;.
Cümdi-
• fi.
f forti»*
•Deus Do-
Deus.
Dii.
H etUs:De
Syûn pcpfc
£tö decore :
Deus apparu
«.'
F
£/*i4ï
t Venice
Dcüsju
-ftèr&.acfu
«cebit; '
Ai/ftth.i !
Mauifc/tc.
^ coram
covorabit
Ignis illu- :
minât &
exurir. ‘
Tcmpc-
ftas.exrre-
mum iuiü
cium dieit
vocabit
ê vtiudif
t o s y n e o s *
j feriuac
paCtum i.-j
meam in :
facrificio. „
T e f t a m e l » ;
cum fuper
Hcrificia.
Cdalr: vin
îufti.
t pbpule.
è Int«.