
Pharao.
Diàboli
cypns.
B
12 4 2 Pjalm u s
fauris. H Id eft, de arcanis cceleftibus. H Primogeni-
ta mundi perçu tit Deus quafi Ægypti : quando natos homines
originali pçccato ,lua potenti infpiiarione corrigit.
Ahhotaineidcft, pradentioribus huius fxculi, yfquead*
manluetosacfimplicesviros : omnes'enim (nipergrati-
; am domini libetentur à diabolo ) velut Pharaonis impia
I dominatione depnmuntur.
p Emifiç ligna Sc £ prodigia in medio tui Æ
g y p te : '
In Pbaraonem & in omnes leruos eras,
C Mißt ligna : quando it) paffione Chrifti terra tremu-
it,laxa diftupta font. Di&um eftfignum, a.b ep quod fi-
gnificct : lient veftigiô vifo, tranfilfe animal cuius veftigi-
um eft cogitâmus. Prodigia quâfiporro dicia, id eft, longe
prædicenria : qusetunc^citcum animas fidèles,perali-
qua ligna praîmiflâ co nuer tit.P harao, diflipatio interpretatur
& diabolum fignificat. In omnes lèruos eius, id eft,
ïn illos qui illijferuiunt: illius enim ferai fomus,cui fpon-
tancamente leruimus. Submergitur enim cum ferais fois
diabolus, quandofelutarifontcbaptifmipopuluS àdia-
K b oli err oie îiberatur.
10 Quipercuflicgcn tesmultas:
E c occidi t reges fortes.
C Gentes: dicitcateruas viciorum, lias perçutimus,
quando làrisfa&ioneperpoenitétiamyulneramus: quod
enim eft illis vulnus,nobi^làlus éft. Reges fortes : Ipuitus
immundos didt : quos^ccidit dominus, cum nos mun-
dat à delidis,&:illos f ia t à nobisextraneos.
t i Seon regem Amorreorum àc O g regem Ba-
fan:
Et omnia régna Chanaan»
C Seon :mterpretatur tentatio oculoram. Amorrei:
amäricanfes. Vère amara funt vicia,quæ nos ab ilia beati-
tudineiocundiffimadcducunt. Hæchabent regem diabolum,
qui eft tentatio oculoram,quando fe transformât
inangelurahicis, vtperlpeciembonideuotosdecipiat.
Ifta Deus occidit quando nos à talium feruitute liberauit.
Og. conclufio : Balàn, confufio interpretatur. Merito er- 1
go çonfiifionis rex conduira perhibetur. Diabolus enim I
nobisconclufitregnumcoelefte, &in confuiîonem deiecit.
H Chanaanr commotiointerpretatur,quiadiaboli '
ilia régna commouènt nos a Deo. C Quæilleoccidit,
qui crucem pro omnium là] ute fofeepit.
1 t E t dédit cerram éorum hæreditatem :
Harreditaremlfracl populo fuo.
C Terrailla eft ; qiiam fine dubio Chriftiani æternapa-
ce polfidebunt ih hæreditatem; Ideo àddit,hæreditatem
Ifiael populo fuo : ifta ergo hæreditas beati tudinis éft iplà
perpetuitas. H In quam nos fua gratia afduit.
r j Do'minenomentuuminæternum: -
D om in e memoriale cuum in generatione
& çenerationem.
G Prccaturergo, vthumanogeneri nomen eius fem-
per debéatpermanere: quatinus ab aduencu Chrifti vfque
! ad finemfectdifemper aid &èlfedebeant Chriftiani. H
[ Vélillo nomme in ætemum permanente, nobis fit hæreditas
fempiterna. C ^lemoriale Dei eft: quicquidin
Memoria- feriptuns fimdHs commonitione làluberrima continetur.
■ Sæculum fæculi : fignificat diemfempicernum, y.bi eniip
nos habemus generatione & generatione. Caflradori
translatio habet m læculumlæculi. H Vel generatione
& generatione :fcilicetiüdæoram&Çhriftianorum : vt
quod legis ymbra præfigurauit, in euangeli o agnofçatur.
A Velmhoclæculo&fururo.
14. Quia iud icab it Dominus populumluum.-
i fcc in-f feruis fuis $ deprecabitur.
) C Iudicabitid éft damnabit dominus iudços non cre-
I dentes : quia noluerantelfe ipfius,quos de oin&is elegit
; nationibusadpoflïdendum. Et in ferais fuis : id eft fide-
! li bus,quibus dieftum eft, Quiaeditin me,noniudicabi-
D
Nonitn
taum Chri
ltiani.
le taum,
in frripta-
lis fandti*.
ffêraos
luoseric
plactbilis.
CXXXIK - _
tuf: fedtranfîtdemorteadviçam. Inillis dêprecabitur :
id eft propi,çiabitur, quibus æterna promillà dat. Ab illis
deprecatur;quos &èxaudit. , i-
/j f /Simulachra gentium argentum &au-
tUoU
rum: *
Opera manuum hominum.
C Defigtïantur autem hic fihiulachra, per illud v^tde |
lunt,ideft auram & argentum (metàlltmim fcilicet quali- I
çate formata) ad irrifionem gentium; Berie enim gentiles
irrîdentur, cum putantDeos lifpshomini præftare quod
capiuntabhomine, fcilicet aurum, argentum &c. meli- *
usenimconfiilerèntfibihomines,eafrangentes: tunce- |
nim aliquid prolimt,fi ad pecunias t- anslata defeendunt :
vnde Deus eorum non exaudit integer, fed præftat potius
imminutus.
16 Os habent&non loquentur:
^ Oculoshabenc&non videbunt.
C Quidprodeftosquodnonloquiturî quidoculus
qiu non vidcci V ocabulaènim funt vana,non officia proratura.
17 ' Aureshabent&nonaudient:
Neque enim eftfpiritus in oreipforum.
Ç Quidprodeft auris quæ non audit ? quidnares quæ
non odorant? nbmiha vanafine rébus : prxfiimptioca-
duci. Quæ vtilitas manus qux non palpât? quidpes qui
nonitiouetur? qûidguttur quod non fonat? noxia funt
deliramenta,non veritas fitma : abunde enim gentium fi-
mulachra derilà fimt.
/8 Similes illis fiant qui faciurit ea :
Etomnesquiconfiduntincis.
C Dignumeftenim,vtcareantcollatisfenfibus,.qui
Deos infenfatos fi bimet effe cerunt. Et intuere,quoniam
fabricatores & cultores Omnes idolor um,vty compleâi-
turdamnatione, dumdicit, quifaciunt 8cquiconfidunt
in eis.
ip, Domus Ifrael bçnedicite domino ;
Domus Aaron bénédicité domino*
C Admonet hic vt véro domino debeantperlonate
laudes fidelium.. Per Ifrael: omnis iuftusfignificatur,qui
diuina contemplatione gratulatur. In Aaron :‘làcerdotes
fan cli fignificantur.
2.0 Domus Leui benedicire domino.-
Qui timetis domkium bénédicité domino.
D» gcnijjl]
um.plus ;
ptofunt ;
couftaéti^
quam in.;
tegn
C In Leui etiam, làndli min iftri, id eft, diaconi fign i-
ficantur: ad poftremum qui domino in qualibet conuer-:
fatione famulantur. Sic omnis populus Deo deuotusper
diuerfas pattes Deum laudare prxcipitur.
11 Benedidbusdominusex* yon:
Quihabifatin Hicrulalem.
6 C Benedidtus dominus, id eft, Chriftus qui eft ex Sy-
on,id eft lùam ecclefiam (andlaincarnatione vifitauit,ipfe
'eft qui habitat in Hierulàlem: quæ diuerforumlaniftori; m
congregatione çonftraitur,& regis fiiiprxfentia,foelicita-
; te lætatur æterna.
Oratio^exPlal. C X X X I I I I .
SVaHitatüexmie Deus (quem omnis tenu pro dulcedtnU beni-
Ifiael om
nisiuftos.
gnitatecollaudat) rogamus,vtdblutp à nobü vans, fuperjitlio- 1
nis erfbre,tuis voïuntatibus cannettamur. Ptrdominum noftrum ]
lefum Chrtftf/m &c.
ArgumentumPlal. C X X X V .
C Magmficentiam Jomimprophet a declarans, nti-\
racula r e f e r fccerit in Aegypto &gentt lushaorum : J
mifer'tcordiam eiusfepius no bis tmulcans : quia illius èjl j
mi/èricordi(ti omne quodpojfumus : &clementid>omne j
oriofin-
-ulis ver-
! B
'jbus-noiïcrieordia
|cpctifur-;
Qui facit
Imirabilia
Mus.
ä fipien-
Ifipientiar
jLumioa. ■
‘amagng,
:t‘ordines!
Pfalmus '■ CXXXV.
T T . £ Alléluia.
ë Mirabilis plalmùliéç himia virtitte profundus*, eü-
ÏÜsehirh virtuôs fit;2a.lim raralipoméhiôn*oftenditur,v;bi •
ait. Cùni coepilfent Déiim laudare 8t ihiéére.Gdnfitdmi-
nidoniino &e; implebatui domùs nubié &caligine: ftâ»
quodnec fecerdottispotefantftâré > & iwiniftràrepropter
caliginemxomple^eràfehimglprià-dbmihi doiriumDei;
Namliçetinommbuspfehnis,fipürecahmntur, cerntoi*
fitadeflèdiuinam p^aefejlliàihihSè tirheh Sà^gis çtedi'tâfî
quod legis audloritatç firmatu r.
i Onfitemini dominô qilpniarri honuS : C
^^C^ôttiàMin sternum mlléficbrdia eius*
C Confitemini : tathconfelfiopeccàtofum quamlau-
d;'s intelUgitur.QmveroiTiifëricordia,ihfingüiis yërfibiis
repetitur,nocindicàt : qmaomniaqüæ dicuntur, éx mife-
H rqiÿlia^ei proced'uht:-1 fine qüa iiêc elfe nec valerépol-
fumus. ’f^^proptèrnec ab ore nôftfo debet^héc à corde
difeedere, i^iiatinus $£îpîa dignëtüi hôsiügi tütionefer-
uareB omis vero çüciOiiir ■: qû On iam- laudes fiias. elfemen-,
teràüdit, &fiippiicanubiismifeim:usmdulget. Additin
æternum mifericordia eius : quia Hi&præftat.,: yt recreet:r
pâtcit^vcconigat : &ihfuràro mifericordiam tribuit,..Vt
coronet;
a CoiifiteminiDeodëotuni:
• ! iQupniam in æternum mifericordia eius.
C Deus illé 4® °rum efticui nulius fimilis inuemmr;Et
non poteft Deusdeprum : nifi fofla trinitas feinfta nunçu-
pàri. ’ ,, 1
5 Confitémini domino dominorum;
Qu,oniam in æternum Sec. M .
C Dbrûlnus dominbrum ille Iblus eft : cui ëuhâtà dè-
fefu(ünt : ïpfè eft etiam lan«àùs fâhiftoruiïl ,îpfë rëxregüih
6 omnium poteftatum;
4 Q u i f facit mirabiha magna foius: Q aio-
niam^
A C Per iftos omnes verfiis, vlqueiu fraem, lùbaudi-
«ndum eft confitemini: vt nobis plena poffit conftare fen-
tentia. Didt itaque foliim ilium fecifleimirabilia : quafi
&nonperangël'os & apbftolosÉxerit mirabilia: fedhic
memorat ifta mirabâia feciftè foluna, quando verbo fuo
conditiones remrnfebrieaflèmonftraturjquas finemini-
ftçriofecitcreaturæ,ynde iëquitur.Qui fëcit&c. “ #
q Q^jifeciccoelos ia £ intelleëtu : Quonia,m.
C ni inteflëduergo coelôs fedit : qjuia nulla cdhfiilîo- '
në,nullaihbrdihatiôrie,'nullàinformitatecredtifim
di^hiftiatqü.e dompofiti, in làpiëntià creafôfis luipëra- ■
difunt.
6 Q^ firmauitcerramfiiper aquas : quoniam,
C FirmamtterramluperaquaSjfciliçeffecribaptifmafis,
quîbu[S terra hoftra fhod eft cpipushpftràm) reficitur,
duin ftabilitatb rëligionis firmatur. Siue àd lite^am,lupèr
aqûaslïdeftjuXta aquas. V el etiam/uperiorerh âqiiis vna^
parte fui.
7 , Qnj fecitluminaria magna : quoniam.
C Étii ad lîferam de aftrisverum fit, Ipinraàlïter tamen ;
• mâgnalumînâriafeciC, cumangelbsaepoteftates, thro-
\ npsjdominatiPhescreauit: quxpietate lândiflima dcfele- j
fti lumine irradiant. .
8 ; à o lem in pqtçftatemdiei : quonianA
C Poteftasdiei : eftaduéntus lblis,quipnr.eum bmhi-
busdeclaraturvifibiiisîreatura.Poteft & a e Chrifto dici,
qui illuminât mentium tenebras.
p L unam Sc ftellas in poceftatem noëtis : quoniam.
;• ;
C Lunam,eçclefiathcîebcmùsaccipereîftellas^èiusdi-
uefft>s. prdines, y t fiiritëptfcppi,; nreshytpn,diacom : qjli
velut ftellæcoeleftinofcuhtlir cbhuerlatipne radiare*Qùi
in potéMte rtp£tis,id ëffi, iftiiis fiécüli dâti finit : vt'perëbs
calisinoferéluceant corda mprtalium.
i o Qui pérculfit Ægÿptulm feiimfpriithbgetiitis
éorum : quoniam.
, Quoniÿro hiftbrianbraeft,videamus quid hic pof-1
fit^mtualitëfjutclligiv Pdrcülfit Chriftiis priniitiua Æ-
gypeî : qttando ilHmiæculidamnauit glpriam, quæ puta-
bàturéïfe præçipùap'f Eïàitaluxijsièdfiûpërbiaacaüaritia,
quafi primitiuamnfmundi : ipfeen^mpïimo générât pefe
nmüs ventcr ^ &: veliit caros filiosàmpleiftitbf, dtim re-
: nim iftaruttî 'cùjhditate gratulatur. Hæopercuflit d um,
darçmauif.
11?) £ Qui eduxit Ifrael de tnedio éorum : quoniam.
i C Per medium ënim Ægyptiorüm ediidmr Ifeael :
( ^éçi'açaaâpp^ libérât pelfimônuh,
u& à mundiiftiustefcrrima hâbitatf pnéinlueem fuæ vferï-
xatisadduçif.-;- ;.
li i ln manufpotenti & brachip cxcelfo : quo-,
niam. ;
C Manusfortis:adinuineibilem,pertinet adàonem.
: Brachium.exçebhmi^ fingularem,
quæ femper demonftrat omnium terurnaudorem.
iy Qmdiuifitmarerubrumindiuifi/ânes: quç7
hiarn,
: ' C Rubtummaréieft iftius iæculipermixtaprofundi-
tas : quamihultis'dîüifionibi^trâhfimijsj qhan'do cbnr
, uèrfîadferrài«düéhfïuihfëlHnâmiis;alEë^ ële-
I emolÿnas,alïërperchariiatemtrahfitâdDeumi
14 : Et eduxit Ifrael £ per medium eius : quo-
• - niarfii . :
C Et eduxftîllîâël : iftè feffîculùs fcépetitiiè
eft,expofidb fiipenüs didaliifficiat.
15 Et fpercullit Pharaonemj & £ v irtutem.
eius in mari rubço : ^ quo niatp«
C ËtexcuffitPharabn^.ideft, diabolpni riTrnmtnf-
ftris fins, in fonte Iàlutis, ideft, bâpfilmi: ybieosluæpo-
tentiæyirtute rënioiiet. Éiculfit autem dixit (hocèft quali
puluérem proiedt) y t de celeritafce-§ç virtutem diui-
nitatisoftendcret> Stillos ter renas Tordes elfe mönftra-
ret. • , ® ..
lé f Qui tranfduxit populum fuum per defer-
tum : quoniam.
C Defeâus eüfindidtur niùndus: qui diuina if ieébo-'
nepriuatusfuit, &;meritP-fievo^tur, quiaadfevenien-
temnon recepit autftoreni. Illi ërgq â Chrifto pefeum
transducuntur,qui i llæfi à malis eius pertranfeunt.
17 Qgipercuflit reges magnos : quoniam in
æternum*
- C Percufilf reges mafios : quando in-borde nbftfo
coeleftis medicùs impia dëfidëria extinxii :cunc enim nos
viuimusidüm illamöriunfiir : Econtràrio heeelfe eft nos
fuccumbere^i con tingat ill a fuperare.
18 Et occidic reges £ fortes : 'quoniam in æternum.
C Regës fortes ocdHit t quàhdo ariôbis expëilit dæ-
monïa, immiflioné yaria gfàiïahriâ : quoram yoluntas
mala turic exringtütur, fi fidelium animæ ab éorum pbfë-
ftàtetoUantur* '
19 ^Seôn rëgefri Afmofreorum : quoniam.
C Séoh quidem interpretatur fentariq oçulorüm, fiV,
ue arbor Mfra&uofii; Âmorrèus, eXacérbatiô : qiiæ-
Ohüliâ yidefifur àd diabolum pettiftere. Ipfe eft ëninj,
àrbor inftuduofeipfe eft eiacerbàtiéi Sed hæc ih nobis
1 dominus oeeidit,quando nos ad inititatafua morum lân?
«ftitate perdiEterif.r V :
2,0 e t Og regem Balàn :
quoniam.
C Og: cbnchtfiô'feti ebaCèriiafis ifttérprëtariim dK
citur.-Balàn s cô'nBifioj & diabolum fignificat; * Quire- !
^ëicôrtfufiq dicitrut: quo niam fiiösfeqüaces Confundit,
Primoge-
nitaÆgy-'
pti,luius
fupcrbia
ôc auanda \
IP
f valida &
braçhio ;
C21CQC0 f
Mare n i; i
bram in
,4 imfoncs
fcônuoi.|
t q o i
DcfcmimiJ
Mundus '
ifte '
Reges hiâ;
g ni, impia
defidêria-'
jg
4 mag nifi;
tos .. >.
Reges fbrr'
tes.dæ- ; 1
monta:
Seon, diabolus
dg;diabo