A
B
fi
XnL
D
1 vkïadifcuHtürmàg.iSyVbidliruefëidèbUèi'ât» Quid,qiiod
:té'^Uei!fenius>^nâcnM^agtlit'af^b*ppqhlmçft’Deô,quafi
n'elciat ille qu aies n bSfècif,^p'bîitii5 n oftræ hùiTiànaê frâ-
gilitatisimpofuerit llômini mandata q u i ferre no'h pôf-
.fitJÔ Ccecatn infaniamëépropnanâm téïfieritatëmiDüpli*
Icitér qUippeDèum vidèmiirirtcuiare» Neque enim iuftüS
quipoiTêdédit, impoflibilëàliqüid imperatë pbteftl hcqj
qui piüs e f t hominem condemnaret pró Kis qii£è vitàre
• nonpoteft-Erquornodo ftaret quodipfe pethibët? ïiiguin
Men mfu&üe éfi.Ha n citaqué îy ftbi n i qüi tâ tè m ,hécpiocm-i
delitacemafcribamus.
boli fatellites coôcrâtiicpnr, loti fâi âerertôrem âppél-
lant, cum tamenfiprotemporaUhonobè quolibet â'dipl-
fcendo quouis dïlcedere voluerit» fadent omnes-, & ad^
borcatiônera^el etiàm müncram adtilinicula pr^bentjSc
no h <fefertorem,fedfikehumilkari prouifôrem .cëfent» Ët-
cërce locus fidelium ParadifuseiV, velqùilibetaliüsi, quo
tuciüs Via,quaadpàradiidnàrc(iicury tèneripoteft. Qtiem -
| locûiVi totiens de( erimüs;quo riens pëcèamns. De illâ'de-
ferriönftnenio queritttriifta Veto öb id oppohituriqüia dû:
præfentiacoïporalis inillotali diligitut, quàntu einsani-<
niapeccando fupeïhis oculis abfentetur, omrnnbnôcu-
ratur. Nec micü fi Ægÿptij filios Ifrael ne Deo feruircpol-
■ firit impedMdtk Sfne pdftqüâm communis Dominus^ cûb
prori tls'Vbiq; ferùitür -, Pharifieos redargüit ,* eô necipfi:
intrent, nec akoSinfrâre finant : ialterrt hacincrepatiönfe
coèicfti'fuasCônttàdi&iones dehüeraneifti rerreiïaté,
vel Ægÿptiôs irftic.ki,quidimnæforrrtidinis paüore ton-
Cuffi, non folümdimifçrunt Ifràèl, fëdétiâm orhamenta
ptæftitérunc.Qkod qüfdem’&itfi dehqf catofes facérefo«
lent, illis duntaxat qüipro aliquo tcmporali côtriodô difc1
tedunt, quos,y t fiipra di&um eft, ripn dèfcrcqtés putant»
fed füaêfahjtis prouifôre£ Scriptüm quippé eft, Votqùi iA
Atißro babitatisoccurritefitientï cüpàmbus. Acfi dicerëlur»eos
qui câtitatis ardorè feruetis» ei, qui Dôminum fontem vi-
tium quaererç niiifut,àdiuïoridm præbeteiVerum fiïacob
âd Patremredirètupiëüs obftinàfionem Laban reditum
ci us impedire molientisdèprehendit,oportet v t ban c cla-
culofugieSjVel huinano confîlio irüftfetur. Hoc eftenirrt
prudentemfcfle fieüfTeïrpétem^qui vulnefj caput maxime
lubi j cftjfi te ëô fùb dücàs, vbi caput, qüoaChriftüseft,tott
fevuarè pbifis.À domefticù tuû,in quit, xàue. Si ergo dixeriht,
NeceflariüSes cpftfratribus vel propinquis tuis f reïpon-
debisjBonüm eft^ifitàré pupiUos,itatàmen vtitrîînàcuia-
tum te eufto dias àb hoc fæcülo. Et Apoftolus îefum féqui
iufius,nec patremfepeliri permittitüf quideftii In lipro y-,
Cöllationum lofeph Ëremità fiifficiènter edifleritqüod
aile fidem füæprofefliohis re<ftiusferüàt,qüife âd eûiù lo-
tum contulerit,quoDominicæ fidei præceptaplenius ad-
im plere potueiit. E t reuera quale e ffec-, fiquis naufragium
de h or raretur,ne vcltabulâm arripëreÉ,vël'fi raiîiümtrurt-
cauerit,quem forte manu de gurgite emergens âppreben**
derityveléertefi ci qui cediderit fuadeât, y t poftqüäm-fer-
tniel eorrüitjibi dein ceps iacëat,cum Pralmiftâ dicat, Nun-
qutd qui càdtt, non adÿciet y vtrefurgat î EtVtinàffi-fâlte'mtali
horrorp lôçunrvbi animacèrruit'eXecrâreftiuf,Éàmq;per-i
tinacitëtabciuslapfùrefurgere cbharemùry vt videlicet
’ilium viïarëmusVbi cOrpo'relahimùr-. Hpdoontfàeôsdi*
'âumfit,quîderertores appellant illos^quilocufft,vbi pec-:
Candi libercaSeftj derèliri queiftesj tuti Deoram ttlàïi défî-
detànt. !
C^idaütëthïït,'quödpleriqVnëcrenftèhdb vitijs contrai
r ep o (Tun t yPfal m i ft à re q u i fitus i n fin u àt, narti qüafi de
folapi a tte Vitibrüm follibit üsWt. Vehiatmhi pesfuperbia. Ë f
qüodipfatotiüs rüinæ caufa & occafîo fit fubdendo tbà-
nifeftatdicëtfi ibidem; Infuperbià cecidennït, qui operantur
ïnïquitmem. Qüiigicuroperaturiniquitateteforià^ priüs
pér fûperbiam ebrruit intüs. Qüo contra eletfti de-Deo
diennt. QM docetndlfuper tumèntd, &ifuper voitures coeli érudit
.nos , quia Videlicet diitneo irtfpirahte cogitant quid funt,
nec eos fragilitàs carfiis velütiulnenta deijçit \ héc In lui
pèibi^rpiricus quanVolucres eleûat.Qui enim Carne'labi-r
tiir in iuiutiam,more iumetin proftçrnicuriqhi mente ex-,
rollitur,qûàfi altapétit v'tauis:Si éfom’pie fpiritqS fübpo*
^mibo prëtmtüfi vtfü'pradiftum.y illiciteGârb füpîrlpiritâ
honeleüatur. Quod fiille autorem lupetbiendo Conte-
tnni^iùfce ôtaTubditacâmè cÖntèm'neturntgöVirus libi-
dinis d'êtadice,& de meritonafciturelatiôhisiQubdcùni
ita fit, ttinc anima per osiginem cülpse morei'umentotuni
dn luxuriam caditjcüm fuperbiénd.o mote Voluèrütn Vltrà
quod debuit-éleuat.Hinc eftènim quod veliSquïftafevfë
debatur càdit,vel is qui lapfus eft.tefurgere nequit; Hinè
eftitaq; qubd longa continentià repente folUitür, & ble^»
tUmquevirginitâSin reniUâtate vitiatuf.Sic ficëràtiô ni-
mirum débet fieri? vt qüi fe fupërbiebdö ante ocülös b e i
cxtollunt, vfquèàd iumëntbïuih fimiUtüdih'érftfdns dèà
uoluantur^Qüiergovitijsrèfifterecüpitjfubp'otentima^
nu Dei humilietur* _
Àn non irt luxuriöfis iü'm&fitorôfimiiitudo eftfÀntlbfi
fie equüs&mulusitttelledü fcafènt,q'ui fperant,vél pôtiüi
ipèrâre fé fingôn qubd cafois côneubitus ad fahitaté prbi
ficiat corpbrisrcumProphètâ dicat, Sand meboAiine '&fàrtÛ-
bor.Êz itetéJnDotoinojperansnon itifirmabor.Qub'â ita de faN
nitatè mehtisintelligitur, vt tamen déTafiîtàtë Càrhîs noft
negetùï. Ëtéflitfiè contra hihil itâ^câtriéhl débilitât,vt lu-
xuria,vüdè Hferorfÿmus âitCïtô îëtléfcürit qtfÈîü'sta
rbs fundQüjideftinati âpüd gèflulës étant, vel âdbràuiüm
cifererey veïi'ritheatroluêlaiiVnepôlradpétfomhiümvî-
ribus enerUarëhtflri pluttibèks iâmiriâS circaingüihesàd-.
hibëbànt.Sediftis vt Prophëtà àitfôrnicàdônis'à'môt ab-
ftülit cbrs, qüippè
feripturam | ; ‘quod Pagahrndüërànt pêr eipêfiffienttim.
Chriftüs.nàmqüéiübetvt profaltUb artimætrallâtürÇor-
puspfti è coiittà 'p’ro falütè CbrpqriS tradüt animâm. Cüni
'qütdëmhoc màgis detrimetitum lit ipifîus'corpôns. Nec
“fi iS v'cüius Dëüs Vèh ter eft, 8c qüi feqüitur âüântiàfo. Oui
eftidôlotumfetmtusifalütemcàfhiscumDeîÇbntëmntu
tahqüamidôiblârrârequiritrQüipérüèrfqôfdihe^
'Cariiéthi q ü itîM ’pfodeft, qmCUmqüé.8è,negli^htÿiK»
tumj qui viüifiëâtùrj tëdeiràŸilhi 8t
iiura, popultis '(Sorti orr h i , Vtaitlfaias vcUltbfeSveftium-,
cumDeüSpçrËzechielem qüerâtùr,quôd1h; fiïdëtbia br-
'hamëhtisïpftus VtàntunQüi ëtiâlbîfieüt ibfephüs füdib^
anteexcidiümfèóftecommëmöfatjVeftimentÏsëXbticis
ïnduuntur^am dehisHegefibpüSrefett,qtiîafohcfërn[’i
neisvtebanfof.&mütilàbantfibibârbàSjatqÜeTaàsfaciëS
more meretriCumdëâlbâbârit.Hi VéroprifcÜtnithitant'éS
môrem,&rtoüëllàSqüàfdâmfpétiésinftâbîtualfüménïe<i
•ebdëm féfpMtil libiditiis a^âfos éîTe dofcenff Cótn Dêܧ
Cömtpinëtüf y quia Vififcàbit fupër omnein quiipduttjS éft
Veftëperegririar'
I SëdërUbfeféâmüs àliquahdô Vile fubfeîlidmjibidkis
e fie: noue mus n o b is hbualéjVt kli PtOpheta, qüià tempus
quirendi DomïiiUni feft * ïefiftâmiis Diabolo de fugiet k
Sed vtad filias Sidh delicatas rédeamüs, qû* in ïfaià
prôptermollitietnnOnfîlijjfedfiliçnominanturj&érèétô :
collo compoiitbqi gradù incedere rtotantur :-Dürum eft J
ihquiunt,quod iubehlryfragiles fumus,qtii &paganorum
irruptionibus,&multis àlijs anguftati prelTuris,néqaaqua
Valetnusferüarè propofîtum.-redfi fragiles fumtisyhùthiles
per hoc effedecetjNàm quid fijpetbit terra St cînis?Si dpi-
pt'lm'y cortiefTadones Sc ihdumerttâprctiotaVndefuppë4-
tunt?Àn 'veftiSyCuiDeüs natiüum dédit colotemihott va4-,
; let fogusat^ere nifî%irtgâturî Aut uhë CdriCübitü fiOnp^o^ !
teftviuerehbrnoî: fédrorte intolerabilèm'qüis càuïattit j
àrdorem.Ètvbi eft illüd ïNbnpàtfetar yoitentari fuperidqudd 1
pofcJî«?ReipondëatS.'Hieronymtis excufatiönibüs in!^ëc^ |
catis:DiätertifhittEpiftolaädDemetriäd'em-.lleq-,enim
aliacanfefacitdifticultätem benevidè’ndi!1 quatiilô'ng^
confuetudo péccârtdiquæ nos ita tehet 'addiâosjvtqu^ni
damvim naturæ videatur frabete; Miràmur cum non no^
bis dèfîdiofis.yfinélabote, quad ab alio fandlitas conférai
tUr,quinullambdüreonfoetüdiHètnfecimus;%Ialünam-
que velus impugnat-volùntëâtetrt h oiiam.1 quicqùid ptîmfi
in te inftitueris^nodmàhebitiC^p.roptèr vfiiS inoleüir,vt
pueri vél ptiellæ/pititalibus ftiidijs tnancipatentur, priûf-
quam feCûferibüsBlanditijsillicereripûri Sedprohdoloti
iniqui.tâëe lath fopefabüftdantc * res in cdntraÄunlverlä
eftïfeholiyirtutumfaâracftamphitèâtrüm'Virioruttiilbi
nobis.
nobis. Audiamus beatum Hieronymum,qui breuitatem
huius vitae arguens dicit. -Efto, vita noftra mille annis ten?
datur,ad extremum totiussetatis diem véniamus, Cum
ergp vltima hora venerit, quid proderic continuatæ vo-
luptatis frudtus , quæftatim vt ceflauerit yidebitur non
fume? Quidnuncapudinferpsardenti, velquotidianæ
delitiæ, vel byflus 8c purpura profunt?Inquit Propheta. I«
tribus & quatuor impkutibus nonne aduerfabort feeleratum eft
malecogitare, iuxta illug^ Vstqui cogitât inutile. Sed igno-
feitur. Sccleratius vero, quod male cogitaueris, velie petr,
Ecere. Sed & hoc ignoicitu?. Iam fane fcéleratifllmum
eft, opère peccatum perpetrare. Tarnen & huic tali beni-
gnusiudex manum porrigit, 8c ad poenitentiam exhor-
tatur. Quodfipeccatór poeniterenoluerit, iam Dominus
cogituraduerfati, & pro magna poena fuæ peccato-
remdimittere voluntati. Adam enim femel peccauit, 8c
mortuus eft; videamus quid feeexit. Contra mandatum
de fruétu arboris edit. Tu ergo fi in aliquo conterapferis,
fi pepereit Adæ, pareet tibitlummo illi magis parcendum
fuerat, quiadhucrudis&nouelluserac, &nulliusante
peccantis, & propter peccatum füum morientis retrahe-
baturexemplo. Tibivero, qüifquiseiufinodiespoftle-
gem,poft Prophetas, poft Euangelium, poft Apoftoloç, û
delinquerevolueris, quomodoindulged poflït ignoro.
Acharapud Ierichode interdiétis fpolijs aliquidtu rat us
eft, 8c fuper omnem Ilraël talis iraincubuit, yiftare con-
trahoftesfuosnullatenus poflet etiam forti nefeius, do-
necanathema lapidaretur. Et hi qui res Ecclefix vel pauper
um cantopere deua liant, qualcs triumphbs.de paganis
expédiant? H os nimirum propter impndentem rapacita-
temlaposvefpertinos Propheta appellat, Ilium.vnum
qui apud Corinthios fornicatus fuerat Apoftolus inter
fidelesorarenonpatitur, noimpura voxeiuspuras reli-
quorum voces diuinis aurib us, tâquam rauca, fordidaret,
Et quomodo conuentus ille fuas preces Deo placëre prae-
fumit,inter quos,occulte vel publice fimili rearu,non iam
vnus,fed multi foedantur ? .Nam prædidius Apoftolus dicit,
quodirritam quis faciens legem Moÿfi fine retradia-
tione puniretur, fieu t inillo contigit, quifabbato ligna
colligebat. Et quanto magis, inqüit, pu tatis mereri détériora
fupplicia,qui fiüum Dei conculcauerit? 8c item, vo-
luntatie poft cognitionem veritatis peccantibus, iam non
relinquiturhoftfapro peccatis.
Neque enim hoc dicimus, vt eos fi çonuerti voluerint
defperemus. Quiaigitur diuina mifericordia præftoeft,
noftræ conucrfionis nota femper expédiât,quæ cantopere
parata eft ad recipiendum, quantum ô vtinam paratiellè-
mus ad conuertendum !Sed ôc de his qui dicuntur noni'a-
tis Confidimus,quôd illi furfures iftoru verborum curent,
quicandidifiimum etiamS. Euangelij panem fatlidiunt.
Dicimus tarnen eo quod dolentibus quoddam confola-
tionis genus eft, fi caufas doloris fui delatrare permittun-
tur, eo quodfctiptum eft. Malediäusquiprohibetgladiufuu m
d[anguine : id eft,vocem fuam ab increpatione peccati. Dir
cimus ergo quod poflumus,y t nos.deprauorû peruer fitate
(altem aliquid dolere monftremus.An non merko dolen
dam eft, quod Chriftianitas, quæ quanto prouedlior eft.
tanto magis robotaridebuit : ficè côtraab ftatu teclicudi-
nisincuruatur, vteiusreligiocundladefeciffe videatur?!
Omnesenimfeftini&præcipitesad malum currimiîs,&vt
Ioannes in primo libro de cpmpunâione dicit ; Non per
vnüjfed per omnes adlus noftros ad igné gehennçfeftina-
mus,&tantusdiuinorum præceptorü contemptus irrepfit
vt non folü per mala qUxlibet operaDeum offendere non
metuamus: fedhocipfumquoddeeius mandatis facere
videmur , magis pro vana gloria quam pro illo geramus
| ¥ Hie de- ...ó....w .^;deftrueret;nosè contra &fiuftis,&vocibus&ipfo
Tunt ali,jj| geftu corporis,quo fernperinteriorishominis affe&us per
puotrer- exceripré produntur, iplarn reasdificamus. Ipfiquippe ve-
lut empca man cipia fubiacemus, 8c ceruices nollras ab ei9
ludibrijs per Dominicàm criÆé ereptas,ita nunceidê lub-
iugam us, vt illi de ipfis bonis operibus feruiamus, adeo vt
quod diccre pudet,ipfum illud S. Euangelij verb um, quo
dicitur: Omnisquifoexaltathumiliabitur, cum quadam iafionum
perhibet quia poenaliterpeccat, qui in diuinis re-
fponforijs modulatione magis, quam fen fu verborum de-
1 e élatur. S an élus quoq ; Hieronymus inEpiftola ad Epher
fios di(Terit,quod non (untinEcclefia guttur,&voces dul-
ciac theàtralimodulatione colendx,quia D,eo non voce,
fed corde cantandum fit. Nos veto è contra modulatione
magis humanas aures quam diuinas penfamus; cum ad
hocinftitutus fit pfellendi vfus»vt ficut Dauid ci tharizan-
do nequam fpiritum compefeebat in Saul , ita can.torcs
modulando quælibct diabolica d efideria de cordibus au-
dieritium expellant.
Supradhftüm eft quia de fragilitâte caufamur, 8c ob
hoc quafi per condefcenfîonem carnes ad efum prxfumi-
mus.SedprædiéèusHieronymusinlibr.contraIpuinianü
perhibet, quod efiis.carniû viq; ad diluuium ignotus fuit.
Poftca vëro dentibus murmuràntium neruos, 8c virulen-
tas carnes commémorât inieâas, cum datione videlicet
legisquamimplerenulluspotuit, quâdo&repudiumad .
duritiam cordis permiflum eft. Apoftolus docet, quod î
Deus Pater in Chrifto Ie(u recapitulate omnia prop,ofuic, i
&ad principium retrahere : vtipfein Apocalypfi.J'igofurn* !
inquit, Alpha & Omega,id eft,initiü & finis.Poftqu am ergo
Chriftusvenitinfinem temporum, & Omégareuocauic
ad Alpha, & extremkatemrecraxitadprincipium. Poftea
nec repudiüm nobis dare permittitur, nec cbmedere car*
nés, dicente Apoftolo .Bonum cjl non comedere carnes, nec bibere
vinam-.Ced de vino ad Timotheum feribens ait: Modicovtno
vterepropterftomachumtuu. Modicum videl.& propter, fto*
machum.-quoniâ ipfeHicronymtis aiftin EpiftolaadEphe*
üos.Skut nonpoffumusDeo &mammomferuire.Jic nequinlusJpi-
rituparïter implen & vino. Vinum ergo C|Oncedic,fed modi-
cum.De carnibus nunquam taie rëperies. In XXX. autem
Moralium libro dicicur, quia pleriqj cettaminis ordinem
ignorantes» edomare gulam riegligunt, & cætera yitia ex*
pugnare nituntur.Seddum venter.nonfeftringitur,fimul
cunâac virtutes per carnis concupifcentiam obcuuntur.
rHinc eft quod non alius quilibetmuros Hierufalem1, fed
Princepscoqubrum deftruxitj quia venter dum non re-
ftringkurvircutesanimaeperdit. Eaigitur fumendafunc
quæ naturæ necefficasquærit,non quæ voluptas gulæ fug*
gÇ,ïk,quia ficut item inTaftorali feribitur; Tories primi
hominislapfus iteratur, quoties quædam alimenta laluci.
animæ contraria per carnis concupifeenciam fumuntur.
. Compofitus vero inceffuS cjià religione, tum etiam ab
honeftate multu abhorret. Sicut enim os iuxta vocé Domini
ex cordis abundantialoquitur,fic exterioris hominis
motus ex qualitate interioris rormâtur.Hinc enim feri ptü
eft; Amiiïus corpprû,&rifusdentium,érincejfus hominis, enuciant
dc.co.Naturæ quippe nil fu cat ü placet,fed potius quantum
audlori eiufdem naturæ difpliceat, ipfe teftatur dii.c.ens per
Propheta;pro eo quodeleuatafuntfilia Sion,érereclo atnbulaue-
runt collo,& nutibus oculoru ibam,&plaudebant,crambulabain,
&pedibusfujs compofitograduincedebât,decaluaütI)ominus ver-
ticemfliarum Sion, & Dominus crtnem earumnudabit,8iç.v(q)
illud.Er erit pro fuaui odorefoetor,&pro zjjnafuniculus,&pro cri-
Jpantecnnecaluitium}&profafciapeâorali(ilicium.S.Amb.toC
in libro Officiorum dicit de duobus C lericis, qui inordinate
incedcbâr,quod tempore Procefiionis retro fefacie-
baceos inccdere,quiayidel.v(um malum qùem con igere
in eisnon poterat,videre non patiebatur : quorumvnus
pofteafiçutipferefert publiée lapfiis, acque defuogradu
deieélus eft.Gregor.quqqueNazianzenus in z.contraPa-
ganos libro itade Iuliano Apoftaca refert. Mihi,inquit. o-
iim eiufdé Iuliani mores compertifiint, dfthuacab Ache-:
nis clatius agnouiflèm.Confiderauienimyim,&non fru*
(Ira. Vares enim egregius eft qui bene confiderat.Erat igi*
turin eo inconftanriaraorumuncelTus vberior,ceruixin-
flexibilis,humeri iaélabilesjoculi hucillucq; difeurrentes
pedes impatientes,nares lpirantes cpntemptum, rifiisin-
contincns,& quafifubbulliens»Sedquid pervniuerfedif-
Hune an ce opera vidi, 8c dixi: Ô quale malum nu«
t ri t reip u blica Romano rum/
Sane tria hæc vicia,per quæ malignb hofti maxime,&re*
ligionis profellores, ôc in lu per omne humanum genus fuc
élantialegamus.Siquidem B. Augullinus in libro Gonfef- ' cumbit, quam fine pauendamortalibus non folum vete«