A
XLI.
f-îpercuiientét.
c
Quiavero fefçoccafiopïæbuit,hocex verbis B.Augu-
ftinide charitate dicendum videtur; DiUinatum, inquit,
fcripturarum.multiplicem abundantiam latiflimamque
doârinâ fine vllo errorc comprehendit,& finevllo làbo-
re cuftodit, cuius cor plenum eft charitate. Quapropter
quifquisvultnouo mandat© vetusextinguerepeccatum,
cupiditaricontràriamteneatcharitatetn,qupniâilletenet
.& quod pater,& quodlatctin dtUinis fermonib9,quicha-
ritatfem fcruat in moribus.'Hieronymus in epift. ad Gala-
tas refcrt,quod S. loannes Euangelifta, cum iamfenex effet,
& diicipulor-um manibus ad Ecclefiam deferretur,
hocfolurn femperin cqlledla profereb at ï Filioli, diligite
alterutrum. Difcipuli vcro pertefi , quod cadem femper
audirentjdixerun&Magifter, quarefemperhbcloqueris?
quibusrefpondit^ignamloannefententiam: Quiaprac-
ceptum Domini eft, & fi folum fit, fufficit hoc. Sciendum
fanequiàficutnoftristemporibus omnia penefimm ordi
riemperdiderunt, pleriq; prodigas rerum fuarumexpéfas
charitatem nominat, cum res ad inane m gloriamprofuie
dilpenlæ, comcftio vel effufio magisdicendæfuntquam
ch ari tas. Quali b u s efti m res dilpevri en d æ fi n t ipfe D o min9
âocctyqmait.îJoliinuitareeosqui tereinuitent. Sed omnes è
contra cum vix parum quid non (plum vcftimenri, fedet-
iam cibi acpptus Chrifto in paupere ttibuant, potentibus
tamen eriamacceptaroutuodifpenLfant:quo'dvidel.non
eftcharitas, fed effufip.Nam re<ftccharitas folis indigen-
tibus eft expendenda: & nonfolum amicis, fed eriam ini-J
micis bénéficia. Pprro autem ficuthæc vita media eft inter
coelum, quo foïi boni confiftunr, & infernum quo (bli
mali traduntur, ficvtriufq; partisciuesindiffprenterha-
bet. Vndevtraq; generatio vel temporalibus hqpispariter
vtitur, vel malispariter afthgitur, diuerfa tamen fide, di-
uerfafpe,diucifo amoré,donee vltimo.iudicio feparentùrl
& percipiat vnufquifque fuum finem cui nullus eft finis.
Qm^ ferie m. veto verb or um qualitercumque digeftam
ad hoc vfque deduximus,y t hasgenerationes lieetin pro-
fperis & aduerfis communiter procurrentes,t tamen pro
diueifitate meritorum diuerfos fines habere dixerimus:
libium huncifticfiniamus.
D!
C O L L A T IO N V M S. ODOT^JS.
L I B E R I D :
les præftitujiam fluxerant, & gaudebam ,Tateor
quöd fub oecafipne breuis temporis veftræiuffionis
munia licebat breuitate concludi; quandoquidemftulto
genus confplationiseft, vt fi tacere nefcit, velparumlo-
quatur: cum repente fblito brumofiojihycms ingruity i|-
la:fque fui dieçulas ita inafperauit, vt plus de aprico quam
dp itinere nobis cpgitandum yideretur. Turn verpparrim
prædiQcx hyemis inclementia, partim-lan£tor um quiin-
ftabantdierumreuerentia,domnusAbbainterimiterno.-
ftrumremorariconcefiit.Leiftis tamen quæianrdigeftae-
rant,&paucis contra eos,qui prauorum deterioran tur ex-
emplo,reperds,placuit aliqua adhuc fubrogari ,Verüego
nonfatisconfidam , quodhocfaltemaudiredignentur,
quipp'é quoslibet, nec S. Euangelium vt dportueratreue-
reri;tameaeafpeiulîîonem aggrediar, vtinaggerctefti-
moniprum, quo fupcçbi filij iuxtapræceptum Moyfilapi-
dandifuntjvel lapillummegaudeamiaaauiife.
Boniigitur vt dixeramus nunc malaquælibet velbona
cum malis ho minibus fentiunt, licet hiafpçrius&frequc-
tius mala patiantur,bonis veroreftriékius vtanrur. Qui tn
fie & prolperitate & aduèrfitate vtuntur, vtin rebus pro-:
(peris fit eis co nfolatio,ne frangantur aduerfis, & in rebus
aduerfisexercitatio,ytnon eotrumpanturpro(peris.Mali
yçro ad hoc cupiunt habere (pieuram vitam,v t perditisfin-
céris moribus,remota omni moleftiarum alperitate deflu-
ant.Nequeenim propterea cupiunt habere pace, & omni
generecopiäi^abundare,ythist»onisbeneytantur,h9C|
efthpneftè, fobriè,tempéranter, pic; led vtififinitayarie-
tas voluptatü inîànis emifionibus exquiratur, fecnndilqj
rebus ea mala oriantur in moribus,quæ fæuientibus priora
fint hoftibus,& h o c h t quietavita, v t poffit elfe fecura nequitia.
Quicumqueautemditioresfunt,ftudent(èmper
diuiti as augere ,quæ quotidianis effufionibus fufficiant,
&per quaspaupériores fibifubdant, quos ad clientelas
fui faftus obfequentes habeant : quibus ipfi pauperiores
caufafaturitatis libenter fe fubdunt,Sc hosrquibus praeua-
lere non po(Tunt,pereorum,quibus adhzrent,audaciam
violenter opprim tint î hinc propter huiufcemodi fâtelli-
tes , & eosquorum'patrociniotucntur, feriptum eftde v-
tro que malo diuite.fîe lateribus eius À ruina deptiidet. Iam ve-
rp in tali fatellitio ftupra impi^ne mu^iplicâtür, conuiuia
lætafrequentantur, ybicümquelibüeritôcpotuerit, die
noâuqjluditur,bibitur,vomitur,diffluitur,faltatur,cum
feriptum fit : Va bis qui morantur in vino. Et item : Notiejfe in
conumijsfotatorum.E^VabisquicàrnesconjiriîntadvèfcendHm.
Etitem.Ducuntinborndiesfuos. Quibusytiquetimendum
fuerat, &inter pocula cogirandum hoc, quodillic fequi-
’tut.EtinpUTifto ad infernadqcenduntiîinivaimm in Euapgc-
lio per ficulneam defighantur, de qua Dominus quæritur
dieens : vt quidetiam terram ocoupai 'i quià de quolibet per-
üerfo potente pene iam requifitio Deo non eft. J^oftquam
enim fe perdidit hoc folummodo quæritur, cur ÔC alios
grauet in mortem. Sieutenim terralub arbore (blis radijs
ptiuata ftèrilis eft,ficfûbie«ftifauoris eius exemplo dcprel-
fiàlumineveritatispermanentalieni. Taies veto quique
iufto Dei iudicio frequenter ita deleruntur j vt peruerfa
quæhbet potenter faciant, & tamen hic Féliciter viuant;
fi eut de quolibeteorùmScriptura dicit. Cücurrit aduerfus
Dominumerefto colle, idem in malo opéré obftaculum de
adùerfitate non habuir. Et item. Vidiftultum firma radice,
qpafi firma radiceftultus attollitur. Qaoniamhic tempo-
rali felicitati fulcitur, & aduerfis non eliditur, contra in-
firmos etiam fine repugnâtione præualet,bene agentibus
èx auétoritate priheipatus fui contradicir,ad maiora com-
modaex peiori femper aâione'fiiccrefcit, & vnde vitae
viàm deferit,inde ad tempus locupletiorviuit. •'
Mos eft autem non folum malorum* verumetiambo-
norum,fedtamenminusperfe<ftprumiVteorum intentio
velfenlus iuxta hoc quodforteViderincinformetur.Nam
læta vidèntes hilarefeunt,pro triftibus contriftantur. Vn-
dc fit, vt cum prauorum gioriam cernunt, eadem gloria
deleâentur, Sc magnum aliquid aeftimantes in corde nu-
tent,& vt talia mereanturexoptent. Hincipfa Veritas dicit.
Vamundoabfcandalif. Item Phlmi&z.,Dumfuperbitim-
piusyincenditurpauper. Etlob exvoceplangentisEcclefiædi-:
cit, Ad wbilumredaftijunt omnes artusmei.Sicmcnim per ofla
fortesjfic per artus infinni quique defignatifolent. Artus
ergo Ecclefiæ ad nihilum rediguntur ,quoniamcximita-
tione prauorum in hoc faeculo luccrefcentium-, infirmi
quoque détériorés fiunt : videntes felicitatemmalorum
bonatemporalia appetunt, dum præfenti prolperitate
eneruati,Deum,qui vere eft, defiderarenegligunt. Quod
videlicet hiftorialitcr expréfiiim eft,quQniam.ciues Baby-
lonis filios lerufalem captiubs abduxerunt, & item,quo-
ni&m filij Deiyiàeü, filij S e t h, videntesfilias bominum, id eft,
filias Cain, concupierunteas; Nam& nunc iftièxterioris
gloriae (pecie decepti, nimis diligunt, quod pulchrum foras
viderint. Pulchrâautem videtur praefentis vitae gloria,
quæin perfonis prauorum tanquam in filiabus Cain fefe
infirmorum oculis ad concupifeendum oftentat. Yhde,
ficut fupra dieftum eftjcalix aureus appellatUr.
In eadem auce,m gloria maxime diuitise videntur appe-
tendæ.Quia videlicet (ânitate,& vita,& fiti,& fame,&pa-
tiia,&propinquis,amicifque,&o mnib9 omnino quæ funt
commodiores eas elfe pluribus vifumeft.Et iftafententia
no folum terra mariqj lèruatur, v t Ioannes Çhryfoftomus
ait,fed vfq; ad ipfas nubes afeendit ac fydera.Quæ videlic.
no n t am fe n te n tia iam eft,quam fiamma,quç totum iftu ai;
vaftat orbem terrarum. Et qui extinguat quidem nullus:
eft,quivero accendant ôcmagis magilqueinflamment, o-
mnes. Fauentautemhuicxnalo non folum illi quiabeo
captifunt;(ed&q.uinondum videntur illucingreffi. Nam
& ipfi diuites, etiam fi totuorbem poffibile eflet polfideri
àfingulis,adhuctaméindefiderio eius arderent.Pauperes
vérfi dum cupiunt diuitibus exæquarij infatiabilem côcuT
pifeentiæ rabiempatiu'ntur,infaniunt,& furiunt, idem >
morbus
morbus diuerfos fingulis générât languores. Et in tantum
anior pecuniæ omnemfatigat animàm: vt neq; amicitia-
rum,neqUc prqpinquitatis, intérdum etiam nec coningis,
aut amori filiorum det locum. Quibus àfFeiftib. inter homines
nihil præfertur. Hicamotipfo melle dulciorvidetur
: cum ei qui manus illi dederint mille foueas paret,
expetîturtame,& defideratur ab omnibus', aeperinfiume-
ros làbores & mortes fçtantur fe vel ad eius ianuam quan-
doq; pettingerê.’ Et fi quis eos ad meliora, Wkûregnü Dei,
qiiOdintranoieftiquaErendtqnperfuadere tentanerit,re-
fugiunt, & infanum putant, & quafi frenetici ad hoc quod
in (aniafuggerit màgis fefubmittunt. Summaigitur auidi-
tate amplexan tur v mb ras, & ftringu nt ventos , fimilés videlicet
puerisludentibus,vel certeftultiores.Illifortetur-
niara verbe ribus agitantes ,:yelquemlibet alium lüdùm
rum ledrius dicent fi tune interîtum cuiuslibet poténtis
cogitarent,cumeuminflore|)ro(peritatrs videnr. Tune
narnq; çonfiderandum eft, quo eurfu félicitas tranfüolêt j
cum ante humanos oculos quafi permanens pollèt. Nam
gioriam morituri nihil efiêin ipfaiam morte pen fare praui
quilibet poffunt; tunc enim ei etiam derogant qüi hanc Ôc
yfq;âd mortem (èquentes amant. De his atq*, eorum imi-
tatqribUs feriptum èft fùb typo fcil.illius prauægeneratio-
nis.Longe fiant filij eius àfiilute\&copterantur inporta.Vortz eft
vltimadiesiudicii, quia per ipfam intracurad regnfi.Stulti
igitur vel«orun|filii, id eftimitatores,anfepoçtamfuper-
biunt,fed in porta conterenfür, quia nun cp r o fp e ra n tu r,
fed in iudicio ferientur. Qui enim nunc rénuit Deum per
difeiplinamhabere pattern, malens elfe filiashuius regni,
5^ Bata. ||ni1„ ... , /tuncper adiutorium%abere non roeçyEitur ereptôtem,
perætatemfragilem delëâiant^auelli ab eo nolunt. At : fedimportaconteretur. Sane-quifquis velde vtra^uege-
ifti tanto inexculabiles funt, qu'anto fciënterin nihilicon- I nerationejvelde vtroquegradu vicæ huius amore captus
fidünt, & in coeno eius tahtjüàm fues volutari dele&ant, I eft;partibus eiusfauet, & déhbrcatorium verbum non li-
infeliciores vtique ôc turpïores illis animalibus quæ coeno bentetaufcultat.
vefeuntur exiftentes. j Sciendum veto eft quod eadem genera ficmixtafiinf,
Sedvtinamficut Phineesde.anathemate Achatimpre-1 vtin quibuslibetfidcliumgradibusprocurrere pariterin-
catur,fpliilli coriuilfent, qui fecundum Principem mam- ; ueniâtur.quoniam quoufq; ventilabrum iudicis agitetur,
mon^viuére decreuerunt : & non etiam filij lücis huiefe- - grana cum paleiynccelfe eftin area præferiris'vitæ fimul
culo conformarentur contra Apoftolum ; fed quod nimis coWtineri.Porro contraeofabhinc agitur,quifaérisfecuio
dolendum eft,ipfi filias Cain reliélisEonis cceléftibüs ami
pledi geftiüt,id eft diuitias,delitias;vôluptates, oblèqüe-
las,atq; libidines ylcifcèndi. Qui vtinàm vel ad Dei com-
minatibnem térrëréntur,vèl^quia tunc dixit : Nonpermane-
litjpiritus meus in hominib. iftis, vel quia nunc dicit :filijregni
mttentur in tenebras exterior es. Et poftquâ fiemel audiüimus:
Ego elegi vos de mundo, n on demum fubiieiam Principi mun-
di; qüianimirum necèflè eft nos elle, autin mundoquemi
Dëus perfilium réconciliâtfibi, autin eoj qui, iuXta Apo-j
ftolum Ioânnem, In maügnopofitus eft : Vt enim Hieronyml
inepiftolaad E^hefios perhibëtj mox vt aliqué Principes
tenëbrarum fupplantanr, fuo mundo.cui principànturan-
ne&unt.Viderit ergo qui talis eft, quantum fint nouiffima
illiuspeiora prioribus. Nam vt verbis loan nis ex fup ta di-1
<fto libro Vtamur, pene fine venia habedi funt cunâi quos
huius mundi gloriadëcipit. Cum enim videantapud eam
cruenta omnia, periculifqfacmortibus & præcipitijs plena,
nec fie tamen fuæ cnpiditari frenum imponunt, cumq:
eam ftipari cernant fodalibus pefiimis, contumelijs dicoj
opprobrijs,liuore,infidiis, criminationib. & perniciofilïi-l
mis curis,metiiiugi,timoréfrequenti, & mille aliis huiuf-
modiinfauftis conlortibus, velut fanguinem corona cir-[
cundari;adhuc tamen amoribus eius infaniunt ; fruélû autem
in his nullum alium reperiunt,nifi interitum,&perni-
ciem; poeUamq; perpetuam.Ettamen eadem gloria in cô|
temptugloriæcoeleftisàpluribusamatur ,-atq; fitéxpeâa-
bilis.Idcitco dignum eft, vt atcociusiudicctur ; quippe qui
Sioblatam Deigratiamfaftidiunt , & quod malum non
ignorant eligere malùnt. Tanta namque eft eorum qui de-
cipiuntftolidiras, vtnonfolumeOsratio nullaabhocin-
tericu reuocet ^fed nec euidentia quidemindefinenter per-
euntium exémpla dcterrcat.Quin potius ctim feiant quod
omnes qui eius vmbraticam pulchritudinem diligunt,à
mûdi primordideadem gloriafàllar, tamé hanc amplexa-
riinexplebili defiderio geftiunt; quæ videl. illos ita falfo
iaftamine illicit,tanquam fieda meretrix,quæ nigredinem
fu am fucatis quibufdam colon b us occultât, lâlciuptum
oculos captat. Cuinigicur perfeëri boni malis admixti
fiuit ; ita iuxta Plalmiftæ vocem , difeunt operam eorum,
vt illud impleatur quod ditftum eft. Va mundo kflanda-
lisi •- , rf.' .
Quifquis vero (alium fapit, opôrtét vt prauorum gioriam
ex fine confideret, qui ficut in I V.Moralium h b to
di(putatut,eoatrociusin tormentisobruuntur, quoalcius
in peccatum eleuantur.Tranfit quod extollitur,permanet
quod punitur.- honorantur in^via, in peruentione damna-
bunturr&quafi perameena prata ad carccrem perueniunr,
dum vitæ præfentis per pro(pera ad intericumtendunt. Et
quidem boni cum quoslibetgLoriofos aut moriautdeho-
neftan côlpiciunt,quia hnmana gloria nihil fit cum gemi-
tu faterifolënt dicentes :EccequianibileJlbomo,q qod nimifidem
feruantes mentiri Deo per habitum réligionishô-
feuntur. Siigiturinfirmifidelesinfeciilarihabitap-rauorü
deteriorantur exemplis,nonvtcümq;mirumeft;fetfhoc
omnimodis execrabilius videtur, fi religionis profelfores,
quibus vt ait Apoftolus, eloquia Dei crédita funt,y carn’alibus
defideriis cputigeritandllari, relfétis cfaëleftibustërrenis
in hiare,coptem pto Dëo mammons feruirc; Quod qùam
execrabilë fit iplà Prophetici fermonis inueólio palam demon
ftrat, qua Deus comminatur dieens : Stfornïcarutulfi
rael,non delinquastu faltem luda. Decem nàmq; tribusfilio^
rumIfraelàdomo Dauid, quondam adldololatriam re-
celferunt; atramen tribusluda tanquam in domo Dauid
confiftens,diuinæferuitutis cul turn diutitrs retentauir.Per
decem ergo tribus multitpdo(ccularium ; per vnaui verb
numerus Ecclefiafticorum, qui breuior eft , tfxprfmitur.
Quantumlibec autem (æculares tanquam illædecem tti-
bus-àdiuinis legibus exorbitent, miniftri tamen Ecclefiæ
tanquam tribus luda Chrifto debueranrinlïætere.N.irnq,
de illis decem tribubus, veluti de his qui nuneveibo non ;
operefidem tenent, eftilla Dei querimonia dicentis : Ad- \
uerfatrix lfrael abjt, &fornicata eflftbi : Et ftatim ,?vt Ecclëfiap j
fticos, qui imitatiPne (ècularium deterioran tu^éxprime^
ret,qualiterper cxemplalfraelitarum domus Iuidacecidé§
rit,lubdit diccns:Et viditprauaricatrixforor èiusludà.quodmce-
cbata effet aduerfdtrix ïfraél, & quod dimijifiem eam, &dediffeni
ei libeüum repudij: non tmutt:fedabijt, &formcatdefietiam ipfa
Quæ omnianuncimpléntur, cumàdimitatïbnemcàrna-
-lium miniftri Ecclefiæ dcuoluunturj. cum fimilitereôsfu-
perbiaerigit, auaritiatabëfacit, voluptas dilatât, malitia
anguilat,uainflammat,difcordia(ep:uat,inuidiaexuice-
rat.luxutia inquinansnecat.Et item ipfi per quos (ëcu lares
corrigi debuerant,eosad contemptum mandarorum Dei
perfua mâlaexemplainftigant: Et cum dcbuerantlucere,
vt ait Apoftolus, iri medio nationis prauæ, vt eos refpler.-
derefacCrent, màgis iHorumexemplafcquêhtestènebraf
cuntyVtCctipt\imc(i:ErUficutpopulusficSdcfrdos.ScdXö\lc{-
ter incuendum eft, quod ex voce Dei dicitur : quiafiedimiji
eam-y8ç quod adàimrydedïcilibellumrepudij.Nam vel quosli-
bet (èculares, quafi Ifraelem, vel quofeumque ,in habftu
religionis pofitos, quafi Iudam tune Deus dimittit, cum
eos, vt feriptum eft, (ecundum defidetia cordis éorum fi-'
nitr fed cum eos fecuritas poftculpam(èquitùr,cunvnul-
lâ difeiplina vel increpario ad cor fuum réüocat, etiam li-,
bellumrepudii accipiunt,vt tànauam coniunx adultéras
a çoniunétione Domini (eparentur,& quod voluntfàciâtv1
quatenusad æterna fuppli cia piofundius ruaiu. Vhde ncr-\
celle eft vt vel iftos, vel illos tunç confidéremusamplius
mi(è|:ioL'es,quoniameoscon(j)icimnsinculpa(uairneHA-
gello dereliîtes, & quanto poft iniquitatem prolperan-
tur, tanto perditioniproximiores. H-ocin X II. Ezccliielis
Homilia. ;