B
' Sarcago.
Pßl, U 8.
c
ibidem.
' Defacrifit'10 fartdginis.
Etlad^naazymd,pleplitdSß .
I Senfus aafa^fetiorarefjwcit. Præmiferat ettim; Cum
obtulerisfacrificitim cottum in clibano defimila,panésfcilicet abfifc
fermento. Quod fie intellexiraus : Si de fimila offerre vo-
luèris facrificium,autcodum in clibano, aufc.de fafctagiixp»
fiué etiam de craticulaofferes : cum obtuleris coduftyn
clibano,panes offeves abfque fermento.Nuhc autem fub-
d it, Etlagana azyma. Tànquam dicerèret •.'De fimila
n on folum panes,fed etiam lagana offence potërisï Sequitur:
• Si oblatio mafueûtde fartagtne.
Id eft} fi eadem lagana obtuleris, de panibus fiqiiidem
nifâlamplius loquitur.
' SitmU,\n<\mt,(onß>erßt oleo & abfquefermento,divides eadem
nnnütattm, à “fundesfuper eaniokum. v: |É
Pcrfartaginem,menüumfrixuraintelligitur.Quidaütem
ita fandorum mentes,vt zelus Domini frigu & êx crucial
? Dehac fartagine ad Iezechielem dicitur : Et tu fume
tibi far tagmemferr earn, &poneseam tnurumferreum, inter-tesjr
inter ciuitatem. S artago enim ferrea, murué ferreus inter
ftrophetam & ciuitatem ponitur : .quia cum nunc fortem*
zelumdpéîoreS’exhibét, eundemzelumpoftmodum in-
ter fe & auditoresTnosFortemmpnitiönern renent :-ne tue*
ad vindidam deftituti fint, fihüficfuerintin correptione
diffoluti. Meritoergo poftolei fuperfufionem, de fimila
hac non folum clibani, fed etiam fartaginis formatât oblatio
: quiaidem fpititus qui tempore belli, cum adhu c-fi-
deipietas ab infidelibus impugnarefcur,patientiç virtutem
in tribulationis càmino fandispræbuit ipfe tempore pacis
eccléfiafticç,contra peecanfinm Vitia zelum eorum ac-
cendit. VyideiaxtàVtrijufq; temporis rationem,voce Pfal-
miftç fanda eccléfia,cum quid ab infidelibus paflà fitjprç-
mififlèt : Mtf/rt,inquiens,quiper/e^tf«Mf«r me &tribulant me à
tefiim 0 n tjs tmsnodecïmaui :protinus etiam qualiter fidelium
erroribiisfuccenleatifubdidir dicenS : Vidiprauaûcantes3&
! tabefceba3quia eloquia tuanoticuftodierunt.Iptw: fi oblatio tua
1 fueritde fartagine,fimilæeritconfperfæ oleo. Sandi enim
dodoréS;Cum verba afperæinerepàtiônis mouent, chari-
tatisamore fçuiuntsnon inflatione elationis intumefeunt.
Mori nanq; pro eis pafati funtv quos quafi vfqué ad mortem
fæuientes affligunt. rerüerfi Vero paftores nonnunq
cum per increpationis zelumfubditorütti vicia çorrigere
viden tur, fi quid ab eis forte perpeffi fimt, iniurias fuas occulte
vindicant; & pietatis fpeçiem prætendentesjinterius
furoris ftimulisexcitantur. De quibus-perProphetam dicitur
: Etfiquisnondederititioreeoruftiquïppiam, fanätßcdnt
fupereumpralium.NiCi enimà fiibditis cUpiditatieorumlèr-
uiatur ad votum,àliqua crimiria eis obijcientes,quafi zelo
diuino luccenfi,fiibditos perlequûtun&malitiçftiç defer*
uientes,pietatis imagine palliantur. Quoçoritta de fimila
hac fubiungitur : & dbfquefermento^ Legislator nofter cum
cûntrapræpofiti fuperbiam, Abbatis zelum accenderet, &
eum fi incorrigibilis effet, de monafterio eijçi præcepiflèt;
decaueudatarnen fermentimixtura admefnereilium cu-
rauit, dieeps : C ogttet tarnen Abbas j de omnibus iudicijs
fuis fe Deo redditurum rationem, ne fortezeli aut inuidiæ
flammavratanimam. Siigttur fimila qu£in fartagine fri-
gitur,( oleo confperla, vt dodörisafperitas exdiledionis
radice confurgat : fit abfque fermento, vt in intèrioribus
filismalitiæpeftem nonabfcondatw Sednotandumjquod^
non folum oleo confpergi,fed & fuperliniri præcipitur,cû*
preemittitur :Et lagana az,y ma,Itta oleo. Lenitas quippe man-
luetudinisnonfolumincordeéffe, verûmetiamincórri-
pien tis verb is foris ap parère deb er : vt videlicet ille qcor-
ripitur,tanto libenrins diligent is vulnera fufeipiar, quanto
ob vtilitatéfuam omniafieri nóignörat.Fiat ergo quodp
quendä fapien té dicitunO biurgationï femper aliquidblanditïa
admifee. Hanc corripiendiformam Apóftolusnobis iri fe-
ipfb repraefentat, cümTGalatas arguens, nuncin eos aCrius
inuehit ur,n une vero eis patema pietate blànditurîO mfnifatiyinqüit,.
QiïlatacquisvosfafcinauitveritaHnônbbedirè? Ec
■ poftpaud^Sitflulti eßis,vt cum ßnntu tceperitis,nunecarntcon-
fümmemini ? Sed poft huiuçiritrepatiônis afperitatem, qu^
eorum diledione adhuiufmodi v6rb^defccndérit,ëi#ii-
nime tacuitcumfubiunxifc:Fi/wfiw«, quositerumpartufïo.
donecformetù$Chrifiusin ÿobïs. Et '.fraixésyobfetroyôs, nihil me
Ufißis. Lagana ergo noftra non folum oleo confperfà, ve-
rumetiàm ol'eo lita effe debent .-cWt fcilicet dôdoris mens,
de eius qiiicorripiturdiledione non tantumlibi confcia;
fed&auditoribus aliquorumverborum interpôfitione'fiat
.manifèftâ. Qudm benumeß-, aitfilius^SiracbjCorrepWOT mant-
fefidrepanitentiai&ßcenimeffugiensvoluntariumpeccatum.Hoc
igitur fit,cum peccator corripient is fe manfuetùdine conii,
; perta, eius piamindignationem gratanter ampleditur : &
jncrepantem diligens, aduerfus reatum fuum in iraeündiä
fuftitatuRSicenim, iü<mk,eflvgiesvoluntariumpeccatum. Et-
gofi viölenta& contumeliofa adhibeatur increpario,licet
ad tempus proptentimorem, operis praui fiat intermiffio.
voluntatis tamenprauae nött feqüeturitiutàfcib.- Sed dé fi-
•milanOftraqu^ädhuc.pr£ecipianturjattendamus.-Öi«idw
. earn minutatim. Sæpius co ntingit,vt cum dodór ad in cre-
pationis verba defcenderit,modiim excédât: & açrius qua
oportuit delinquentemobiurgads, cumfanafe debuerif,
'àmplirislçdat.Vnde&lex eiusinducitparabolâm,qùicum
prpximo fimpliciter ad caedendadigna in^luam pergit:&
ferró de manubrio egredienté,proximum occidit. Cui etx
iam locum ad quem confugeré debeat, defignat. Cum^p*
ximo firnpliciterinfyluampergimus, cumpiaintentione
ad difcutienda proximorumvitia nos conuértimu's .Ligna
cædimuSjCum eorum erratusincrepamus.Ferrum demat
nubriofugit, cumincrepatiomodumtranfit. Proximus
o cciditur,quia charitas in eo extinguitur.Simila igitur minutatim
diuidéda eft * vt zelus noftf 1impëtüs temperetur:
l&fingula verba fiöftraexaminantesmequid contumeliox
fe, ne<juid immoderatiusproferamiis, folicitiuis perpéda*
I mus. AutorRomanae elöquentiae quidde his fènferitjfidi-
uitïis infèramus éhxjuijs, nómeongruum yideri exiftimo.
I Nimirum cum omnis fapientiaaDominoDeofit,etiamil-*
liqui perfedam Dei cogifitionem niinimè habueruntïDei
taüien munere illuminati, quod veritatis attingere potuet
runt,nobis vtiliusquam fibi,fcriptum reliqüerunt. Ait er*
go : Obiugationes nonnunqincidunt neceflariaï : in quib'.
vtendum for taffe & vods contentione maiore,&verborü
grauicate acriore. Id agendum etiam,vt ne ea facerê videa*
murirati.Sedadvrendum&fecadumjficadhöcgenusca*
fti|?andi, rato inuiciq; veniemnsmècvnquam nifï neceffa-
rio,fi uulla reperietur alia medicina. Sed tamén ira proeul
abfit,cum qua nihil redefieri,nihil cófiderate poteft. Ma*
gna autem ex parte dementi eaftigatione licet yti jgraui*
täte tarnen adiunda:vt&feueritasadhibeatur,&c6tume*
liarepellatur. Ac etiânrillud ipfum quod acerbitatis habet
obiurgàtio, fignificandum eft, ipfius id caufaquiobiurga*
tur,efle fufceptUrn.Idemalibi; Omnis,inquit,animaduer*
fio&caftigatio,cöntumelia.vacare debet. Diligentergen*-
tilishuius-vetbis confideratis, perfpicuum fiet, quortiodp
fimila noftra oleum manfuetudinis non folum intus habere,
fed etiam forisoftenderedebeat: qualiter ine fer men tu
repellendüj&in ipfa obiurgatione cum qua cautéla&mo*
deratibne agendUm fit. Reftat propofiti capituliparticula
nouiffima,in qua prçdidis fimüae minuti|s oleum iu be tur
fuperfundî.Quid igitur hçc-olei in extremofuper£ufio,ni-
fi pietatis &dulcedi|tiisabödantiamfignificat îNeceflè eft
quippeyVt'poft increpatipnis acerbitatem, poft difciplinæ
diftcidionëm, mensægta verbqrumiaculis.confëfià, fi e*
ills ebbeptio & dignareatusfui poenitentia apparuerit,pa*
ftoris dementia rfföuè^tur .* vtfi quijifoçteraneorb cotra
iplum paftorem inter verba afperitafcb contraxerat, fomé-;
tis fubfèquentibus aboleatun Redi ad Apoftolura, Cuitu
ad Corinthips fcribens,fuper eius immunditia qui nouer»
cam fiiam coniugem feCeratÿeos argueret : Omnino, inquit,
auditur inter vosfornicatio^&talisfornicatio^qualis nie intergetes^
itavt vxorem partis fui aliens hdbèat. Ddfincreum ipfutn ana-
thematis fentétiaferies:£^«)inquit,«fc/êw corporeßfens autem
ßiritu, ui iudicauivtpfensj eiïepfie operatusefi, tradere huiufmodi
fatham in intérim carms.ln fecuda vero epiftola cû & eorum
( data. 3.
Ibidem
Gala. 4.
Ibidem
Cicero.
G
'Écci f.’
S l l .
ludtum
tOffic. jt .
•Cof.j.
A
l.Cor. 2.
kiclocui
'non con-
benic cum
Vulgata e-
ditionc.
ß ..
c
Tim. 4.
p-Tim.i.
3 Reg.i9.
Üum.s. y
D
JaComi. v
i.Cor,9,
ïaâumStillmspoenitcntiamcognpuiÉret, paterna eos te 7|ipuidqupd'qua:i;acttr,'oltendiinti Acûâuibùdam^oTT
fottétpktat'e, dicens: emali^iUdd.mftis,&ego,» Sitffimii ' busdicant : Dum noflra hoSconfpicins fiTpctficie de'
ijùeiufnioiitfi, obmrgàto bu ftitfitäf/imte , Uivt komm, . ftrui.hocinnabisquirioe^âodôi-dinatdtaribiqiie cöh'
toa$dMltis&cimfolitoM,nefi>ru~a6uraaiiiMimflu'uàbfcr- giMcns.àpadhosvaleatinmsinaeniri. Adfpirituakmiei
beatur. Tropirquoiobfmons.'vtmfirwtkpuotbimMm. cuimcelligentiamconfugiamtis. Vbi'enimjiterafoluimf
Ecceboceftöleumfaperfundete, roencifaiiciæpoftzeli fpiritasftat : qmabicàliadj ib iv e ia liu d fei-mentamfiaiifteritatem
blândimeatortim foroènla adhibere. Hæc f gnificat. Omni, , inquit, obUiioqunoffirtqr Vomino Âfme
defartagimsfacrmciohpàülolatiusdiuefuanus, hemini! fermèmofief. ManiSbjmett. i t i - a m ____
onerofum fiç. Resètenim dihgentundigens difeuifione,
traâabatur : in quà qui non à çe&o trami te exorbitée jvix
aliquis inuenitur. iam craticulæ oblationem paucis cxpli*
cabimus.
Sacrific'mm de cratïcula.
C a p. V I I .
Si autem de craticulafacrificiumaquoefimila,
Id eft,fi obtuleris facrificium de craticula, quod fic-
utcætera, defimilafiat, oleoeonjpergetur.
Craticulæ ignis non vndique inuoluit j, rçlibani more:
fèdinferiusfuperpofitatofret. Sanâi igitUt dodores cum
Vitia fubditorum rédargnunt, &?prauæ eorum obuiânt
Voluntati : fi quid moleftiæ ab eis fuftinent verbo cOntu-
melipfo, feu fiibftantiaetemporalis àlîqua diminutioné,
;quâfi craticulæ aduftionem’pâtiüntür. Sed & quilibët
fidèles 3,cum' feu à praùis Hominibus, feu àb inuifibilibua
inimids, fiùe etiam volüntate& deliberatione propriafj
dumcàrnèmmortificant* & feipfosaftligünt, mediocre
âliquidfuftinent, quod non nimis opprimatjnecpatien-
tiæhumanæ vires excédât, craticplaeft : cuifiiperpofiti,
æftulentoquidem, £cd affiduo/atigantur. Hæcergo fi-
mila huiufmodiigneftorrenda, iubetUr oleo. conlpergi.
Caûendum çtenim e ft, ne charitâs hoftra moleftiarum
affiduitate fetigataiaut étgaDeum cuius difppfitipne hæç
patimür -3 aut erga homines à quibus hæc pâtimur, ex tin- 1
guàtlir.
Qudm offeret Domino,tradens manibusfacer do tis.
Cur noftra oblatio manibus faeerdotis offerenda tra*
dafciir, iàm fupraexpofitum eft.
Qui cum obtuleriteam, tollet memoriale de facrificio, &adole-
bitfuper altareinodoremfuduitatis domino. Qmcquïd autem re-
hnqjhmr, eût Aaron&filiorum em,fanêtumfan et or um de obla-
tionibüs dominu
Quod dehaC tertiadicitur,etiam de düabusprçceden*.
tibus oblationibusaccipiendumeft: vt pars lcilicet éarüm
fuper altàre domino incendatur, pars veroreliqua Àaron
ftlijfque eius ferüetur. Vt enim de clibàni facrificio prias
âgam,' fàndi martyres paftim.pro diainaÊde, partim Vero
pro fratérna vtilitate paflionis tormèntafuftinuerunt. Vide
martyrèmpropter Deum patiente m, Eidefôformoi&o-
mni acceptïotiedignus : In-hocjahoramus &nialedicmur, quia
Jperamus inDeitm viuum. Âghofcis cûiüs hæc verba fint. Ipfe
& pro ftatribus fe patioftendit,,cum dickt Ideo omniafufli-
neoproptereleibosy'vi dr ipjiftlutem confequdntur. Zeli quoque
fpiritalis eademreperitur.diftin6ticj. v Qliaeris'homiaem
âd diuinàs iniurias impatiehtémf? Recolç voces Ëliæ :Zeh
ztlatus fumpro domino Deo exercituum, quiadereüquetünt pa-
£1umtuuihfilqlfrael. Phinees quoque zelando zelum Dei>
accepit teftamentum facerdotij æterni. ; Qpo.d & fiali*
quem quæris de proximorum profedibus pite foiicitUm^ 1
Paulùs occurrat. Aemuioriin^mtiKós Dcidniulatione. Ét; Quit
infirmatuf*,-x'& ego non mfirmor ? In craticulæ qrtôque faebti*,'
cio eadem rèperies. Nam quotidianis aMidionib us aut
fpiritui fàndo témplum ip-nobifmetipfis paramus,aiit frà-
ternis y^ilitatibuis in aliquo cqttfulinru^; | Gafiigo corpus
meum>tzitbe^iüsApoko\\is.,ii^;mfer.uitutêm.redigo, tie forte
qlijs pradiçans, ipfereprobus efficiar. - S cd & fandi dbdôres,
feuquilibetfidelés, idcircoineCclçÇa carnalium möEëS.
portant, vtcorreptoseoS , ft fieri poflît, quandoque fo-
cioshabeant. Nuncfèquentia.videàmUsi v
Omnis oblatio qua offertur domino > abfquéfermentofiej:.
Impughacfeipfamlegislite^a.- In fequencibus quippe,
panes fertneriti præcipiuntur offerri. Sednimirum verba
literæ dum fcollata fibi conuenire nequeun t , aftud ih fè a-
~ , y ...:.B.iblioth,yet.Pa t.fomhö.
fertur > quamuis ibi didu m no n fi c > ob lârionem hic com-
prehendi. "Sicut igitur ifta .baÊuxt ^crificii. partitionçnv
quÿ pEæcedentibus refiindërçcut | H Ë B S
abfque fermento, quod in fènfu h'üic fiiperfundêretuf. Et
ipfa i taque, v t cætei æ, fin e fermcnto'eflcdebct. Nam ôci
malis hominibus cum affligimuti videndiun eft he Forte
,uuprobitatenoftrahocipfum fatiamur, Antîqui qüoqùe '
hoftis læuitiam ëxpeiientes, timéndumnqbis eft, nefefti i .
iudicitfiuftitiam accufèmüs j & niarmuràtiouisinaio mW
rius corrumpamur.. Sed'^in cafnis maceratipne inattis '
gloriæcorrqptçlavitandaefl:,mxtailludd6minicum:C«w» ddatth.6.
ieiundtis, mine fieriJim hjpoo'iu trips. Exterminantenim f u f ' '■
tiesfuds,vtappariant hominibus mutantes.
^l^^mentumprobAi^r^acrificid^ ■
■ a f; v i n .
Domini..
<■ Mel, dulcedofpirituaiis nonnunquaminteliigitur, vt Md quid
eftilludSalomonis : Coi/icde fih nid, quiafron'um est, & fatum Pràu.if
dulcifimumguttuntuo.SicôcdoGÉltiùa.C^iemix^Æbteix:
quam cum inueneris, habebis fpemin noiiifllmis ,.&fpcs
tua non peribit. Hicvero,cumlexi Dominifacrificio.inçl Accc • |
repellat,voluptaseanvilisâccîpiéndaeft,qDdininoplâÇé-:irdiis'li4
re r\Qi\ ppteft. Quienim ( aitÂpofto 1 us) incarnefuni,DeoMa+ |K»*. |
terenonpojfunt. Quicquidigiturilludefti vndenos polie
placere præfumimusfficut malitlæpefteVaéuum, fica vo^ !
ïuptate càrnis fieridebetextraneum. Quod eninjiamhic l
fecund um cariièm nps delëdat, quàfrôteretribüSonem '
diùinam in futuro expedat l Difficile Vero eft incelledu j
quod fubiungitur. f ‘ | ®
. Primiiias tantum eorum ojferetis &munera, fuper àltarevero non i
ponenturimdoremfuauitatù.
Qùidnanque eft,quod Dominus eorum etiam quç de-
fpicit, primitias muheraque nonrefpuit ? Explicemus, vt
poterimus. v Si cui quod verius fit eluxefit nullum à nobis |
præiudicium fuftiaebir. Siquidem obfcûtàm nobis vider! i
lèntentiam non negamus. lux ta ergo puemifiam fermen- ;
tifiguram, videamusquomodoiermentiprimitiæov: mu- '
nèr^Domino offeruntu^icum tamenlpfumhec altari im- J
poni,nec odoremfiiauicatis Domino valcatexîlibere^ S i- .l
pjécqntingit,y!rquodib oikintentipneincipitu^ dum iu.i-ï
nuS càiiémus,i,nvitium coïmeitàtbr. Sæp.e enim bono o- .
péridttmlapshumanaobuiat, inençem^perantisiramu-
tat.Sæpe,fpbene!incî^pâtæiuftiti«nolïj^'exJatereirafab- •
iungft : §cdumzêlo reditudinis-fmmôdëratiusinenrem
tâchât,cundam qpieris iutimæfaluremfauciat, ^ rmeâ"
tuni itaqueir^feuinànisgJon^për fequidemplaéète non j
potëft : tamen veniam,primdrdia fuaprætendere poteft & !
quafi primitias offerre.. . Êxcufabilis cnim fitçulpa ,~,ad |
quam non deliberandp accedimlis, fèdper ignorantiam • FF
& infirmit'atem decliparnus. Àmici b'eari iobj b oh a qui-
deiti intehtioneâd cpnfolandum eum vénérant: fed hoc JjÈ& f
qiiqdpia mens mundum Deo dbtulit, locutio præcipita-.
tavitiauit. Quiatamènb9niûudij,&:redæfuerantin£ei1" ieb!
tionis,pereum pofteainquemexeefferant.recôcilianme- i 41’
ruerunc.Beatus Apoftolus de feipfofatëtur: Notifum digniis
vocaf! Apoftolus, quonumperfeemusfv.m EccLfiainDa. Sed iiu- i Coraj.
iusfermenri,crudelicacis,fcilicet tance,quomodoDeo pii -
initias ofterat, ÔTpiæ intentionis merico fe veniam obti- ![
nui fie teftetur.audiamus: M’femordiam confccutiu fini, aie, '
quia ignoransfeci m incrednlttate. Zelo quippe Dei.moueba-
itur :'&.quodcontraDeutti agebat,propterpeuim fefacère , >
jeftimabar. Mimera;quoque de ferrnento:ofFeruntur.Do- i
knino,: cum aliquis ymrisftu çtiam^pinis&furtis .affue