3*4., , S.-OJoms (bittbb.Clun.Hi
terra radicem fuamnon mittit, quia numquamad sterns
vitsdefiderium cordis fui cogitatiqnem plantar. Qttod
ettim radix arbori, hoc vnicui que hominum cogitatio fua
eft.Sequitur. .
ÎSToî/ médît deteiïebfis. Sifbperbusifte à culpaad iufti-
tiam redire voluiflet, detenebrisrecederet ; fed quia lu-
cemiuftitiæ non qusrit, detenebris non recedit. Sequitur.
Ramos eius arefacitffamma. Qüiaipfiquoque qüieicô-
iundifeint,terrenis defiderijs situ an t, & duro defiderio-
rùmflamma clientiuméius animos accèndic, fcilicet ramos
eiuSarefack, vtfrudüm bohiopôris nonferaht. Sequitur.
Etauferetuffpirituotis fui.Superbus etenim quifque,
quo in hac vira plus valet,eo fibilingusfrena audacius relaxât,
vt loqûattir perüerfa quslibet ,&aufereturfpintu oris
cuis'"*; quia eo perçuflionis lententiam accipit, qüo ori$
fui fpititüm fub diuina formidine non reftrinxit. Sequitur.
iZffii creditfruflra more deceptus, quodaliquoprecïo redimen-
dusfit. Quoticnspoftculpameléemofynas facimus, quafi
pro prauis adibns precium damus. Vnde & per Prophe-
I tarnde eo qui hæc non agit | dicitur. No« dabitpropitiatio-
p fid.i4.s.ÿ mnfuam,nec pretium redemption» animafua.'Nonniimquam
' yërödiukes elatiinferiores opprimunt.aliena rapiunt,&
tatnen quafi quædaro alijs largiun tur. Sed non fruftra etc-
dit, quodprefie redimendusfit, quiaelcemofÿna fùpeibi di-
uitiséumredimere non valet, quant perpétrât* fimul ra-
pina pauperis ante Dei oculos afeendere non pefmittki
Quod fortafleintelligi& aliter pfeteft. Quiafspe fuperbi
diui teSjCumeleemoiy nam tribuun t, nonhanepro Ster-
næ'vits defiderio, fed pro extendenda vira temporali lar-
giuntur .Mortem le pofle differre dationibus credunt.Sed
von credatfruflraerrore deceptus, quod aliquopmiofit redimeit-'-
dus, quiaobtinereeximpenfo munere non valet, vt finem
debitura ettadat, cuiüs etiam nequitia intercidit vitam.
Vndefubditur.
Antequam dies eius impledntuf,peribit: & manus eius arefeit.
Præfixi dies finguli ab sterna Dei præfcientia neçaugeri
poffunt nee minui, nlfi cóhtingat vtitaprsfciantur,vt aut
cum optimisoperibus longiores fint 5 aut cum peffimisj
*Efr, j8 j.‘ breuiores. Sicut Ezechias * atfgmentum meruit dierum
1 irdpenfione lachrymarum. Etlicut de peruerfis feripturn
eft. Indifciplïnat» obutat mers. Sed fspeiniquus quamuisin
occulta Dci præfcientia longavitæ eius tempora non fint
prsdefHnata , ipfe tarnen quia carnaliterviuerêappetit,
longos dies animo propónit, & quia ad illudtempus per-
uenire nö valet quod expedat, quafi antequam dies illius
impleantur, périt. Aliter. S unt namque nonnulli,qui poft
vitam pérditàm ad iemetipfos redeunt,& accufante fe co-
feientia, peruerfa itinera relinquuntj commutant opéra.,
antiquae fusprauitati contradicunt, terrenas aétiones £u-
giunt, defidertà fuperna fedantur. Sed priufquam in eif-
demTandis defideri js folîdentur, fed torporçm mentis ad
ea quæ d i judi care cce perant, redeun t, at que ad mala qu s
Hæe vidé difpofùérant recurrunt : quia & fi quid boni fortur
legi de-: taflèagere esperit , priufquam in eo per longitudinem.
bere nu- f temporisconUaleTcat, adexteriora delabitur, & peruérfe
mero plu- deferit qusrede inchoafle videbatur. Vride aptefubdi-
tur. Manuseïusarefeit. Quia dum exterioribus adibusin-
tempelfiue inuoluitur, ab omni nimirum bona opération
He ficcatur, Vnde adhuçbenedicttur; •
placitura.oculis agêre ànxie ftudeant j & qiiafi fando défi-
üerio fetuefcànt^Quid i raque i ftos ni fi in flore sftuS attin-
givSeqaiu\xÆtqkafiolïUdproijCtensflorenifuum.Ô\:ius:qnip-
pe cum in florée-ft, fi immoderata nebula tangitUt, àple-
nitüdinefruduu vàcuatur^Ec qüotièns qüippe iflehoan-
tes boha operaab afpicientibus laudari cteperinÇatquein
fuis laudibus delèdari, fit caligo intelligentis incogita-
tione,Vtiam difeernere héqueantqüâ ihtentionequidfa-
ciat, & frudumpetdit operis, velut eX neb ula fauoris. Sequitur*,
1 Congregatio enim hypocritawmJlerilis. Ccepta enim boni
nonamitteret,fihypôcrita non fuifièt. Congteganténim
hypôcritsbona opera,fedeorumfterilis éftipfacongre-
gatio , quia perhe>cquodagunt,frUdum reeipere in sterna
Lade tur quafivinea, inpr'mo flore botrus eius. Si florentem
vineam per insqualitatemaeris immoderatum frigusat-
tigeritjprotinus ab omnihumore viriditatisarefaeit. Et
funt nonnulli qurpoft pétuerfa itinera fandas vias fedari
appetunt, fed priufquam in eis, vt diximus ,bonadefide-
riaroboremur ,quædamillosprsfentis feculi profperitas
accipit j quseosrebusextetioribusimplicat, &eorum
roentèmdumàcaloreintimiamoris retrahit, quafi ex fri-
gqre extinguitj&quicquid in eis de virtutum ftore appa-
rere videbatur y interficit. Nonnumquatn.vero vineam
non fiigüs, fed sftus arefacit. Cu m que immoderate calo-
retangitur, difeufio flore botrus tabefeit, & pletumque
contigit, vt hi qui ad bonà opéra redaintentipnenônve-
niunt,cum placere fe hominibus vident, ad.exercenda
hæceadem Opéra vehementius accendantur, humanis
retributione non appetunt,fcecundiac viridesin fuis'
operibus hümànis oculis videntur, fedin Confpedü oç-
culti iudicis infoecutïdi & àtidi apparente Sequitûk Et-ignis
deuorabittaberttaculdeortmquimunerdîibenteraccipiunt.Sicnt
enim corpus in tabernaculoÿfiç & roenshabitat in cogità-'
tione. Sed ignis tabernacüla deuorat/cura sftus auaritis
cogitationesdeüaftant. Et fit plerümqüe vt hypôcrita au-
rum, vèl qusquc(bonacorporaliaab hominibus eontem-
natjfed quia hsc non accipit,maiotes ab eis laudesrecipè-
requsrat. Sin veto eotum tabernaculadebemusascipè-
rè, in quibusillotumanims habitant, ignis eorum taber-
nacula deuorat,quia qui hiciniffente ardent igneauaritiç
illicetiam incarne concremanturignibtm gehehns. Se-
quitur.
Concepit dolorem,&peperit iniquitatem, &vterus eïus préparât
dolos. Dolorem quippe concipitjdum peruerfa cogitât:
iniquitatem parity cum explere coeperit quod cogiraüit<
Inüidendo,doloremeoncipit : derogando, iniquitatem
parit. Vteriitaqiie nomine, rede mens accipitur, quia fie-
ut proies in vcero conçipitur, fie cogitatioin mente generator.
Et ficut in ventre cibi,ita in mente continentur co-
gitatiottes.Kteri» qui ppe hypoemepraparat dolos,quintan-
tofempermaiotem malitiam contra proximos in mente
concipit, quanto folus prs omnibus videri innocentior
qusrit.
S< O D O NIS ABBATIS
C L V N I A C E N S I S II.
MORALIVM IN IOB
L I B E R X I I I .
Efpondens lob dixit. Audiuifrequenter talio: Ele-
d i quippe frequenter aliéna mala quafi fua
audiunt, Sc ab his eis crimen impingicur,a
quibus criminaimpinda perpetrantür. Hac
enim refpQnfiQneDeatus Iob illud Ecclefis
tempusfignificar, quo oppreflaab aduerfarijs temporali
eorum potentia , quafi deieda creditur. Vnde fequitur.
Confolatom onerofi omnes vos. Siue enimfhsreticifeu.praui
quilibet, cum laberare bonosin^iduerfitate confpiciunt,
ineoquod eos coufolari appetunt, mala eis perfuadere
conantur. yndenonimméritôbonorum mentibus pne-
rofa fit eorum confolatio, quiainter verba dulcedinis,vir
ruspropinare cupiunt erroris. Sequitur.-
Numquid habebunifinem verba ventofaiVen tofaenimver-
bafunt,quae inflarionitempprali potius quam reditudini
feruiunt. Saepe autern malieciam bona dicunt, fed quia
lion bene dicunt,ventofaverba proferunt.Nam didaep-
rum etfiquando fana funt per fententiam 5 inflatatamen
flint per elationem. Sequitur.- Aut »liquid tibimoleflumeslfi
loquarisl Mali viricum alijs fimilibus fibi conuitiofaverba
proferunt, eocitius obmutefcunt,quod defecaliamox
audiunt,qualiafuis auditoribusdicunc. Cum autem bo-
riosviros per vitiofa verba is&ulantur, nihil eismoleftiæ
ex conuitio nafcirur,quia contra taçentes loquuntur j nec
epmpelluntaudire quod funt, quia iufti conuitianon
reddufir^etiam dirm cogufitur audire quod'non funt.
Sequitur. •,? ^ : y
1111
C A P.:
’poteram & egofimilia veftri loqui. Narrat iuftus quid face-
repoteric,fedneiuftitiam deferat,quodfacerepoterat de-
C^Rjltquevtinam effetatiima veftraproanimamealConfolarer &
too vosfermonibusmeis, & moueremcaput meumfuper vos. Robo-
rarem vos ore meo,& mouere labia quafiparcens vobis. Aliquan-
do necefle eft vt prauis mentibus qus humana prsdica-
tione cotrigi nequeunt,diuina flagella obtati benigne de-
beant. Quod eummagno fit amoris ftuoio, videlicet non
etrantis posna, fed correptio qustitur, & oratio potius
quammaledidio efte monftramr. Notanduro quod non
ait.Effetanima meapro anirna veftra, fed, Vtinameffetani-
mavefira,proanima mea. Quiaprofedo fibimalediceret,fi
fe illis fimilem fieri optaret, illis vero meliora voluit quos
fibi fieri fimilesqusfiuit. Gonfolamur verb prauosinfla-
gello con^titutos, cum de exteriori pefcuflione interiofandam
Ècclefiam furorem jfed fpatfus fu.roreiuséft,quia
oetultsfunt eius tentationes quas per fingulos mouet.
Cum vero cóhtraeamapertapérfecütionè'erupérit,furo-
remfuum in ea colligit, quia in afflidiorie illius rota fe in-
tcntiónè eonfttingic.Sequitur. E tcomminans mibi,infremuit
contramedentibus fuis.Dc quo & fubditur. Hoflismeus tefribi-
lilmoculis meintuitusefl. lllequippeantiquushoftiscontrar
haricdentib.ffemit,camq;terribilibus oculis intuetur,q.a
peralios crudeliaexercet,& per alios quaeexerceatroroui-
det.Dentes namqj huius hoftis funt bonoruftiperfecuto-
res atqj carnifices, qui éiüs membralaniant, dum elèdos
illius fuis pcrfecutionibus affligunt. O culi vero huius hoftis
funt hi qui Contra earn prouident mala qus fiant, fuifr
que confilijs perfecutorum cius crudelitatem inflammat.
Antiquus er^o aduerfarius fremit contra earn dentib.fuis,
dumpetcrudeles reprpbos ineairifequitur vitambonoconualefcere
faluterodndicamus. Caput etiam rum. lntuetur eam terribilibus oculis, quia praviorum confimouemu^
cum mentem, qus principale noftrum eft, ad
compaflioneminfledimus , eofque inter flagella robora-
mus , cum doloris eorum vim verbis mitibus lenimus.
Sunt namque nonnulli, qui dum interna nefciùnc,de mails
exterioribus defpcrabilfter affliguntur. Quod vero.
non ait, parcens, Ced quaji parcensvobis, nequaquam hoc
negligenter prstereundum puto , quia fanda Ecclefia
difciplins vigotem cum permixtione manfuetudlnisfer-
uans, aliquando malis, & quafi parcens, p ar ci t ; aliquan-
do véro & quafi non parcens, parck. Sanda ergo Ecclefia
cum prsdicatores fuos qusdam fada malorum fub dif-
penfatione inuedionis increpat, labia quafi parcens mo-
uet, fed ramen parcendo non parcit, quia abinuedione
culps generaliter non ta ce t, qus fpecialiter tacec. Sequitur.
li js'nbnceflàt mala exquirere, in quibus hanc femper dc-
teriusaffligat Seqiiitur.
Aperuerunt fuper me ora fua exprpbrantes. Ora fua reprobi
exprobrantes aperiunr, cum & erroris fui mala prsdicare
non metuunt, & prsdicamerttis redsfideiinuiaent. Seq.
Fenufferunt maxillam meam,fatiatifuntpcenismeis. Maxilla
quippe Ecclefis fandi prsdicatores funt , lfcut fub Iu d ss
fpecieperHieremiamdicimt.Floransplorauitinnocte,& la^ u
chrymaeius in mdxiüiseius. Maxillam quippe peruerfiferiuc,. '
cunibonos prsdicatores infequuntur , fit tuncreprobi
grande aliquid fecifle sftimant,cum vitam prçdicacorum
necant.Ula quippe pcenaeosfatiatj qusmentem Ecclefis,
prscipue caftigat-Sequitur;
Sedqutdagam ? S'tlocutusfuero, non quiefett dolor meus, & fi
tacuero, non recedit à me. Hoe perfons beati lob qualiter
congruat, nullus ignorât 5 fed li ad fand s Ecclefis ty pu m
trahatur, hsc & cum loquitur dolor minime quiefeit,
quando looi none fila peruerfos minime, corrigi confpi-
cit,&cum tacet dolor .minime recedit, quia etfiauerfa-j
ta conticuerit, hocipfum am plius quod tacet gemit, quia
fe tacente peruerforum culpas excrefcere confpicic. Sequitur.
•
munc autem oppreflit me dolor meus. Dolore fuo fandaEc-
clefiapremitur, quando in malitia fuacrefeere peruerfos
intuetur. Et quiadum praui crefcunt, etiam infirmiquiih
ea funt, ad fequenda ftudia prauitatis ircitantut, rede ad-
ditar. Etad nihilum redacts funt omnes artus mei. Sicut enim
per ofla forces, fic per artus infir mi qùique defignari folét* 1
Membra ergo Ecclefis ad nihilum rediguntur, quando
ex imitatione prauorum in hoc mundo crefcentium, infirmi
quique deteriusinformantur. Videntes etenim malorum
feel îcitatem , fspe & ab ipfo fideiftatu dilabuntur.
Bbne aûtem dicitur. N une autem, quia videlicet tempus
doloris Ecclefis modo eft, & tempus gaudij poftmodum
fequitur; Sequitur.
Etrugameateftimonium dicuntcontra me. Quid per rugas,
nifi duplicitasdefignatur?Rugsitaquefunt land s Eccle-
fisomnesqui in ea dupliciccrvmunt,quifidemvocibus
clamant, operibus denegant. Hasautem rugas in eledis
fuis Ecclefia fanda non habet,quia videlicet nefciunta,
liud foras oftendere, & incus aliud habere. Vnde rede
egregiusprsdicatordicit. Vtexhiberet ipfefibigloriofamEc-
clefiam non habentem maculam aut rugam. Âc fi ergo dicat.
Ipfiinfeqtiendo increpant, quinuncin meoxqrpore po-
fiti, duplicitatis fus in fe mahtiam non emendant. Sequi-
tat. Etfufcttdtur fafiloquus aduerfus faciem meant contradicens
mihi. Euam pacis fusiempore fàndaEcclefiafalfiloquum
patitut, dum funt in ea multi qui destcrnkatis promilfio-
nediffidunt, & tarnen fe fideles effe mentiuntur.Quidum
prsdicationi eius aperte contradicere non prsfumun|V
falfiloquum non contra faciem , fed qüafi pöft dof-
film pacitur. Sed cum tempus malitis eruperir, is qui
nunc metuens derogat , aîf contradicêndum ante ta-
ciem venit, quia verbis vers fidei apertis vocibus obfi-
ftit. Sequitur.
Colligit furoremfuum in me. Habet nunc diabblos contra
ConclufitmeDeus apudiniquum , & inmanusimpiorum me
tradidit. Eledorum populusapud iniquum concluditurf
cumeiuscaroantiqui hoftis pcrfecutionib.temporaliter
datur. Quinon fpiritui, fedmanibustraditurimpiorum,
quia quo huncin mente capere nequeunt,eo contra cat-
nem illius crudeliusinardelcunt. fequitur.
Ego tüequondam opulentus,repentecontntusfum. In eo quod
fe repente contritüm afferuit, infif morüm métem impro-
uidam defignauit.Qui dum mala qu s venturafunt prsuif1
derd nefciunt,tanto eis gtauiorà fiunt, quanto & ab eis in-
opinata tolerStuiifirmis autem mentibus repente aduerfa
non veniunt,quia priufquam Veniantjprçuidentur.Quqd
tamennunc qiioq; findaEdclefia in quibufdam recrol<t-
tentibus pâticur. qui poftdodrinsog_ulênciàm,fubicis aliquando
virus coiueruntur, vt ficin quibufdam maliscor-
ruant,ac fiverbi pabulum numquahabuiflent. Sequicur*
Tenuit ceruicem meam,conftegit me,&pofiuiquafiinfignuSicai
in malis ceruixfuperbiam, ficin bonis liBertate'm eredio-
nemq; fignificar. Et quia perfecutionis tempore infirmi
quidam vera qusfenriuncprsdicarc libere non pfumunr,
r é d e d e hoc hofte dicitur. Ttnuit ceruicem meam, confregtt.
F o r ta f le a u t e m h i c e ru ic is a p p e l l a t io n e f ig n a t i fu n t , q p a-
c is e iu s t e m p o r e p lu s q u a m d e c e t , e r i g u n t u r j & fu b o c c a -
f io n e d e f e n d e n d s r e d i t u d i n i s ,v i t i o d e f e r u iu n t e la t io u i s .
Quj perfecutionis tempore,idcirco aduerfa plus fentiont,
quia de prof peris extolluntur. Confiât nimirum quiaid-
circo fignum penitur vt fàgitcarü emifïionëferiâtur.Fide-
lisautempopulusinfignum hoftifuo eftpofitus,qa cum
femper fuisidibus impetic, eumque fuis perfecutibnibus
affligit. Qm enim in hac vita aflidua mala tolerat, velqt in
figno pofitus excipit fadentes. Seq.
Circumdedit me lanceisfuis, conuulrierauit lumbosmeos, non
pepercit,& effudit in terra vifeera mea.Viqc iuxta literam B.Iob
congtui *-pofTe videbamur per hoc quod dicitur. Circumdedit
meianeeis fuis,niïi fubderet quod eo feriptum minime' re.
legitur. Effuditinterravifeeramea. Ex qua renecefTeej^, vt
dum hociuxta literam inuenire non pofTurnus., ea qus in
verbis eius fecundum hiftoriam fonanr, iuxta fpiritum re-
quiramus. Sanda Ecclefia lanceisab hofte fao circumda-
tur,quando in membris fuis ab impugnatore callido een-
tationumiaculisiihpeditiu* Bene aucem circumdare lan-
ceis dicimus, quiaanciquus hoftis tencatiogis fus vulnere.
ab omni partc,,nos impetic. Conuulnerauit lumbos meos. In
lumbis quippe luxuria eft. Vnde & is qui cupiebat volu-
ptatem libidinis à corde extingucrc , prsdicauic diceàî.
: '
Bibliotb.Vet.PatrJTom.io.