À
XXV.;
B
•f.Tiodis
omnibus. :
C
D
2.4 z
confcnfit. Expletoautem coftuiuio, cum iam rediret, ob-
uiauic Epifcopo ,qui fratresillos excommunicauit: quem
. cum vidiffet intremuit, & exiliens de equo in media, vte-
rat,viaproftrauit fe coram Epifcopo. At illeappropinquas
ad eumiferula,quam manu tenebät,retigit eumdicens: O
Rex non eft meum ignofcere tibi!quia contra Deum reci-
ftiiduando ceexcommunicarisfticter fbciafti. Idcirco lfta
fententia eftdete.-hoc annomori habesindomoipfa, in
qua cxcommunicarionem contempfifti- Quod &fa<ftum
eft,ficut ibilegitut. EcceRexnon potuit hunc reatum nur
moL'icdo expiate: ecceEpifeopusneCproftratoregiin puittere
I mus^ijecit.CuidehincinftantépaftipnisamculoChfiftus
I per fomniumnimiofplendorç Ftilgensapparüît, indutus
I videlicet colribionimiscandidiflimb, Fedvtquead pedes
i fciftb. Quod tame colobium ambabus manibus ad pedfcus
fuum ftringés, nuditatem Fuam quodanimodo operiebat.
Quern Petrusefte Chriftumintelligens, cùmingenrî hor-
roreattonitusait. Mi Domine, quis hoc fecit) Atilleaiti
Arrius mihi hocfecit,&cætera quaeille nimisafFe^uofe^)-
fecutus eft. Hie ergo Petrus tempore Epifcopatus nunquâ
.[ eathedrafua federe voluirjfed Fuper Icabellumipfius cathedra
potuit ignofcere. Exhisergo colligendum eft,qanec
ipfeEpifcopus, cuiusexcommunicatio contemhitut, line
grauiflimap^nitentiahuiülmodi facinus ignofcere poteft.
De fignis vero illud fciendum, quia iuxta fcripturam,
Vnicuiquerei tempusfuum eftfub ccelo.Vnde fanfta Eccleua n-
gnis ad corroborandum fuorum fidcmin primordi js luis-
indiguit. Nunc veto conté ftante iämdudüfideiftatu figna
admodum non reqüirit. Verum vt internuis arbiter cogita-
tiones cx-multis cordibusreuelct , terribili difpofitione
-priufquam Antichtiftusappareat, virtütunifignaabeade'
Eccfefiafubcrahuntur. NamProphetiaabfconditur,cura-
tionügratiaauFertur,prolixioris abftinenti^ virtus minui-
tut „dPÄrinac v erba conticefcunt, miraculocum prodigia
tolluntüt:hocinXXXIV.libroMoralium||'Quodidcirco
fieri per mittitur, vcdum fub tractis virtutib. eadem Eccle-
lla abiedlior apparuerit,manifeftutn fiat qüi illam propter
fpem cceleftium prasmiorumj&no proprer praefentia figna
venantur>&quifünti!liquiinuifibilia>qu£prQmittit,fequi
ncgligunt, dum fignis vifibilibus ad eius reuetentiam now
incitatur, cum etiam a fidelibus miraculorum diuiti* iub-
trahuntur. Vnde fcriptum eft de eodem Antichrifto: quia
faciem eius praecedet egeftas. SatelliteseiufdemAncichri-
fti mirafa<fturifunt,quavidelicetoccafione fiet,vtquiEc-
clefiampro folis miraculis venerantur, illius veneratione
contempta, adillorum qui figna fecerint confortium iräf-
ferantur.Bonis tamé f figna omnimodis non deeruntjfed
1 in compäratione eorum aut pauca, autnulla videbuntur. I Inde eft quod necipfaperiuria, quaetam cito Deus punire
I' folebat,iam manifeftä vlrione vindicat, imo vero ea, qua-
j fi non punienda fint,miritiplicari permittit- N unquid per-
iuridicere poffunt,quod velDeusmodo non puniat quod
ante folebat,vel fandtinon eiufdem fint pqtcftatis, vt per-
iuria fuper fe fa&a ficut olim p uniebant, ita nunc punire
nequeant? PoiTunt vtique,fed iamtempus eft vtfigna cef-
fent.Nori vtique mirum fi contemptumDeus Praelatorum
vindicare diffimnlatj quandoquidemSamäorum iniurias
tamlonganimicer fufFerc. Sed quia de iuramento fefeoc-
cafiopraebuit , quid de hoc Hieronymus in V. Ezechielis
librodicat eommemoremus. SedechiasRex paófcum fiib-
ieftionis cum Rege Nabuchodonoforinietat, fed menti-
tuseftädregem iEgypticonfugiens. Dicit ergo Ezechiel:
Nunquideffugietquifoluitpaäum} Viuoego, dicitDoftiinus,
quiaadducam eum in Babylonem ,& ib i morietur inpr&uaricatio-
ne, qua deftexit me.Scntentia fecularis eft,dolus an virtus in
hofte rcquiratur. Quam fententiamlolent opponere qui
dicunt hoftes fraude decipiédos, & quib. vt acquiefcamus
doneciurefr&pa&umineasfubnomineDei.Prudentiajeft
& fortitudinis,vel decipere,vel fuperare aduerfarium qua-,
litercumqj potuéris.Cumautte conftrinxeris iuratpento,
neque tanquam aduerfarias decipicndus eft, quia non eft
cqnfiderandum eui iuras, fed per quem iuraueris. Alioqn
&illum defpicis per quem iuras,öthoftis fideliÄr inuenitur
quam tu, qui propter nomen Dei tibi credidit. N on enim
höftem dectpit, fed'amicum, qui ilium decipit cuiiuramcr
tö diuini nominisfuerat copulatus. HocdiftüfitvtChti-
ftianus,qui contra Chriftianum iuramentum frangit,quid
mereätur hincintelligat, fifcedus iftud quod contra paga-
num Iudseusviolauitfic animadufertitur, vt Sedechiasa-
uulfis oculis propter hanc pr^uaricationeminBabylonem
cum dücibusfuis captiuus dudus fit.
Vtautem facerdotalis dignitas propter fideimaieftatein
öfteüfione etiam vifibilismiraculi comrnendetur-, illud
Beati Petriad medium deducatur. Hie B.Petrus Alexandria
prariul fuit, 6c Arrium hareticum ab Ecclefia fua pri-
refidebat. Propter quod frequentèrGlerus&po-
pultts contra eum querebatur, fed néquaquam acqutelce-
bat , quoniam quotiefcumque thyfiafterium afeendebatj
{plendor igneusde ipfafède egrediens apparebat, cuius a-
FpeduVir uq£fcus ita accendebatur,vt nefeiret fe iriterdum
eflein corpore.Gum ajitem quadam die Clerus & Epifco-.
• pi, qui aderant de praedi&a feffione quererentur, file coa-
£kus ôciam celare non valens, Quid, inquit, affligitur cor
meum? An non videtis virtutem igneam qu^emicat de fo-
- lio illo , Ôclpiritum corufcare non cernitis ? Cumq*, qmnes
demiflb tapite tanta rem audientes conticuHTent ,ille fub-
iunxit. Crédité mihi filioli,fi videretis quae video,tunc co-
gnolceretis, qualis eft facerdotalis virtus, & quægcatiain
. ipfis habitat ', ad cuius maieftatispræfentiam egotcrritus'
federe in eadem cathedra non audeo* Quo exemplofibe-
ne confideratur,cum hincadmodumconte.mp tores térre-
ripoffent, rum quoqueipfi felfores nonmedioeritercon-
tremifeerent. Hociniphuspaflionerefertur.
Manebit ergo fandæ Ecçlefiæ fuapoteftas, & impletas
imperij erit fuper eum. Fidelibus autem de eadem Ecclefia
àidmt.Bonitecordaveftra in virtuteeius.Id eft non fecundum
quod fqrisapparet, fed mentalibus oculis quæ virtus in ea
fitintrofpe<5tent;femper namque præfto eftille quiptomi- j
I fit.Ecce ego vobifeumfum,Sec. Vnde & illicfequiturtKte»^-1
retis quoniam hie eft Dcus. Sed& fandli quique Pontifices fe-
dibus fuis quas aliquando corporaliter tenuerunt,fpiritali
præfentia femperadeflecteduntur. 'Qiiod etiam h placet
exemplo monftretun In ilia D.Gregonj vita,qua Romani
vtuntur, multa mirabiliaper praefentiam eius poft tranfitü j
ift-illo fuo monafterio, cuius in Homiiijsmeminit,patrata
manifeftedeclarantur, è quihus vnumeft. Quidam nefa- |
riusnomine Dominicus quandafandUmonialem àfe cor-
ruptam iuXta illud monaftetium fibi conduxit,cumqj ho-
fpitio laffina deeflet, trabeculas, quæfontemfandi Gre-
goriifenferant, infelix abftuliç, & latrinam aptauit. Cum
lequentiibidem noéte dormiret, comprehenfus eft àduo-
busquafi cubicularijs atqueligatus: quos cum intetroga-
ret cur fe ligarent & tarn xrudeliter impellerent: propter
fornicariam,inquiunt,tefan£tusPapa iubetin audientiam
duci. Forte tunc Iannes Pontifex RomanuS pridie contra
Sarracenos perrexerat : cuius abfentiam reus ille recorda-
tus Dominus, inquit,Papa,nuc invrbe ndneft,&quomo-
do meligariiuflit ? Atillidixerunt : SiPapaloànneshinc
abijt, fandus Gregorius hie remanfit, qui more folito vr-
bem perluftranscumhicveniret, feptafuifontisàtepfo-
pter rneretriculam reperitdifiipata. Ille excituscumiam
internis febribus arderet duodecimo die expirauir. Qui
Zachariæ qüidem qui monafterio præerat obiurgationem
contempferat, fed Gregorium loco elfe præfentem.atque
fingula quæque perferutantem, quod non fufpicabatur,
moriendo probaiiit.
Quifquis igitur ex fide viuit, Chrifti vel fandorum eius
præfentiamreuereatur,&nohpræconem contemnaqfiec-
iam, quod^bfit,vit£e merito cpntemnendusfuerit, fed iu-
dicis potehtiam reformidet. Licet enim talis iudicandi locum
teneat, Cuius vita loco minime concordat : quifquis
tamen regiminis gradum forritur, locum Apoftolqpim in
ligandi atque (oluendi audoricate fufeipit. Et idcirco fié-
utsn Homilia Euangeliorum vigefimafexta fandi Grego-
rij dicitur: Vtrumiufte an in itie liget Paftor,. Paftoris tamen
fententiagregitimendaeft,neis&quifubeft,& cum
iniufte forfitan iigatur, ipfam obligationis fuæ fententiam
i ex alia culpa mereatur. Paftor ergoûcutdeomnibusiudi-
cijsfuis , rationem vero iudici redditurus , vel abfolue-
re indiferete timeat,yel ligare:fubditus vero lig^ti timeat,
’ ' Vel
Vcl iriiüftc. Qualiter autbm Prælati vel fibi,vel fûbditis Vi-
üàfitjaüt quahter qùædam leuius, quædam afperius côtri-
gant,quædamdiilimulènr',néc tarnen crefcerefinant,inli
biô'i?aftotali mànife ftèdiffe rieur; Hiçtàmen ex lib. xxvfi
Móralium illùd co tttmemôretür,fi à prauoru m çor^èptio-
neçeftauerinti ipilproeis puhiéntur. Et qüot règendis
fübditis;quifque piæeft,tot apud diftrîdüm iudicem animas
folùs ad reddendam ratiohem habebiÇjCüm forte de
fuafolà vix fufticiat. Subditosqüoqué taritoliheriöresin
diuino examine prælati redeem,quaiito hic eôrfim eulpa
fine vindidà hon delerünt : ipfî vero tah'to obligatiorcs
fiuftt,quàntp in his qui committün^nec verbiquidemin-
iediôné ab aliquo laceràntür; l|g
Präubtjim peruerfitas’rèkigit ,v t contra conteniptum
èorum tan ta dicâtSt,accepta videlicet occafione deCaitt,
cuiüs tfti fequàce's finit qui Del ipfiiis adrhôhitibném cpn
tempfit:qÜi;& culpamcbnfitCrinôluitVfed timide refpbp-
dit aicensiNunquidcüftosfratris mçiftim ? In quo do' gefii-
torem fuüm Adam imitatuseft, «jui ad poenitentiamre-
quifitus moxamminiculum éxeufitipnisadiüxit, dicens :
Mutier quant defyftimthijedit mihi,&<fomedi$xce(mfa{mm
latenter intorquens in àudorwn, quafî ipfe qui paulièren^
d e der at,b dcafj o n e m delinqüendipræbuiiret.'fîirtceft
quod.ebcilla ràdiCé ram iis huiusérröris vfque nunc in hut
iriànd gepeïe pfôtrahitur, vc quod qüifque male agir, aut
èxCüfandb lcuigâre, aûtargumentandb defendere cone-
tur.’Et certe pécCàrê nohdebuimtis, fed vtinam pbft niina
refurgere conaterhur, Scculpam deféndèhdo non miiîti-
plicaremus.Àt miferabili modo quo (piritus^ peccâhdi lo-
gius àVeritatedifîùhgitùr,eô neqdiuis bbdürâtun Et culpa
quæ teirere men te m deb ûitîmagis h an cextollît. P orro
autemde Gain adhüc aliquid contra eius imitatores dpa-
mus Illë vagùs SCprofugiis dégiiit,&deiftisdicitur. Am-
bulàbünthi vâCuiim& pcribünt; in vacuüm âmb.ulat qui
fiihilfëcümde fruôfcu luilahbrispbft morte portant; Qüi;
& profugi funt, qüiâ Vitam prælèhtem lèquentes fugiünt
&temain,iftam innémenteSjillam përdunt. Alius nârriqué
âdijfifcëtidis honbribus j alius mulciplieahdis facülcâtfe
bus^Hitspröthéréhdislaudibusanhelat : fed cunda hsec
quiique àuc ante mortem perdit,: àut moriensdeferit. In-
vacuumiergolaboräti& vagusvitam fuam petCürritj'qui
fécumânteiüdicém nihil ad promerendam àriihiæ falu-
tem portât. Qüoquoeâim môdô culpâprodëàt,itafem-
per eideih fübadiiuntiVc Vèlredè honincipiàhtjvelûihr
teperint fradi in ipfo çbnatu ad confiiétani praiiitateni
redeant. Illeprimogenitumduum Enoch vocauitj atqué
tjtnomfnè èiuseiuitarém quâ condidit appellauit. Eripch
dedicâtiodicitur ijôcomnes iniquiquântblpngiusàcoe-
léfti hsereditarediüifîfitnt i tànto prpfundius in hac vira
qüæprimà eft cordis radicem figun r. Et eu m fcriptum fit:
Nediftumbas inprintû löcó , fe in primordiis dédicant}. vt
liic adpunâum floréahti&à fequenti patria funditus are-
. Içâtit; :
■ Qüôrum ftudi^hæc funt. Contra prjeceptà conditoris
JüdüTèfaint.praüis dëfideriis fiiccertfi ,• nec fues niortibus'
aliqüafidô pârcünt; înàhém glbrïam etiatri cum vitæ de-
trimçnèb qu^runt.Bbnbs Vèrb didtis & fadtisp'erfequun-
tur,& etiam gladiis.S peminfeinètipfis pohuntiCPntra fia-
! gella conditotisinfetïfibiles exrftunt. Mprralia non rübir-
ïalitër'cogitant : habendi cùpidiiatëm nullo cbngefta lü-
tr o rü rnfi ni un t. In rèrqü âslibet amaritiîdmé's advolupta- :
tem caïttalis dëfiderijreCüarünticôrpüsquantiuhtpofru tt 1 1
èpularum diiTerfitari büsrtnttiü n t j thoeftüiatn iôcb'riibfe^ ;
dimèn tis dem ul cèhtj Ne dëfpeââ vidèâhtür^ digttftatibüs *
fe itialrant : poteftatibüs cundosffâhfcërideiegeftiQHt.
Qui verp âftütibresfùtft^ôrdà fua difeu nthiach inât iodi-
bus regere,fenfum Verbisvèlare, 'ïrrbgataïhala multipli-
ciiiSréd;dere,fimplicesiriid.ere. Haec veteris ho minis pru-:
derttra%ft,-qü^dpdërispmtib'Qifcifuf,- i fi iiittëüibasvfhró-
bordtu^hancqaifciuntjcsjèrösdefpiciühtjqüinefciuht,
iri ai ife’v L'b ânitaCe m putraht; Hifu p erhaqüç ârrtiféru htiftec
plâfi^ünfc^heçrecôgitânt: ingënitâtii libertatêih nonféCpîüntjfemëtiprbsin
hiSjàd qüspröle^ifüfitidefefurir.Ëkiliü
jià qüpdpàtiuntUf mord patriaé diliguiit cuni miferi
j fihtipftsmuèrias amant,feque intereasifi bonisëftepu-
LæS':".*'* - BiHiöth.%ei.P4r.Tom;iöSSÊ
tant; Ita ab exordio v it* Vfque ad finêm in iniqui täte
perdurantes omnitetnpore peràü'gmenfcümmâlitidécbn-
tràftm^tipfôS'iâusihgeminanty buibUsfuccifi in æterhü
ruant,quiæterham pattern tton amânt, quiafufficere fibi
crêdunt , fi eis fuppetant bona tetnporàliâ qüx cupiu n t:
& fi in his'fiichrëfcunc, fëliceis>fe & munitos pu tant : &
jt-avbicarnerequiefeunt, ibi mëntem ëxciqguehdo fe-'
peliuht. Qgifquis itàqüe haéc & alia quam plura -, quæ
ob ptolixitatem bmittimü'si.in fè deprehe nd itr, yetçre m
homifiem cum fuii raribni^snecdufiife dêpbfiiiffëco-
gnofeatifed ad illam citâ tarern, cuiüs rëx diabô luis eft, et-*
jfani fi audire non pàtitur,faâ:is prodëtibbs pertinere pfo-
batur.
Iuftus Abelficut in fe regem câsièft^HiëimfalenSC'M'
ftum-cumomnicolleitione ele&orUm figfiifixait, fie iii
agnq quem obtüîit jnnôcëntiam eoÿèdem ele^Biémex-
ptefi^:. Vcenim de ftudiiscmfilem intiôéentiæqiMddatti
commemôremUs,quicünque iriteirePs petfe^i iûnt,nihii
callidafimulatiônefimulant,qüialoquiduplicîterigno-
mnt.Noufeftuderitrerumabündantia fulciri;,nönpet
dignitatès faeculi honprabiles ofteritàri, bon cultu ve-
ftiurn pompare j non in his quæ extra fe funt gloriari :
hbnoràri metuunr, non deüpici: corpus èbntihëntïà-te-
nuant j mente & moribus pinguefcünt. Pro iuftitia can-
tuméliasfufdpëregaudent.-ihiiwias non façferei fed role-
rare lucrum putatft. '*Sed & alia huiufmodi gerentes Dèô
qüidem placent, oculbs auteiti Cain offendünt;1 quia fa-
pientes & cültores huius mündiabiettos, & quàfi mor-
tuos depütanfiquos noncarnaliterfecumviuërecernunt;
Q^pd.inillpiuuenëfignatür -, quëm Dominus cutnaDîe-
mbnio Iibérarer,itapaululum,îacere permifit, vt àmuicis
mörtuus diceretür , quoniatfi qui fpiritaliteç,yinerë hë-
fciüntjfcum qüi immündisdefiderijs caret jinutilem peni-
tusatqüeextinétumàrbitranÉur. Vnde lobait'ïùeridetùr
iuftifimpiieitasy quia videlicet dum^Foris idemiûftusjempb-
raliglorianonréfplendet, ëis quinulla bona nificâthalià
pen late fdui\t, in defpeduveniri Vnde bene Moyfès ele-
(âorürn voce ait. Àbôminaiioneli^yptiorum immolàbimttsDomino.
Ægyptij dedignantur ©lies ederej fed qüodilliàbo-=
mifiantür,hoc Ifraê* itæ Deo afferuiit | quia fimplexhumi-
Uum.yiïa Deo infacrificium vertitur,: quamfuperbi& dü-
plicës fatuitatem putantelfe. Fraternæ cidis Cain fpirans
Abêlforas egredi fuadet : Foras âütem ëgredi eft j negle<ftis
cmleftibus hbnis ëxteripra quærèr'ë.: Ad qüod Videlicet
agendumnonhulliquiappetituiterrehorümfixccunlbuht
eos vero qm*tertiàfequi videntUr infledéirè ^/vèl Folo ex-
emplo,vel etiamverbis fqlenr.Qùasvxpr B. fob ëuidenter
expreffitjquæ verba blafphemiævirôfuaût.-Nâni&hi propter
profélfiimifidèm' intra finurn Ècclefité fidelibus àd-
mixtifiinti qüosèôimitàbilespene fibi fàciünt, ^üo ëos
vfque ad fidei cübile recipiûnt. Sed qüifqüis vulc crudeli-
tatem-.Gàineuadërc,ftudéat internis defiderijsiungijcelïet
exterioraperexemplaprauocum ambire. Mamille in Éü-
angelio latrônes non incurrerët,fiâbHiërüfalem,qUôd eft
viuo pa'cis^j tion éxiflet F Neqüe filktnlâeôbiexterraêcors
rupiflec, nih il la ad videndàs iüiüs regionis mulieres pib-
ceffifiét.Hincde eodemiacobdicitur-: Quôdfiniplex in habi-
taculis habitauit:Efaix veto quemDeüsodio h ab uic, vit gna-
rüs ve nanéifuit. .ÿ , '
' ; Patitui' autem Deusinnocentem Abcl ab impio Cain
iüguiari^ queïh tàmen ipie füfcëpit :^uônianl.ëlë.â:brum
eft hic nialâ perpeti > hic diuerfis modis flagellâftiftinërei
qüibusreferüatur de hæredÀ^atë gaUdere setetria. Nani.fi
filiù&hàredës.FilijveKJefteexipfaaffluStionéfipfcuncur
iüx^atliüd. rëripif^rLicët'Cni'm
rïbfi fit filins bmniS quiftagellâtur j tarnen nullfis eft filius
qüi noflâgewetür. Mali veto fine vcrbefe reliaquuntür,
Vt ficütih XXI'V.iibro Morâiium dicitur, <Saltemhanc vif
tàtn fi n ëpcen i$ d ucanf, (jui ad tormeiita finë-finte quâfufit
mala agendo feftinartt. Néquaquam enim retributjanjs
gahdiuiü dêæternîtaté colligitur , quod noiihicprius pia
tribuiationéfèifiinâtur. Eatitigiturteprobi, &defideria
fuàinulte edfifurnant s quiieerte ad ieatüs teftfiïibriium
Deüs conuertit etiam ipfum tempus, qüod eis ad poeni-
tèntiam tribuir, &ifàm quam nunc retiiiet quandoqüe
X z