
I É
: I?..
•
.l.Cor. xi. j.l
: TroH.10.17
y i@.
; c
' ffal. ij. 1.
J Tfid.11.6.1
D
Eccl. 401.
■2lloan,
1.15
Cw.3.14.
:|0; S. o â& n u *^A b b . C lu n . IL
emotipiëfe^iùâîcecûr, pondus quod tuàfubtflitate im
.. •« «rAiMMiamc à”lt riirie#efrë,nec (ubleuatus adî niuÂfWt ita if am m f fnpiriritituuss v vaalelett. .S Seë' -
lüiturl’ ' ...... v * S . ■' V .
VtfitMètmdiliiculo. NoHtaqueriö&is teneeris prenu-;
tt\ur,ciim perpeträtiöneiniquitatis ÖbfciVramür. Sèdnox
inlucèm vèètitür, cüm errbris noftti qbfcuritaS, véritatis
agnmoneradiatur: Diluculdërgb n'ós DórhlriuSMfitat,
quiaerrorisnofttiteneBrasylueefüxcognitionisillüftracr
Diluculum dicitur, camiam noffcurna tempora in tkaritatèmiücis
miitantur.Sequitur.Et^fcifoprob<wiÜHW. Q^ia
& abcedéndö cordanpftrif ad virtutés ptbuehit-, & tece-
dendo'cbriÉütf tëht®one perniittitv Si etiim fö f t virtutu
fntïnerainuUatèntatipnëcön^teretur.hasleha^rea^iriiüsper
fenfètipfüm gibriarecur. HinC Paulus ad'Èèrtium
cfilumraptuUëgemrepugnanteminmembrisFuishaberéfëdblèt^
Seqüitur. V. (• v . 'iL.'
m'aduentuiudicis,apertis;cogitadoTnibusquafipoft|iO-
6tistenebrasdemónftrtttüt.HincPfalmiftaaitM4«c^i>ö
fiWë^^^-QuærèreautemDeieftbomînifubtili intern
logatidleclifcuteiej & diftrióteHifcutiendoiudicare. Ac
%ergoaperdusaeplorctdicëtis.. In præfetmquidemiam
carhismortempatior, óctamen adhücde venturo iudicjp
grauiorëm moitem, diftridionis. tÜ£efentf,ntiam ,perdf
mefco. Sequitur. .
RejpjondensautemSaldatb VVites dixit. Vfquequo loqueritita-
liâï&Jpirimmulnplex'iris tuiï ïhiuftis feftlpër grauia Mnt
1 verbaiudoriMn.&quaeadædificationemproktaaudiunf,
hæcquafi fuperimpofirum pondus ferunt. Vis quippe &
(bmma laquentiun^.quadrifaria qualita'te diftinguitur.
Namfuntnonnulli quos fentieirai fimul acdicendiam-
plitudo dilatati Sunt nonnulli quosfentiendi fïmulac di-
cendiinopiaanguftat. Suntùon^uUiquiefficaciadicëridi
loquendèhabent, fed acumen fëndendinon habent., Et
funtrtqnnullfqui acumini fentiendi fubnixifunt fedex
inopiaiocutionisobmutelcunt.Sed in beato viroBaldath
tum multiplicitatem (èrmonistori tribuit, profedo inO’-
piam eordisreprehendit. Ac fiapertë dicat. Abundahtia
fpiritus ïn fermonc oris attoUeris,fedfenfusindigënciaco-
anguftaris. Sequitqr., ; • ,/ .
• r':Pfäuiiftüxbnp**fitbtibi»iiiStdit^tisinevtgUitiam-^uitiam
riieäm ? ■ Sa'liüaift os ex capitèlabicur; ab ore véi o ad ven-
trëm%ucitri rcurn glütitur. Qüid itaque eftcaputnoftiü,,
Uifi diuinitas pCT quam exifteridipriudpin^rumitnus, &
erëatura furiauV^Bifi c JPaülüsait. COputviriChriftus. Caput
dfoeniCh'fiß'Deus. Ventris hbmi|ie mens defignatur, quae
cïum fupemuriïintelle&umtufcipicj rëfe&aproculdubip
óbViiiÜmVriëtribra aé&briü'mregitj. HiricSalomohait. I»-
gmiaJJbmibißifacklUmbominis, quainuefitgat omniafecréta
rèftfrif. SaliüMlsèiïiine'; fapörinthii2;conternplati6nis ac-
cipitiVr j quae de claritate'córiditoris adhuc in bacvitapo-
luds, vïx güftu-reiiëlanonis tangit. Q u a ® glutire'rio póf-
lumus', quia- fupeinar claiicatis borio fatiari non per-
mittimür. Acfiergöapertediceretad Tunchbminipla-
nêpaVcis, cüm hriric ad perfë&ioncrn tu» cóntempla-
tiönisadtnUeris , «t ctèritatèm tuam raptus interiüs vi-
deat, & eum carnis-fuje corruptionöhrepellat. Tunc per-
müds'; vtgltindmfaliuam-meam, cum me iapdtètnaëda-
ritatis vfqucäda'bundaritiam fatietaus infudeïis. Sequi-
I t e
Peccauipquidfaciamtibiócuftos hominum ; Êccefatetur
malum qüödfëcit^fedbönümf quöd Deo in recömpen-
fatioùedëbèât offerre, non inuefilr. Vt certe cüm dicïtür.
Ouodf.iciarntïbï, quia baec ipfa bona quaeagerepraecipi-
mur>nbnpri«KptóS‘,ïedfiöt>isMófunt. Hinc;fcriptum
piumquidDeus fuppkntatiudicium, & omnipotentfithuertit,
'quodiufiutnetti HæcB, lob nedoquens negauërat, necre-
ticensignorabat.Sedprocacesquippe,etiamnó'taia6tan-
terprorerunqvtloquendodQëtivideantur.Sciendüvero
eft,quiadiuinæiuftidæ reélicudinem tune laudànt,cüm fe
àdgaudmincolomitasfubleuat.Seifi eorumvitâqüam-
libet brèuiter yis fupërnæ cbrreétiónis attigerit, pulfati
protinusconfilium diuini examinis increp^nt. Non tói-
rum ergo fihic diuuiatn iuftitiam laudat 3 qui nihil aduçrfi
abeàiuftitia tolerabatv Sequiturï
Btiamfifiliituipcccuutruntei, & dimifiteosinntanttëinïqdi-
tatisfuA. Ac li affliâis Cathoiicis errorem praedicatores
prtedicant. Vitænoftrae prouidete,, & quaperuerfa tenea-
tisjèx eorum qui inter vos defuoófcifunt, damnatione cqgnofcÏtè;
quia códirori ömnium nifi perfidiayeftta difpli-
ceret,nequaqiiam à vobis.tam numerofos popùlos interi-
tu feuientefubtraxerit. Sequitur^/
föut'vnbn’prüeeptoH'; led nobis pi;oiunt.runcicnptuui 1 Tu tamenfidiluculofu;rrexerüadpeurn, & omnipötentem de-
• rfi. eJiWiis jcJueftüdtd J:iiwa hos minime prótégit , <amnnte> norcrc.unllttii fandamEcclefiam qualiinerrons nottepoiitï
bolbsinfidias jnoftrà föllicï'tudinis óCulus vigilansdbi>
mit. Hihc Pfaltniftä ait. lStßVominkscuftoäimt&wm> &•
cel^ua..Se'qüitütV^4fepo/^iwecowtr4n «w d i i,^ /^ w
ibmetïpfigrai'îs> Tunc iibi contrarium Deus homi-
oèm pbfuit^cütn homoDeüm peccando dereliquit. Ser-
pentis quippepetfuafidnibüs capfus., hoftiseiusextitit,
cufüs præcé'ptâ iôntempfit.Sedhxcipfa contrarietas cuir-1
pæjfaSâ cfthomini ponduapoenæ , & certàcem cordis
êfigendam (iippoluit, quisrqui ftibelïè diuinis iulîionibiis
nölUitjfubfuisfenecefiitatibus ftrauit. NaAi otio tabefeit
, opéré déficit, riboäefieitur, ï&* caetera huiufmpdi.
Mënsquoque modo fpe dedpitur, modo pauore-yexa-
tür. Amat fsepe quoddefpexerat-, defpieit quod amaue-
rat. Repullusènimhomôâcarne, mqlèftias; & ininen-
teqüæftibnfes.tdlerar, graue nimirum pbndusfemétipfum
portât. Hirtcfcnptumefi. Graue ïuguthfuperfilmAdam, à
dieexïtnsdeventre matris eprum, vfque ad dientJepulturain ma-
tre omnium. Aë fi ergo aperte diCat. Cur quàfi contrarium
tibi hominemdefpicis, qui certus fcio, qùia perirë
vel iplüm quem'dèlpicere credideris , hon vis ? Sequitur.
hur non foSis peccatum meum, i&quare non aufers iniquita-
tem meam ? Quibus profedto verbis, quid'aliud quam de-
fidenUm præftolantis mediatoris innuitur i De quo loan.
oit.~Ecce Agnus Dei, & reliquä. Vel cettedb humano genere
tüc peccatumplene tollitur, cumper incorruptionis glo-
riam,noß:ra corruptio permutatUr. Redemptoris ergo
gratiamjVel refurredtiotiis foliditatem defiderat ,qui ini-
quitatem fa^ba funditUs auferri fperat. Sequitur. Biet nunc
inpuiuere dormiam,& fi mane me quaßeris nonfubfifiam. Pec-
capti primo ho mihidi&um eft, Pùluisès,&inpuluerem ibis.
Màtie autfem dicitur dia tune maniféftatio n&ntium, qtig
ftimànt, fandamÈcclefiàm quafiinerroris n.odeppfitam
ad diluculum veritatis vocant, quatenus &pereognitip-
nem Dei,quaûperdiluculUm:furgan;tl&perpreçespdeni-
tentiaÉbeCcatàdiluant-Sequitur. '».r- ’
Smundns ^reSwiwcqf^«iJdundusvrdelicet in cogita-
tione,rë6tusin ópere. Sequitur. Statinieuigtlabitad te.
ÀC fi aperte dicat. Quia.is qui nunc tnbulationibusdïis
vittutem tuæ proteótionis nonèxerir, quafiab adiutpço
hæfitantis dormit. Sequitur. Etpacatum riildet babïtnculiim
iuftttu/tua. Idem pnefentis vitas cöntraiiètates ammo-
net, Vt tranquillitatis protinus fccuritatem probet. Sé-
quituri
lntéfntum vtprioratuafuerintparua, & neuifma multiplt-
centurnimù.Qmsç peruerfi temporale gaudium, fingulare
bonum aeftimant,h6c alijs promagno pollicehtur.Siverp
Kabitaculum iuftitiæ eonfilium mentis voeât, a ffliôtis cathoiicis
, err or u mm a gi ftt i pa.catum ha'bitaculumiüftl.tiæ
prômittunt,qüafieosad fua pertrahunt , profedto à con-
tentione conricélcunt. Opes quoq; intelligentias feqpen-
tibus (pondent crcfcere, dicentcs. In tan tu vtpriora tùafue-
rintparuà. .Sttbditur* • • ‘
Interrogaenïmgenerationemwifiinam^&diligenterinuefiiga
patrum wew/erww.Generatiônem priftiuam ac patrumme-
moriam nequaquam videri» lèd ihueftigari ammonçm*
quiahocin eanolun^confpici, quod liquido cunCtis^a-
tet.Subiungitur. ‘ . t
IIe(lernïqutppefumus>& ignoramus quomodo fictif vmbradies
nofirtfuntfuperterram. Generatio itaq; priftinainterrogan-
da proponltur*vt tranfire tempus vitae praefentis fieut vm - \
bra moTvftretnr, quia videlicet fi eaq êranc, & iam * tran-
dÉlafunt.', ad memoriam redu;èimus ^ patenter agnôfçi-
mus, quam celeriterhocquoquefugiat, quodtenemus.
Sequitur.
- ■ 1 . j r f 1
I Pria. 9.8.
ffi, 40.^
iM o ra lium in ïo b L tb -V llL
lpfi docebunt te, & decordefuo proferunteloqu'ta. N otandum
qUOd fuperius dixerat, Spiritus oris tuï. Nun c vero reduétis
admemoriam pàtribus dicit. De corde fuoproferuiifeloquia.
Ac fi vitam fandæ Ecclcfids hæretici détenantes dicant.
.Multiplicitatem fpiritus habcs in ore, in ^ rd c nô habes.
Sed illi contra te audiendi funt, qui v e rb a * cordeprofe-
rentes rédta vipendo docueruiÉ:. Sequitui?X. ttjl
N unquidpoteflviuerefcïrpus abfque humor e,aut crefcere care-
éiumfineaquaï CuiBaltathfcirpumvelearedtum comparer,
ipfeprotinusaperit,cumfubiungit. Cumadhucfiitinfio-
rejieccarputur manu, ante omnts herbas arefeit ,fic.vita omnium
qUtobliuifcunturDeum3&Jpeshypocriuperibit.Scitçictgovel
carëâi nomine,hypocric* vit am fig^at^quæipeciem qui-
dem veritatis habet, fed'àdhuc manuvfiis fruâum vtilita-
tis non hàbet.Quce fterilitatis opère arida permanens, fo-
lo fanditatis coloreviridefcit. Sed neqj fine humore feir-
pus,neq3 fine aqua càredlum profiat, quia hypOcritarum
vita ad bona opera infufionem quidëm fuperni luminis
percipit, lêdin cunâis quæ agit exteriores laudes appetés-,
àfruàu perceptae infufionis inanekit. De quibus Veritas
didt. Multi dicent mihiin ilia die. Domine, Domine nonne in no-
mimtuoprophetauinm< & reliqua.Scirpus in flore eftdiypo-
crita inlaude. Acutis vero ah gulls fiirge ns care élu m manu
noncarpitur, quia exafperatis perar-rogantiamienfibus,
de pràUitatc fua hypocrita corhpi dedignatur.In flore fuo
manum carpentis incidit, quiain lande hypôcrità pofitüs,
fihuncquilque^corripere audeat, alperitate fua protinus
compiéntemiècat, èc quafi carpétis manu fua corripien-
tis anime,quidam, vtvndixerim,fanguismoerùris carrât.
Hinc Salomon air. No/i arguère deriforém,nederideatfe.Iuxra
carnem quippeiufti herba funt, Prophetaatteftante qui
tiit. Omniscaro foenum. Sed ante omnes herbas ftirpusare-
feere dicitur,quia îuftisin bono fuo permanentibus,ad vi-
riditatem aflum ptæ reélitudinis hypocritarum vira ficca-
tur. Arefcunt herbæ; etiamreliqua, quia iuftorum Opéra
cum carnis vira deficiunt. Sed herbarum ariditatem lciri j
puspræuenit, quiapriufquam hypocrita de carnétranf-1
eat,eaquæin(eoftenderat, virtutum faéta dere lin quit.
Hincfcriptum eft* liantficùtfoenuntadificiorum quodpriuf-
quam eueüatur, exaruit. Quidcunélisroperibus fuis fper.tr,
uifihônoris reuerentiam , gloriamlaudis, à melionbus
metui,fanâusab hominibus vocari ? Sed permanere fpes
hy pocritæ non valet, quia æternitatem non quærens , fu-
git quod tenet. De quibus Veritas dicit. Rèceperuntmercé-
danfuam.Se quitur.
Nonplacebitvecordiafua. Magna quippevecordiâeftÿla-
boriofa agere, & ad auram laudis inhiare, forti opere prç-
ceptis coeleftibus inferuire, fed terrenæretributiphis præ-
raium quætere. Sed tamenhacipfafiia vecordiapafeitur,
^ quia pro bono opéré a cunâis honoratur. Hæc vero fua ei
vecordia placet interim, fed non placebitcum retributio-
nis tempus aduenerit. In pcena difplicet,quod vecors fuit.
Sequitur. Etfieuttelaaranearumfiduciaexus. Bcne hypocritarum
fiduciaaraneàrum te lis fimilis dicitur j quia om ne
quod adobtinëndam gloriam exudat,vëntus vitae morta-
lis diflipat. Nam quoniam æterna non quærunt, bona tc-
poralia cum témpore amittunt. Penfandum quoqueeft,
quod fila araneae per ordinem du eu nt,quia fua hypqcritæ
; quafi fub diferetione opera difponunt. Aranearum cela
ftudiofe rexitur, flacu diflïpatur, quia quicquid hypocrita
cum labore per agit, aura hum an i fauoris tollit. Hi tic Veritas
air. Exterminant eninrfactesfuas, & reliqua. Sanétitatis
nunc fiduciam in ore hominum ponit, fed apparente cor-
dis telle, præterit omne quodexterius de humano fauore
confidit. Sequitur.
^Innïtiturfuper domumfuam, &nonftabit. Domusnoftrae
cogitât ionis eft,res quælibet quam per deleélationem inhabitat
anhnus. Domus itaq; hypocritæeftdeleélatio fauoris,
quam quafi quietus inhabitat, quia per cundlafira
opera».adhancfeintraanim^mreclinar. Sed domus ftàre
non valec, quia laus cum vita præterit, 8c humanus fauor
iniudicio nô fubfiftit. Vnde fatuævirgines turbatæ diélu-
ræ funt. Date nobis de oleo veftro, Sequitur. FiMet eam,&non
confurget. Hoe namq; quod per fe ttarë non valet, fuicitur
vt ftet,quia cum vitamiuam hypocrita lab efa élari in iddL-
■... ' Jfiblioib.Vet.PatrTom.îO:. ■
cioconfpicit,nanc fulciendoftatuere ppcrumenumera-
tione contendit. Hinc quidam diëturi lunt. Domine,Domi-
ni, nonne iri nàmnetuoprophetduimus? 8c reliqua. Sed domus
laudis rot allegationibus fuira minime confurget, quia,
protinusiudex dicit, Numquàmnouivàs,difcediHàmer8cre^‘A^at'^ ^ i
liqua. Domus itaq; hypocritæfiirgerc non valet, quiaper
omne 4|uod iuxra præcepta càeleftia agere potuit, d terre-
nisanimam numquam leuat. Seqùitur.
Humeiïusvideturantèquam ventât Sol. Sæpe infacroelo-
quio Do mi nus Solis appellatione fi gu rat u r, fi cut per Prophet^
dicitur. Vobisaute qui timètis nomen Domini ; orietur Soi Maine. 4.3
iufiitu. Scirpus itaque ifta innodle Hunlidus eft,Sole àu- î
tem veniente ficcatur : quia nimirü hypocrita jn tenebris
vitæpræfentis, fanélus ab hominibus ereditüf,feddum
diftriâus Judexvenerit,quamminiquusappatebit. Se-‘
quitut. Ettnormfuogermen eifisegrediethr. Herba quælibec
nàfcehdo è terra produçitur,& poft,aura & æftibus tangi-
tur, & tune demum aq ^proferandum feminis fui germen
aperitur.Scirpus vero cum flore fuo nafcicur, moxque vt à
terra fùrgit*fo&fecum feflïi ois genhen producit.Bene ergo
per herbasreliquas fanéli quiUb.et, per fçirpum vérohy-.
pocritadefignatur* quia iufti viri prius in opétèfuse coii-
uerfationis oriunnir, & a'd æternam patriam yénietes ex-
peélata rëtributionè perfruuntur. At contra hypocrita,
quæmox in.bono opéré nafiytur, prïefqntismundi gloriâ
recipcrfecronacqr. Gcrmen itaque in ortu eftrcniungratio
in inchoationë.Sëqîiitur.
Super accruumpetrarum radices eiusdeufabuntiirs&inter la-
pidescommorabitUT.Qaidï&dicum nonaine^nifi latentes co-
gitationesaçcipimuS?‘Quae in ócciiltopródeunt,fedin o-
ftenfiorie Opërum per apertum furgunc. Lapidum verp
nomine in Scripturafacra hominës defignantur,fieut fan-
6tæ Ecclefia; pet Efaiam dicitur. Ponam tajpidelapide propü-^ Ept.^.11.
gnacula tua,&portas tuas ib lapides fiulptos.Scirpus itaque ifte,
qui intcr lapidés cpnQ|noratut, fuper aceruum petrarum
radiées den/àt«quia'Ômnis hypocrjta cogitdtionesin ex-'
quirendam hominum admirauonëm'mültiplicat.; Per 0- J
mneenimqüod hypôcritæ faciunt, quia occultis cogita- ;
tiohilî. laudes hominum requicunt,quafi radices feirpi in
aceruum radices mfttunt. Scirpus etiam interlapides cô-
moratur, quiahypocçiça ftat vbi mentis fuæ intentionem
(plidat.Nam cum attéftationem multorumambitperçi-
pere,'quafi in luâationcfubfiftit.Sequitur.
S i abfo-rbuenteum de locofuo,negabit eum,& dieet, non nout te.
Déloco'fuo hypocrita abforbetut,cum àpræfentis vita:
fauorifeus mortç interueniente Ièpara*:ur. Sedihuncab-
forptUmintornusatbiter.negatjfequeeum.nefcircâenùn-
tiat,quià.fimulatoru vitam iufte reprobando veritas ignorât,
nec recognofciteius quæ egit bona*.quia ex reârain-
tentione non protulit, V nde & làtuis vir^nibus iri iudicio
venieris, dicit. Amen diçovobis,neJcio'Vos:Sçd vtinamhyjr^-
critjs fiiaperditio fola fufficèrgt, & nequaquam peruerfi
eorum ftudia ardentes alips ad yitam duplicatis inftiga-|
rent. Mocnamque vtftifquifque proprium elfe folet, yt
qualisipfefuericjtalesfibialios^coniur.givellet. Sequitur.
1 i V , . , . '* 1
Hacenim Utïtia viaem, vtrurfiimalugerminentur. Acfia*
perte diceretur.'Venientemiudicem nequaquam cogripr
tcitjfedmultipliciter rlcipit, quia 8c lætiusin|uainiqaij:a-
te Itetus eft, quo & aliis male propagatuseft. Cui enim hic
non fufîicit iniquitas propria, tofqüeatur neeelfeeftiitic
demerito rektus alieni. Sequitur:
Deusnonproijcitfimplicem,necporrigitmanummatignis. Quia
nimirü diftri&us in iudicio apparens, ôcdefpeélü fimpli-
cium glôrificando crigit j & maligùorü gloriam reprobâ-
do confringit. Maligni enitp vocantur hypôcritæ, qbona
non bene faciunt,& reéla quçq; fub ftudio làüdis operan-
tur.Manum vero cui porrigimus, hunç videl. ab imise'le-
uamus. Malignis ergo Deus manu nonpqrrigit,^ùiâ quç-
rentes terrenam gloriam initno derelinquit,&quamlibec:
videantur reââçfle quæ aguqt jhôs ^ gaudiafuperrianoh
prouehit. VtCerte*ideo appellantur maligni hypocvica:,
quia benignitatem erga proximos ofténdunt,&dolos fn^
miquitatis aperiunc. Quos coriiïab.eôë'jper Mbyfem di'cî:^ j
tur. Non.induas vefteniex lana linoéfc context am. Pet latîa^L \pt» 1
C c 5 quippe
P I I i S l Ib| i ; W
Hi
Hl l l'iii