Pfalm. L . L I .
Libéra»"
de Tangui
nibus.
Deus Glans
Chn-
ftus. ,
B
Xcclef.i ƒ.
4 Nonn.
vis ,vtyi-
dtimam fe
nam, Nee
bolocau- \
ftum tibi
placet.
' Dei. g
Sacrifici-
um Deo
acccptum.
Murilera-
lalcm ardr-
ficay.
-f-fufeipies.
Sasrihciü
iufticiæ-
D
Oblatio-
□ es & ho-
locaufta.
Vituli.
15 Libera m e defanguinibus Deus Défis (alun
s mear:
4. E t :• f exultabit lingua mca iuftitiam
tüam.
G Liberarife propheta petit de fanguinibus, quod con-
Ira latinam reguiam pofitum eft, (èd laudandùs omnino
translator eft, quielegitaliquidcontraartem fæcularium
p'onere quam à véritate pofita diferepare. Nam fi diceret à
fanguine, forfitan vnum peccatum videreturoftendere,
led cum pluralem numerum ponit, multaeflè fine dubio
delidta confitetur.Deus falutis,fignificat DominumG hri*
ftum, per quern falus pie credentibus datur. Exultauit, id
eft, fi me liberaueris de peccâtis, laudemtuamlinguamea
iufteloquetur, proptçr ho c qùod in præterito pfalmo dictum
eftjPeccatori autem dixit Deus &c. Abfolutus enim
redfce loqui potuit illud, à quo pecCatorem diuina lex (uf*
pendit.
16 Dom in e labiameaapprifis:
E to s meum annunciabitlaudem warn.-
H Aperiri fibi petit labia, qua daufaerant per peccatum.
Quia non eftpulchralausexorepeccatoris. C Os
autem dicitur cordis arcanum, vndc veraciter laus diuina
cantatur.
17 4 Q u o n iam G voluiffcsfecrificiumdediflem:
V tique holocauftis n o n deleftaberis.
H Audiant iudæi, & (acrifida Tua ceflafiè intelligant. C
Etiani immolatiories pefadum & ritus facrorum in ad-
ueniu Domini relpuendos.
18 Sacrificium f Deo fpiritus contribulatus :
C o r co n tritum & humiliatum Deus nom
defpici.es.
G Poftquam dixit iquaefecrificia Deus refouit,nunc dibit
ilia quæ pofeit. Iftudvero placitum facrincium Deo charnus
, cum fpiritum fuperbiæ humilitate confelfiojjais mj£-
6tamus:vnde non languis egreditur,fed lachrymarum flu-
enta decurrunt. Cor coatritum dicit: laboribus pceniten-
tiæveheme.nterafïliétum. HumiliatumDeo fcilicet ?non
enim potüérat cor humiliari, nifi fuiflet frequenti tribula-
tione contritum. Tales oblationes Deus non (pernit.
ip Benigne fee 4 -Dom in e :• in 4 -bona :• vo-
lu n ta tetu aS y o n : «
4 Vtædificentur muri Ierufalem.
; C Supplicat itaque propheta, vt quoniam Synagoga
peccaiiit fub lege pofita,luccedensSy on per gratiamChri-
(6, hoceft catholiçafirmetur ecclefia. Et ædificentur mûri,
fi lecundumhiftoriam velis aduerteré, fignificat fqrte
temporà-Theodofii, qüando Eudoxia eius coniunx foe-
minarum religiofifiâma, ampliori murorum circùlo Ieru-
falem coronauit.
io Tudî: t acceptabis facrificium iufticiæ :
Oblationes & hotôcaufta tu n e imponent
* fuperaltaretuum vitulos.
G Tuncaccèptabis o pater lacrificium,id eft.gloriofilfi-
mam paffionem filii tui:, qui lacrfficium le pro omnibus
obtulit,& eft eius pailîo (àcrifîcium veraeilfimum iiiftitiæ.
1 Oblationes & hofôcaufta, pertinent àd Chriftianos, qui
erantpoftaduehtumDominieredituri,fignificans immo-
fenda corda, homînum viuentium, n6n pecudum membra
mortuorum. Vitulos quippe pofiiit, aut pro innocen-
tib\ïs,autpro praîdicatoribus,quorum imaginem in vituli
figura euangelifta Lucas lûlcepit.VelilloS qui animas luas
inhiftoriàm fuauitatis làcris aitaribus obtulerunt. '
O ratio ex Pfajm. L .
PRojluAmïferatïonümffubilenomen trmtatis Dm, qui bu-
manipetforis antrum emundansviciis, fuper candorem ejficis
n'tuü, innoua quajùmus in vifeeribus noftris Jpiritum fanttum,
quo laudem tuam annunciarepofimm : vtreftoprincipaUqueffii-
ritu confirthati : mereamur aternis fedibtu in lerujalem
ccdejli compom.Per Dominion noftrtm Iefu/n , -
. Chrijlum,&c.
Argumentum Plàlm. L I. a
C B V ox P ro p h et* d e Ju d a v e l A n tich rifto ,
T T * * In finem intelle&us D a u id , e u » yenit
D o e ch ld um æ u s , & annunciauit Saul &
dixit illi. V en it D au id in Dom um
■ f Abimelech.
G Totus hic titulus ad aduentum Domini fecundum,
pertempusantichriftiiure referendus eft, quoniam omnia
ad G hrifti manifeftationem competefiter aptantur. Vt
à pfalmo fuô non difçrepare videatur.
H Plàlmus ifte continetyocem prophetæ: exprobrantis
peccata iudàici populi. Ad iplùm enim loquitur dicens.
1 / ^ v Vid glonaris in malicià :
Q u i :• p otens4-e s fin iqu ita te .
^C' Qmdgloriarisin malicia. Cumfcriptüra diuina ne c
in bonis adtibus dicat eflè gloriandum, fed praecipiat, qui
gloriatur in Domino glorietin,nuncpropheta leeleratum
virum redarguit, de lola le malignitate iaftantem, curve-
lit demalisglpriari, vndedebuitconfundi. |
2 Tota die S iniufticiam cogitauit lingua tua:
Sicut nouacula acuta fecifti dolum.
G Tota die, tempus vitae fignificat, quia finealiquain-
termifliotie femper malus malum & operaturôc cogitât.
Iniuftitiam cogitât hicénim linguam dicit cogitalïè, quia
peffimorum eft confuetudo, vt anteloquanturlingua
quam cogitent corde,id eft, iriconfulta proferre. Bene autem
comparauit mali hominis dolum acutae nouaculæ,
quia ficut ilia pilos radit, &'hominem nonlaîdit: itanec
dolus, animæ iufti nocere valebit, quand© ei nitituraufer-
re mundàna. Terrenaenimbonapiliscomparantur,quia
pili fuperfluitates quædam funt corporis : & temporalia
bona animæ. •
3 Dilex iftifm aliciam fiip erb en ig n itatem:
Jn iq u ita tem magis quam loqui æquitatem.
Diapfal.
C Ille enim diligit,qui cognofcitur diligere femper pec-
care.Super benignitatem,ideft,fi animum maliuolibeni-
’gnitas tangit,moxeam vtviqpdeteftabile proiieit, & raa-
gis diligitloquiiniquitatem,quâ verbaçquitads proferre.
4 Dilexifti omnia verba i præcipitationis :
Lingüadolofa.
^ C De Antichrifto vero didtur,qui confiifis möribus di-
îigitmiqüitatem, currit ad binniayerbapræcipitacionis,
iubet quod nullùm iuuat, & to turn cum dolo loquitur, à
quo nulli profetura cenlèntur. . .
5 f ProptereaDeusdeftruettein* finem,;euellet
te & emigrabit te de tabernaculo f uo :
E t radicem tuam de terra viuentium. Dia
fpalma.
H Omniahæciudaicopopuloimpleta firnt, quiàlegis
litera deftrudus, &euulfus deciuitate, emigratuseftde
tabernaculo De! temporibus T iti& Velpafiani. C In fi-
nem àutem qui deftruetur : æternis fuppliciisdeputatur.
Et radiçern tuani,quia ficut fanfti fandorum,ita imitato-
res peccantium,radices eorum appellantur.Radices eranr,
antichrifti, confentanei, &ideoradicem^fiuscumipfp
dicitelïèeuellendam: quiacum fanftis Domini, necanti-
chriftus , nec miniftri eius habebunt aliquamportionem
in regnà beatorum.
9 , è> idebunt iufti & tim ebunt & fuper eum ri-
r deb u n t:
- rE td ic e n t :• ecce f h omo qui non po-
fuitD'eum $ alliutorem fuum:
Videbuntiàfti, hoc eft intelligent iam malorum fûtu-
ram poenaim, & amebunt,ne t|lia appelant in ifto læculo.
Hiçiuftt (lent, rilebuntin fetüro; C Supereumquilpn-
gampatientiam Dei, ftulta voluntate contempfit. Ecce
cum dicitur, extenfa manu,, peccatoris nephanda fors
monffratur.
f ViâqK -
Dïnidjtç!
tAclunj
Uch.
tnùftri.
cordiabd
tou die. I
F
$ Ihfidusj
cogitanii:
lingDl
quadnon
culaacata
faciensdo.
lum.
Sicutnom
culaicu»
dolus.
f malum
magis
boaum,
mendaciî |
loqui ma-
gis quam1
îuftitian f
femper. '1
jaddeu«
randum j
dolofam.
fSedDcm
•fie ra pita
num:teni
bitte,&e-
uelletdeu |
bcrnaculo
& cradica-1
bit te de
terra til
l
uenriua
Gmper.
Radices
Autichii-
;lti.
f vir. :
^ forti»-'
P Ja lrriys L I T ,
7 Sedüpetautinmultitudine diuitiarum luarum
i
•j* -rEt :• pfæüâiuitfh vanitate fua»
C Diuitias verô hic vriiuerlàs pbmpas læçuli debemüs
•'accipere. Qbi in illamlpéni fiiam pônic & nbn.in Dëuhi:
lemetipiam fèfellit. Idle enim præualet in vatiitate fua,
qiuiftbi'profuEuranullatenusa.cquirit. yaitum ériimdi-
cirur quod eft inane, fragile vel caducum * & ab ipfafir-
milfima Veritare diferemm.
8 Egoautçm ficut «liua i früftifera in domo
Dei:
Speraui in mifericordia Dei in æternum &
in (æculum -^fæculi.
H Comparatfè propheta oliuæfruiftifèræ :propterpiri-
guedihemlàpientiæ. Speraui in mifericordia, quia non eft
hümanæ fragilitatis facultas, vt per fe quisfàluus fiat, led
permifërîcordiam Domini.
9 L pnfitebortibiin feçulunl qui feCifti :
E t e x p e & a b o n om e n tu um ,, q u p n ia n l bd-
n um e ft in confp e<ftu fe n ^ o rum tuo rum *
C Hic eijim datum eft confiterinobisi vbimerémurab-
folui. Quiafecifti: ibiinpelligendum e |l, miferiçordiaml
Q^onfam bonvim. Qupdimedic itm bonum, vbi & (pes
falurfs, Sé to.tius vftæpaimalufcipitur. Additum eft quo,-
queantç con/peélum (àmftorum tuoruin., id e ft, quando
iaqigaudiumgeneraleiuftorumeft. A Vélquiafeçiftifci-
liqetqiiod fumoliuaftu61:ifera,quod{pera_ui in mifetiçof-]
dia D ei in æternum, & ideo expeâabbhomc n tuum &c.
O ratio ex P faim. L I.
TOtius mundane, vanitatis deftrafter omnip otes,fac nos in do-
trio tuaficut oliua nfruftiferamflorere,vt in tuam mifericor-
diam Jperantfs, ab iniquitatis maledifto fiiluemur. PerDomi-
numnoftrumi&c. .
Argumcntum Plàlm. L 1 1 .
C Ecclejîa mer épaté os qui corde v e l opéré corrumpun
tur, & fidelesmonet : v t aquanimiterfecuLimo
leftiasfufferant.
TT. #Tn finem pro Amalech. intelle-
btüs Dauid.
C Infinem,quid,figoificetiam notum eft. Amalech autem
gens fuit, quæ çontra Deipopulum pugnauit. Eius
nominis interpretatio talis eft: pro parturiente fuie dolente,
&-fignificatecclefiàm,quæ tanquam dolens atquepar-
turiens,pjopulum admb netperfidorum, vtà|uis iniquita-
tibüsxoïiquiefcat. >
1 Ixit •f iriftpiens in corde fuo :
Y, '■ Non eft Deus.
Ç Proprium eft linguæ^ verbum dicere,nofl cordis.Sed
quia cbgitâpones noftras potentia diuinitàtis intélligit,
reftediélùmeft, infipientes cördedicereV quodadàures
Domini pbtuit bèruenire, nbft ad ignofténdum, (èd vin-
dicaridiim. H Dicit àutem in cofde jdiabolüS véFibdæüS, i
noneftDëus,acfidîcatinoneftGhriftusfiliusDei. A Vèl;
inlipiés eftquilibèt qùi'màlè viùit, & is fi putatDeo place-'
re malà,:didt in cordèitib eft Déus,vetqui dicit,Deü om-
nib.&l fempet parcere:Deus enimfeaiuftiria &ibonitas,eft.
2 Côïrupti funt & ab'ominabiles fàâri funt iri
# '•-•S itiiqüitàtibus: •
Non eft qui.fadat bonum. •
GGc^mptnSuntomnesh‘ærericivnoyçr]>pnotati,nam
Deorebte iioîi îredidille corruptib eft. MPS fublèquicur
poenaïtiftilTiina,vtabpminabilesin voluptatibus ftiisfi-,
|,n|.. Norieftquifacia|,bP!iur^ '• hoceft qu^dparturiebât
ecçlefiaplena doloribus, yt.in tanta multitudiné perdito-
mi^ n ^ f i t qui bonum polfit operari vel imitari.
y Deus de c.oelo profpexit fuper filios -homi-
• ■ num_. :
E
t riderct;
è tffeti <
fauetfi’
liinr, pari-
ter adhæ-
ferunt.
clinauc-
I tune.
F
Matth, i l .
iNûquid
D ón e o g n o
f comc.
dunt.
Sicut eica
panis.
V t f yideatli 4 eltiiitéliigeris 4- aut :• reqü
iïeh sD eum .
‘ ;C ProlpèxifDdmihi^dècbelOiidelMevnôqubq-,pr£»
^ ^ re^UQi ^ P 10!p“ itfüper^fiiiçsbomi'numfiibma-
‘ gtiapietâte, vtrioh erfahtés per<$ëret, fed pôehirensfaluà-
: ret*: Vt viqeat j ideft, Vt videre faciatÂhélos, quis prædi-
^eariohemebrummtëlligàf4ideftjifitusinfeipïôleMtaut
requirat opéré Detim.
4 ' Omnes f dccünauérunt (îmul inutiles fe6H
luntj npn eft qui feciat bonum :
Non eft vfque ad vnum.
C Illos omnes enim declihaflç. dicit, quidurato cordé
infcelèratq.propofito;pérmanfemnt. Prius enim fuit yc I OR,ncsdc
declinarentifeeutumeftytinurilèsfierentfibi. Vfqi;éad 1
vnum vero dum dicitut,omhes iiêgaotur.Namfialiquëni
bonum voluiflètmtëlligi,noH diCeret:vlque ad vnum,lêd
præter yrtum., H Omues hi infipièotes qui nofl require3-
bant Deum, inutilesfafti funt 4 qtiiàmàndàtaDei implt3
[ T® noIunt,&idfpfibimetipfisinutiies&a,Iiis, qiiiainuti*
lis eft qui non opetatur aliqüid bóm , ideöquè pioiicituf
irt tenebtaS exteriorès euàngclio tefte.
5 & Nonne feient 4- omnés' :• qui operantur
iriiquitâtem:
Q u i f d e u o r a n c p le b em m e am vt c ib um
p a n is iü »
H G ognplcuntimpii fie ager^peruerfe , &non (olum (e
noncmfendanc, led etiam Deipopulum deuorant denrib.
irfç maliciæ.Sicut efcampanis, quiièmper defîaeranter in
yfu eft.Nam quàmuis fîrièiflis quibufqjtempbribusdiuer^
fitâte.élcarum (atiemür,! ïugiterfâtnèa libbispaùis eduli-
um eft, ira (èmper defiderant mairdèuorare bonôs. A
Vel nonne fçient omnes mali irifiitùro iudicioDeurh èfle,
qui iam (cire nolunt? feient vtiqj, pcenarum eXperimèntb.
6 Deum non inuocàuerunt :
lllic 4 trepidauerunt timorévbinonf fuit
timor.
C- Deum nbh inuocàuerunt. Ilia enim quæiapeccatori-
bùscontra Vblüntafem fiunt Dei, velut fumusfine celer-
rimo euanefeiint, & trépidant, ne honoribus yel diuitiis
acqüifitis in ifto fçculo priuenturiVbi non fuit timor(fub-
auqiendum eft) videlicet iuftus. A Vel quiaDeumnon
ihuocaueriint : dtb perituri funt. Vel ideo illic trepidauerunt
quoniam Deus & f.
/ Qnoniam Debs diffipauit ofta 4 eorum qui
hominibus placent :
Confuüfiint, quoniam Deusfpreuitèos.
‘C Deus enim dilfipat oftà malomm,id eftiobftinationes Dcùs pro-
duriflîmàs. H Velfpem çterniràtis eorum,quiin eius Con-* 'cc*tcos-
tümeliam infiu-gere aufi (unit. Qui hdminibüs placent & ôâî honti;
non Deo, reéte confiifi dicüntur^uoriiameosDéusfpre3 mous pia.
uît.Meriro'verofpèrriimrdDè'b, qui'reliqùeritDeum, éç. «nr:'
quia eum reliquit,'digne tanquam ignotus ab eo confùn*
tfimr,dicente;apoftolô,ignoransignorabirur. i.Cot.i 4.
Cun# 4 cotiuerteritDeus captiuitatem pie- 4 redure-
bis fuæ, exultabit ftcob 4- éc :* læta-
biturlftael.
C Qmsdabit,addendumeft^nifîtuDomine:crqdehris
enim vérba fiint,. non dubitahçis. ExSyon: illamdtdt fèe-*
culàtibnëin fcèlicèni in quàDeusalpidtur.- Ipfe etiam iïi
hocfæculodatfelufàrelfeà'elexSyofticumlaborèsfknôto-
rüm fuis benefiefiscOnfolatitrilH Ipfe quo que nosàueHa
' eàptiuitate,vidÔmm,erexit in libèftaterri virtùrum. Exultabit
îacob, id eft, Ghriftianuspopulus, du!m fiipplantat
iudaicum popuitlm, benedirftionemque eius accipic. Et
lætàbiturlftael, dum Deum oculis fidei intuetur.
Ô r a t io e x P f e lm . L 11.
O - Ejpkiens défaisfan fto tuo piifiime Deus, porté termmum in-
fipientu nofirOyVt à terroribus vanis eruit,tibi[oit depuritate>
cordü integraplaceamus. Per Dominant nofitum Ieftim, &c,
4 circum
j dantium
' tcrconfuô.
- deris quia
, ,pibltoth.Vet;Pâtr. Tom.u. Argui
üginK 1 fl
l l l l i l
■ i l  I
iSrIaS
I l i U lit