S . o d i lo n u , A b b .C lu n . V
ntsnohhabetvbicapilt teclinet. Et fecuridUftiLuCara Euan-
geliftam, Pofitus eft inpr&fepio, quia non erat integerrimae
GeiiifcriCieilis locus in diuerforio. Quis vidit vnquamtale i
Quis audiuit huicfimile ? Tantaenimerat in aflumpta hu
manitate hu mi litas, quanta in diuina maieftate fublimi-
ras. Quamfublimisiiriuis, quamhumilisinnoftris, in
prxiepioiaCebatjin ccelorefidebat.Tacfens in iinu mktris,
fedensindextra'patris.' Cum elfet Dei Pattis ante tem-
pora vriicus: fadtus eftyirgjnis in tempore filiusi Non
amittens qupderat: fa&us eft quod non erat. Fa&useft
particeps morcalitatis noftrae, vtnos vitae fuse parti cipes fa
ccret. Hodie impletum eft vaticinium illud Efaiaepro-
phet;edicentis. Egredtetur vtrga de radicelejfic, & ftos deradt-
ceeiusafcendet. Itemipfe apercius. Ec(e Virgo concipiet &pa-
rietfilium. Item idemipie Propheta. Paruulus natus eft no-
i bisfthusdatus eft nobis. Nimis duke quod natus eft :rtimiu
! lalubre quoddatuseft. Cumaudis Chriftumribi-natum-
i gaude. Cum audis etiam tibi datum, muito magis k ta -
i re.Sed inter pattern 8c natum,&inter datorem & datum,
; fecundum diuinamnaturam non contingattibi vllam ri-
i bicredere differentiam. Vnius enim fubftantia» feintfe-
Propheta coniiderans, Sp. S. prauentus pneriuntiabat,
dicens: Jn die ilia erit gerne domus Domini in magnificentia
fiuttus terra fublimis. Hi vero duo qui pra caïteris patribus,
de aduerttu Saluatoris promillionem apertiffime aecepe-
runtjin defcriptione,Dominies generation!«, fecundum
Euangeliftam Matthä primü & principalem lo qum dignc
promeruerunt, cuius exordium-tale. Libergeneration^ lefts
Chriftiftlij Dauid ,fibj Abraham. His facris Euangeliftae verbis,
conueniunt ffcProphetarü oractila,& Apoftolicaverba.
Quod mediator Dei & hominum exfemine Abrah*
fecundü carnem natus fit,Efaxas prophetamanifeftiffime
comendare ftuduit,experfonaDeiPatris dices. Etfic ifrael
ferue meuSylacobquemelegijfemen Abraham amici mei,in quo apprehend!
te. Etègregius praedicatorin Epift.ad Heb.ita feri-
bit d i c e n s . Angelos apprehendit ,fed fernen a hr aha ap -
prehendit.Et quod defeminé Dauid natus lit, ipfe do&or
egregius,ad Rom. feriben$,ita exorfus eft »inquiens. Paulus
feruus lefu Chrifti vocatus Apoßolusjegregatus in Euangelium
Dei, quodantepromiferatper prophetasfuosinferipturisfanftis
defiliofuo: quifactus efiei exfemineDauidfecundum carnem. Et
ad Timotheum feribens ait-, Memorefto jitancne iuhcic-; au x imouicuuiïuiuww Dominum lefumyecundum
Deitatis elfentiam pater & riants,dator & dams. | furrexijfeamortuisexfemineDauidficundumEuangeliummeu.
j TancuseftiUequidatuseft,quantus&illeaquodatuseft. 1 Quifquisignorantiae tenebrisliberatus, &fideilumine
I E equalise ft iUeqüigenitus eft, talis & ille a quo genitus inluftratus, in EuangeliofiliumDei,filium Dauid appel-
èft. Non prxeeffit tempore genitor; non eft genitore lauft:nonfolurafpirituale , fedetiam corporale lumen
genitus inferior. Eiuftfemque naturae, potentiae & ma- recipere meruit. Vult fe Dominus Chriftus tali nomine
: leftatis creditur,&pr^dicatur Spiritus iandtus, quo fuper . vocari jquia feit non eflè aliud nomé, in quo poffit mund9
uenienteiufcepit verbum Dei An <ftiflimæ& fempervir- | iâluari. Nos ergo,dile6tifljmi fratres,vt ab ipib quieft Ä1-
ginis vterus,cuius fingularepi partum vniuerfus hodie re-
mereamux faluari, dicamus omnes,dicamus fingu-
tolit mundus. T antiecnim iei manque diuiniffimi myfte-r
li. Domine filiDauid-, miferere noftri. Amen.
rij &ineftabilis<Sacramentigratia,nonfolum in terris ex-
ul tantarit iufti : fed etiam iummæ Diuinitatis in exceliis
DE EPIPHANIA DOMINI.
tripudiant miniftrï. Nos ergo, liçet propriis exceflibus
S E R M O I I.
grauari,præoccupemus facie m in conreffione Domini:&
inplalmisiubilemus ei. Adiiftamus ei humili deuotio-
OFraterfta charitas,&; Deo grata focie^s ,feirenos o-
ne,vt ipfe n6bis adfit pia iniferatione, vt fidentcr dicam9.
pbrtet, quia praefen tis dieifeftfui tas, quaedeaffe«ftu
Adeftvtiquenobis,qui, vtdi&um eft, natus&datus eft
magoru de uotioncm iam declarabat gentiliu,aliis eft etia
nobis. Aderitproem dubio nobis Dominus , idemque
decoratamyftetiis,acmultiplicib. ^bnixapriuilegiis: &
tótusvbique fecundum diuinam naturam, omnibus na-
ideoper totu orbem merito prxdicatur Celebris. Hodie
beturinlods. Qui enim fecundum, incircumferiptam
namq; mimfterium virginei partus, & gaudium Domini-
fubftantianiiemperhabeteffe , ööhpoteft nobis famu-
ci natalis declaratur aperte, figno noui & perfpicui fyde
ïàntibusnonadeife, ficutipfe difeipulisfuis dixit. Ecce
ris. Claritas enim Dei, quae, hcutEuangeliumloquitur.
egovobîfeum(urn,omnibusdiebus, vfque adconfum-
nato Chrifto paftores circumfulfit,de remotis terrxpar-
rnationemiëculi. Si omnibus diebus,fidelibus fiiis fe prouator
ti bus ad praefepium illud hodie Magos adduxit , in quo
ifitadfuturuin- quantomagisdiefmnaralisnobiserit vi^opuctperaDeuminfimtépofmt.Deus^ft.qiùtoecin
.pr^ifIeenpttiioprri.,f.i.n.,o ftri fiunüaminis ferüimsei fUerit prom- j hommehafcebatur.homoei^quiaDcopflampt ,trodie
prior | Qui per Salomoneni loquitur^ Ego ex ore Altifmii
pXpdiuhprimogeriitaante omnem creaturam. Etiterum.Dowi-
nus poffedit me initio viarum fuarum, antequam quicquamface-
iet a principle,ante fecula or dm at a fum. Et qui per Efaiam dibit.
Ccelum & fen am ego impleo, mftabiliftuedifpoiitionis
myfterio,natus hodie, ponitur in praefepio. Quem Salomon
oftendit ante fecula xtemaliterextitifle,Eiaias affir-
rnat nullo loco,deefle. Ille qui Temper eft & vbique, non
poteftnobisdeeile. Au<ienterdixi)honpoteft,potenter
nocnonpotbft. TaliSftnpotentia,eftomnipotentia. Ifta
■ impoffibilitas,eftiummapoffibilitas. Quam font vera &
fidelia antiquorum vatum teftimoniadeaete'rnifateChri-
fti,eiuf^u e di ui na, & incircumferipta prxfentia: dubtil is
iliacceleftis magniub.eeconcrepat tuba. IffusChriftus,in-.
•quit,hen & hodie, ipfe & in fecula. Etin alio loco Dauidico
à Magis adoratur. Miraris forfitan dixiffe me Deumin ho
mine hatum,vel homine àDeo aflumptum* Audi Apo-
ftolumdicentem, vasclebtionisDeo plenum. Deuseratin
Chrifto,mundumrecociliansfibi. De hocB,Augùft.itafentit,
8c in fuis lireris feriptüreliquit. Deus erat inOhrifto mun-
dum reconcilians libi.Deus occultus exDeo patrejhomo
manifeftus ex homine virgine. Quem cçgnoueruntpa-
ftores, Angelo docente,adorauerunt Magi,ftellanoua du
cente. Qupdpaftöres Angelos vident,Bethleemadeunt,
infàntem,vt eis di ftum fiierat,in præfepio pofitu,& pannibusihuolutum
inuêniunt:ammorîet vtilli qift Paftores
fimBfpiritualium ouiumu per coeleftis vitæ contemplation
nem,femper Deo adhæreant, & de Pane dlb qui in Bçth-
leem natus eft, edanf, & fubditis ipfum panem vitæ mini-
ftient. Quod Magi noumn fÿdus cernentes ab Oriente !
vfiis teiftimonio: Ta m m , mquif ,i*m ipfi is.&mni lui «S [ vcniuut, Regem naçim quæmnt', qusrendo, eprh Maria
âeftiient. 'Eripfe.$alaatórin Eu^ngelio âd Iudæos. AntequZ l matre.ciusinuehiunt,&apertistheiaqrisTuftmunerao-
Abr ahainfient egofum.Sc dquiaante Abraham,&vtverius ferunn ammonet vtfideles-omnesper lanctæconuera
dicam , ançe omnem creaturam femper cum Deo pâtre |;tionîs^xhibitionem> , &a6fiuævitæianctamoperawo-
éifeæièfhalfter hàbüit, de. fëmirie tarnen Abrahæ nafei nem,femper Deo ~ ~ plftcere ~ ftudèant.8 “
,
têmpdrahter voluit. Abrahæ namq; à Deo pâtre didtum
Succcclüt,dile<ftifllfratres jipiritualib.gaudiis fpirituàlia
eft.ltffemine tuo1 enedicenturomne^entesierra. Huiufeemo-'
gaud'ia,fàcris i ungutur iblemniis iaera folemnia. Inde
cdiiiééttliaa:m mromißio‘ ni.s.. .i.n" fighé pfîuil*e gi‘um B. Dauid Pan
cumulanturfidelib. (fi bene confiderent) virtutes&præ-
trimehaprbmefuit^ cuiDeuspaterincertâ& occultasiâ-
mia.DodiiT ille Greg. quiapud Graéèos- vocaturTneo-
pientiæ iuæ mânifeftando, dixit. Deftuftuyentristuippnam
logus, fermonçfàciejis de hacfblemnitate, itainçhoauit
Juperfedemmeam-.HoçipfumHicremias Prqphetàâflèrft,
dicens:Iefusmeus,&iterü myfteriü.Nonajite multûtem
vbi dicit ': lEcce (ties veniut, did t Dominus,& fufcitaboDaùid
poris'ipatiu celebrauim9 dié,in quo diehomofad:9 exiuit
^CT">«rw/«w.Huiusn.ppbîIiftnnigerminis maghincentiâ
devirgmalivxexotTanquaßionfuSypcedesdetbalamofuo.hodie
8c dulciflimi ftuftus fublimitatc s ôc excellenàa,m,Efeias
illscelebram9 die,in quo femetipsûmanifeftauitmundo
^ ' ' -- In
D e Inca rnatione D om in ica , Sermo^.
Inillodiecantibus Angelorum eft deeUmatus ,inifto die i mundo vënturàni dicit. Oritttir indubui eius iulti
Magorummuneribuselthonoracus. t a lUodreab U n im tüparii.Sciebatemmquiapirairumptam
m \
AngeIis,hominibus-bonæ voluntatis, telle Euangelio,eft
paxannunciata: itahodie Dauidico afferente oraculo,
Lux orta eft iftis, &re£tis corde latitia. 'Si vero redis Corde
& iuftis,paftonbüs videlicet & Ma^is, ZachariæÀ: Eliza-
beth,iSymeoni & Annæ, & muftis aliis mundi làlutem de
uotèpræftoIantibus,adueniénfe Chrifto exortaeft lux 8c
lætitia; iniuftis&iniquis, HerodifciliCet,Scribis &Pha-
rifieis iplius crudelitati confentientibus, aduenit ingens
îrioeroratque-triftitia. t^uale fuit gaudium,diledrillimi
Fratres,de adüentu Ghriftiiuftis, & exultatia, flvultis ad
plenumfeire,beati Lucæ Euangeliftæ fidelilîima&fînce-
rapraemonftrabit d e fe r ip t ioQ u a li s è diuerToaccidit
iniuftisj&iniquis ira & indignatio,hodierna fendi Eiiah-
gelii facta manifeftat leblio. Quam timida fuit de Rege
-naço, Herodis iniqui & anhela fufpicio,teftatur ad Man
gosipfius nefàndi lubdola, 8c formidolofà locutio. Di-
cebateis,Ire, d^ interrogate diligenter de puero , &c. Pro-
mittitfe Chriftum fubdolus adorare, quem occulte mo-
liebacur bbcidere,quærebatimpiusinterficfere, per quem
omnisiuftus defidetat viuere ,' 8c ling quo nemo poteft
fùbfiftere. Multoi interimendb perdidit,fedvnum quem
queerebat, inuenire non potuit , nonintelligénsfnifer,
Contra fe didum. Norieftfàpienfia,honeftprudentia,
non eft côiîfilium contra Dominum. E t beams Papa
Gregoriusadeo concionatorfeftiuus, in Homiliàpræfen
tis diei,ad exprobrandam calKditatem Herodis,fiiorum-
quefimihum- , ita afFatUs eftdxcens. QuiDeumfiâè
quærunt,inuenire minime, polïùnt. Qübmodo file' il-
lufus,Angelo monente, per aliam viam déclarât Magorü
redditus. .Qimliterpoftillufîonemifatus, parûulorum
acniatrummamfeftat lubfcus 8cgemitus. Quam tumide
fe extuftt contra Dominum, déclarât mors preciolaSan-
doram; Qraritum fibi malus , quantum luis pelfimus,
lùilùonimque (vt Patrum dibtareferam ) infoelicilîimus
demonftrat exitus» Teftium Chrifti lætitiam, & piorum
innocentum exultationem 8c gaudium , Herodis etiam
iniqûorumquepmniumpcenas , & ioterftum Elàias pro-
pheta præuidenSjbreui fententia comprehendit, dicens :
Addent mite? in Domino lætitiam, & pauperes homines
inlandollraelexultabunt, quoni^m defeeit quipræua-
lebat. ■ Confufus eft illulbr, &fiiccilî fimt ortmes, qui
vigilâbant fixperiniquitatem. Quam loelix vates qui pro-
phetica authpritate impios damnat, & diuinapromiffio
ne pios rémunérât,& vt ita dicam, vtramque par teni hominum
bonorum (8c mâlorum condigno charadere notât.
N O Ptophe ta mirabilis ! qui vt beams Hieroymus di
cit,npntamprôphetàdicendus eft , quamEuangelifta,
qui ètiam omnia noftræ làlutis myfteria adhquidumpan
dit,aliaadhucfüturavaticinandopronuntiat, alia qualî
iamperadp Euangelizando præaicat. Virginem pari-
turampromittit , virgam de radice Ielfeptocelfuramin-
troduCit,paruulum nobis natumalferit, & filiumnobis
datum oftendit, & quod ipfe lit Deùs çalia ei nominain-
ferendoperdocuit. Etvocabitur , inquit,nomeneius
ammiraDilis,Cpnfiliarius,Peus,Fortis, Pater futuri fem-
JijPrincepsjpacis. Quod luper folium Dauid fedeat
regnum ipfius in iüdicio & iuftitia, modo inæternum con
firmet & corroborer, aperta vcrçe déclarât. Hierufàlem
hortamr,y tlurgat,, lumen fiium iam fibi venilfe denun-
tiat; iubetvtoculosleuet, 8c videat, omnes in fide congregates
fibiiam venilfe eongaudeal : procelluras gen-
ces in lumine luo , & Reges in Iplendore ortus fui clara
voce pronuntiat, quod hodie totus mundus impie Aim
concélébrât. Dauid nempè Rex,ex quo (vt Cyprianus
yidoriofillimusdicit) fecùndum carnem Chrifti natiui-
tas oritur,& qui tantam gratiam meruit, liait B. Ambro-
fiuslcribit,vtexeiusfamiliavirgoehgeretur, quænobis
partu proprio Chriftum ede^t: inplàlmo quirecitatus
^Jljfacratiffimos Epiphaniarumdies deuote celebrantib'.
■ uet,& quid vnicuiq; feftiuitatiprolpiciat, plenilfime in
tpnatiPominicæincarnationismyfteriaenarrareeupies,
pa exorfes eMnçpiiens.Defcendetficut pluuia in vellus,8cçet.
Emdens quoq; tempore riatiùitatis cumiuftitiapacem
iibliotkVetr.Patr.Tom.io. - ... ,
, 'itiaf&ab;
pacts.Sciebar enim quia per alïumptam humani-
tatem,decreuitDeus totumlibilubdere mundum. Et do
minabiüur àmarivlq; ad mare,&c. Etquianonfolumlu-
dçEi,lèd e'riàm Gentiles adfidemyocandi erant,&higre-
dinepeccatorumtedli, ad lucem veritaris conuertendi :
fubdidit,dicens : CoramilloprocidentÆthippes.Sâcra-
mentumpræfehtisdieïcônlïderans, vöceclarapronun-
ciat dicens. Reges Tharfis&infuU munera offerent &zc.Adlmc
etiam magniradinempoteftatiseiüsadmifans,ait; Etadorobtint
eum ortmes Reges, omnesgentes feraient et. '
. In huiusenimpauperculæ noftræ declamationis exordio,
præfati lumus huius diei feftum multis diuinorum
myfteriommpriuilegiis confecratum , &vtverumelTe
fciat veftrafraternitas, multifariè Catholiçæ fidei com-
mendatauthoritas. Hodie Chriftus mundo màuifeftus
apparuit,hodie baptifmans lacramentum lùfeepit, & fu-
feipiendo fiiapræfentia confecraUit. Hodievthdescre-
dentium credit,a^uas ad nuptias in vinum conuemc.. F ît ,
fpintûalitervinum ex äqua,quoniain celTàntelegis litera,1
f ulgetper Chriftum Euangelii graria. Baptilamr Chriftus '
renouatur mundus. Chriftus baptïlàtur,vêtus homo ex-
uitui^nouus homo indm'mr.Expellimrilleprimus homo
de terra terrenus : fecundusinduiturdeccelocoeleftis.
Qu^nHo Çhriftus baptilàtus eft, myfterium lacri baptil-
maris confecratum eft,præfentia totius Tfinitafis,vox pa-
tr^^ntPnuk. Plie eftfilius meus dïle&usjn quo mihicomplacuit:
in Ipeçie columbæ Spiritus S. apparuit,8cficiic folusftlius
aß; Ioanne baprifari voluit. Dehac veroferirenriaB.Hi-
Janüs tampulchrè feribit, quam lane fenrit. Et licet tota
Trimtas incarnarionem Verbi,&myfterium Baprifmi o-
perata fit,tarnen folus natif? eft de virgine , & omnes af-
lumptæ mortalitatis palîîones,fine peccâto tranfeucurrit,
& fecundum diuinitatis naturam femper impallïbilis ma
fit. Sed y t ad prior a redeamus, Efthicdies, vt fæpe dixi-
musjlàtisper'fe feftiuus, fedideo nimisperlpicuus,qüo-
niamnataliDomiriico dignofeitur elle Conriguus. Cum
Deüsinpueroadoratur,virginei partus honor excolitur.
Cumhomini Deo munéra défefuhtur , diuini puerperii
digniras adoratur. Dum Maria cum puero inuenitur;
vera Chriftihumanitàs,&Dei genitficis prædicatur i’ntè-
gricas.. Sic enim dicic Euangeîilia. I titrantes domum, inue-
neruntpuerum cum Maria matre eius,&procidtnte$ adorauerunt
eum,&apertisthefaunsfuis.obtulerunt ei munera, Aurum.Thus,
& Myrrham. EaquæMagiolFerunt munera, lècretade
Chrifto produnt Sâcramenta. Dantes aürum, Rege m
predicant,Thus 6fferentes,Deumadorant, Myrrham o-
ftendences,mortalem agnofeunt. Nos ergo ita credam9
Chriftumalïumplïlfemorralitatem noftram ,vtpereius
fimplam mortem, düplam noftram cognofeamus oboii-
tam. Quomodo Chriftus mortalis apparuit , & mortis
debitumfoluit, habesferiptuminElaia. Sicutouisad occi-
fionetn duäuseft. EtliibperlonaHieremiædeipfoàIudæis
dieftum legimus. Morte turpiftima condemnemuseum. De
morte turpilfima,ideft de morte crucis,Apoftolus. Eaâus
obediens vf^ad mortem,mortem autem cru is. Et in alio loco.
Chriftus rejurgens ex mortuisjam non moritur. Et, Quod met-
tu us eft peçcato ,mortuus eftfemel. Et, Quiamortuusèftpropter
delifianoftra. Et B. Petrus depaffione eius dicit. Chriftus
pajfis eft pro nobis, qui cum patereturtnoncomtninabatur.Qup-
modo Chriftum Regem elfe credamus, diuinaa,uthori- :
täte appröfiamus. Ipfe enim de fe feribit-in plalmo. ' Ego
autem Rex conftitutusfum abeo,id eft à Deo pâtre, & Dauid |
Patriarcha. Deus iudicium tuum Régi dit. Et quod lit Rex
Regunijipfe dicit perSapientiam. Per me Reges regnant,&
Principes legum iura decernunt. Et qüod verè fît Chriftus
Deus & Dominus, teftatur per iplum conditus totus vn-
diq; liuindus; Ipfe enim dicitin Euangeho.D4f4 eft mibi o-,
mnispoteftasincoelo &in terra. Et Apoftolus allé rit ei à Deo
Pâtre datum nomen quod eftfuperônme nomen , vt innomme
lefuofnnegenufleâatür. Coeleftium, Terreftrium, & Infernorum.
Etihàlioldco Apdft6his.,Qtto»i/»« per ipfum, tyinipfocreata
funt omnid,&ipfe ante omne s>&omnia in ipfo confiant. EtB.
Euapgelifta. 0 mniaper ipfümfaâafunt, & fine ipfo faâum eft
nihit.Si omnia per iplîim fàélàelïe,&inipfb cohftare nol