m
B
EfàiarP
i.'Cdriüt.f.
Hebr-HConftantinopdlicanus^
Romaaus.
G
Colof l
' Conftan-
unopolimm&
catholieörum puramdodrinam, humaria pr^fum-
ptione fbrmentäcis,omnin© decipientes v q s & alios in i|
ftis.Qijae autem nunc vobis fcripfimuSjChriftus doeuie,8c
apoftoü ipfiusjqua: ab eis 8c d fendis Patrib.us fenda & ea-
tholica fufeipiens Ecclclia, religiofe öbferuat hadenus,
qu£e& vös corredi obferuarejfi non vultis a Chrifto anathema
efle.Porro Benedi&u smonaehor um pater egregius
in nullo a vobis eft detrahendus, quia fide, dodrinaSc
vita prarcipuus,nec ad dextram nee ad finiftram aliquan-
do declinauirareda via,nee terrpinos quos patres pofiie-
r u n t,eft trän (gre (Tus, ne c Leopardum eurauipdefinlre,fed
regulam diferetione plenam coenobitis tradere. In qua 6c.
fi conftituit efum carniuminfirmis, 6c fiemoralia initine-
re pofitis,abfit tarnen,yt arbitraretur, haeeduo peioraefle
fornicatipne, quam öuidant veftratium adeo libi defen-
dunt,vt publice profiteriiqecembefeant nec metuät, tale
eile fornieari,quäle eßquolibet pojno vefci 6c refiei. Vn-
de 6c fornicante s Sarabaitas venerättir: faemoralibus vero
6c carnibusin nercflitate vtentes coenobitas ömnino de-
teftantut'.Sed quid dicit Propheta 1 Va hü quidicunt bonum
malum,&malumbonum. Nunquidvaseledionis B. Apö-,
i ftolus Paulus alicubi definit: neqj carnibus autfiemorali-
bus vtentes regnpm Dei poflldebuntJQui tarnen plerifq',
Ipcis vehementer ineulcat,dices:Nt>/ifc errare,ne(f adulten,:
netfe molles,ne^mafcutorum concuhtores regnum Detpoßidebuntt
Itemfotnicatores dr adulteros iudicabitDeus.Et,omnepeccatum
quodcunquefecerit homo extra corpus eil :Qgi autem fornicatut
in corpus fuum’peccat. ©
Azymasverö 6c cuftodias febbatorutn proiicij;e mi-
feris Iudaeis: Siriiilfeet 8c fufföcatabarbarisgentibus^Ytfi^
amus puri omnes in imrnaculata6c inreda fide, 8c vnus
grex-vnius paftoris Chrifti.Guius in cruce diuino (anguine
inebriati jlaudamus püri pure Patrem 8cFilium 8c Spirfiü
fendura: vniuerfaMöfaicselegis 8c ab eo cuftodita derc- ,1
linquentes fineDeo Iudaeis. Quivelut cxci perquirentes
Chriftum, lumen amiferunt, permanentes in vmbra ficut;
infipientes perpetüo.
* Superius mpnftcauimus ebpiofe,- nec febbatä veiazy-
ma nosludaiegobferuaremee fuffocata getiliter mandij-
eare,led apoftolieam cathblicamque fidem, principaliter
rerinere,necprocaciterrefugere, fed humiliter^gcre ad
vnum vnius fürfimi bpnipaftpris ouile | qui pdniit animä.
fua.mpro1ouibus-(iiis: quas, vocem fiiam non alfbnorum
recognofeentes öc fequentes carnc fuainftahter cibat &
(anguine potat,vt corde,ore,öc.opere collaudent S. 8c in-
diüiduam T rinitatem. yfidefuper ömma dolemusvete-
res anima$yeftro de pulmone hadenus non potuifie rp-
uelli.De quibus in adibus Apoftolorumdieitur:>4t/jf«i«j-
fes ad nihil aliud vacabant,nifi addifeere aut audtre aliqtud hom.
Sed iam profanas vocum nouirates deuicando,veterem
pelliculam quantoeius abÜPite, ne quodabfit dicatur vobis
fponfivoce:Si tgnoras te,egredere&abi poftvefiigta greguni
& pafee- htdos ttios: illos feilicet,,quos ipfe paftorinfine a
forte humilium ouium leparat: quialalciiü öc peculci,hic
fe vi fiiperbia?exaltare non cellant.
Deinde fi vniueida Mpfeicx legis relinquimus ludasis,
nulla honeftas au t fan dhtasre martebit nobis :ceu ex fupe-
rioribusrecölligere pbteftis. .RelinqnaieUr ergo eisdola
carnaliamandataj&fan&umfeeularedn quibus c^ciqu^
rüntquid inuenire,dum vmbramfe6lantes, exulant a lu-
ce.In qua ymbra numeraturÖcSabbatum veftrum Apoftor
Io dicente:N««o vos iudicet in Cibqautpotit aut inpafte dteifcfli
aut Neomenta autSabbatorumjqiM funt vmbrafuturorum. Pör-
ro fieutfine Deo uint Iudoei,fic 6c omnes hxretiei. V erum
nequidiit minds, qiiod fequitur attendaftius.
; 'j’ H sc autem nuiufmodimultotiensöcipfe cum popu-
I lo agnofeens doeuifti eos,>6c corre&us feripfiftimultista-
! lern ebnfuetudinem habentibus. Et vthabeas (älucema-
I nimq rue^mittePrincipiblis Sacef dotum AcSacerdotibus,
1 8c adiura vt per laxe feipfos eorrigant öc populum , vtmer-
j cedcm6ciniftishabeann Et fi hoefeeeris, proponp 6c per
1 fecundam feriptionein maipra6c peffe<äiora bis feribere
Itibifidci vera oftenfione & firmament© animarüm, pro
quibus Chriftus pofuit animäm fuam.
■ *- Oviri corditi perpendite htc6c cauete hajreticotunr
callidam fuBreptiohëm ; qui per benedi6tiories'8cdulces
fennçneSjfediicuntcôrdainrîocentum. Eccehis.ipeciali*-
tçrT ranertfemEpifcopum Ioannçm,cui calia fcripfiftisial-
lóquentes.öleQpeccatori^capuéeitts impinguareiatagitis
dicentes: Hat autem huiufmodi multot'iens cum populo agnojeeni
docuiftieps & correcbusfcripfifti multüJim item tonfitetudimm habentibus.
Sett nos e contrario per Sajomohem dicimus vo-
bis: Osquod mentituroccidu animant. Neq; qnim praefatuS E-
pifeopus eprreâiusà vobis aliquandotalia poppluin do-
cuit,aut cuiquam fuperhis feripfit.' Qupd fiiëallet,çorre-
(ftus à nobis fecilfet, cur cdrruptfts non autem correbtus à
vobis talia præfümpfiflèt.Sed ille qualifcumqi fit in opere^
(ànustamé hatftenus extitit inorthodoxa fide iiixta capacitate
fuse intelligentie. Vnde nullis veftris fufurrationib.
acquiefcens,adhuc perfuaderi non potuit , vtalieuidacer-
dotum has veftras næniaspro correétione illorum 6c po-*
puli Cum adiurationib.mittèretiEt ipfe non (blum nullam
mercedem in his haberet, fedïnfiipergradus fui periculü
ineurreret.Gui etiam fi vobis in veftris nugis obeaiat, ali-
ud mereedis repromitcitis ; feilieet vos-fecundo ei fçriptü
irimaiora & perfe^iora his^vera fidei bftefiönè ^ ac firma-
mento animarum,prp quibus Ghriftus po fui t animarri fu-
am.In quibus plane promillis antiquum ritum hæretico -
rum retinecis>qiiorum fermo ficut cancer ferpic, 6c pollis
ce cur Curiofis faftigium perfe&æ feientiæ, vt pertrahat ad
baratrum extremç ft,ultitiæ. Quorum vanitatem (apientia
DeiperSalqmonem proprie demonftrans ait iMulierJlulta
& clamofa, plena (fa illècebrü, & nihil omninofeiens, fedet in fori-
bus domus fitajn excelfo vrbis loco, vtvocet tranfeuntesper viam,
& per gent es it hier efuo. Quit ell pdruulus ? decline^ ad me. Ef ve-
cordi locuta elh aqua furttua dulciorcs funt, & panis abfeonditus
fuauior. Et ignorauit, quod Gigahtes ibifunt & in profundü in-
ferm nnuiua eius. Hie plane hie veftriefficax depidtor eft^
qui maÎQra 6c perfeëliora ad oftenfionem- fidei 8c firma-
ipentum animarum polliçe.mihi iriuitadoparufMosÖc ve-
cordes ad aquæ hirtmæ dulccdine öepanis abfeönditi fua-
critatem; V ere omnino aqua furtiuaeftin quarebaotifatis
Latinos catholicebaptifetos, quod nullus catholicus ad-
huc prjefmnpfitjfcilicetf t rebaptilaret aJiquos,dn nomine
S. Trinitatis ab ipfis etiam hæretiçis baptifixtos. Vere pm-
ninp ad nefcioqüempanem abfconditum iiiUifdtis, quart-
do viuifica Sc terribilia dacramenta corpóris 6c fengiiinis
Iefu Chrifti profanis pedibus conculcans.
Hæccine (lint illa maiora 8cperfe£tiora, vttanEapbla-
tio imponatut altari, quanta nequeat à miniftris, vel à populo
fumi,8c idcirco debe^t lubterrari aut in puteu ad hoe
praeparatum proiifii ? HaeCcinë quoque (fintillamaiora ÔC
perteëtiora, ytnouus maritus6c recenti carnis voluptàte
refolutus öctotus marcidus, Chrifti miniftretaltarib. 6ç,ab
eiuslmmaculato corpore (an£tificatasmanus,confeftim
ad muliebres transférât amplexüs ? Hæccine feint illaper-
feefciora, vt lnulictibus Chriftianis in partu vel in méftruo
peticlicâtibus Gommunip denegetiit? autpaganis baptif-
mus intçrdiça^Ur ? 6c paruiiliS moriturls ante o â o dies regeneratie
pér aqua deSpiiïtum fimólu fubtrahatur?ln quo
vriq; crudelioresHbiode}non tantum in corpore fed &in
' anima quotidie triicidatis paruulorum inniimerabilem
Dïulumôcdefttnaçisiad ignem çternum.Nunqt^4érlahi
e efe qupd hominiSmorituri iipaginëm affigists crucin
•‘fixât imàgini GÎirifti-,. ita vt quidam Antichriftus in Cru ce
Chriftifedeat oftendens fe adprandum canquam fitDeus?
Nüquid&illudinde ëft,qùodpeius fitMpnacHps %mo-
I ralibusindui 6ccarnib.vefci quam fornicari?Ideone clau-
|-dicis Ecciefias Lacinorum ôedirigitis feripta per totum pr-
beta, vt ad næc maiora 8c perfedtiora pèrtranatis omnem
Ghriftianum {fbpulum? Non fitnt jfjec talia,oftëfifiô ver*
fidei, fed adinuentio Diaboli.Ncefuntfiniiamcntum, fed
deftmdUo ahimàrdm. Pro quibus omnibus âc aliis., quos
Iongüm eftfcriptp profequi errofibus | nifîrëfipueritis '6e.
digne (atisrecericis,irréUocabile anathema hic 6cin fu tui d
eritisàDeo, 8ç ab omnibus Gathoiicis, pró quibus Chriftus
animam fuampofuitj
Explicit Refponßo.-,
I N C I P I T
\
INC I P I T C V I V S D AM
jq I C E T Æ P R E S B Y T E R l E T
monachi monafterii llu d ii libellus con tra latinos
editus, ôi ab Apocrifariis Apofeolicx
Sedis Conftantin opoh
repertus.
v "T Iceta presbyter & mcfiachus monafteriiScudiorum,
IN» qui praettominor Peétoratus : Romanis de azÿmis ôc
SaSbacorum ieiuniis,ÔC nuptiis facerdotum.
Bonaeftdiledtio adptoximum : ô omnium gentium
fipieptißlmi 6c nobiliflimi Romani. Ex habitudinç enim
diledtipnis adproximum, ôc humilitas abundac ad eura
qui habet illam. Ipfaautem aburtdans efficitparticipem
mi,omnia diligere,omnia fu(fânere,vt ait diuinusAppfto-
lus,8c non inflari aduerfus proximum fuü alïqùando, ne-
que ea quæ ipfius fofius lunt quærere, auczçlfi habere ad-
uerfus eum Ôc altercationem 6c çmulationc,Omnia enim
hæcdueâionem perfequuntur 6c humilitatem,ôe feciunt
hominem non fecundumDeum ambulare,fed fecundum
hominüm libitum.Quod ôc Paulus arguit,dicens:C«/»yfr
inter vos zalus & content to &dtfcordia,nonne carnales efiü,&fe-
cundmti hominemambulatü? Propterquodrogo veftracha-
ricatem, humiliari vos propter Dei præceptum, ôç audite
dnobis indignis ôc minimis.
Requirétes enim ab illis qui ex diuerfis prouinciis Ro-
manorum peregrinantur hic de azymis, quid dicemus de
his in diledtione Chrifti ad vos ? Q ui azymorumadhuc
participant fub vmbra legis funt, 8c Hebræorum menfa'm
eomedunt,non autem rationalem ÔC viuamDei menfam,
6c nobis qui crcdidimus fuperfubftantialem.qùemadmo-
dum fuperiïs exigerefuperfubftantialem dodtifumus pa-
nem. Quid enim eftluperfubftanrialis, nifiquianobis eft
confubftantialis î Alter auté nullus eftnobis confubftan-
tialis panis,fed corpus Chrifti, quod confimile nobis eft
fecundum eamem humanitatis ipfius. Si autem animata
eft noftræ maflæ fubftancia,qua verbum induit fe/ergo nô
confub ftan tialem nobis panem comedetis,quia azy mor ü
participamini. Azymaeniminanimatafunç, ficut ipfe return
natura déclarât atqj liquidais ë d ( In t e rm ix tum
enim modicum fermentumin farina ôc comixta fibi, ipfe
vnam efficit feipfem propter fermentû, viuifica quadam
virtute,Ôc calefeciteam, 6c mobile quafi viuam operatur.
Quod in azymo fermento Pharilîeorû,quod effugere nos
fermo admonet, neq; effedtumeftaliquando, neq; fiet o-
mnino.Diuinienim effedti fumus participes naturæ,euius
6c participamur quotidie,qui cômunitatcmhabemus cü
Chrifto,ficut dicit ôc Petrus^^vertex:Gratiavobü &paxmul-
iiplicetur in cognittoneDei,&Icfu Domini noßri. Etpqft pauca:
Vt per earn efficiamini diuinaparticipes natura, non aütem fermento
aiymi interfedtorum Dei. Diuinam autem natu-
ram, qujfquis rationis eft Dominus, dicet aliquando azymum,
6cmortuüfermentatumIudæorum,quodinfeçrificio
vosDeo offerris,quod in figura verç ôc viuæ carnisDo-
mini coimedetis? Quomodo vnitatc habebitis cum Chri-
ftojviuente Deo,mortuü,vt didkum eft.ôcinfermentatum
fermentû comedentes,legis vmbræ,nonnoditeftamenti ?
Si enim 8c hoc dixeritis,fed non fie fe habet. Inquit enim
diledus Chrifti difcipulus: Sidixerimus quia communitatem
habemüs cum e o ,& intenehrü ambulamus, mentimur, é r nonfa-
cmius ventatein : Siauteinlumineambulamusficutipfofiin lu-
mine,communitatem habemus adinuicem, drfanguü lefu Chnßi
purifteat nos abomnipecc,<9o. Qui ergo azyma c«medit,m te-
nebtis îegis ambulàt.Etquonlodo habebit focietate cum
Chrifto, qui eft in lumine noui fui ceftamenti 8c gratiæ ?.
Nam qui in lumine ambulant gratiæ, pané comedunt qui
eft corpus Chrifti : 6c bibunt fenguinem immacuktume-
’ Ôc ita habent ad inuicem, 8c cum Chrifto focieWm,
per feipfiim perfedus eft,8c pleni(fimus,ficutille qui to-
nimhabec in feipfo plenicudinis.
Animaduertite 6c attendite , quia in azymis nulla eft
viuens vircus, mor tua enim feint} in pane autem, ho c eft,
corpore Chrifti, tria funt yiuentia,ôc vicam præbentia eis,
quiea digne comedunt : Spirirus,aqua 6c fenguis,ceu 6c i-
pfe,qui mper pedusChrifti in coenarecubuitloane$,con-
teftificatur in eo verbo : Tf es funt qui teftimoniu dant,Jpiritus,
aqua,&fanguü,& hi très in vno funt,\idelic.in corporeChri-
fti. Qupd 6c fecundum tempus Dominicæ Crucifixionis
declaracum éftjcum aqua Ôc languis ex immr culata cofta
ipfius efïluxi t.-lancea pèreuflà carne ipfius,fendus (piritus
viuificu(q-, in Deificata carne eius permanfit^Qoeim comedentes
in pane^qui immutatus eft pèr (piritum ôceffedus
eft corpus Chrifti,viuimus iniplo,canquam viuanv&Dei-
ficacam carnem edentes.Sic autem ôc fenguinem viuumôC
calidiflîmum eius bibentes cum effluente aqua ex imma-
cûlata cofta eius,mundanmr abomni délidô,feruentire-
pleraur Ipiritu. Galidum enfin, vt vide ris velut ex latere
Domini caliceni bîbimus,quiiîexviuacarne ôc calida (pi-
ritu Chrifti calidilîîmüs nobis fefiguis 8c aqua emanauic.
Quodin eis qui azyma comedunt, nequit fieri.
Siautem mortuumfermentum comediris o fepientilfi-
mi,vr fermo de clarauir, cuius rci gratia gldriamini dicentes:
Quia non ficut vos [aie & fermento attaqua farinant tempe-
ramus,&ficfacimus oblationem azymorum nofirorum ,fed aqua
fola & farina & igni azymum conficimus, & tntribus hüpuram
facimus nofiram oblationem. Pi&contamur igicur vos, hæc
tria,aqpam ôc ferinam ôcignem ad quid accipiris,6c cui ef-
figieméflè hæc æftimatis ? Carnis Domini ? Sed non in-
qait diledus Chrifto Ioannes : Très funt qui tefiimoniumper-
l»k«f,aqua 6c farina 6c ignis. Sed quid î Spiritus&aqua &
fanguü,&hitres tnvnofunt, videliçetincorpore Chrifti, vt
didum eft,quod nos cotnedentës vnimur incarnato propter
nos 6c immolatoChriûo incorporati,ôcvelut caro e-
ius feunusex carne ipfius,ÔC osex ombuseius, ficut feriptü
efti Si autem ad increatam 6c incorporeainhaturamfen-
dæTrinitatisafluinitis : erratis cadentesin hærefim eorü,
qui aflèrunt Deum pafturn ,qui dicunt compaflum verbum
carni, 8c eandem ipfem deitatem fuftinuilïè paflîo-
nem.Noftenim pariter T rinicas incarnata eft,P acer ôc fili-
uSjôc fpiritus fendus,vt confpiciantur in ea hæc tria, aqua
vt diciturf ferina 6c ignis, 6c vt in figura ipfius feciatis azy-
mum 6c fecrificiûofteratis, fed vnus ex Trinitate filius, 6c
Verbum Deiincarnatum eft,ex caftiffimis S. Virginis carnibus
homo effedus, ôc omnia ordinarionis fuæ pcrfîci-
ensj.crupifixus eft carne,non paflà diuinitate ipfitrs. Came
igitur crucifixus cradidit nobi s edere per panem, carnem
fuam,quam in fpiri tu fendo ita viuam dicimus: Accipite &
comédité,hoc eft corpus meum,quodpro vobüfrattum eH in remïf-
fionem peccatoru in.
. Quid ergo vobis inChriftofratribusnoftrisôciegiquç
maledidaeftin( hriftoîquoniââdhucazymumfermen-
tumeiuscomeditis? noua creacurafumus in Chrifto. Vetera
tranfierunc, Paul uni audite dicentê: Et cefaftafunt omnia
noua.Si autem hæc comcdere decemitis mftum.-curno
Ôc circumcidimini? Chriftus circumcifuse(t,curn6 ôc pu-
rificamini? Paul i» etiam 6c hoc fècit:8c alia etiâ oronia fi-
militer feruate veterum,ficut 6c hi,ea quæ legis funt feciüt
per quos nomenDei in gentib.blalphematur,ficut eft feriptum:
Ne^»4 eflglortatio vefira,vt ôc ego que Pauli fum lo-
quar ad vos ; Nefcitü,inquit,quia modicum ferment uni totam
mafiam corrumpit ? Et'panis tandem non azymum cfficitur
;Sed quid hiedidusapoftolus (dibit adCorinthiosîNun-
qûid vt vos çftimatis,de celebratione,quam vos in azymis
celebraris ? Nequaquam. Sed quoniamilli hoc de(picie-
bant,qfiod aliquis nouerca acceperat, ôc in anciquis con-
(ùetudinibus fellæ feientiæ (ùæ gioriabantur, volens autc
eos couerti Paulus Ôc ex vetere remouere malitia:venitper
fimilitudinem hanc,fermentidico 6cmaflæ,oftenditeos,
quoniam vnum malum tanquam modicum contemptü,
magnanvin pürificatificut didiimëft, ab pmni inquinamentoï i\zy H R | t.ot.o. c.o.rp ore Ec.c lef_i æ feciet læfeoné.Pro-pteArm;
mum autem non eft pani, : neq; enim compofitus, nec^ie. ea,.nqmt>aa.,aenS : Et non luäum babutftn.vtnuftrnturit
per feiufum perfedus eft,fedindigens, femiqueperfedüs vefiri,qtti hoc opus operatusefc Poteft emm, inquit, mifridigens
C canquam
modicum
plenitudinefermenti. P^nisautém compoficus,\1 quibm'fta ad omnes veftras vrbes tranfire, ÔC tanqi
Biblioth. Vet.Pat.Tom.n. m e
Ephefs.
R oman.»
l.Cor-f.