
S. O d onkC A bb. C h in . I IC
fidebunt!î\\inc. Maledittaterra inhere tuoi Hinc pcnf^ndum ^
eft, quia cum fanâi viri maleditftipnis fentcntianiprpfe-
runt, non ad hape ex votóvltioriïi, fed ex iuftitia exami-
ni?crumpunt, vt Petrus Sirnoni, vt Helias quinquagena-
rijs.Sednec illud pr«tereundueft,curdicit; pofth«c,poft
ilia videlicet quaeeiaceideruht. Nimisitaqj inebngruum
çft>vt fufpicemur eu m nullo îriftigànte, niïîîo pulfantc ex
impatientiaad vöcem mafedióUóniserutnpère,.quem ni-,
mirum uöuimus i n te r t otv ejc bera magoa Creatoris præ
cónia hùmili rùehte redïîidiffe^ Aï.LEb.oR%E.P£rMf diesin
qua natus [ton. Per diem nàtiuitatis-, omne hoc tèrüpus no-
ftræmottâUtàtisintelligi potelt Quifqüîs igitur iam diem
«ternicàtis.vidçt, «gre diem mortaliratis iuæ* vider. Et
notafidùm quia nöj.,it> Pereatdies in qua cbnditus, fed in
qüSnatusfüm.In die quippe iuftitiçhomo eft códituSifed
iamin tempore eulgse natus^Àc fi aperte dicat.Djes muta-
biiitatispereatj&dunien ætërriitatis er|ipat.Sed quia dub-
bu^modis perire dicimus, vèlxum optamüsaliquîdvtnô
fitjVeLcumóptamus vt male fit jliquido hic oftenditur, qa
diés ifte non ira vtnonfii^ Ted perire optatur,vt mâle fit;
vnde & paulo ihfërius dicitur. Obfcttreteu caligo, & inuolua-
turamantudineHioc autem tempus r&utabilitatis notran-
fiturum eft vt male fit, fed Vtpesiitushon fir. Vtillud An-
-Apot.iof. geïi .rer vmenteminfiecula, quia tempus iam nonerit. Humana
emmamma feu angelicus fpiritus & immortalitermortaliseft,&.
mortaliterimmc)rtalis.Nam béate viuerefiueper
vitiurpjfeu per fupplici um perdit. Eflentiaiitér autem vi:
iieréjheque per vitium,neq; fier fupplicium aiftlttit.Igitur
diei nomine, vir fandtusapoftatam fpiritü exprimère voluit,
quiin viuendieffentia,etiam moriendo fubfiftit-Antiquus
autem hoftis dies eft per naturabene conditus, fed
riox eft per meritum ad tenebras delapfus. Dies eft cübo-
. na prömittitjfednOx eft cummentes *confentium erroris
I tenehris obf curat. De illo enim Paulus ait.' Cumfit Angelus
T
uCor. 11.14.' tenebrarum,transfiguratfeinAngelum lucis.AcCi ergo dicereti
Pereap antiquus hoftis, quilucem promiflionisOftendit,
1 &pêçcari tenebras contulit.tPereakid eft, licentiam tén-
tandjamîttat.MoRALiTER.Quafi dies quædam eft nobis,
j cum muhdi huius prolperitas arridet, qüæ in nöófcedefi-
1 nit,qa fiepe ad tribulatio nis tenebras perducit. Hinc Pro-
pheta ait. Diem hominis nondefideraui, tufeis. Hinc Dominus
perProphetam dicit.vfyadnottem increpueruntmerenesmei.
PoteftautemperdiempecCatidele&atio,perno<fté veto
ccecitas mentis intellfgi.Optatigitur perire diem,vtomne
quod, blandire culpa cerniiur,vigore iuftiüæ interüçnien-
te deftrùatur. Oprat etiapa perire-nodtém, vt ccecatâmens
ètiarg per confënfum perpétrât, anirhaduerfione pcenhe-
tiæ extinguan Sed quærendum nobis eft cur in die homo
natusi,didtur?in noôfc'eaute ÇQnceptusÿScriptqra|acratribusmodishomidemappellâtjfcilicetaliquandopernaueauuxp.
It r t ‘ 17. iS.
PfiLiS-7-
perpetràtiône culp« ex infirmitate aliquid Coftac habuift
fe.Hinc e n imPr ophe t aai t. Recor e/? quia car0 funt. Jlt co
aftius Angeiutn apoftatam repellere debüit, quo nil infir-
mum ex carne geft’auic. Eft adhuC aliud quo & perdit^ homo
reparari dëbuit, ôcfuperbiens ïpiritus reparari no pofr
fit. QuianimirUm Angelusiuamalitia cecidit, ljomi'n?m
vero alicnâproftrauit. Aç fi de eq dieatur. Quiaipie tenebras
ihtulit, toleret fine fine quod fecit > necvnquam pri-
ftini luminis ftatus rccipiat, quià froc etiation fuafiis ami-
fit. M oRÀLixER. Requirit quae iudjçandpdiicutit, no re-
quiritquæignofcendoinfuo^am iudicio împunita,,dere-
jiquit.Hic itaq; dies,id eft,hxc peccati fielefifcatio aDo mi-
no non requiretur, fi animaduerfiônefpontane.apunitur.
Piulo^teftante quiain Stnofipfiiïdijudicaremus, nonvtufoa
Dominoiùdicaremur. Iniudicionarhq; Dominus apparens,
omne quodtuncredarguit lumine illuftrat. Quafi enim
fub quâdàm obfcuritâfe tegitür, quicquid tube inmemo-
riamnonreuocaturiudicis. Sctjptum quippe eft. Omnia
autem quaarguuntur,à lumtne mahiftftatur. Quia érgo omne
quod tegitur velut in tenébris occultatpr -, in die èxtremi
iudicij nonilluftra|ur lumine, quod non difcutituryltio-
ne. Scriptumefteriim. Beatiquorumtemifiefuntiniquitates,
& quorum teiïafitnfpeccàtàSequimt /
Obfcurehteum tenebra,&vmbratnortû.¥ttymhtaxâ mortis
obliüio debet intelligi,qUia ficiit mors interimitvitam^
ka pbliui o extihguit memoriam.Quia ergo ApoftataAn-
gelusæternæ obliuionitraditur -, vmbra mortis obfcura-
tur. Ac fi dicat. Sic enim eum erroris fui cæcitaspbrliat, vt
hequàqüamvlteriusadlucem poenitentiæ per diuihi re-
{peôtus memoriam refurgat. MoRALÏTÈki Diemtehebràè
obfcurant quando deléôtâflonem mèhtis'inflida pceni-
tënti^e lamenta traniuetberant. PoïTunt etiam per tçne,-
bras occülta iudîcia dcfignàri.Oçcultaeriim iudicia quafi
quàédam anterioftrös oculos tenebræfunt vquia pericru-
tarinequaquam poiTunt. Ynde de Domino feripeum eft.
Pofiiit tenebras ïatibuiumfuum. Diem igitur tenebrâê obfcu-
ran tj cum flendonoftræ deleótatiönis gaudiiim àb illo iu-
ftæanimàdüerfionis radipinferutabiliaeius iudicja mifericotditer
occultâUt.înScriptûraenimfacraymbramortisaliqüando
obliuio mortis aGcipitur,vt illud. ïüumïnâre
his quiïntehebris,&vmbr morth^edent. Aliquando imitatiô
Diaboli.De illo quippe dicitur. Nomen illimors. Hinc vtiqjr
feriptumeft. Sedéntibusintënebris& vmbràtnortisjuxiortàefl
eis.Aliqiiàn do mo rs carnis, v tjillu à.Humiîiafiinosinloco affli-
âionisioperUitnosvmbrdmortis.Ver:Q.enim mors éft cum anima
feparatur à DeoIQuia ergo R edemptor fola pro nobis
m o r t ç m C a rn is â c c é p i t ,v m b r ä m o r t i i s p e r tü f i t ,S é a n te o c u l
o s culpam q u am f é c im u s â b f c o h d i t .A c f i e r g o d i c e r |t . Ill
e v e n i a t q u i v t à m o r t e c a r n i s 6c fp i r i tu s d e b i to r e s e r ip i a t ,
n i o r t e m c a r n i s n o n d e b e n S foluat. S e q u i tu r . Occupeteum
taligol&inuoluaturamarïtudine..Qnia.cnim a n t iq u u s h o f t i s
Apoc.6.%
Matt..-,.;
Pfal.ÎJ. 7.
i.ew.3.3,,
mia.m^vt'\\\nd.Bacianiushommemadmaginem&fifnilitudi- .....ö„ _ I ,
nemnoßram.Mitqazndöp e r c u lp ^ ,v t i l lu d r P 'ö s fiuut aluceintimiordiniscecidit,nuncfemetipfumintrinlecu^
hominesmorfempnh^t^Oiu[n$OLk.OumfitinurtpsYlt^fi^con-* fl ,n~
| reisrni,»(||i|S^m^^0^Aliqu^ndope£infirmiuten),'vtil-
[erem.17.s4 lu<j. Mdedictm quifian[uampomtin bomine. Homo,ergoin
errons caligine confundit*; Sedpoft hoc amaritudine in»
uöluitur ÿquiaex merito fpontâneæcaliginis, aetei'nO’ge-
hennae tormento cruciatur. Quiàënim in caligine oeulus^
confunditur, ipfaper peenitentiam mentis^poftræconfli-
fio caligo nominatur.Nam ficut callgo iiebulofa congerie.
obfeurat diem,itàconfufioperturbatiÿcogitationib^Iub11;
nubilat roentcm.Hinc feriptum eff. Et confufio adducensglo-
riain.Hüc caligoeorum mentem oppreITerat>quibus Pau-'
lusdicebat. Quirn énimftuftum habuißis tune in illis^ inquibus
nunc erubefcitislüies enim-amärituainc inüo‘luitur,cum-ad
cqgitationem mente redeUnte* peccati blandimenta cru-
;ciatus peenitentia: feqtiuntut.Quicquid eniminqqluitur,
exlatereomnis partis operitur. Diem ergo amaritudine
.inuoluimus, Cum ptauæ delfidlationis gaudiurm quæ'fiïp-
plicialequanturexomni parteafpiciinus, & ä^erishoc
netibus circumdamus.Sequitur.
Lg NoäemiUam tenebroftis turbo poßideat. Scriptum quippe
eft J gnis in conjpeäu eins ardefeet, ^ in circuitu eius teiypeftas valida.
dienafeitur, fedinnodieconcipitur, quianequaquama
deledtatione peccsjt i rapitur, nifi pri9 per yolütarias men^
tis tenebras innrmetur.PerOat ergo <|ele£fcgtio,qu£e in cul-,
pä hominem rapuit.Pere^incauta mentisCnfirmkal,qu«
vlq-,ad tenebras praui cortfenfus cxcmcauit.Sequitur.Dk^
illavertatur in tenebras. In tenebras dies vertitur,cum ma^li-
gnus hoftis qualis eft ex merito iäeuiens,tans perfpicitur in
blandimentis latens. Quafi etiimlucet dies ifte, cum.prafi
uitatiseiusperfuafio profperacreditur.Sed cum iniquirasj
illius ficuteft,ag-ncSfcicur; dies falfe promillionis tenebiks
obfcuratur.Dicsin tenebras^ertiturjcum-culpaipfodele-»
btafionisexordioad quemperditionisfine^ rapiativide-
tur.ln tenebras diem vertimus,cum nofmetipfosdiftrifte
pünientes, ipfa deledlationisprause bhin'dimenta per di-
ftridta peenitentiae lamenta cruciamus, cü flend o infequi-
mur quiequidin corde taciti ex dele&atione peccauimus.
Scqaitam<!onrCquirateumDeusdefuper,&non illufiret lutnine.
Duas omnipotcnsDeus ad fe intelligendum creaturas fe-
cerat.Angelicam videl.& hu'manam,vtramq; vero luper- -
biapercutit. Scdeamredimercdebuitmifertus, quam in
Tcne brofus ergo turbo han^noiftem poffi4cti|juiä
apoftatam fpiritum à confpe6tu difttifti iudicis ad diter-
na illa fupplicia pauenda lll'a tempeftas rapit. Turbine
j nöx ifta poflidetur, quia fu^erba cius„cæcità$ diftri<fta
animaduerfione percutftur< MohÀLÏTÉki Qüafienim
W Ê 4 -
j»yJ/.47-8
cJVforalium in Io b L ib .lV i 2.8/
quidam turbo terapeftatis eft, cohcitatusfpiritusmoero-
ris. Namdumpeccatumquifquequodfecit, intclligit;
mcerore nientem obnubilât, & quafi concuffo ferenae lae-
titiaeaëre.omnem in le trânquillitatem cq.rdis p'cehïtentiç
turbine deuaftat. Hincenim feriptum eft. In Jpirifuvihe-r
menti cotiteres nàûés'Tharfis. Thatfisinterpretatur explora^ ;
tiogaudijjidèft, petpetratio.rieni?çulpæ nonblandimep- ;
ta feCuræ qüiétisfóueani^ /ftd,pi*.defie9.iens amaricudó ;
pcenitentiae irmmpat.Sequitur,No«fo1wp«tefMr in diebus an- 1
ni,necnuméreiurinmenfebus ann^Armixmjpr%àictitïonem(a-
pernaj gratiasnoh iriconüeniënter accipimus. Quia ficut
i n annd congeftis diebus tempus per ficitur, ita in fuperna
grâtiifvîttuïümmultiplexvitacômpletùr. Poteft^efanr
num etiam mültitud o intëlligi redemptoràm , quia fient
exdierüm mùltitùd'ine annus diSitur, itaexcollèélione
bdhorumomnîuriiillaelèdlorum i|jntimerabilisvniuer-
fitasexplètur. HirieEfaWsait. SpiritüsDominifupérme. Et
yoftp&yiuluminlettsVtpradicaremannumplacabiUmPomU
«ojC^id^ero per dies,qifi firi’gulæ quæquëeléétorü mentes?
Quid per menfés, hifi rhultiplicatæëorum Ëcclefiæ,
quæ ynamCatholicam faciun5t,defign'a,htur5lllaergo nox
noncompuraturin diebus anni, quia antiquus hoftis fu-
peibiaefu* tehebris prelfus, aduentum qùidemRedem-
ptorisconfpicit, lcd nequaquam ad veniamcumeledis
redit. Hinc eniîn feriptùmcCtÆufquamejiim Angelosappre-
hendit,fedfemen Abrahaapprehendit.Poffimt'àïeshi qui intër-
jaUluce permanent, AngeUcifpiritùs : menlës autem, eonox
eft, diem leinrhuhïifinem fimülât,Cutrt feqdàfiDeu
hominibus Oftendat; Noiftem igitur maledjcibqui mâle-
dicit diem, quiaille nunc eius malitiam deftfuit,quiillu-
ftratiqne aduentns fili,tuhc etiam ^otentiàm eius'rortitü-
dinis.extinguit. Huiu^iiim coetifortita^t»in aqu|stçapi-
tur,quia ahriqui fioftis verfuriabapdfihifaçràrhehto fupe-
ratu.r.,.Hîcaittem;deele<ftfÿeiits Angélis dicitur. Diem >e
quippe fiiperbiens fpiritus often tare etiam A ngclicis p'p-
téftatibusvoluîtÿv.cum fe quafi inpotèikiadiuinitatisfö“
per cætcrosextollens, tot poft fc ad intrritum Icgione*
traxit.Scd hi qui in auôtorefuohumili corde perftitevunt»
cumerrori eius no&eminelfecOnfjficerent', diera.çkri-,
cacisillius.de femetipfis'humili'â fentiendo 'câmaùeruht >
qüinuncnobis d olië i uste n eb ra si n d icàn c, 8c quam firil-
lis defpicïènda fadta claritas demonftranr. Mo r aliter*
fili verâcitcr malatranlàdta per animadûerfionem poehi-
tentiae corrigunt, qui iam ad bona faîlentia nulla dele&a-
tione rapiuntur. Non quos adhuc noxiaalia dele£tanc, •
falfum eft quod cernirut, quiapërpetrara alia déplorant.
Aliter. Illi tranfaârasçulpas vere puniunt, quimaligniïe-
duétoris infidiâs in ipfà blanda fuggeftione deprehen-
duht. Sequitur. Quiparatifuntfufâtare Leuïatban. Leuia-
than quippeadditamentum^eoruminterpretatur, hom^f
numfcilicet : quiapoftquampfimam culparft malafugge-
ftioneinmlit, hancqiiotidieaugeregrauioribus perlua^r
:fîonibusnon,defiftir.Velcerte perexprobratiôherhaddi-
tamentum hominum diçitur,. Eos namque in paradifo
rum ordiqes &dignkates'intelh'giV Singuliquiqùeenim J immortàlesrepecit, fed diuimtatçm promittendb> iiiï
fpiritus, quia lucent dlics fimt* SeAquiâcertisquibufdam mortalitatém calliditate fitbtraxit. Ele^i enim fpiritus
dignitatib us di'ftinguntur, vt ali) Thfdni,alij Dominatio- ifùpérbum apoftatam comprimunt, qüiâ humiles hune
nésfint, menfes vocâtur.Sed quia antiquus hoftis nequa-'liequi noluerunt, igfifqüc adminiftrantibus difponitur,vt
quam ad meritum lu cis, n ëquaqu a m ad ordinem fiiper- ad interhecionémlipti cettaminis deftrpèndus fufiditus
norùm àgminumfediKÎtur> hëcifi diebus anni, nec in ; quand®quereùocecur. Moralitbr. Omnej qiiieaquæ
' menfibtis numeramr.'MoRALiTER.llluminationisnoftræ
1 aönits tühcperficitiir, quando apparente æterno iudiee
fâpftasEccléfisejperégrinationisfuçvita completur.Tünc
labörisfui femunerationem rèdpiet, cum expleto hot
belli tempore,ad pattiaTm redit, vtillud Prophet«.Benedi-
* ces coronam anni benignkatis tua. DiésverO anni huius i (tint
fingulæ quæquèvirtutes,menfés autem, multiplicia fatStâ
virtutum. Ac fi ergo diftrrétûm iûdicem exôret dicens.
Cum compIeto .famftæEcclefiæ tempore ,extremo te examine
manifêftâff, fie donaqu«contùlifti rémunéra, vt
mala quae comtnifîmus, nonrequiras. Si enim nox ilia
computatur,omne quod egimus ex prauitatis nöftraeexti-
matione copfund i tur,& dies virtutum iam non lucént, fi '
hosineonfpeâu tuo adnumerata noftræ noëtis tenebro-
fà confufio obfcuret.Sequitur.
' I Sit nox iliafohtaria. Nöx ilia folitaria efficitur, quia di-
ftriftione perpétua à frequentia fupernaepatriæ feparatur.
Aliter. Adperditionem quippe locium hominemfècèrat
fibi, quem Rede m ptoris gratia reformat. S olitaria érgo
nox efficitur, cü fublatis eis qui elefti funt, folus antiquus
hoftis cum fuo côrporc «ternis ignibus gehennæ manci-
psLtar.Sequhur.Nec laudedigna.Cvtm enim humanum gën*
erroristènebris preffuïh, Deos lapides crederet, qd aliud
quam no 6tis tenebras laudauit ? Hinc Paulus ait. Scimus
quialdolumnibileft. Sed qüx immolant gentes dæmqnijs
ikimolanti Sed ecceiam cernimus, quia nox ilia non eflë
dignàlande cognofcîturjcum àredempto humano généré,
idolorum veneratio reptobatur, ôc lblitarianoXieKn-
quitür, quiacumdamnatoapoftatafpiritu ad tormenta
non it. "Mo r aliter. Suntnonnulli qui non folùtn ne-;
quaquam deflent qüod faciüt^éd etiamlaudare & defen-1
dere non defiftunt.Et nimirunScumdefenditur culpa,ge-
minatur. Contra quodreéte dicitur. Peccafii ?xneadijcios itérant.
Ac fi ergo di cat.Culpa quam fccimus fola remaneat,.
neclaudatur & defenditur,in confpeä:u nos iudicis mul-
tiplrciusadftringat. Peccare quidem-Äöndebuimus,fed
vtinam non vnguentes velea quç fecimus fola deicramus.
Sequitur.
Maledicantei qui maledicunt diet. Ifi veterî translations diH
citur. Maledicant earn yqùi maledïxit d iem, qui capturas
eft grande coetü.Antichriftienim his verbis,perditio^pro-
uidetur futura.Malignus namque fpirituV,qui per meritü
Biblioth.Vet.Pat.Tom.ïo. '' '■ *
mündiïunt, mente calcant, & eaqu« Deifühtplenain-
I tentione defiderant, Leuiathan contra fe fufeitant, quia
eius malitiam inftigatione lu« conuerfationis inflammâr.
Nam qui eius voluinati uibieâi funt, quafi quieto ab illo
iiire pollidentur. Et quafidormit, dum fopitus ineornrh
prauo corde quiefeit. Sed exeïtatur in prouocatione cettaminis,
cum iusamiferit perüetfiedominationis. Hi ergo
cûntrapeccatumfortiiudiciodiftnëhoh^feeriguntj qu.
m fuis tentationibus excitare antiquum àduerfàtiüm non
formidant.Sequituri
Obtenebrenturfiella caligine eius, In Sen ptura facra aliquâ-
ldoSanäorumiuftitiadefignatur,ytPaulusApo.ftöüisait.
In medio nationispraua & peruerfie, , inter quos lacet fifieu ilumi-
naria in mundo C Aliquando hypocricaçum fiiftib demoh-
ftratur,vt illud. Mifit draco caudani, 6c uaxnpartem fiella.v
rum. Ac fi ergo dicar. Contra eos quânte * humanps oeü-
ios,quafi bonis operibus iplendent, mahtiaanciqui hofti
ôbfcurapraèualeatjôéhocquodantehumanaiudiciàfum-
pfetant,lumen la'udis deponat.MoRALiTEH. Steyæ.qiup-
penoûiscaliginctenèbrantur, quandbôchi quimagrtis
iàm virtutibusfplerident, adhuc de obfcuritate culp« ali-
quidtetinentes füftihent,vt etiam magna clàçitate lpceat,
8ctamenadhuenodis reliqua nblentes traheant. Vnde &
in tetra repromiffionis in medio Ephraini'trib.ui cane n tes
tribu.’ talariusrelinquitur. Aliter^ NoXeft confënfus ad
culpam , qu« ad nos primi parentis eft ex cefiii propagata.
Nofqueiampoftpoehamaa hâne vitam' damnati i^cum
mortis merito venimus.Multi tarnen in tènebris yitæ pïç-
(ëntis dùm füperiola de, fé exempla exhibent, aftrbtum
more nobis deiuper lucent/ Qui tarnen quantolibet fé
-tgiie cornpunëlionis accoudant, dum corruptibili adhuc
cârnc grauati funt, «ternum lumen, ficutëft, videre non
pofTünt. Dicat ergo, obtenebrenturfiella caligine ci us. Ideft,:
etiam îlliin contem platione fua antiquæ noôlis ad hue tenebras
fendant,de quibus nimirum cbnftat quod humano
generi in huius vit« caligine vittutum fparum radios
expandam.Sequitar.Éxpf«îef lucem, &npn videat. Lu^Do-^
minus eft.Ipfé quippe tiit.Egofum lux nlundi. Nox vero te-
nebrofus hoftis,cum membrisfùis eft,qnç lucém expeôfcat
ôcnbn vider.Quiavelhiquifidemfineoperibusretment
cum proçàdë fide in extremo iudicio faluarc fe pofle con-
fidunt,rpesillorü fruftrabitur,vt hi qui prb humanalaude
1 1 ß b in bon*
ëp°“i decut j.
p h ' àfis
coi up cas.