A I dislermonibus proferebat. Confuaditurautemüle, cu-
Confunch. iusperratiocinarionemdi&avincuntunadverecundiarn
f delecU-
bor. ' ' ■
$ leuabo.
•j-loquarin
præceptis
G
toitimo-
auxetn venire non poteft, qui veritatis ipfius teftimonio
roboratur.. \ '• * fs
47 Eff" meditabarin mandatis cuis ;
Quæ dilexi.
G Hic oftenditfréquentât* mëditatiônis ardbrem (me-
dicari enirii mandata non poteft, nifiqui ea affiduaiçdtio-
necucurrit) &.vt euidentiüs hanc frequentiam dëclara-
ret, addidit, quæ dilexi : negligere enim nun quam poteft
homo ea qliæ diligit.
48 Ht i leuaui manus meas ad mandata tua quæ
dilexi :
Et*j* excrçcbôr in iuftificationibus tuis*
C Leuare autem manus'tfignificat bonis operibus occu-
pari. llleleuat manus ad mandata, qui faciteleemôfynas,
quâs fieri iubent mandata. Exercetur in iuftificationibus,
'qui quærit boni operis frequentarione proficc-re. H ;Vel
qui in his> quae per literam indicabantur, (piritualem in-
telleétum conàtur inuenire.
Argumentum fequentium odto
verfuum.
C B Chorus fa n tto rum (ß/em prom iß ion um D om i
n iije n fib u s n o firis commendans ) a jfe r itfid e le s
aduer/à m u n d ifu fim ere, quibus a tern a v ita p ro -
m ittitu r. B iß a ergohnta ( qu a h ic in fp e , illu in
rep erd p itu r ) olitia n om in e ( quam Z a i lite r a d e-
fig n a t ) e x p rim itu r : qu ia & h ic fan tto rum fa d e s
e x h ila ra tu r in oleo H U cperfeiïiusfpirttusfan -
c li a tern a v ifio n ep in g u cfd t. N om en autem fo r-
nicationis congruitpeccatonbus dereHnqpentibus
legem D om in i.
B J Z a i, o liuavelfornicatio.
B Et quia feptiformis eft ipiritus làn&i gratia,retfte lèpti-
ma liter a vocatur oliua. f
49 * bmoi efto verbiß-tui :• feruo tuo:
' f In quo mihi Ipemded fti.
C Exhumanaconlùetudine, memor cfto dicitur Deo,
qui nihilpoteft vllàtenus obliuifci. Non ergo hoc dicit,
quia dignum erat in ilia maieftate ponere iniuriam obli-
uio nis : ièd precatur, vt cito feruo fuo conférât pro millîo-
nem, quam in euangelio promifit. Beati qui lügent, quo-
niam ipfi confolabuntur. Sëruo tuo : fubaudiëndum im-
plere promilfiim. In quo mihi (, id eft, in ilia fcilicet pro-
mifllone verbitui ) fpem dedifti.
jo Hæc. i mecdn lola ta e ftinhumilita teme a :
Q u ia eloquium tuum viuificauit me.
C Cum dicit hæc me confolata eft, oftendit inter çrum-
nas fieculi, hoc fibi faille folaeii : vt inprælènti vita afflige-
retur, &defutiirapromiffione gauderet. In humilitàte:
quia (an<fta probatür hum ili tas omnia pro CHrifto patienter
fuftindfe. Quia eloquium tuum viuificauit : Caufam
confolationis fuæ ponit: promiftio quippe tanti Iudicis
firmaui t animam ftiftinentis, & fpcs confolationis viuificauit
affli&um.
5 1 Su p e rb ifin iqu cag eb an tv fq u equ aqu e :
A le g e - r autem :• tuanondeclinaui.
C Superbos, ideft, maligrios atque tyrannos crudeliter
egiflè commemorat:qui non viuificandijed potius morti-
ficandi fimt. À lege tua non declinaui fcilicet y tilliputa-
bant, qui perlèquébantur innoxios : led fignificat fe in veritatis
manfifleiugiter lententia.
Memor fui tudiciorum tuorumà fçculo D o mine:
£
Etconfolatuslum.
: C Memoreft iudiciorum:quipleéHbilianonpræfumit
perpetrarc peccata. Qiua metu poenarum reuöcatur, qui
Domini Iudiciirecordatur. A fæculo : fignificat cum ad-
miniftrari ceptus eft mundus. C onlolatus f i lm : quia niin-
quam de feri t fu os famulos diuina virtus.
4 eft con
Tolatio J
mca in*f-
fiiftióne
mca.
f dcride-
baat me
jj $ Defedio tenu it me pro peccatonbus,
Detelinquentibus legem tuam.
C Needle eft enimj ÿt fandum Virum alteriùs culpa
contriftet , & fe dolore defeciflè dicat, duro animus pxus
déüderat laluos fieri vniuerlos : & quern non optât cxce-
dere, afftigitut,cum ei pcenas cognóuerit imminere: vnde
fandacohörsmartyrum, non tantumpcenisfuis, quantum
tyranniejs torqùêbatùr éxcelfibüs. H Ideo non vult
quemquam peccareyfèd omnes cupit viam veritatis àgno-
fcere. *' 1 ,
j4 -J4 Cantabiles mihi erant i iuftincatipnes
tuæ:
In -j* loco peregrinationis meaï.
C Cum 'dicit cantabiles : fignificat plàlmodiam cum magna
deledatiohe peragèndam. Cantus enim femper rele-
uat labores, & nonfinitiurripete tædium anirrio. Locus
perégnnationisieft mundùs vbiperegrinantur bmnes qui
Domino Chriftodeuotifunt.
y j M^m or lui in node nominis tui Domine :
Et cuftodiui legem tuam.
E
i Hotrot
obtiouit
•neab im
ipiis.
K m
A C Pernodemmundumiftumfignificaripoflè,nön
dubium eft,ip quo peccatorum regnat obfeuritas- c Sed
vtinamoculds éprporeósclauderet, ÔC non çqrdislumi-l
naperiçulofius ëxcæcaret, in häc enim node memor eft
nominis Dei: qui benéficiaipfius non fuis meritis, fed di-
uinis muneribus appUcat : & per hoc legem Dei çufto-
dit. A Vel in node aduerfitatis : vbi magis gratias agere
oportet quam in die profperitatis,
j 6 i Hæc fad a eft m ihi:
Quia t iuftificationes tuas exquifiui.
C Hæ<olcil.nox fada eft mihi,fiibaudi confolatio. Sequitur
caufa,quare illi nox fada fit confolatiö : quia iuftificationes
tuas exquiftui. T uas dicit non meas:6^ 1eo mundi
tenebrisnon potuit obcæcari,quiailli nox tribulationum
' fada eft,id eft,ad vtilitatem&prórëdum fada eft.Hoc e-
nim alicui fieridicimus^uodnrugi illi eft.
Argumentum fequentium odo
verfùum.
H B A gm en b ea tum d efid era tvid erefa d em D om in i',
qu ia d u t m an du tisno fdturob fecu tum . B E t qu ia
hoc d eß derium in re fu rre ttio n isg lo ria p erlk ie tu r,
o d a u a litera-> vita vocabulogaudet.
H B u Heth : vita.
Heth vita : quæ in diuinis feripturis reperitur- : qui eft
Chriftus.- /
57 i pOrtiomeaDomine:
f * Dixi t cuftodire legem tuam.
G Portio à parte di&a eft:illius ehim partis liimus, cuius
vôlûntatibusobcdimus: vndemeritoportiopiórum De-
us dicitur. Dixi, ideft,ftatui decreui atqùe prômifi, præcc-
pta Dei feruare : vnde $c fadus eftin Dominiportione.
j 8 -Deprecatus lumi taciem tuamin çoeo cor-
'd em c o :
Miferere mci fecund um eloquium tuum
G Poftulat enim plebs fidelis debere cömplerimilèri-
cordiam aduentus Chrifti, qui mundo poterat làlutaris
apparere/ Secundum eloquium,illud,feil, quo promittit
fandis fuam beatam nimis & inçomparabilëm per omnia
vifionem.
j 9 Uogitaui vias meas :
E t conuerti pedes m e ^ f i n teftimonia tua.
C Ordinemhùmanæ coriuerfationis expqnit.; Priuse-
nim elfvias fuas cogitarë, id eft,adns hümanos diftridius
pënlare.&fiGadDomini inaiidata pedes fiibs conjicrtèrë:
iri quibus f if liquis ambulat, poteft firma habere veftigia.
Dicendo pedes meos conuertf: oftendit primitus fuiftè
peruerlös.
60 i Paratus fum & non fum turbatus .*
V t cuftodiam m andata tua.*
G Paratum fe ad præcepta Dei euftodienda ilia teftatur,
triftitia.
ifCarmim
i pr*ce-
ptit
y domo.
Canubi-
les.
<Locu$ pi
regrinatio
nis noltr,
mundui
eft.
Hoeft-
ftum eft
J Pan.
f »teuft» j
di.,m»cr-
bum tuuta j
Pottio pïo I
rum.DcUi
$feftio»Ul j
& DOD nt- j
glexi: co-fl
ftodire.
(liât me-
-unesp«-
latorum.
K Medio
“oftisfur-
“ iuftiù*
Mdia Dopweepta
cuaDo-
'ine com
1,pc
cep ta t.
pBcnefeci
Ri fer. I
D
onitas in
jffliftione
boom
pfmoQcm
feienri-
(in.
onitas &
'ftiplina
fciintia.
qui nec perlècutoresmetuit,&: illecebras huiusfçculi à 11-
is fenfibus effugauit. N on fum turbatus,ad tribulationcm
fuftinendamprbptcr Chriftum (impfouilâenim ponfui-.,
bant: led deliberatalèntentiaanimum perturbarinon finit.
) Infertetiamadquodparatumfeeliedice.bat fcilioet
vt mandata Dei euftodiret: quia lie intégré feruantur,cum
aduerfitasnùllametuitur. '
61 Fun.cs t peccatorumcircumplexifuntme:
4- Et :• legem tuam non fum oblftus.
C Cum dicit funcs pecCîtorunr.ofténdit tôt laqüeos ef-
lè, quotpeccata committimüs : ôçhôcreferendum eftad
corporis prauitatem, fieri enim potüit vt caro délidorum
funibus figaretur, animus auceimincentiuis viciis reludans,
legis Dei non fuiflèt oidituS. Funes autem, font im-
pliçita & tof tuofii ligamina : tali^tiam funt peccataqui-
buslê delinquefites lemper aftrirtgimt.
62. i Media node lurgebamadconlîtendum
tibi:
Super ludiciaf iùftificationistnæ.
C Media node; feit enim hoc tempore primpgenita Æ-
gyptiorum perculfa; feit Petri & Pauli vincula refoluta:
lcir quoqj Iponfum media node eflè venturum : ideo èo-
dem tempore furgit ad laudes, ne inter fatuas virgines ei
ianua claulà remaneat. Nec vacat quod dicit lurgebam:
quia lurgit qui lemper ad Dei præconia Feftinat. Ad con-
fitendum, ideft, ad laudandum Iuditia Iuftitiæ Chrifti.
65 Partiçeps ego fum omnium timentium te :
‘‘.Et cuftodicQtium i mandata tua.
C Quifqdis epim innouitatévitæambulaiieriteritper-
ticeps Chrifti. Etquia dixit omnium timentium , néiilôs |
tantum aduertiflès, qui Dei Iuditia lèruilitimofeformidant,
addit & euftodientium mandata tua : qui deûotiffi-
mi comprotÿintur,timoré caftiflimo &amore reuerendo.
^4 Milericordiar^Dominiplenaeftcerra:
Iuftificationes tuas docc me-
C MilèricordiaDominicumdidt,plenameftèterràm:
oftendit vtiquedilatatione Chriftianaefidei: quamficmi-
lèricorditer impleuit, vt vndique yaniflîmæ fupërftitionis 1
nomen euacuaftè doceatùr. luftificatibnestuasdoçeme.
H hoc eft tua mandata, vtillaintelligam&prædicem&
opéré impleâm:
Argumentum fequentium 6^0
verluum.
C B Fopulus beat tesgratias agit>humiliatumfefuiffe,
•.vtadiuflificationesbommiperueniret. B nomen '
cfue lit eraprafentü exponens; bonumjhum dicit,
verbum Dei humiliter méditari.
H B 15 Teth,bonum.
6 y i- IDOnkatemfecifti cum feruo tuoDo-
■ mine:
Secundumverbum tuum.
A C Nunc collata fibi à Domino munerà profitetur.
Bonus quippe Dominuslèruis fuis tribuit bonitatem, Et
quæfit ilia b oni ta s exponit,dum dicit.Bonum mihi qupd
humiliafti më:de afflidtione enim falutati gratias agit,non
de foelicitate mundana. Intellexit enim bonitatem il-
lam debere dici vnde proficitur, non vnde inani exulta-
tione gaudetùr. Sic bonitatem facit medicus cum fee at
vulnera, lie pater cumcæditfilium. 'Secundumverbum
tuum : illud fcilicet quo dicitur, qui le humiliât exaltabi-
tur, H Velbonitatem fecifti: qùando in carne nos rede-
mifti. Secundum verbuln tuum: quod pfomuifti Abra-
hæaliifquepatriarchis.
66 -{* Bonitatem&difciplinam&fcientiamdoceme:
i Quiamandatisouiscredidi. .
C Docet autem Deus bonitatem^ inlpirando defideri-
um charitatis:docet dilciplinam,cum patientiam in tribu*-
latione donat: Docet feientiam, vt féiat homo difçernere
inter bonum & malum, inter vitam & mortem. Credidi.
C id eft,præceptis mis obediüi; H Vel opéré impleui.Prç-
mittit autem icientiæ dilciplinam, vt quisprimirus infe
facere debeat dilciplinam, ôc poftea docendo in aliis.
/ 67 ■j* Priulquam hummarei cgo dcliqui;
Ê Propterea eloquium tuiim cuftodiui.
C Vide quomodo in hoc verlu humanavitadeferiba-
tur. Priusënim peccaflè le dicit, cum ttnereturorigiftali
vicio/obnoxius : poft hümiliammfeeflèprôfefltiseft, vt
culpàcareretquamcontraxeratin radicepeccati: ad po-
ftremum euftodiuit Dei eloquium, quia mecuithumiiia-
ri,licutait apoftolus. humilibus autem dàtgrariam. Et vt
excedentium licentiam cohiberet : poft humiliatiohem
fuam, eloquium Domini,ideft, fiui&asfcripmras,lè diçit
eius dono cuftodillè.
6$ Bonus es tu ;
Et i in bonitace tua doçe me iuftificationes
tuas.
C Petitbonummagiftmm: vti'nfuabQnitatedignetur
docëre difcipulum, vc iuftificationes, qüas leótione didi-
cerat, opéré feiret. T une enim perfedediiciintur mandata
cum hunt.
69 fMultiplicataeftfupermeiniquitasfuperborum
:
, Ego^utem in toto corde i ferutaborman-
datatua.
G Dicit enim multiplicatamlhper lè perfequentium i-
niquitatem: & idëo petit,ne pcenis grauibus fuperborum,
eius deuota humilitas maculäretur : lèd potius quantum
illi contënderëht lanâos leducere, tanturiîifti viderentur
mandarisdominitisadhærefe, & mandatorumfcrutato-
res amplius effici. Et ita fa«Slum eft,vt qui poenis tempora-
lîbus landlos yincerë tentauerunt, & à lege Dei diuidere
nifi funt : tànto illos mandatorum lcrutatores amplius ëf*
ficerent.
70 -*j* Coagularum eftficutlàecoreorum:
' f Ego vero legem tuam S mèditacus fum,
C Per lac coagulatumjvultintelligi Conduratàm lùper-
boruÇft;iniquitacem : quæ more ladbis in cralïtprem lub-
ftantiam fiierat contradla. Lac autem dictum aliquore:
quiadeintemalubftantia naturali liquore decurrac(àe-
nim in, id eft,conuertitur : vt amicus inimicus & his fimi-
lia.) Ego vero legem tuam,id eft,quantum illi in malo du-
relcebant, tantum ifteàlege Dei legregari non poterat» -
7 1 B on um m ih iq u ia ’f'humiliaftirnc:
V t dilcam iulbficadones tuas,-
C Bonum fibi dicit quod poenis feuientium lixbdeba-
tur: non prælèntia cogitant, led futura defiderans. Coepe-
rat enim de ilia dulcedine guftare coelefti, quæ omnes lua-
uitates exçedit. Talis liquidem humilitas coeleftis Hieru-
lâlem tähgit gloriolà faftigia. Nam liçutfuperbia mergit
ad tartarum: itaifta humilitas to Hit adcoeium. Vt dilcam
iuftificationes tuas, id eft,vt fàcprerri quod docuifti. T une
enim perfeâe difeitur : quando præcepta Dei fideli adtio-
ne mon (Iran tu r. *
7Z i Bonum mihi lexoris tui:
Super milia au ri & argenti. -
C Cum dicit lex oris tui : non iam prophëtarum hcc a-
poftolorum, lèdpræceptaeuangelicafibi teftatur precio-
filfima,quæ lunt ore G hïiûi prolata.Super milia qüafi die.
■ luperomnia milia auri&'argenti ( quodinfinitum atque
jncomprehenfibile eft) ficenim dileôtipifta tanta meruic
iudicari: Vtnulla res potuiflèt ei æquari,vt auri argentique
omnis copfa pollet vilelcere, milia auii & argenti dixit:
quicquid enim dixeris, femper ex cedit. Ideo fa&aeft,
comparatio ab fque fimilitudine, precium fine modo, a-
mor line fine.
Argumentum fequentium ôdo
verluum.
ç C B Cohorsgloriofapetit intelleBum mandatorumß-
bimet debere concedi, vt ver a vita munereper -
fruatur.expetenfquevt Domine mtferuordiafiat
f Antcquî
auducm
egoigao-
ikui,nuuc
autem do-.
£ beùcfif
Applica-
Dant mihi
mcndaciû
/upcibi*
i fçiua-
uam præcepta
r.
flncrafli»
turn eft
G
Et ego
fa k g c .
i ddefta-
bar.
>Lac ci
latum
taffliftùs-
lûm,vtdi£.
eerem præ
cepu t.
H
£ hîelior
eft mihi.
Lex oris
Super mi