
A
*cis.
Pfalm.fy.
z.Pet.u (|
jp/i&j.j.i
\Exod. i l.
B
*qnifpia.
c
Iottn.i o.
i-Cor.%.
. Luc.17.
D
Rom.i.
Plahoi.
Prou. 13. '
j£^e/y. ,
72*
telligamus, ad mediators gratiam pcitinere, non folum,
quod vitianoftqi nos déférant, fed maxime quod malis
noftris decedentibus,bona *eiu$ fuccedunt.Sequitur:
Cuius carnes eadem comedentur die, nec remanebitex els quic-
quamvfquemane.
Diemvnam, tbtam hancvitam d id , habemus inpfal-
mo,vbi legimus.In dietnbulationisvicaDeumexquifiui. Diem
quippe tribulationis fuae, dixie vitam pne fernem, quæto-
ta tentatio eft. Secundaveröerit dies in sterna vita, foxta
iUudB.Pctri : Habemus cert'mtmpropheticttnifermonem,cui be-
riefacitis intendentes taquam Inter na lucenti in c'dliginofoloco, donee
dies illucefcat.Dc hums manedieididturinpfalmo:M<t-
neaflabo tibi. Carnes igitur hofthenoftraeprima die ededae,
nec in mane fequensjelinquéndæ funt.-vtquicuriq-, per a- '
moremdiuinum mortififcare fe nititur, coplere q> aggref-
luseft,nori morietunquoniam quicquid minus hie egerit,
poftquam foane futurum illuXerit ; perficere non valebit..
Tempus quippe tunc-noh erit operandi, fed quod egerif
recipiendi. B.Gregorius cum de agtio pafeali præceptü legis
exporreret, vbi dicitur, Non remanebit ex eo quicquam ff<fe
mane : Chriftum, inquit, di6fca magna font fdllcitudine di-
lcutienda, qift tenusplufquam diesrefurredtiopis appa- :
rear,in hac prçfentisvitç vocatione,omnia mandata illms
mtelligendo&operando penetrentur. Item cum de pani-
bus azymis,q|uicum agno edi folebant,loqueretur.P<*m,
in qui tjfene fermento fomedit, qui reftaoperafineconuptione va-
ha gloria extreet. In quibus tanti Do£torr$ verbis fatis appa-
ret, qd ht carpes hoftis comedere : feu quod præcipimur,
de eildemcarnib. nihilin craftinuni referuare. Sed de ho-
ftia gratiarum hæc fuffieiant, nunc fequentia videamus.
De hoßiaqua voio v elfponte offertur.
a ww'Wtf.Excitanturergoquandoque dooperantefpiri-
tu Dei,&vt pacem cum Deo reformenç,reddunturfolici-»
ti? Aeg;re tarnen veniunt, &nutantibus adhuc veftigiis,
qùiapriftinæ conuerfationis adhuc yifco grauati, nondü
ulaferuntur yehememia. Horumigitur infirmitaci fecq-
fprmat Apoftolus, maternifq; blanditiis circa cos vtitur,
dKenvfygationeproChriflofungmurytanquamDeoextiortante
per*psyÿfecrapuspro thrift», reconciliaminiDeo. Huiufmodi
ergoadhortationibusanimatijpriinumquide votOjdein-
de ipomehoftiä De^ieipfosimmolant* In initio nanq-,*
eonuerlationis fjiaî, vpluptatum memori^quibus afllieu e
rant, acriusimpugnantur;fed contra feipfos rigidi,&.v.oti
“ W non knmemores, ip propofitp < ^d aggrçJS font,for-,
titer perfeuerant. Primo itaq; qusiit voluptas fpiritus pe-
n^ S r\oradtes>votitamenruifponfionead carnisfoae mor
tihçànqne^adftdngumur.dpn.eGàd^charitatéperueniat
illam.qpaîforis mittit timoré , per qua vniuerfa qus prius.
nonfihç formidine obferüabant,abfque vllo laboré velu t
naturalirer ex confoetudine incipiant cuftodire,quod eft
fponte hoftiam fivaDeo offerre. Omne cnim ad quod pro
prioducimur atfedtu, fponte agimus. Qupd vero contra
voluntaiem noftram exequimur,in hocetiamfinon alius
nobis,tarnen nofipfi nobis yiblenti fomus.Nec folü in vi-
tiprüm mortificatione, verü dein boporum operü execu-
tionç,quid voto,quid fpqnte agatur,difcernendüeft.Qui
damenim dum paùperum neceiïit ati fobùeniüt, iufti.illi9
^yifeera in opere foo repræfen tant,quia ait; Pater erampaupt
Quidam yero non quodeofdem pauperes diligant,
led quia ii minime tribuantdram foperniiudicij formidat,
multapauperib.largiuntur. Hos igitur ad operamifcricor
d is non egeftatis aliens compaffio,ied,voti foi neceilitas,
quodfcilicet prsceptisdiuinis le obèdire fpofponderunt,
aftringit.Et y t beatus in hoc loco teftatur Grègor.aliud eft
pbnüopusex prçcepto facere,aliud ex aiFe<äu.Minof ergo,
quiyotq.qqui fponte hoftiam Dco offcrt.Nec tarnen qui
, fponte offert, ftatim illam.perfebtionem humilitatem ve,
quam lexfoprainhoftia gratiarum deforipfit, aflequitur,
non nun quarn ctenim liçet bona qusprçualèt^libenter o
peretur; dum tarnen non cogitât quan ta plura debeat, & i
quia quod agit,non Deo prodeft,fed iibi; Dïxienim(inç£t.)
Domino y Dem meus es tu quoniam bonorum meorum noneges:mc-
C A P . II. .
SI votovel jponte*quifquam obtulerit hoßiam, eadenißmiliter
edetur die.Sea & fi quid in craßinum rpmanferit?vefci licitum
eß-Qüequid dutem tertius inuenerit diesjgms abfumet.
Poftquamlegislator gratiarum hoftiam quam prSmit-
£ tere voluit, percraólauit ;iam ad hócaccedit quod primü
j propofuerat, vbidixivHa<refllexhofliapacificorum.lpCasergo
hoftias pacificas hincretradare incipit, dicens: Si voto
~ W , 1 _ i.Mtomfoum inam.qderateprÿfert:& ciimnon omnia}fed
veljponte qutfquam obtulertt hofitam, eademfimliter édetur die., 1 qusdam quç prscepta font agat,nô tamenfêruum iè inu-
.Magna eft inter Dec.feruientes diftantia. Quidam tile vocat. H a <W s , qui fou qui voto,& qui foonte Deo
pprfecliores, hoc ipfum quodad obfeqùium fui creatoris | ofterant hoftiam,feu in quo ifti ah hoftia gratiarum difere
ailumpti funt,omnibushuius mundi diuitiis & honorib. i pent, prolixiusforfitan quam modus exiseret exeeutifu-
^amcpoDuntiiUamq;voccm fuicapitisJctiamruamfaciüc: [ mus.Hanc tapienmoram venia dignaexiftimamus, quia
Patermeusquoddeditmtht,rnarnomnibusefi.& completurin j dumputeihuiusfluentaexhaurire,&adfuncfumeiusper-
z.Cor.j,
*c6nucr.
fionis.
i.Ioan.4,
G
P/alm. ij.
eis quod Apoftolus de fc foique fimilib.tcftatus eft,dices:
Nosjpiritum non huius mundi acupimus , fedJpiritum quiex Deo
efi, vt feiamus qua à Deo donata funt nobis. Hi itaque quanto
plenius gratiam diuinànïihtèlligunt,tanto magis vt ferui-
ant,inftant:&tamen licet qusprscepta font,faciant omnia,
ferubsfe inutiles vocanf.Sentiunt enim,quod benefi-
ciaDei compenfare non poffunt vllis obfequijs.Hoc affe;
âq.àgebaturB.Apoftolus,qui cum prsmifilTet quodDeus
pater proprio filiononpepercit,fed pro nohis omnib.tfa-
aiditillum:&quiaipfefilîusmortuusèft& refurrexit, &
ad dexterâDei eft,&ibi interpellât pro nobjs.tants beni-
gnitatis cobfiçLeratione compun6tus,exclamauit & dixit:
Quis nosfeparabit dcharitate Chrifii ? tribulatio ? m angufija?
Certusfumquianetfc mors,neque vitanecfocreatur a aliqua potent
nos feparare dcharitate Dei,qua efi in Chrifio ïefu Domino nofir0.
Iride eft,qus in laudeSion, matris fcilicet noftrsecclefie,'
canitur inPfalmo,^«w Refiondit Domino in via virtutis fua,id
eft in fortibus fois,qui virtutis illius fon t /quique ad men- 1
fam magnam fedentes,diligenter confiderant qus appo-
nuntur libi, feientes quia talia eos oportet prsparare.Iftis
igitur lexgratiarum hoftiam afcribir,qui magno âffeâtuin
Deum currrentes,monitione&adhortatione humaha nô
indigentifed & ft quid impedimenti fe ingeflerit, impetu
fuo obftantia cumftadirumpunt.Sunt alij lbnge ab his di-
fpares,qui voluptatib. carnalibus diutiusaflueti,& vincu-
lis earum tenaemsirretiti, audiunt vocem diuinaminec-!
clefia, & Apoftojum clumaceaik Surge qui dor mis,& exurtingere
nitimur, vena diues ante nos laflarepotuit, quam
dencere.Nunc igitur cur his hoftiis vt comedi debeat,bi-
duum lex aflignet, cum foprahofti'sgratiarum non nifi v-
numdederitdiem, de.clarandum eft. Sicenim dicitur: Si
voto veljponte quifquam obtulerit hoftiam, eadem fimilitercome-
detur die. Sed ft quid in craftinum remanferit, vefei licitum eft.
Quicquid autem tertius inuenent dies, ignis ab fumet.Notum eft
omnibus, vitam iufti, diemy6cari,iuxtaillud quodadiu-
ftitiam conuerfis péceatoribus àicnnr.Fuifihaüquandotene
bra, nuncaùtem lux in Domino.Duo vero font f in d s cöüuer
fationis genera, imo (ytita dicam ; duSfunt fandoru vi-
tç,adiua & tontemplatiua. Hscm duabuslacob vxori-
busin duabus Lazari fororibus, in duo bus diebusquos |
apud Samaritanos fecit Iefos defignatsfont. Ibi f nepipe
prsfiguratum eft,corpus eius,ideft,ecclefiam quç exàlie- 1
nigÇ“ fs ǰngtegandaerat, vtroq; modo Deo ferùituram.
Nonnunquam ergo bonum quod a&iua inchoat^otem-
P^atiua confummat.Martha qujppequandiu folicitaeftSc
tutbatur ergo plurima,fieri non poteft, vt non et occupa-
tionisfus puluere quantulafeunq; contrahat fordes cul-y
ps. Ipfa quoq; exterior occupatio,quia ab intimo fuo ex-
trahit animam-.minus quç apud le intus vitiaîateat,videré
permittit. Cótemplatiua vero, qus ab exteflorib.intför-
fus reuocat men tem & multas occafiones deliqquenti
fobtrahit,& earn pcrfpicatiuifibioftencjit. Ifta igitur fart^ '
ditatem confummatjifta pacéintegram orationis& fin .
_ds medjtationis ftudijs cum Deo reformat hoc igitur in I
— -------------------— ~
Ephef.4.
H
Gen efij.
Luc.10.
Ioann. 4.
faanquefcclef.
9- c
in L eu t ticum , L tb . V.
Exod. i.
legefiguratü exiftimOjCÜei qui voto feu fponte hoftia£>eo
offert, duo dies^in quibiiseiufdc hoftis carnes comedi de-
beantjconCeduntur.In primis namq*, homines Cum à fecu-
lari conuerfadonereceaunt,adiuçvitç exiercitiühabctne-
cçflarium,in qua tn cum perfedionis culmen hequibüt at-
ti ngerc,ad co n templatiuam tranfire licebittin qua tan qua
in die fecunda,quod minus fanditatis prima habuerat, ac-
quiri porerit. Quicquid vero tertius inuenerit dies, ignis ab fumet.
Poft hsc enim duo religionis genera,quçin hac vita habetur,
folum retributionis tempus qUbnpoft vitam futurum
cft>relinquitur; cui fi carnes hoftïs noftrsrefèruétur, ignis
eas ne comedi debeant,abforbebit : quia fi quicquam eorü
qusgeri oportet, in tempus illuddiftulerimus : vis diuini
iudicij, vt amplius expleri valeat, nobis facultaté negabit.
Hoc autem biduum noftis gratiarum lex nonindulfit : qa
quicumq; perfedionem qusin hoftia ilia deferipta eft, af-
fecutus fueritmon iam fecundum dieni quç perficiatur,fed
sternum quo remuneretur,expedaC;$equitdr:
Siquisdecarnibus v'Ulimapacificorum dié tertio comederitÿm'u
tafiet oblatio,necproderit ojferenti.
Quis fit dies tertius,qusuc carnes vidims pacificorum,
1 iam lacis didum eft.Locutibriis àiitemTcripturafo eflr,nonnunquam
vqluntatem pro opéré acciperè: vt inloblegi-
tur, Quis reftitit Deo, &pacembabuiti Reftititnamq; didinn
eft,quafi refiftere voluit. Refiftere enim Deo nemo poteft.
Et de magisinÆgypto feriptum eft : Pecerunt fient Mojfesvt
educerent cyniphes,&no potuerunt.Pecerunt,iâ^,fuccce conati
funt.Multareperies h'uiufmodi. Quamobrem cum Ivgisfi
quis de camibusviftimapqcificorum die tertio coméderit-nc ficac-J
cipias, qüafialiquiséx eis tune pqffit comedere, fed quoniam
muitidum tempus habétopportunum, pigrifontad
benefaciendum : die vero tertio cum iuftos remunerari vi-
derit,fteriles fe fuiflègementes,boni operis laborem (fi fa- !
cultasdetur ) maghopere affedabüti voluntatem illamfe-
ram lexpro opéré pofuit,cum dixit.-Si^«» de car mb us nctima
pacificorum die tertiojomederit, irritafiet oblatio, neeproderit ofte-’
renti. Ac fi diceret: Si quis dû fibi vacat, ad opus iuftitis piger,
tune cum iam tempus tranfierit,bona voluerit operâri:
j irrita fiet eius deuotio, necpfoderit offerenti. Qmdcunque
. (ûtSàdomon)poteftmanustuafacere,inftanteroperare;cpiia nec [
j opüs,nec ratio eft apud inferos quo properas. Aiit certe q a
carnes pacificorum font mifèricordis operâ,quibusïn gratiam
creatorispoftculp^reducimur, illi carnes hoftiarum
noftrarum çomedût, qui eleemofynas noftrasin vfiispro-
priosfafcipiunt,&per easfoftentantur.Sed fi quis tuncco-
mederit,id eft,fi noshicad compaffionem duri, cü miferra
in his quibus fubueniri poffit,iâ non erit,fero mifericordes
efle voluerimuSjirritafiet hsc oblatio. Quia véro non,folü
huiufmodi voluntas tunc inutilis eft, fed etiâpraua opinio
nuncpIurimum.noxia,-fi quissternicatis tempore hsc no-
ftrs mor talitatis (ubfidiacredateffè necefïària,quod à qui-
bufdam Millënarijs,qui mille annos carnalis çonuerfatio-
nis pqft refurrédionem indu cere conati funt, fatis puerili-
te r di fpu tatum eft,apte fobiungitur :
Quin potius quacunque anima talife edulio contamînauerit,
prauancat'umis rga erit.
Contaminatur enim fides noftra,fi degloria immorralir
tatis ta carnaliter fenferit, vt pqftqabforpta fuerit mors in
vidqri Z,poftquam cariruptibile hocinduerit incorruptionem: bea-
tosiam ÔdandisAngelis cosquatos,rurfus ad concubitus
immunditiâ,ad ventris& gutturis illecebras exiftimeteffe
redituros.Sedquoniam quo tempore comedendçfint carnesvidimarü
noftrarum jaudiuimus: nunc quam f^ncere,
& fine criminis alicuius admixtione exereehda fint miferi-
cordis opera,doceamur.Sequitur r
C aro qua aliquidtetigerit immundum,noncomedetur,fed corn- 4
hiirtlturirrtti . J ..
C»rà viaimac noftræimmundmntangit, cum ottnipie.
tatis flagitij aliculusauc beinoris ctimini admifeetur. ,Vnde
virS.Iob operafiiaenarratut', q u i mirericotdioet indigentibusimpenderatptpximis,
pra:(|ifitdicras:I«ÆtMi»c
immjum..Ilia quippt bené agitquæ pu fqut, qui fdtptlus
lctuatqquïBmftaivtcallatusiiiproximostiu’ mifericoPdic
de îuftltlæfonte ducatur. NS m ulti uaimisquafi opera mileHcordtajimpendût
»fàditiinftitÔEtaàannn n..;-
■ ■ ■ BMwtb.ra.Prt.Tom.rn: ™
,fi veraclterptoximis tisiferiCordiSfîtcî^ft^dëreftfeflbÏJpfis
prmsdebuerantluftey1uédomifereri.Vndefctiptüeft.JÉ(i-
/ettrf anima fw/p/a£ouD,ü.QUQmodoefgoa!teritniferendo
plus eft,qui adhuciniiifte'ViüédofitiniplusfibîiiietipfiiVrt
perquendâfapicntemdiciqK.‘jQHi/iWnr/fIiar/î,rtfîfci)Hi»erifî!
MgeyucomparabilitermeHorcfthomoquares. Quiereo
lPdigeuti proximo exteriore fubftântiam prebcqfeavit
luamanequitianôcuftoditïtenifuâfieotribùit.Sefepào.
1 unevéto eft apud Deum oblatio ver# reaitildinis,cûdè
radiceiuftitiæptodeüptramichariratis.Quocotttradefu-
^ ib o $ im p io diuite,per Eliphaxdicitur: No# criditfiullu
QuotiesfaifB
;Greg.)i,oft culpam eleemorÿnas facimus, quafipro ptabis
aaibus pretium damps. Noonunquâ veto diuirés elati,i^
reiiotes'opptimunt, aliéna rapiünt, St tffdiiafi'qpædâaiiis
largiunturiStcumültos déprimant,aliqnquibbfdaitiâuim
opem derertfionisfetüt.' St proiniquitâtibus quas bùnquâ
déietùnt,aate pretm videntBt. Sed tuiKeleentofyni iiréi
tiüm nosa culpa libérât , cûpérpetrataplangimus&abdi-:
camus.Nam qui & femper peccàre vult,&quafi femfi elee-'
^m'oiynamlargirijfrüftrapretiumtribuit: quianon tedimitl
anima,quaayitijs rton compefeit. DïcaturitaquetCar» «ut
ahqutd tetigerit immundum, non comedetuKfedcombureturignï :
quoniam eleemoiynæ quas alicuius criminis commixtio
polllbt.à Deo non iuicipiuntur,quin poljus «ternis îenib’
deputantut. A patnbusquoqi hocobferPatLimcft, vtqai- l
cunq; capitalis alicuius cuipireus publiceconuinceretur,
donqcrebpifcetet.ciblationeseiusabecclèiîanodfülïipé-
rentur.Quitnlatcntvtiudiciumfbgianthbmanfi.tieeceniurareijcianturecclefiaftica,
diuinum fvt diyimus) latere
non poflunt.Diautn eft,qpando Sequaliter edi debêat ho-
itiapacmcorum:dicatur&àqiiibus.
• fueritmundus, Vefcetiirea.
Nonadillamjquâtaéfeuimmundi iminündam fa £15 di-
xerat,hocrefcrendum eft: fed quoniade carne'fan aificaW
praceperat,vtnihi!tâgéretimmundü,addiditquoq ivtnS
uibarnundis comedi debuiftèt.^tfifnmf fmqùit) murfdus,
vejeeturea.Cum cames huius vi&imsfînt opéra mifeticorpi
«,quas comedere inrelligitùr,quiCunq; per eas fuftentâdus,
in vfift iuos lilas fuiceperit, cü prsecipit lpx, vt qui mûduseft.
vefcatureis.illudaccipioquod alibi legitPr: S * «
it^m ocmU it^ faiii& tm ÿafu in SmU u kmu ltA .M n o
i&rtovrtieperupamrZBtmfMhumM.&mndeiiritimpioVtii
tn non hocintelligendûeft, quad mifericordiainoffra iar-
gitas sel ab împijs Sc peccaeoribus reuocetur, Cum potîiis
voce dominica coeleftispatris cxemplo, qutfolemfitumorïri Mattb. j,
facitfuperbonos ér.: malos, moueamuretiaminimic/s benefa-
cere,fed quod quibufeunq; fideliufnbftanriaerogatnr,aut
quia iam iufti.font,aut certe fi nondu funt, vt eflequando-
que pofîint,vitaeorammortalis,piorum lib é ra lité fit fo -
ftentanda.Sic cnimretiam cum impio dam? eaip^^itione,
vtquandoqmd pietatem conuerfus,&ipfe in noftro numéro
deputetunnon impiodamus, fed ei quem ex impio fieri
cùpimus.Vbi fi quis eft qui fandtu fê fimnlet,eum frmnuri-
dusfir,& dancem fallatvtaliqüidaccipere meream'rfaut
certe fi iniquum eum efïè confiât,nec inftorum hberahtâtè
poteftab iniquitatc compefci, ifte eft qui carnes fan&as
pollutus comedit. Hicigitur attendit quid fequatur, vt ex
diuinælegisfentenm audiat quid merétur :
Animapolluta qtiaederit dccarnibtts hofiiapacificorum,quaobu
lata efi Domino,peribit depopulisfuis-.
Nâ&qui fecoÈa,hqminibùsiuftificant,cüftvintusplem
fint hypocrifi &iniquirarë,&comedtmt domosviduarum
oratione Iongàorantesfiudexeftde hisDns,quod ampfiws ;
acGepturifuntiudiciüy&hidequorüperuerfitateconftai,
qui tn-iuftorum mifedeordiafoftentantur, vtquândoque
conuerfi corrigantur : fi tanta abutunturbenignitate, vein
malitia foapèrdm?antès,incorrigibilespcrfèuer5ti ccftatür
de eisApoflolus,q> thefaurizentfibiirantin dicira&reuelatio-
nisiuftiiudiçijDei.Ego tn hànclegalem fèntentiam magisar-
birrorad ecclefiafticos viros pertinerè : qui q aiitari’deferüiant,
de altari participantur;^«ipeff<ïMp^«/i wmedtt«f,quia 1 Coring. !
oblationes quas pro peccàtisfuis popul’Deo offert,in vfos Pfe +-
proprios accipiunt:vt fcihpro eifdempeccatis apud Deum
interceflbres effe<Sli,Deum hominibusintercefiionib^füis