
W d ou rdi H ß .
de gratiariim vota’Öèb fe pcribluerc^rchiptsful â&tit,
qûtadhocfuadédum eins excitattctit a m m t i n a , j
^ipfiusBpttcoptiepKlotótuinidum
rattcorcni.-hsecvcro töta fratcrnum teftaretur amorcm.S
^ c ro q u o d v e rW fo n ab a « , Honoratuscor^tcnÄet,
pafatumfe 3icit cius çafitan refpondere^eamqrte mutóla
lilite r conferuare. Sed quia tunc opporfunutntempus,
1 quo fund conucnire valercn^ndn videbatur, cum, domino
iuuante, tempus arrifilfet,id compete titer tamlph,
quam caetetis fuftraganeispr®nunciare curait, «e^pro
iulfioneStcphaniPapæ.quamandaucratdomnoFÛteoni,
'dataeidemficefttiaiivtetim>vtpe(iera^emoràndi,quate-
!hashuncHonoratamï.pircopum,atqueRoduttuml.audun'enfem
Raueunam mitteret ad fy nodum ibidem éeïe-
brandam. Vnde monct, vt fient Papaiubet,eros prseée-
ms.couin- -ptioni obtempetet. T e v t h bAt.no Lmg°uenfa Epi-
arices. fcopo amicabiles 8c caritatis vtrimque coniunttrtces
dirigit litetäSjfignificans de pitûatis inter fe rebus, qnasci
Teutlibaldus per fuum fignificaucratmiffum , & de commué
colloqùiofecum, de iregiaquoque 8c ipb^Teuth;
baldi confanguinitate , atque amicitia ipkus bpilcqpi
Régi Karolo grata. Rogat etiam fibi remandart deitÿj
chardoBurgundionum principe , Si de Aquitams,quod
1 -eumcontigeritlcire.ôccæteta. R o d v l fo lamdidiUi-
donisEpifcopifucceflbri , gratulandode honore îpfms,
ÔcprofediiinDomino, Item pro quodam ipfius,Rodulti
fübicrdo,fèd ab eodem abièdo,monens cauendum ne JJcommuriiqne.&
l cetera. Item ad eum detn cum coepifcd-1
pisfuis feribens ex fynodo Remis hSbiraDominic® incar-
nationisanno Dccc. ’Xcij. argufteuin quod ficctefiafti-
cafinaul& legaliaiuracontcmfheret,rcsEcclefiafticas ,
honores fibi non conceffos inuaderet , Deitittiofem-kle:
proiiciens>8cfidem quamin b’aprifmateDeo promilerat-,
operibusabdicans, locumfacrimonaftici ordinis perua- •
dens,8c abbatis fibi homen vfurpans. Vnde com muni de- j
crctoEpifcoporum iudicatumfueratcum audioritatis
canonic® anachernateferiettdum.Seaquoniam 8c Eccle-
fis,8c.publicis regnivtilitatibus videbatur accommodus,
cenfura fufpenditur adhuc ahimaduetuonis Ecclefiafti-
€®,recogitandique fibi 8c cmendandi Ipacium teleniarur,
6c obfecratutper nvifericordiamDei , vtab haepnefum-
ptione animum reuocet, nee amplius iram Dei contra le
.prouocet, ^ nec illi quodamodo gladiumpr&beat, 8c c®-
tera. Diuinarumque fcquunturau&oritatum teftimonia
adcorreptionemipfius quoque prolata. . Quibus liad-
quiefeere nollet, ab omni fe nonet Ecclefi® confortiofe-
que Itrandum ,perpetuoqucanathemateferiendutn. I-
pfius qttoque propalat eXcommutiicationis fententiam
in eumdem.fi le corrigerc.noluir, quatocius iaculandam.
C l e ro &plebiSiluane&enfisEcclefi*-,propaftorisfibi
prxferendifcribit ele&ioneduccehlens cur ad fe venire
d.ftulerint,velapicibusalloquife , quam viuavoc'ema-
luerint.-mandans vt eledfcas e collegtp fuo perionas.tam q-
tate,quamfapientia maturas & idoneas.ad fe mittere ma-
turent, qui nec gratiasnec odip.aut vllius auarki® obtenms.
j4;
F !
lUOKUUjKU fcuuk.1*. --------- . ,
datur inbocEpifcopalis opinio » ^ L n t S ^ f e r e n s • tuîàtramitereâ:o exorbitàre vllaienus^appareant. M i-
reftitudims/eraturfieriie oexere • abuif- 'n i s t r i s quoqueLaùduenfisÈbclefi®,proeoquodaüffmi£
f.»mVirtrpYantiauo tniuue&uim naoun i . . * * * tr o. 1 . - S . f
dierat intereos contenttones elle EcclefiamRem^femhocexantiquo pmde^iumb dierat inter eos contentiones eile , , öotC c coonnuueenttiticicuuialaieieoorr
fc » yc quicumque dicece an eoi p P P c«tera- fum facere.Quapropter monet eos vt filios,quod fi hæc iqouuoolliibbeett
ooffffecnnd^iffflec ffee ^ io d o fen fiff^ . t af t er i nt . ommmoL.mpói enf ót t conucntus autemiimatremcónfugerenttccieuatuiu,
aui—— . . .i /-
rum mattem coi
--.„flagitantesabipfa. Afl ego, in qmt 5 | Latem,vel datam fibi à Deo probitatem , omnidepofito
yoluiauftontatetfedficutamcusabamtco, immoficutajpecMU ___ n „ nnrnrAiàtodrir»r*
dïleftofiliopoftulare : eoquodmeapudvos,nondtcamÀhquid,
fed bcnepojfe confidebam. Subiungens quoque poft ahqua,
quia miloratio non eft præuaricatio | cumDeusquoudiea
poft minas difttidfc® vltionis, ad fe conuerfis paternæ confueueritimpendere
vifeerapietatis : & quia nemo vnquamcadit
, vt ei refurgendi copia debeat denegati. ôc
cæt.
g iu abbatibu s, v el iUufiribus ftris qiïtbufdam.
C a p . VII.
ST eth à no cuidamabbatiacnobililfimoviro, qu*
adEpifcopatumeledlus videbatür, tùnc autem forte
reiedtus vel reprobatus,confolato‘rias dirigit litteras , a-
micitiam,quam ei promiferat, alTerens fe perpetuo ferua-
tutum. Dolens vero & ingemifcéns, quod eum, quem
pr®elcCtum regimini gaudebatEcdefiç.hoc videbattunc
eftedu fruftratüm:hortatur tarnen, vt licet elifus fit forti-,
ter, validiusrefurgat:cupienseidem omnes propinquos
&amicosfuos, Vel quofeumque alios poffèt adpacemôc
concordiamreuocare. & estera. B a l d v in o Comiti
Flandrenfi, pro admiffis ipfius, de quibus cum coepifeo-
isdicecefeosfu®, qü® forent agenda tca&auerat. Qui
Jalduinusinter alia quslibet praua , etiam,presbyterum
flagellauerat. Quod fadumquanti fit (celeris, ex diuinis
oftendit audoritatibus. Bafilicas etiam quafdamabftule-
rat àpresbyteris inibi ordinatis,& aliis dedetat, inconful-
toipforum Epifcopo. Poflèûionem quoque quamdam,
quam rex Ecclefi® Nouiomenfi tradiderat, idem Baldui-
nus inuadens,per violentiam retinebat. Adnedit ergo
, canonica ôdegalia fuperhuiufmodifacinoribus capitula.
Vcdafti Redarguit etiam eumdem pto eo quod mônafteriumo-
nachorum fibivfurpauerat, &infurtexerat contra regem
cuminfidelicate& periurio. Super quibus rebus iamdu-
dum data fibi dilatione, & adhibita Epifcopali admoni-
tione -, hanc, de loco ad locum fefeconuertendo, vidc-
batur fubterfugere. Vnde & his eum littetis paterha vo-
, cans admonitione , hottatur emendatioriëm pr'qfiteri.
fupercilio,quifque loquatüt,6cc. De concordià & càritate
veraconftituenda atque feruanda , mittens eis exemplar
epiftolæ adOdonemrcgempro obtinenda ipfis canonica
elçdione à fe miffie , & exhortans, vt vtianimes cum
fandiSpititus adiutorlo congtegati,magnopere fatagant,
& Dei clementiam attentiffimeimplotent, vteorumpa-
ftotalidignetur adelfe eledioni. F r a t r . e s Gorbeia-
fcéiifisctènobij litterîsfua! vifîtans admonitionis, redar-
guit 6c vehementer increpar fuper abiedione fuiabbacis,
quem graui correpram infirmitate, crudeli abdicauerant
témetitate,nec eum ad ipfos venientem, faltem vt pere-
grinumiufceperant,autei vlldm humanitatern impende-
ranf.lèd eum dé corn muni habitatione perturbantes , in
vililGmo extra clauftramônaftcrijlo'coretruièrant, 6c cô-
muni ftatutofirmauerant, vtad eumdem vifitandum vel
confolandiimyenirè nullusauderet ; fedneque moriens
communifepuîturadignus habêretur.Vndeadmirâns tâ-
lëmfenfibuseorum obreperepotuilfe improbitatem, 6c
Apoftolicas atque regulares, fuper obedienda prspofîtis
exhibenda,proponens præceptiones, oftendit non eisli-
cuiflèabbatém regularitereledum, ôc Archiepifcopior-
dinationerationabiliterinftitutum , ïta, contrafas omne
dehonorare,6c diuinahumanaque in eo iura Vel infticutâ
conuellere arque confunderercum non ficin eorum arbi-
trio vel poteftate,cum voluèrint,abbatem deponere, 8c a-
liumadlibitudinem fu® voluntatis inftituere. Proponit
etiam maledidionem Cham,quipudendapatrisirrifit, ôc
eiufdcm complices eos oftendit-effe màledidionis : ac
proin de interpofito ordinis ipforum periculo, monet, au-
doritate 6c minifterio fibi à Deo iniun&o pr®cipiens, vt
ab hac pcrtinaciarefipifcant,eumdemque fui loci pat rem,
ficutabbatem honorent ae diligant, donee fi conualue-
rit , 8c ipfe tale onus ferré non potuèrit , ipfeadregem
ms.decftà. Quodfinonfateret, extorrem fe feirétefie Ÿ à Cbriftiana ' "
excufaturùs accédât, vt eius præceptione,6c Archic-
pifcopali au6lorirate ipfius in loco alius
fiibftituatut abbas.
* *
Derebusquibus fyifcopiumauxit,&uteriibonit,qtM in
epifeopatu egit.
C A p . , V I II.
HV l t A denique bona in hac iede Remetifi Pr®-
fitl hie operatus eftiNam 8c Epifcopium,rebus im-
petratis piuribus,tammbnafterio Auennaco, quam non-
nullisaliis,afegibus, acdijjerfisperfonis obtentispoffef-
fionibus,amplificauit, atque diuerfis muneribus 6c orna-
mentis hanc R.emeniem Ecclefiam decorauit. Vrbcm
quoquefeuius murum.ob xdificationem bafilic® Dei ge-
nitricisEbb deftruxerat ) ifte nouo circumdedit muro.
Qu»dam etiam caftella a nouo inftituic, Altimontem fei-
licec,6caUu'dapudoppidumSpauiacum, quod Odorex,
quia dcfciueiat ab eo propter euebtionem K.aroli,fubuer-
tit.Venetabile quoque beatiffimiRemigij corpus ab O '
catonautafertureinaulumdediiïè,eotenore , vtnojâù
ante gillicantum adoram fluminiseius prsftolareturad-*
uentum. Cumque ftatuto nodtis tempore viri très cum
quodam facerdote adeifent fluuij r ip ® , mifliab hoc Go-1
mice,nautadefuit,nauevlterioridefixafluminis or®. His
quo que vins aduentum nauigeri diu pr®ftolantibus,&vi-
ciflim c|amantibus cum nemo eis refponderet , dolore
perculficorruunt in terram proni,deuote precant,e s , vt fi
Deo placitum foret , corpus illius iamfti de loco eodem
transferri ,• aliquibus id eis dignareturoftendere fignis.
Moxquenauisfolutadiuinavirtute, nexu quo tenebatur
afBxa,tip®qua expeftabatur mirablliter accedit appui fa.
Quodadmirandoperfpiçientes, ôcmaximasDeo gratias
referentes,afcendunt nauem,de voluntate Dei fecutiores
effedi. Accedetefque adlocumfepulchri, 6c aperto faxeo
in quo iacra membra iacebantfarcophago » reuerenter e-
leuantjtrapfpQDentes hæcin pr«parato adid opus nouiter
fcriniplo: ficque cumingéci gaudio temeantes adnauem,
bacenfimqnafterioRe'meniem teuocauitadvrbem. In ' tranicuntceleriterflumen, hoepignus cum laudibusde-
quardatione multa 8i magtiä fiinj: often& mitäculafu- | ferentesadvicumBalbiacum , vbi perrrienniumconftat -Balby*.
c> tl' perius a nobis partim depla'rata. Eo tempore Notdman- 1 veaerabiliter conieruatum. Poft H®c ad Ecclefiam beati
nisFrancorumtettasinfeftantibus, 8cdiueriälocadepo- Rcmigij honorifieeeft delatum , 8c cuftbdi Ecclefi® de-
pülantibüs.hic Pontifex plurds.tam iacerdot.es,quam cg- Uote cömmiifum, iuxtaque fepulchiuin huius fandiilimi
reroscleric6V&monachös,adfe Vndecümqueconfluen- patrishonörificecollocatum. .Poft biennium pr®fatusB
tesbenigneiufeepit, 8c paternefouic. Intet quos etiam j CpmescumvxbrefuaHerifinde domnum Fulcon^ pr*-
monachos S. Dioöyfij cum ipfiusmartyris pretiofo corpore,
aliorumque fanótorum pignetibus recepit, 6c aluit.
Corpus etiam beati^Galixti,concefla fibi vcl Ecclefi® Re-
menfi abbatia éiufdem fanóti,Remos deduci fecit,6c poft
altare fanbt® Mari® venerabilitctcollocauit, iuxtaque il-
lud pignera beati Nicafij,6c fand® fororis eius Euttopi®,
ab Ecclefiatituli fandi Agricol® honorihcc delata, con-
ftituit..
p e fanftoG ibrian o& fratribus e ius .
C a p . IX.
D E lL a t a. funt etiam tune temporis ad Ecclefiam
beati Remigij membraS.Gibrianià pago Catalau-
nenfi , vbi petegtinatus fuiflenofciturÖchumatus.Ad-
uenerant liquidem in hanc protiiuciam feptem fratres ab
Hiber.nia,pereg«ttationis ob amorem Ghriftigratia : f hi j
fcilicet,Gibrianus,Heianus,TrefanuSj Germanus , Vera^
nusjAbra.nuSjPetranuSjCum tribus fotoribus luis Francia,
Pr bmp tia,Poffennaeligentes libi fuper fluuium, nomine
Màternam, opportuna degendiloca. Quorum hie Gi-
brianus fandus facerdos quemdam vicum clegit ad habi-
tandum Cofla vo catum, vbi pl u ri mis annorum curriculis
fo b rie, iufte, 8c pie vi uens, vfque ad exitum vit® b o n u m
ftuduit certarnen certare. Gui us corpus primo iuxta publicum
fertur aggeremfepultum fuillè , vbi poftea lupra
tumbam ipfius eftoratorij ædicula conftruda,ob iniîgnia
fcilicetquædammiraculorum ibidem mahifeftata. Ad
quamçonflüere populifolitafueratfrequentia, maxime
cum depofitionis eiüfdëm cclebrarentur fefta. Multa
namqueinibi fanitatum tribuebantur remedia, ex quibus
quædam habentur delcripta, lèd plurima celanturigno-
ta.Tres tarnen mulieres nominibus adferiptis ibidem no-
Griînôâtt! tanturdb|minat®. Cuidam pr®tcrea*.Gnmoar® manus
curii integra eft lànitate rcftituta.Tempore denique Regis
Odonisjgrairtnte Nordmannorum crudelitate,terrafque
Francorum vaftante,huius fandiEccleliola igné cremata
eft cum aliis multis ëiufdem pagi. Poll cuius combuftio-
nem fiepius audit® fetuntut voces inibi plallentiurfi per-
fonatum non apparentium : luminatia tarnen qu®dam
nodibusinibividcbanturardentia.Cumquefamahuiuf-
cemodi vittutum citcumqiytque percrebuilfet, fupeeno
dudusamote , fandique veneratione^ Haderieus reli-
giofusGomes,accelïit ad Rodoatdum EpifcopumEccie-
fixGatalaunicæobnixeâagitans, vtquialocusille , vbi
boe factum corpus fub dio iacebat, tundituserat deftru-
dusjdareteilicentiamilludtransfercndi,ybideuotius ÔC
vcnerabiliusferuari valuilïct; Qui dum diuperliftens in
pte'cibus tandem luæpeutionis ob tin uilTeteffcdum, yofulem
humiliterexpetHtjjpo.ftulans ytei locum fepultur®
concederet in dextera huius Ecclefi* parte , iuxta oftium
crypt®. Quo impetrato,6c altari ftacuto,. arque argenteo
décote cooperto ,>üic decenter hæc venerabilia deponû-
turmembra. DeniquepQftquamàpræfatbfepulcurælu®
fublatafuntloco,quædam muiier cæca,Ete ntrudis nomine,
illôcandelam deferens acceflitümpetrandç caufa m«-
dclæ.At comperto làcrum corpus inde fublatum penitus
efle,nimio angore aftedo coepit fleudo conqueri, cur lan-
dus hieDomini abinde fepermifilfec auferriïçur deferuif-
.fet vicinos., quibus benenciafolitus eratpræberc diuina?
Subueniri ergo fibigemitibus expofeens , vifum fibi eft
proficifci debere ad vicumMatulgum, vbifracercius lan-
dus quiefeebat Veranus. Ad cuius lèpulchrum candclam
ponens,fefçqucinotatione^)rofternens, coepitflendo v-
trumqueinuocarefratrem. Dumquelandi nomen cre-
bro repetit Gibriani,coepit caligo albuginis ab oeuliseius
abrumpiificquc diuina propitiate pietate, prifeoredonâ-
turlumine. Præfatus denique Præful honorabilis Fulco,
follicitus circa Dei cultum ÔC ordinem Ecclefiafticum, a-
more quoque làpientiæ feme ns,duas fcholas Remis, Ca-
nonicotum Iciliçetloci, atqueruralium clericorum, iam
pene delapfasreftituit, Ôceuocato Remigio Anrilfiodo-
tenfe magiftro * liberalium artium ftudiis adolefcentes
clericos exerceti feçit,ipfeque cum eis ledioni ac méditation!
fapientiæopetam dédit. Sed Ôc Hucbaldùm fan d i
Amandi monaenum , virum quoque difciplinis fophicis
nobiliter ecuditumaçcerfiuit . , & Ecclefiam Remenfem
pr® claris illufttauit dódrinis.
, De mterempttone Fulconif Archicpifcopi.
Pis-Hai-
Pcricui.
a „C c i d i t autem vt abbatiam. fiindi Vedafti, quam
Balduinus Cornes tenebat cum Attabatenfi caftroy
rex Karoius proinfidelitate Balduini ab co auferret, atque
huic Præluli eam concederet, Altmaro quodam Comité
abbatiam fandi Mcdardi tenente ; quam fibi vifum
eft,opportunitatisgratia, cum eodem Comité eommuta-
re debere.quod 6ç egit. Accepit itaque ab eodem Altmat-
ro abbatiam landi Niedardi, ÔC dédit illi abbatiam fandi
Vedaftij recepto per vim obfidionis à Balduino Attraba-
tcnficaftro. Gaiüs anxietatis dolore luccenfustam Bal-
duinus,quâomnis eius co mi tatus, düqu*rut qualiter vl-
eifei fe polfint , amiciti.â eu eodem Pr®fulefefingütrefar-
cirejqusrétés vltfonis lqçp., exploratefq; quomodoà çnc-
tatu luo ad regis çolloquium ftipatoribus vallatusprofi-
eifei foleret:quâda.dié,dû paucis admodû comiratu,s,regis
peteretalloquiUjëiiin via ,;duce quodaV^inemaro àggre-:
dientes
Remig.
.VutiiT.