- p p $ i j
p/ii-13.
i E x id .ij.15
Pf.llS.6.
S. Odonis ^yfbb. Ç lun. II.
contra fe réparant, quæfubegerant. Alius carnem àtuxu-
riadpmuit, fed fnentem ab auaritia non refreriafiit, cum-1
que fein rriundó prQeJfercçndaauaritiaretinét.ërumpente
occafionis atticulo,,, etiam in luxuriant labimr > quam
•iam fdbegifle videbatur. Aliquando vpro inuolutis gref-
fuumfemitis, & non nulla culpa deuindtur, & alia per a-
iliadi perpetratur.^Nam fxpç furto negarioni$iuhgitur ,de
jperiurij deinccpsrcatucumiilatur,& culpa culpæadiun-
gitür j quid aliud quam inuoluris femicis, at que innodatis
’vincqlis prauoçum greflus ligant | Vnde per Efaiam çlici-
tm: Et erit cübile draconum,& pafcuafiruthionunti&occur runt
damonia,onocetaurm &pilofus clamauit alter a i alterum. Quid
. per dracones, nifi malitja ? quid per ftiuthtpnem, riijfi hy-1
ipocrifisdefignatur 2 ÉtquiaGræcë onos Afinus dicitur,'
' per AfimiiTUuxuliadefignaturiper aurum vero ceruix fu
'perbiæderéonfiratur?vtillud. Tauripinguesobfedcrunt me.
OnocentauriërgoFuht, qui ftibiecH vitijsluxüriæ , inde
; eeruicem erigunc,yndehumiliaridebuerant.Pilo&s Grç-
| p digturPânas, Latine, incubos. Quorum nimirum for-
maab hUman^efbgie incipitur,|fed beftiali cxtrcmicate
•ierminariir.Namfiepëedendideleâ;arioferuitgulæ,&:fi-
mulat femiréi nd i'ge n t iæ^Gu nïcjuë yentrem in ingluuiem
extendit , membra in luxuriam|rigit. Pilofos autem alter
j adalteruriftlaniar, cum perpctracancquitia , adpcrpe-
! trandamaliapipfoiTOcar.Sequitur. Ambulabuntin vacuum
&perij)unt. Iuvacuum quippe ambulant,quinihilfecum
I defrudfcufuilaboris portant. iCun&àenimhæcmoriens
dçferit, quæiniuftc viuenscóncüpiuit. Àt contra in lege
dicitur. No» appareils incpnjpeftu mo vacuus. Et de iulHg di-
chm. Vènientesautem venient cuniexitltatione de reliqua.Sed
quiainiuftiis quifquè promerendæ vitæ meritum bene a-
gendo non prouidet, in conlpe&uDei vacuus >apparet.
Sequitur.* i
, Çonfiderqte femitas Theman, itinera Sabaa. Tlieman,
Aùfter,$abaaaiuem rete interpretatur. Quid hie per Au-
fkum,qui flatu teppris membra dilloluit, nifi fluxa remit-
fidViuendi ? Quid aiitemperrete,niit a&ionis obligatio
demotrftracur? Quienimoeflolutamenteèa quae terrenà
funt,appetun&jaeCpergreuus libérés'adDeumprodeufit/'
ipfi fe luis inordiftatis co nat ib us ligant. S un t namqüe ple-
^rique» qui hort folum aliéna non appetunt, vetumetiam
cunâa quae poffederant in mundo, derelinquutit. Sed
dumampri prppinquitarisindifcrete deferuiünt-,^deàfie-*
pe per 'affëótum cognationis redéunt quæ damnarünt.
Quo itaque ifti, nifi in réte ambulant', quoi in præfenti fe-
culoinchoatæiam vitæpeïfe&io folueràt, fed inordina-
tüsamor terfenàrcognwioftis ligatî Hinc Veritas dicit. $t\
quisvettitad me,& non odttpatremfuum, & matrem,&vxorem,
&filios,&jratfes I &-forbïres, adhucdr animantfuam, non poteft
mèUsejfeDtfcipulus. R ede igitur poft Thcman femitas,Sa-1
baaftinera menlorac , quia qùos Aufter reptobi tepôris
foluerit, hos nimirum rçte implicationis tendt. Bene autem
prauorum opera defetibens confiderare admonet,
quiaperuerlaagetediligimus, fed,baec vifain alijsdijudi-
camus, & ea qnæin nobis minus dijiidicanda credimus.
quam fint rurpiain aliorum adtione cognofcimus. Sicque
fir,'Vi ad femetipfam mensredtat,&agere qubd reprehen-
ditërubefcàtl Sequitur. EtexpeftatepauliJper.Sx$c dura prç-
fentis vitæbreuitas quad perfeueratura diligitur, ab aeter-
na fpe animus frangitur. Sed repente vitam finiens, reter-
nainuenit fupplicia, q use iam vitarenequeat. Hincenim
dicitur. Vahisquiperdidtpuntfuftinentiam. Cumqueenim
mens in prsefentibus figicur,vita terminatur,& repente ad
fupplicia improuifa peruenit.Hinc P’falmifta ait. Pufillum
adhuc,& »owerif^eccrffor^Sequitur.
s ' ; Confufifunt quiaJperaui. Cum bonis malareprobiin--
geruntvSi hps à fpe intima labefa&ati confpiciunt, effedlu
deceptionis hilarefeunt. Gum vero bonorum operum
fpes interior figitur, & nequaquam malis exterior ib us ad
ima rêclinatur, prauorum mentes confufio occupât, quia
dum peruenire ad afftidtorum intima nequeuntpncallum
exiftere crudelcscrubefcunt. Sequitur. Veneruntquoque vf-
queadmet&pudore coopettifunt. Vfque ad fanétamquippe
Ecclefiamin dieiudicij reprobi veniunt, quia vfque ad e-
iusconfpiciendam gloriam perducuntur, vt ad maiora
rcatus fuifupplicia repulfi > vidèant quod perdiderunjt.
Time vero iniquos puddr cqoperit, cum cos in confpedu
iudicisteftisconfcientiaadducit. Tuncomnisculpäante
oculosreducitui, &mens fuper gehennaeincendio,fuo
grauiusigpe cruciatur. De-<cjuibus leëtèperProphetam
dicitur. Dominctscalteturmantis tua,vtqua vident,videant, &
confundantur. Pofiunt etiam hxcorfiniaamicisB.Iob con-
gruere. Acfideeisdicat. Dum ldeftnltisincrepationibus
addefperationem fleiftere ncqueunt, ipfi temcfltatisfu*
infania confundantür.Videntes corporis vulnera.&rtren-
tiscorifcientiamtiefeientes.® Dum medeiniuftitiaincre--
pare aufi funt,vfque ad nie necdum venerünt,feddurä me-
inuedtjone pulfantés,dum vitftorem animuminter aduet-
fadeprehendunc,quafiadme venientes eriibefcunt. Sè-
quititr. ‘
N«wc vetiifiis, & modó v'tderitesplagam meam jimetisr Ac
fi aperte dicar. Ego time timid Deurn, cum fultus profpe-
ris,ftagellorum detriment.'fn'onfenfi. Vosquiexamore
Deum non timetis, ex folaeum percifffioneformidatis.
Sequitur.
~ Numquiddixi, affertt mihi de fubftantia vefira, & donate
mihi, vel, liberate me de manuhèfiis ,& de manu robufiofu eruitp
me? H-aereticorum quippe pradicatio fubftanua carnalis
non inconuenientcraccipitur,quadum,peruerfafulciuntur,
qua(i in verbisdiuites oftendunt. Quam eo fandta Ec-
clefianonqua:rit,quo hanc fpiritali inrelledtutranfcen-
dit. Manum quippe hoftis, Satan* fortitudinem v ocat; &
manum robuftorum, vires malignorumfpirituum appel-
lac.'Quos idcirco röbuftos appel lat,quia dum abfque car-
nis iniirmitate funt ebnditi, prauis eorum affertionibus
imbecill-tasadiundta non obuiat. Hoc veto quod fubfe-
quitur,
Docete me, & ego tacebo, & fi quid forte ignoraui infiruitc
mej fub cuius difcretionislibramine pendeat,incertum Vi-
detur,vtrum fit qubd intulerar. Numquid dixi,an certe d
iuperiorib.difmn£taientétiapromitur,vtquafiperincre-
pationemdicatur.JDocewCj&relrqua. Qupdtameifvtriq;
diftinäioni couenit,quiaab intelleftus fano tramite neu-
trumq-, recedir. Beatusigirur lob contra mundi diuites,
paupef, contrapotentësoppreffus, contrafapientesftultus,
do£trinam tcfpondit,quia nee pauper eorum fubftan-
tiam ,nec opprelfus adiutoriu m cotra robuftos,nec ftultus
do(5trinam fapicnci* carnalisqu*rit. Sandtuseténim vir,
quiaWiente pülchre fuperferoetipfumrapitUr, « pauper
inopia nön anguftarur , & opprelfus nil patitur, & volun-
carie ftultus, carnalem fapientiam non miratur. Seq.
Qu are detraxifiis fermonibus veritatis, cum è vobis nullusfit,
quimeargucrepoßit'iAcdtiipene diceretür^Qua temeritate
audita re 4)rehenditis,qui percuflionis rpe* caufas ignora-
tis?Mundus quippe ipiè elfe debet, qui curat aliena corri-
gere.yndc ad Dauiddicitur.' Non tu adificabis mihitemplum,
quia virfanguinumes. Sequitur. Iv
Adincrepandunttantum eloquia concinnatis. Duo funt
verba noxiahumano generi. Vnumquod curat etiam ad-
uerfalaudare, aliud quodftudet etiam femperredïa corri-
pere.Ex huius ergo qualicate Beatuslob amicos Faille red-
arguit.Se(\uh\u.Etinventuniverbaprofertis,ia ventumenim
profetre eft verba otiola dicere. Nam fiepe dum ab ötiofis
verbis nequaquam lingua compefcitur,ad temeritatem
quoqjftultae inctepationis effrenatur. Prius eni m loqui a-
liena liber,&poftmodum detradtionibus eorum vitam,de
quibus loquitur, lingua mordéat; quändoqj autem vfque
adapertas conrumeliaserumpar. Hinc Salomon stit.Quj
dimittit aquarh, caput ettiurgiorum. Et item.^tti imponitflulto
filentium jrasntitigat. Ët Ifaias. CultusiuftitiafilentiünfjQtio*
fum quippe verbum eft quqd ratione iuft? necelfitatis,auc
intentionc pi* vtilitatis caret. Plerumqj nimis taciti, dum
quorumdam malaréfpiciunt, & tarnen in filentiumlin-1
gaam premunt,eo audkores mortis fiunc, quo virus, quod
pqterant,eijcere löquendo noluerunr.Hinc Prophéta air.
Vamihiquia tacUi. luftus autem cum opportunem cönfi-
derat,poftpöfitacenfura filentiijloquendo qu^ Cogruunt,,
in vlum fe vtilitatis impeftdir. Hincnamquedjicitur.
Sapiens tacebit vfque ad tempus.
(JMoraltum in lob L ib Ÿ IIÎ.
S.0DONIS a b b a t i s
CLVN I A CEN S I S II.
MO R .A L 1 VM IN IOB
- ¥ E I B E R F i l l . * '
Vperpupillumirruifiis^&fubuerteYenitimmam'u
cum vefiriim. QuaAtæ namque infirmi tatis fu-
perpendat, inlinuat quem pupillum vocar.
Quia veroabam ore recedere etiam lçfacha-
ritas nefcit,& fubuerti velle fe qùeritur,& ta-
men amicü fe elfe teftatur. Typ, ce,S. quippe Ecclefiæ po-
pu lus,qui mortui pacria eft,filius,pupil lus non ihcongrue
dicitur,cuius refurgeatis vit|m iam quidem perfidemfe-
quitur,fed necdum per fpeciem cbntcmplatur.Super pu-»
pillum vero haeretici irruunt,cum humiliratem fidèles po-3
puli importunis falfifque allegationib us affligunt.Tanren
amicus eft quem nitun tur euertere, quia fidelis Dei popu-
lusjipfbs quoq-,quos tolérât perfeqUentcs,amandonon
définit ad veritatem vocare. Sequitur.
Veruntamen quoi ctgpiftis explete. Ac fi apette diceret. Nec
anteiÙatas moléftias trepido, nec ingratis auditoribus
correptionis adi'utoriaabfcondo,quia& malis prelfus ex-
erceor,Scipfismifericordiamperfecutoribusbenigneim-
pendens crel co .Quia enim Charitaspatiens eft,benigna eft ,6c
cum vnum ex vtroqi demeritcharicasndneft : vcànobis
chf ritas vere reneacur, 11ece (le eft quacenus de benignita-
/teriïpatientia,&?’patier!riam benignicas fuffragetur.Beatus
igirur lob quia patienseft, dicat. Veruntamen quodccepifiis,
explete. Et quia benignitatepræditus, dicat. Prabeteaurem.
Sequitur. Et videtean mentiar. Ac fi apercé dicat. Ea quæaf-
fero nequaquam mihi ex auéfcoritate crédité ,led an y era
fint, exxatione pcnfate.Ncqj enim fandtaÉcclefîa ex ma-4j
giftetid*humilitatis inftkuta:i:c<5ta quæ errantibusdicit,
quali ex audtoricacc præcipitffed ex ratione pérfuader. Se-
quitur< I
XeJpondeteqUafoabfifacontentione. Neq; enin#hpètiçi in- j
quificionibus fuis veritatem conantur aflequi, fed vidto-
res videri. V nde fit, vtcontentionis certamina exquirant,
& àçDeoi<]jaipaxnofiraeft, loqui pacifice nefeiant, atq; ex
pacis negotio,rix* inuentores fiant. Quib. bene per Pau-
lum dicitur.ÿi qUis autem videturcontentiofus ejfe,nos talent con-5
fuetudinem nonhabemus. Sequitur. Etloquentesidqttodiujlübi
efti«dic»tc,.Isnamqi quiloquituri dum velinfuiauditorisl
fententiam expeâat quafi eius iudicio'fuppQnitür, à quoi
auditur. Qwigiturindidtis fuis réprobationem metuit,
ipfe debet priùs examinare quod dicit, quatenus inter cor
Ôdinguam, £quusdilccetfifque arbiter fedeac.fubtiliter
penfans fi re6taverbaofferat,quçvtiliter fufcipiens ad auditor
umiudicium lingua perducat. Séqilrtur.
Et non inuenittis in lingua mea Ihiquitatem,&infaticibus mets
j/to/fifwnowper/ôw^ir.Acfiapertediceret.Sifubtiliusveftfa
perpenditis, verius aliéna penfatis, Ët cum reëfcum elfe
coeperit quod dicitis,iuftu m cognofcitis quod aud iftis .S i c
enimfaiûfta Ecclefia ftudet prius aifertiones hoftiumfal-
fas oftefldere, & tune prædicamenta virtutis aperire. j?er
linguam quippe apertalocutïo,- per fauces vero’occulta
t radtatio dcfignatur.Et quia ea quæ per pnblicam lôcütio-
nemfanda prædicat Ecclefia, & iam per intimam fidem
feruatjin lingua iniquitas non refonat,fed nec in faucibus
ftultitia,quiequid per linguam prædicacionis eraanat, hoc
per fauces tadtæ expedtati onis deguftat. Sequitur. ^
Cap.VÎIi ' MilitiaefivitO’hominkfuper'tenam< Aiiatranslado Haber,
tentatio,led vtriulque verbi lënfus afpicitur. Quid enim
centacionisnomine, nifipugna contra malignos lpintus
exprimitur? Et quid appellacione militiæ, nilicontiaiio-
ftesexercitus delignatur 2 Tentatio itaque ipla militia eft,
quia dum Contré malignoruvn fpirituum inudias,vigilat,
ip bellorum procindlu pioculdubio exfuckt. Vita vero
hominis tentatio perhibeturefie , quia ab ftatucoûditio-
nis lapfa, & corruptionis luæ putredi ne fubdita,dum libi
cx femctipfa moléftias gignit,hôc eft iam fadla quod tolç--.
F
rat. SicitaqUé humant vira tentatio eft, vtetfi iam ab.ini-
qiiitatis perpetratione compefeimus, in ipfis tamen bonis
operibus, modo maloruna memoria | modo fedudUonis.
éàligine , modointentionis luæintertuptionefufcetur:
Tentatio ergo ëft 4 quæ au c aliéna virtutibus ad coelefte
præmium^hdn valet aflivgere, ant dïtatâ dodis fpirituali-
busaliqu.ândo dctcriùStxoccâfioneviftutumruit. MÎÜ-
tiavero eft vita horninisjquiavnufquifquë dumquotidie
ad vitæterminum pct'teiHpofuiniugrhctatendit jaugéh-
do vitam,vmere (^finitisEt dum fpacia tempoïùm etefee-’
reappétit j àbeodern fpatio quda protenderidocolligit,
crelcendo pe'rtranfit4 Nam cum ordincm militiæ locus
Crefcit,toto fimul hominideficit.S|quicur.EfyîCHt<lwwer-
■ tenarijdies eius.Metcenmus id laboris fui præmium citius
peruétîire exbptat.DieSitaqüe hominisæterna fapientîs,
redtëdiebusmerccnarij comparantur,quia præfentemvi-
tam,viam non patriàm députant,&mercënariuS in aliems
laboribusexfudat, fed tamen fibi proprium præmium
‘præparat.V oceaùtemRedemptoris dicitur.Rêg»«w meuni
noneftdehoc munto. Omnes ergo qui Ipe cceleftium præditi
exercitio vitæ præfentis atterimur, in aliène laboramus,
&alienp quidem labore fatigamuiï fed tamen prçmia np-
ftrapercipimusj&perhof peruenimus ad propria,quod
pure adminiftramus aliénât QuacqntraqüibuidamVeri-
casdicit. Sïin alieno fidelis nonfuijlis^quâd vejlrum eftquisdabit
WforiSciendum qucquceft qïiod mercfnariusfolicite curat
irtfpicerè, ne vnqüam diés vacuus habeatur ab opéré.
Vnde & eledtùs tanto fidentius fpe tendicad præmia,qùâ-
to nuncrobuftius perdurât ad laboris inçrementa. Dies
cuni operibus,numerat, hedlaborevacua tranfeanr vitæ .
momenta formidat. Hinc namque dicunr. Propter te rftor- °™*
tificamurtota die. Et. Scio eut credidi, & certusfnm. Sequi-
Sicutceruus defiderat vmhram. V mbram quippe defidera-
ré ceruoéft,pro tentation jsæftufudoreqiie opens, æterni
refrigetîjrequiem qtfærere.Hinc lcriptum e&.Sitiuii anima
mea ad Deum viuum,Hc rejiqua.Et.Hriifwe, incolatus mpusprolongatus
efiC.Et. irigrediafin locumjtabernaculi admirabilis, de re-
liqua. Sequicùr .-Etficuttyercenarius prafiolatuffineth operis e-
ii«.,Mcrcenarius emih quod graue perpend'it ex opéré, le -,
tieexiftimat exremunerationé. Sic quippe quod eleétis
valdeelïëimportabile exdolore oftendnurjcofider^tio-
oe oréuida ex remunerétione leuigatur.Htoc eft ÇpPaulus
quam fit gcâuê qüodvpatitùr indicate qui tri cqrcetwus abun-
dantitiSi inplagisfupra modum,in mortib.frequenterfmffe refta-
tur. Qui vitra vires grauatum.fe aident àicens^Supra ntodu
grauati fumus,fupravirtutem,itavtuderetnosetiamviuere,Çeà
remuneràrionemconfiderànsait.No»^<»f condignapafiiones
huius tefttporis adfuturamgloriam quareuelabitur in nobts. Sc-
P/al. 41.}.
Pfrl. 119.5.
G
Biblioth. Vct.Patr.Tom.io.
Sic & ego habui menfes vacuos, & noiïes 'lavßriofas eriilnteraüt
mihi. Ëledtfquippe conditoriterumferuiuhti & fa:pére-
rum inopia coanguftantur. ^ i igitur per aôliones lüàs
præfentfà non quærunc ÿâ mun di cofflpciidi js inenfes vacuos
ducunt.Noâes qüoq; labpïiofas tolétar, qui aduer-
fîtatüm tenebras nâ folum vfqj inopiam, fed fæpéad corporis
cruciatum portant. Poteftetiam nonincbnueniétei--
mtelligi,quod famftus quifq-, menfes vacuos ficut merce-
narius ducit, qui laborém iamfuftinet, fed præmiurft ncc-
diim ten,et.Hoc tolerat;ilfud expeôtat. Noiftes verolabo-
riofâèenirinerat, quiaaduerfitatesfibi præfeflrisfempons
in virtutibus ëXercendo coaceruat. Mystice *Vacuos Ec-
elefia menfes habet, quæ infirmis fuis terrenâs aëtiones
abfque vitæpræmiodefiucntes fuftinet.Ipfa noâes labo-
riofas quæ in membris fotribus miritipliceS tribulàtionCs
portât Menfium quippe nominé, diera cplleëkiö & lum-
mafignatut Per dié ergo vhaquæq^^iô éxprimipoféft,
per meÉfes autem aâiuiim finis intel|igitur» Non folum
I igitur dies, fed raehfes yàc^os cticimus, cum nos in terre-'
nis aôtibus fine fruélu laboralfe,nortcxa<ftione principiü,
'::fed fine penfamus., Cum enim laborés nqftrésad.uéTtitâs^
J lêqùitur, quafi viræ noftræ vacui merïfes àrguuncur,quia&
I ex aékionis cprépfetiône^âgnbfcitùr , quarn fruftra in a-
I (ftionibVfubdebatur. §ed quiainlàcro eloquio norinùm-
! quam-noxpro ignoranria ponitur, Pauloacteftànte, qui.
C e veu-*